ਸ਼੍ਰੀ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ
ਅੰਗ - 620
ਖੋਦਿ ਕੈ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਪੂਜਿ ਅਰਧ ਦਿਸਾਨ ॥
ਬਹਤੁ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਪੁਟ ਪੁਟ ਕੇ ਜਦ ਉਹ ਅੱਧੀ ਦਿਸ਼ਾ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ,
ਅੰਤਿ ਭੇਦ ਬਿਲੋਕੀਆ ਮੁਨਿ ਬੈਠਿ ਸੰਜੁਤ ਧ੍ਯਾਨ ॥
(ਤਦ) ਆਖਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੇਦ ਪਾ ਲਿਆ ਕਿ (ਇਕ) ਮੁਨੀ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆ ਬੈਠਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਿਸਟ ਪਾਛ ਬਿਲੋਕ ਬਾਜ ਸਮਾਜ ਰੂਪ ਅਨੂਪ ॥
(ਉਸ ਦੀ) ਪਿਠ ਪਿਛੇ ਪੂਰੀ ਸਾਜ ਸਜਾਵਟ ਨਾਲ ਘੋੜਾ ਵੇਖਿਆ।
ਲਾਤ ਭੇ ਮੁਨਿ ਮਾਰਿਓ ਅਤਿ ਗਰਬ ਕੈ ਸੁਤ ਭੂਪ ॥੭੨॥
ਰਾਜੇ (ਸਗਰ ਦੇ) ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੰਕਾਰ ਨਾਲ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਲਤਾਂ ਮਾਰੀਆਂ ॥੭੨॥
ਧ੍ਰਯਾਨ ਛੂਟ ਤਬੈ ਮੁਨੀ ਦ੍ਰਿਗ ਜ੍ਵਾਲ ਮਾਲ ਕਰਾਲ ॥
ਤਦ ਮੁਨੀ ਦਾ ਧਿਆਨ ਛੁਟ ਗਿਆ ਅਤੇ (ਉਸ ਦੀਆਂ) ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਅਗਨੀ ਦੀਆਂ ਭਿਆਨਕ ਲਾਟਾਂ ਨਿਕਲੀਆਂ।
ਭਾਤਿ ਭਾਤਿਨ ਸੋ ਉਠੀ ਜਨੁ ਸਿੰਧ ਅਗਨਿ ਬਿਸਾਲ ॥
(ਉਹ ਅਗਨੀ) ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਨਾਲ ਨਿਕਲੀ ਜਿਵੇਂ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅੱਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਭਸਮਿ ਭੂਤ ਭਏ ਸਬੇ ਨ੍ਰਿਪ ਲਛ ਪੁਤ੍ਰ ਸੁ ਨੈਨ ॥
ਉਸ ਦੀ ਨੈਨ (ਅਗਨੀ) ਨਾਲ (ਸਗਰ) ਰਾਜੇ ਦੇ ਲਖ ਪੁੱਤਰ ਭਸਮੀ ਭੂਤ ਹੋ ਗਏ।
ਬਾਜ ਰਾਜ ਸੁ ਸੰਪਦਾ ਜੁਤ ਅਸਤ੍ਰ ਸਸਤ੍ਰ ਸੁ ਸੈਨ ॥੭੩॥
ਰਾਜ ਸਾਜ ਅਤੇ ਸੰਪਤੀ ਸਹਿਤ (ਉਹ) ਘੋੜਾ ਅਤੇ ਅਸਤ੍ਰ-ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਤੇ ਸੈਨਾ (ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਈ) ॥੭੩॥
ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ ॥
ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ:
ਭਏ ਭਸਮਿ ਭੂਤ ॥
ਭਸਮ ਹੋ ਗਏ
ਨ੍ਰਿਪ ਸਰਬ ਪੂਤ ॥
ਰਾਜਾ (ਸਗਰ) ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ
ਜੁਤ ਸੁਭਟ ਸੈਨ ॥
ਸੈਨਾ ਸਹਿਤ
ਸੁੰਦਰ ਸੁਬੈਨ ॥੭੪॥
ਸੁੰਦਰ ਬੋਲਾਂ ਵਾਲੇ ॥੭੪॥
ਸੋਭਾ ਅਪਾਰ ॥
(ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ) ਸ਼ੋਭਾ ਅਪਾਰ ਸੀ
ਸੁੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ॥
ਅਤੇ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਸਨ।
ਜਬ ਜਰੇ ਸਰਬ ॥
ਜਦ ਸਾਰੇ ਸੜ ਗਏ
ਤਬ ਤਜਾ ਗਰਬ ॥੭੫॥
ਤਦ (ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ) ਹੰਕਾਰ ਛਡ ਦਿੱਤਾ ॥੭੫॥
ਬਾਹੂ ਅਜਾਨ ॥
ਸੜਦਿਆਂ (ਵੇਖ ਕੇ) (ਨਾਲ ਗਏ) ਗੋਡਿਆਂ ਤਕ ਬਾਂਹਵਾਂ ਵਾਲੇ,
ਸੋਭਾ ਮਹਾਨ ॥
ਮਹਾਨ ਸ਼ੋਭਾ ਵਾਲੇ,
ਦਸ ਚਾਰਿ ਵੰਤ ॥
ਚੌਦਾਂ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ,
ਸੂਰਾ ਦੁਰੰਤ ॥੭੬॥
ਬੇਅੰਤ ਸੂਰਮਿਆਂ ਨੂੰ ॥੭੬॥
ਜਾਰਿ ਭਾਜੇ ਬੀਰ ॥
ਸੜਦਿਆਂ ਵੇਖ ਕੇ (ਨਾਲ ਗਏ) ਯੋਧੇ ਚਿਤ ਵਿਚ
ਹੁਐ ਚਿਤਿ ਅਧੀਰ ॥
ਅਧੀਰ ਹੋ ਗਏ
ਦਿਨੋ ਸੰਦੇਸ ॥
ਅਤੇ ਜਾ ਕੇ (ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ) ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ
ਜਹ ਸਾਗਰ ਦੇਸ ॥੭੭॥
ਜਿਥੇ ਸਗਰ ਰਾਜਾ ਦੇਸ਼ (ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਯੱਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ) ॥੭੭॥
ਲਹਿ ਸਾਗਰ ਬੀਰ ॥
ਸਗਰ ਨੇ (ਉਨ੍ਹਾਂ) ਸੂਰਮਿਆਂ ਨੂੰ (ਪਛਾਣ) ਲਿਆ।
ਹ੍ਵੈ ਚਿਤਿ ਅਧੀਰ ॥
(ਫਿਰ) ਚਿਤ ਵਿਚ ਅਧੀਰ ਹੋ ਗਿਆ
ਪੁਛੇ ਸੰਦੇਸ ॥
ਅਤੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦਾ ਹਾਲ ਚਾਲ
ਪੂਤਨ ਸੁਬੇਸ ॥੭੮॥
ਅਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਪੁੱਛਣ ਲਗਾ ॥੭੮॥
ਕਰਿ ਜੋਰਿ ਸਰਬ ॥
ਅਭਿਮਾਨ ਨੂੰ ਛਡ ਕੇ
ਭਟ ਛੋਰਿ ਗਰਬ ॥
ਅਤੇ ਹੱਥ ਜੋੜ ਕੇ (ਸੂਰਮਿਆਂ ਨੇ)
ਉਚਰੇ ਬੈਨ ॥
ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ (ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ) ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ
ਜਲ ਚੁਅਤ ਨੈਨ ॥੭੯॥
ਹੰਝੂ ਡਿਗਦੇ ਸਨ ॥੭੯॥
ਭੂਅ ਫੇਰਿ ਬਾਜ ॥
ਹੇ ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੀਨ ਰਾਜੇ!
ਜਿਣਿ ਸਰਬ ਰਾਜ ॥
(ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੀ) ਭੂਮੀ ਉਤੇ ਯੱਗ ਘੋੜਾ ਫਿਰਾ ਕੇ
ਸਬ ਸੰਗ ਲੀਨ ॥
ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿਤ ਕੇ
ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ਪ੍ਰਬੀਨ ॥੮੦॥
ਸਭ ਨੂੰ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲਿਆ ॥੮੦॥
ਹਯ ਗਯੋ ਪਯਾਰ ॥
(ਫਿਰ) ਘੋੜਾ ਪਾਤਾਲ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਤੁਅ ਸੁਤ ਉਦਾਰ ॥
ਤੇਰੇ ਉਦਾਰ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ
ਭੂਅ ਖੋਦ ਸਰਬ ॥
ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਪੁਟ ਸੁਟਿਆ
ਅਤਿ ਬਢਾ ਗਰਬ ॥੮੧॥
ਅਤੇ (ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ) ਹੰਕਾਰ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਿਆ ॥੮੧॥
ਤਹੰ ਮੁਨਿ ਅਪਾਰ ॥
ਉਥੇ (ਇਕ) ਅਪਾਰ (ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਲਾ) ਮੁਨੀ ਸੀ
ਗੁਨਿ ਗਨ ਉਦਾਰ ॥
ਜੋ ਉਦਾਰਤਾ ਵਾਲੇ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਵਰੁਸਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਲਖਿ ਮਧ ਧ੍ਯਾਨ ॥
ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਮਗਨ ਜਾਣ ਕੇ
ਮੁਨਿ ਮਨਿ ਮਹਾਨ ॥੮੨॥
(ਉਸ) ਮਹਾਨ ਮਨ ਵਾਲੇ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ॥੮੨॥
ਤਵ ਪੁਤ੍ਰ ਕ੍ਰੋਧ ॥
ਤੇਰੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕੀਤਾ
ਲੈ ਸੰਗਿ ਜੋਧ ॥
ਅਤੇ ਯੋਧਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ
ਲਤਾ ਪ੍ਰਹਾਰ ॥
ਮੁਨੀ ਉਤੇ ਲਤਾਂ ਦੀ