ਹੇ ਲੱਜਾ-ਹੀਣ ਇਸਤਰੀ!
ਹੇ ਕੁਕਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ!
'ਹੇ ਅਧਰਮ ਰੂਪ ਵਾਲੀ!
ਨ ਕੱਜੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ (ਪਾਪਾਂ ਦੇ) ਖੂਹ (ਦੇ ਰੂਪ) ਵਾਲੀ! ॥੨੧੬॥
ਹੇ ਪਾਪਾਂ ਦੀ ਪਿਟਾਰੀ!
ਹੇ ਕੁਕਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ!
ਹੇ ਮਰਿਆਂ ਨ ਮਰਨ ਵਾਲੀ!
ਹੇ ਬੁਰੇ ਕੰਮ ਕਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ! ॥੨੧੭॥
ਕੈਕਈ ਨੇ ਕਿਹਾ-
ਹੇ ਰਾਜਨ! (ਮੇਰਾ ਕਿਹਾ) ਮੰਨੋ
(ਆਪਣਾ) ਕਿਹਾ ਯਾਦ ਕਰੋ
ਜੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ
ਮੈਨੂੰ ਦੋ ਵਰ ਦਿਓ ॥੨੧੮॥
ਚੇਤੇ ਕਰ ਲਵੋ,
ਜੋ ਕਿਹਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹੀ ਦਿਓ,
ਧਰਮ ਨ ਹਾਰੋ,
ਭਰਮ (ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਕੇ ਬਚਨ ਨੂੰ) ਨਾ ਟਾਲੋ ॥੨੧੯॥
ਵਸ਼ਿਸ਼ਟ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਲਵੋ
ਜੋ ਅਦੁੱਤੀ ਇਸ਼ਟ ਹੈ।
ਸੀਤਾ ਦੇ ਪਤੀ (ਰਾਮ ਚੰਦਰ) ਨੂੰ (ਇਹ ਗੱਲ) ਕਹੋ
ਅਤੇ ਦੇਸੋਂ ਕੱਢ ਦਿਓ ॥੨੨੦॥
ਦੇਰੀ ਨ ਕਰੋ,
(ਮੇਰੀ ਬੇਨਤੀ) ਮੰਨ ਲਵੋ,
ਰਾਮ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ੀ ਭੇਸ (ਧਾਰਨ ਕਰਾ ਕੇ)
ਘਰ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿਓ ॥੨੨੧॥
(ਰਾਜੇ ਨੇ ਕਿਹਾ-) ਹੇ ਇਆਣੀ! (ਚੁੱਪ ਕਿਉਂ) ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ?
(ਕੀ) ਦਿਵਾਨੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈਂ?
ਹੇ ਪਗਲੀਏ! ਚੁੱਪ (ਕਿਉਂ) ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ?
ਹੇ ਬਕਵਾਦਣੇ! ਬਕਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈਂ ॥੨੨੨॥
ਤੇਰੇ ਰੂਪ ਨੂੰ ਧ੍ਰਿਕਾਰ ਹੈ,
(ਤੂੰ) ਨੀਚਤਾ ਦਾ ਖੂਹ ਹੈ,
ਬੁਰੇ ਬੋਲ ਬੋਲਣ ਵਾਲੀ ਹੈਂ
ਅਤੇ ਰਾਜੇ (ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਾਲੀ) ਛੈਣੀ ਹੈ ॥੨੨੩॥
ਘਰ ਦੇ ਆਸਰਾ ਰੂਪ ਰਾਮ ਨੂੰ
ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਹੈ
ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੁਆਮੀ ('ਨਿਜੇਸ') ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਹੈ,
ਭੈੜੇ ਕਰਮ ਦੇ ਸਰੂਪ ਵਾਲੀ ਹੈਂ ॥੨੨੪॥
ਉਗਾਥਾ ਛੰਦ
(ਇਸਤਰੀਆਂ ਨੇ) ਨ ਜਿੱਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ, ਨ ਬਾਹੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹ ਲਿਆ,
ਨ ਖੰਡੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਖੰਡ ਦਿੱਤਾ,
ਨ ਡੰਗੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਡੰਗ ਦਿੱਤਾ,
ਨ ਮੁੰਨੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁੰਨ ਦਿੱਤਾ, ਨ ਭੰਗ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਭੰਗਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ॥੨੨੫॥
ਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ (ਕੰਮਾਂ) ਨੂੰ ਕਰ ਲਿਆ, ਨ ਲਖੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲਖ ਲਿਆ,
ਨ ਡੰਡੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਡੰਡ ਦਿੱਤਾ, ਨ ਖਾਧੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾ ਲਿਆ,
ਨ ਥਾਹ ਪਾਏ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਥਾਹ ਪਾ ਲਈ, ਨ ਸੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ,
ਨ ਭੱਜਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਭੰਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਨ ਫੜੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ॥੨੨੬॥
ਨ ਭਿੱਜਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਭਿਗੋ ਦਿੱਤਾ, ਨ ਫਸਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਫਸਾ ਲਿਆ,
ਨ ਖੱਪ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਖਪਾ ਦਿੱਤਾ, ਨ ਚਲ ਸਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਚਲਾ ਦਿੱਤਾ,