(ਉਹ) ਪਤੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲੱਗੀਆਂ,
ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਦੇਵ (ਕਾਲ ਪੁਰਖ) ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਏ ॥੧੦॥
ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਚਾਨਣੀ ਨੂੰ
ਵੇਖ ਕੇ ਬਹੁਤ ਖੇਤੀ ਹੋਣ ਲੱਗੀ।
ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਹੋਇਆ ॥੧੧॥
ਚੌਪਈ
ਵਿਸ਼ਣੂ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਚੰਦਰਮਾ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ।
(ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਆਪਣਾ) ਅਪਾਰ ਰੂਪ ਵੇਖ ਕੇ ਹੰਕਾਰ ਵਧ ਗਿਆ।
ਉਹ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਿਆਉਂਦਾ।
ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਲੰਕ ਲੱਗ ਗਿਆ ॥੧੨॥
ਬ੍ਰਹਸਪਤੀ (ਅੰਬਰ) ਦੀ ਇਸਤਰੀ ਨਾਲ (ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਨੇ) ਭੋਗ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਇਸ ਕਰਕੇ ਮੁਨੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ
ਕਾਲੇ (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਰਜੁਨ) ਹਿਰਨ ਦੀ ਖਲ (ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ) ਮਾਰੀ,
ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਕਲੰਕ ਲੱਗ ਗਿਆ ॥੧੩॥
ਦੂਜਾ ਗੌਤਮ ਮੁਨੀ ਦਾ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਲੱਗਾ ਸੀ।
ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਚੰਦਰਮਾ ਵਧਦਾ ਘਟਦਾ ਹੈ।
(ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ) ਹਿਰਦੇ ਵਿੱਚ (ਚੰਦਰਮਾ) ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਇਆ
ਅਤੇ (ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚੋਂ) ਵੱਡਾ ਹੰਕਾਰ ਦੁਰ ਹੋ ਗਿਆ ॥੧੪॥
ਫਿਰ (ਚੰਦਰਮਾ ਨੇ) ਬਹੁਤ ਚਿਰ ਤਪਸਿਆ ਕੀਤੀ।
ਫਿਰ 'ਕਾਲ-ਪੁਰਖ' (ਉਸ ਉੱਤੇ) ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਹੋਏ।
ਉਸ ਦਾ ਖਈ ਰੋਗ (ਤਪੇਦਿਕ) ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਉੱਚਾ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ॥੧੫॥
ਇਥੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ਉਨ੍ਹੀਵੇਂ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ, ਸਭ ਸ਼ੁਭ ਹੈ ॥੧੯॥