ਸ਼੍ਰੀ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ
ਅੰਗ - 577
ਕਿ ਘਲੈਤਿ ਘਾਯੰ ॥
ਕਿਤੇ ਘਾਉ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਝਲੇਤਿ ਚਾਯੰ ॥
(ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਘਾਉਆਂ ਨੂੰ) ਚਾਉ ਨਾਲ ਝਲਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਡਿਗੈਤਿ ਧੁਮੀ ॥
ਧੜੰਮ ਕਰਕੇ ਡਿਗਦੇ ਹਨ
ਕਿ ਝੁਮੈਤਿ ਝੁਮੀ ॥੨੫੯॥
ਅਤੇ (ਘਾਇਲ ਹੋ ਕੇ) ਝੂਮਦੇ ਹੋਏ ਨਿਉਂਦੇ ਹਨ ॥੨੫੯॥
ਕਿ ਛਡੈਤਿ ਹੂਹੰ ॥
ਕਿਤੇ (ਘਾਇਲ ਯੋਧੇ) ਹੂੰਗਰਾਂ ਛਡਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਸੁਭੇਤਿ ਬ੍ਰਯੂਹੰ ॥
ਵਿਯੂਹ (ਘੇਰੇ) ਵਿਚ ਸ਼ੋਭਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਡਿਗੈਤਿ ਚੇਤੰ ॥
ਡਿਗੇ ਹੋਏ ਸਚੇਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ
ਕਿ ਨਚੇਤਿ ਪ੍ਰੇਤੰ ॥੨੬੦॥
ਅਤੇ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਨਚਦੇ ਹਨ ॥੨੬੦॥
ਕਿ ਬੁਠੇਤਿ ਬਾਣੰ ॥
ਕਿਤੇ ਬਾਣਾਂ ਦੀ ਬਰਖਾ ਕਰਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਜੁਝੇਤਿ ਜੁਆਣੰ ॥
ਜੁਆਨ ਜੂਝਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਮਥੇਤਿ ਨੂਰੰ ॥
(ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ) ਮਥੇ ਉਤੇ ਨੂਰ ਹੈ,
ਕਿ ਤਕੇਤਿ ਹੂਰੰ ॥੨੬੧॥
(ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ) ਹੂਰਾਂ (ਵਰਨ ਲਈ) ਤਕ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ॥੨੬੧॥
ਕਿ ਜੁਜੇਤਿ ਹਾਥੀ ॥
ਕਿਤੇ ਹਾਥੀਆਂ ਉਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਜੂਝਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਸਿਝੇਤਿ ਸਾਥੀ ॥
(ਨਾਲ ਵਾਲੇ) ਸਾਥੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ,
ਕਿ ਭਗੇਤਿ ਵੀਰੰ ॥
(ਉਹ) ਸੂਰਮੇ ਭਜ ਗਏ ਹਨ
ਕਿ ਲਗੇਤਿ ਤੀਰੰ ॥੨੬੨॥
(ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ) ਤੀਰ ਵਜੇ ਹਨ ॥੨੬੨॥
ਕਿ ਰਜੇਤਿ ਰੋਸੰ ॥
ਕਿਤੇ ਕ੍ਰੋਧ ਨਾਲ ਰਜੇ ਹੋਏ ਹਨ,
ਕਿ ਤਜੇਤਿ ਹੋਸੰ ॥
ਹੋਸ਼ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਚੁਕੇ ਹਨ,
ਕਿ ਖੁਲੇਤਿ ਕੇਸੰ ॥
ਕੇਸ ਖੁਲੇ ਹੋਏ ਹਨ,
ਕਿ ਡੁਲੇਤਿ ਭੇਸੰ ॥੨੬੩॥
ਮੰਦੇ ਹਾਲ ਫਿਰ ਰਹੇ ਹਨ ॥੨੬੩॥
ਕਿ ਜੁਝੇਤਿ ਹਾਥੀ ॥
ਕਿਤੇ ਹਾਥੀ ਉਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਲੜਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਲੁਝੇਤਿ ਸਾਥੀ ॥
(ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ) ਸਾਥੀ ਲੜ ਕੇ ਮਰ ਗਏ ਹਨ,
ਕਿ ਛੁਟੇਤਿ ਤਾਜੀ ॥
ਘੋੜੇ ਛੁਟ ਗਏ ਹਨ,
ਕਿ ਗਜੇਤਿ ਗਾਜੀ ॥੨੬੪॥
ਸੂਰਮੇ ਲਲਕਾਰੇ ਮਾਰ ਰਹੇ ਹਨ ॥੨੬੪॥
ਕਿ ਘੁੰਮੀਤਿ ਹੂਰੰ ॥
ਕਿਤੇ ਹੂਰਾਂ ਘੁੰਮ ਰਹੀਆਂ ਹਨ,
ਕਿ ਭੁੰਮੀਤਿ ਪੂਰੰ ॥
(ਊਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ) ਧਰਤੀ ਭਰੀ ਗਈ ਹੈ,
ਕਿ ਜੁਝੇਤਿ ਵੀਰੰ ॥
ਸੂਰਮੇ ਮਾਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ,
ਕਿ ਲਗੇਤਿ ਤੀਰੰ ॥੨੬੫॥
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੀਰ ਵਜਦੇ ਹਨ ॥੨੬੫॥
ਕਿ ਚਲੈਤਿ ਬਾਣੰ ॥
ਕਿਤੇ ਤੀਰ ਚਲਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਰੁਕੀ ਦਿਸਾਣੰ ॥
ਚਾਰੇ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ (ਤੀਰਾਂ ਨਾਲ) ਰੁਕ ਗਈਆਂ ਹਨ,
ਕਿ ਝਮਕੈਤਿ ਤੇਗੰ ॥
ਤਲਵਾਰਾਂ ਚਮਕਦੀਆਂ ਹਨ
ਕਿ ਨਭਿ ਜਾਨ ਬੇਗੰ ॥੨੬੬॥
(ਮਾਨੋ) ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ (ਬਿਜਲੀ) ਜਲਦੀ ਨਾਲ ਚਮਕ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ॥੨੬੬॥
ਕਿ ਛੁਟੇਤਿ ਗੋਰੰ ॥
ਕਿਤੇ ਗੋਲੇ ਛੁਟਦੇ ਹਨ
ਕਿ ਬੁਠੇਤਿ ਓਰੰ ॥
(ਮਾਨੋ) ਗੜੇ ਪੈ ਰਹੇ ਹੋਣ,
ਕਿ ਗਜੈਤਿ ਗਾਜੀ ॥
ਸੂਰਮੇ ਗਜ ਰਹੇ ਹਨ
ਕਿ ਪੇਲੇਤਿ ਤਾਜੀ ॥੨੬੭॥
ਅਤੇ ਘੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਅਗੇ ਵਲ ਪ੍ਰੇਰ ਰਹੇ ਹਨ ॥੨੬੭॥
ਕਿ ਕਟੇਤਿ ਅੰਗੰ ॥
ਕਿਤੇ ਅੰਗ ਕਟੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ,
ਕਿ ਡਿਗੇਤਿ ਜੰਗੰ ॥
ਰਣਭੂਮੀ ਵਿਚ ਡਿਗੇ ਪਏ ਹਨ,
ਕਿ ਮਤੇਤਿ ਮਾਣੰ ॥
ਮਾਣ ਵਿਚ ਮਤੇ ਹੋਏ ਹਨ,
ਕਿ ਲੁਝੇਤਿ ਜੁਆਣੰ ॥੨੬੮॥
ਯੋਧੇ (ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੰਗ ਵਿਚ) ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਹਨ ॥੨੬੮॥
ਕਿ ਬਕੈਤਿ ਮਾਰੰ ॥
ਕਿਤੇ 'ਮਾਰੋ' 'ਮਾਰੋ' ਬੋਲਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਚਕੈਤਿ ਚਾਰੰ ॥
ਚਾਰੇ ਚਕ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ,
ਕਿ ਢੁਕੈਤਿ ਢੀਠੰ ॥
ਹਠੀ ('ਢੀਠੰ') ਢੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ,
ਨ ਦੇਵੇਤਿ ਪੀਠੰ ॥੨੬੯॥
(ਅਤੇ) ਪਿਠ ਨਹੀਂ ਵਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ ॥੨੬੯॥
ਕਿ ਘਲੇਤਿ ਸਾਗੰ ॥
ਕਿਤੇ ਬਰਛੇ ਮਾਰਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਬੁਕੈਤਿ ਬਾਗੰ ॥
ਬਕਰੇ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਹਨ,
ਕਿ ਮੁਛੇਤਿ ਬੰਕੀ ॥
ਟੇਢੀਆਂ ਮੁੱਛਾਂ ਵਾਲੇ ਹਨ,
ਕਿ ਹਠੇਤਿ ਹੰਕੀ ॥੨੭੦॥
ਹਠੀਲੇ ਅਤੇ ਹੰਕਾਰੀ ਹਨ ॥੨੭੦॥