ਸ਼੍ਰੀ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ
ਅੰਗ - 570
ਭਟ ਜੂਝ ਗਯੋ ਸੈ ਚਾਰ ॥੧੮੮॥
ਜਿਸ ਨਾਲ ਚਾਰ ਸੌ ਸੂਰਮਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ॥੧੮੮॥
ਭੜਥੂਆ ਛੰਦ ॥
ਭੜਥੂਆ ਛੰਦ:
ਢਢਕੰਤ ਢੋਲੰ ॥
ਢੋਲਾਂ ਦਾ ਢਮਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਬਬਕੰਤ ਬੋਲੰ ॥
(ਸੂਰਮੇ) ਬੜ੍ਹਕਾਂ ਮਾਰਦੇ ਹਨ।
ਉਛਕੰਤ ਤਾਜੀ ॥
ਘੋੜੇ ਉਛਲਦੇ ਹਨ।
ਗਜਕੰਤ ਗਾਜੀ ॥੧੮੯॥
ਗਾਜ਼ੀ ਗੱਜਦੇ ਹਨ ॥੧੮੯॥
ਛੁਟਕੰਤ ਤੀਰੰ ॥
ਤੀਰ ਛੁਟਦੇ ਹਨ।
ਬਬਕੰਤ ਬੀਰੰ ॥
ਸੂਰਮੇ ਲਲਕਾਰਦੇ ਹਨ।
ਢਲਕੰਤ ਢਾਲੰ ॥
ਢਾਲਾਂ ਢਲਕਦੀਆਂ (ਟਕਰਾਉਂਦੀਆਂ) ਹਨ
ਉਠਕੰਤ ਤਾਲੰ ॥੧੯੦॥
(ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ) ਲੈਅ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ॥੧੯੦॥
ਖਿਮਕੰਤ ਖਗੰ ॥
ਤਲਵਾਰਾਂ ਚਮਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਧਧਕੰਤ ਧਗੰ ॥
ਧੌਂਸੇ ਵਜਦੇ ਹਨ।
ਛੁਟਕੰਤ ਨਾਲੰ ॥
ਬੰਦੂਕਾਂ ਛੁਟਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਉਠਕੰਤ ਜ੍ਵਾਲੰ ॥੧੯੧॥
ਅੱਗ (ਦੇ ਅਲੰਬੇ) ਉਠਦੇ ਹਨ ॥੧੯੧॥
ਬਹਤੰਤ ਘਾਯੰ ॥
ਘਾਉਆਂ (ਤੋਂ ਲਹੂ) ਵਗਦਾ ਹੈ।
ਝਲਕੰਤ ਚਾਯੰ ॥
(ਸੂਰਮਿਆਂ ਦਾ) ਚਾਉ (ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ) ਝਲਕਦਾ ਹੈ।
ਡਿਗਤੰਤ ਬੀਰੰ ॥
ਯੋਧੇ ਡਿਗਦੇ ਹਨ।
ਭਿਗਤੰਤ ਭੀਰੰ ॥੧੯੨॥
ਡਰਾਕਲ ਕੰਬਦੇ ਹਨ (ਜਾਂ ਪਸੀਨੇ ਨਾਲ ਭਿਜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ) ॥੧੯੨॥
ਟੁਟੰਤੰਤ ਖੋਲੰ ॥
ਸਿਰ ਦੇ ਟੋਪ ('ਖੋਲੰ') ਟੁੱਟਦੇ ਹਨ।
ਢਮੰਕੰਤ ਢੋਲੰ ॥
ਢੋਲ ਢਮਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਟਟੰਕੰਤ ਤਾਲੰ ॥
(ਸ਼ਸਤ੍ਰਾਂ ਦੇ ਵਾਰ ਦੇ) ਤਾਲ ਟੁੱਟਦੇ ਹਨ।
ਨਚੰਤੰਤ ਬਾਲੰ ॥੧੯੩॥
ਚੁੜ੍ਹੇਲਾਂ (ਜਾਂ ਅਪੱਛਰਾਵਾਂ) ਨਚਦੀਆਂ ਹਨ ॥੧੯੩॥
ਗਿਰੰਤੰਤ ਅੰਗੰ ॥
(ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ) ਅੰਗ ਡਿਗਦੇ ਹਨ।
ਕਟੰਤੰਤ ਜੰਗੰ ॥
(ਅੰਗ) ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਕਟੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਚਲੰਤੰਤ ਤੀਰੰ ॥
ਤੀਰ ਚਲਦੇ ਹਨ।
ਭਟੰਕੰਤ ਭੀਰੰ ॥੧੯੪॥
ਡਰਪੋਕ ਭਟਕ ਰਹੇ ਹਨ ॥੧੯੪॥
ਜੁਝੰਤੰਤ ਵੀਰੰ ॥
ਸੂਰਮੇ ਜੂਝਦੇ ਹਨ।
ਭਜੰਤੰਤ ਭੀਰੰ ॥
ਡਰਪੋਕ ਭਜਦੇ ਹਨ।
ਕਰੰਤੰਤ ਕ੍ਰੋਹੰ ॥
(ਜੁਝਾਰੂ ਯੋਧੇ) ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਭਰੰਤੰਤ ਰੋਹੰ ॥੧੯੫॥
ਕ੍ਰੋਧ ਦੇ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ॥੧੯੫॥
ਤਜੰਤੰਤ ਤੀਰੰ ॥
ਤੀਰ ਛੁਟਦੇ ਹਨ।
ਭਜੰਤੰਤ ਭੀਰੰ ॥
ਕਾਇਰ ਭਜਦੇ ਹਨ।
ਬਹੰਤੰਤ ਘਾਯੰ ॥
ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਵਿਚੋਂ ਲਹੂ ਵਗਦਾ ਹੈ।
ਝਲੰਤੰਤ ਜਾਯੰ ॥੧੯੬॥
(ਉਹ) ਥਾਂ ਚਮਕਦੀ ਹੈ ॥੧੯੬॥
ਤਤਕੰਤ ਅੰਗੰ ॥
(ਕੱਟੇ ਹੋਏ) ਅੰਗ ਤੜਫਦੇ ਹਨ।
ਜੁਟਕੰਤ ਜੰਗੰ ॥
(ਸੂਰਮੇ) ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਜੁੱਟੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਉਲਥਥ ਲੁਥੰ ॥
ਲੋਥਾਂ ਉਤੇ ਲੋਥ ਚੜ੍ਹੀ ਹੈ।
ਪਲੁਥਤ ਜੁਥੰ ॥੧੯੭॥
(ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਟੋਲੀਆਂ) ਗੁਥਮ ਗੁੱਥਾ ਹਨ ॥੧੯੭॥
ਢਲੰਕੰਤ ਢਾਲੰ ॥
ਢਾਲਾਂ ਢਲਕਦੀਆਂ (ਟਕਰਾਉਂਦੀਆਂ) ਹਨ।
ਪੁਅੰਤੰਤ ਮਾਲੰ ॥
(ਸ਼ਿਵ-ਗਣ ਮੁੰਡਾਂ ਦੀਆਂ) ਮਾਲਾਵਾਂ ਪਰੋਂਦੇ ਹਨ।
ਨਚੰਤੰਤ ਈਸੰ ॥
ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਸਿਰਾਂ ਨੂੰ (ਮਾਲਾਵਾਂ ਵਿਚ ਪਰੋ ਕੇ)
ਕਟੰਤੰਤ ਸੀਸੰ ॥੧੯੮॥
ਸ਼ਿਵ ਨਚਦਾ ਹੈ ॥੧੯੮॥
ਉਛੰਕੰਤ ਤਾਜੀ ॥
ਘੋੜੇ ਉਛਲਦੇ ਹਨ।
ਬਹੰਤੰਤ ਗਾਜੀ ॥
ਬਹਾਦਰ ਸੂਰਮਿਆਂ (ਦੇ ਘਾਓ) ਵਗਦੇ ਹਨ।
ਲੁਟੰਤੰਤ ਲੁਥੰ ॥
ਲੋਥਾਂ ਲੋਟ ਪੋਟ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਕਟੰਤੰਤ ਮੁਖੰ ॥੧੯੯॥
ਸਿਰ ਕਟੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ॥੧੯੯॥
ਤਪੰਤੰਤ ਤੇਗੰ ॥
ਤਲਵਾਰਾਂ (ਗਰਮ ਲਹੂ ਨਾਲ) ਤਪਦੀਆਂ ਹਨ
ਚਮੰਕੰਤ ਬੇਗੰ ॥
ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਚਮਕਦੀਆਂ ਹਨ।