ਸ਼੍ਰੀ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ
ਅੰਗ - 199
ਲਾਗੀ ਕਰਨ ਪਤਿ ਸੇਵ ॥
(ਉਹ) ਪਤੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲੱਗੀਆਂ,
ਯਾ ਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਭਏ ਦੇਵ ॥੧੦॥
ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਦੇਵ (ਕਾਲ ਪੁਰਖ) ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਏ ॥੧੦॥
ਬਹੁ ਕ੍ਰਿਸਾ ਲਾਗੀ ਹੋਨ ॥
ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਚਾਨਣੀ ਨੂੰ
ਲਖ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕੀ ਜੌਨ ॥
ਵੇਖ ਕੇ ਬਹੁਤ ਖੇਤੀ ਹੋਣ ਲੱਗੀ।
ਸਭ ਭਏ ਸਿਧ ਬਿਚਾਰ ॥
ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ।
ਇਮ ਭਯੋ ਚੰਦ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ॥੧੧॥
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਹੋਇਆ ॥੧੧॥
ਚੌਪਈ ॥
ਚੌਪਈ
ਇਮ ਹਰਿ ਧਰਾ ਚੰਦ੍ਰ ਅਵਤਾਰਾ ॥
ਵਿਸ਼ਣੂ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਚੰਦਰਮਾ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ।
ਬਢਿਯੋ ਗਰਬ ਲਹਿ ਰੂਪ ਅਪਾਰਾ ॥
(ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਆਪਣਾ) ਅਪਾਰ ਰੂਪ ਵੇਖ ਕੇ ਹੰਕਾਰ ਵਧ ਗਿਆ।
ਆਨ ਕਿਸੂ ਕਹੁ ਚਿਤ ਨ ਲਿਆਯੋ ॥
ਉਹ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਿਆਉਂਦਾ।
ਤਾ ਤੇ ਤਾਹਿ ਕਲੰਕ ਲਗਾਯੋ ॥੧੨॥
ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਲੰਕ ਲੱਗ ਗਿਆ ॥੧੨॥
ਭਜਤ ਭਯੋ ਅੰਬਰ ਕੀ ਦਾਰਾ ॥
ਬ੍ਰਹਸਪਤੀ (ਅੰਬਰ) ਦੀ ਇਸਤਰੀ ਨਾਲ (ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਨੇ) ਭੋਗ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਤਾ ਤੇ ਕੀਯ ਮੁਨ ਰੋਸ ਅਪਾਰਾ ॥
ਇਸ ਕਰਕੇ ਮੁਨੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ
ਕਿਸਨਾਰਜੁਨ ਮ੍ਰਿਗ ਚਰਮ ਚਲਾਯੋ ॥
ਕਾਲੇ (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਰਜੁਨ) ਹਿਰਨ ਦੀ ਖਲ (ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ) ਮਾਰੀ,
ਤਿਹ ਕਰਿ ਤਾਹਿ ਕਲੰਕ ਲਗਾਯੋ ॥੧੩॥
ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਕਲੰਕ ਲੱਗ ਗਿਆ ॥੧੩॥
ਸ੍ਰਾਪ ਲਗਯੋ ਤਾ ਕੋ ਮੁਨਿ ਸੰਦਾ ॥
ਦੂਜਾ ਗੌਤਮ ਮੁਨੀ ਦਾ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਲੱਗਾ ਸੀ।
ਘਟਤ ਬਢਤ ਤਾ ਦਿਨ ਤੇ ਚੰਦਾ ॥
ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਚੰਦਰਮਾ ਵਧਦਾ ਘਟਦਾ ਹੈ।
ਲਜਿਤ ਅਧਿਕ ਹਿਰਦੇ ਮੋ ਭਯੋ ॥
(ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ) ਹਿਰਦੇ ਵਿੱਚ (ਚੰਦਰਮਾ) ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਇਆ
ਗਰਬ ਅਖਰਬ ਦੂਰ ਹੁਐ ਗਯੋ ॥੧੪॥
ਅਤੇ (ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚੋਂ) ਵੱਡਾ ਹੰਕਾਰ ਦੁਰ ਹੋ ਗਿਆ ॥੧੪॥
ਤਪਸਾ ਕਰੀ ਬਹੁਰੁ ਤਿਹ ਕਾਲਾ ॥
ਫਿਰ (ਚੰਦਰਮਾ ਨੇ) ਬਹੁਤ ਚਿਰ ਤਪਸਿਆ ਕੀਤੀ।
ਕਾਲ ਪੁਰਖ ਪੁਨ ਭਯੋ ਦਿਆਲਾ ॥
ਫਿਰ 'ਕਾਲ-ਪੁਰਖ' (ਉਸ ਉੱਤੇ) ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਹੋਏ।
ਛਈ ਰੋਗ ਤਿਹ ਸਕਲ ਬਿਨਾਸਾ ॥
ਉਸ ਦਾ ਖਈ ਰੋਗ (ਤਪੇਦਿਕ) ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
ਭਯੋ ਸੂਰ ਤੇ ਊਚ ਨਿਵਾਸਾ ॥੧੫॥
ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਉੱਚਾ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ॥੧੫॥
ਇਤਿ ਚੰਦ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ਉਨੀਸਵੋਂ ॥੧੯॥ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥
ਇਥੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ਉਨ੍ਹੀਵੇਂ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ, ਸਭ ਸ਼ੁਭ ਹੈ ॥੧੯॥