શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 943


ਪਵਨ ਅਰੰਭੁ ਸਤਿਗੁਰ ਮਤਿ ਵੇਲਾ ॥
pavan aranbh satigur mat velaa |

હવામાંથી શરૂઆત થઈ. આ સાચા ગુરુના ઉપદેશોનો યુગ છે.

ਸਬਦੁ ਗੁਰੂ ਸੁਰਤਿ ਧੁਨਿ ਚੇਲਾ ॥
sabad guroo surat dhun chelaa |

શબ્દ એ ગુરુ છે, જેના પર હું પ્રેમપૂર્વક મારી ચેતનાનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરું છું; હું છાયા છું, શિષ્ય છું.

ਅਕਥ ਕਥਾ ਲੇ ਰਹਉ ਨਿਰਾਲਾ ॥
akath kathaa le rhau niraalaa |

અસ્પષ્ટ વાણી બોલતાં, હું રહું અસંગ.

ਨਾਨਕ ਜੁਗਿ ਜੁਗਿ ਗੁਰ ਗੋਪਾਲਾ ॥
naanak jug jug gur gopaalaa |

હે નાનક, યુગો દરમિયાન, વિશ્વના ભગવાન મારા ગુરુ છે.

ਏਕੁ ਸਬਦੁ ਜਿਤੁ ਕਥਾ ਵੀਚਾਰੀ ॥
ek sabad jit kathaa veechaaree |

હું એક ભગવાનના શબ્દ શબ્દના ઉપદેશનું ચિંતન કરું છું.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਉਮੈ ਅਗਨਿ ਨਿਵਾਰੀ ॥੪੪॥
guramukh haumai agan nivaaree |44|

ગુરુમુખ અહંકારની આગ ઓલવે છે. ||44||

ਮੈਣ ਕੇ ਦੰਤ ਕਿਉ ਖਾਈਐ ਸਾਰੁ ॥
main ke dant kiau khaaeeai saar |

"મીણના દાંત વડે લોખંડ કેવી રીતે ચાવી શકાય?

ਜਿਤੁ ਗਰਬੁ ਜਾਇ ਸੁ ਕਵਣੁ ਆਹਾਰੁ ॥
jit garab jaae su kavan aahaar |

તે અન્ન શું છે, જે અભિમાન દૂર કરે છે?

ਹਿਵੈ ਕਾ ਘਰੁ ਮੰਦਰੁ ਅਗਨਿ ਪਿਰਾਹਨੁ ॥
hivai kaa ghar mandar agan piraahan |

અગ્નિના ઝભ્ભો પહેરીને, બરફના ઘર, મહેલમાં કેવી રીતે રહી શકે?

ਕਵਨ ਗੁਫਾ ਜਿਤੁ ਰਹੈ ਅਵਾਹਨੁ ॥
kavan gufaa jit rahai avaahan |

તે ગુફા ક્યાં છે, જેની અંદર કોઈ અટલ રહી શકે?

ਇਤ ਉਤ ਕਿਸ ਕਉ ਜਾਣਿ ਸਮਾਵੈ ॥
eit ut kis kau jaan samaavai |

આપણે કોને જાણવું જોઈએ કે આપણે અહીં અને ત્યાં વ્યાપક છીએ?

ਕਵਨ ਧਿਆਨੁ ਮਨੁ ਮਨਹਿ ਸਮਾਵੈ ॥੪੫॥
kavan dhiaan man maneh samaavai |45|

તે ધ્યાન શું છે, જે મનને પોતાનામાં સમાઈ જાય છે?" ||45||

ਹਉ ਹਉ ਮੈ ਮੈ ਵਿਚਹੁ ਖੋਵੈ ॥
hau hau mai mai vichahu khovai |

અંદરથી અહંકાર અને વ્યક્તિવાદને નાબૂદ કરવો,

ਦੂਜਾ ਮੇਟੈ ਏਕੋ ਹੋਵੈ ॥
doojaa mettai eko hovai |

અને દ્વૈતને ભૂંસી નાખીને, નશ્વર ભગવાન સાથે એક થઈ જાય છે.

ਜਗੁ ਕਰੜਾ ਮਨਮੁਖੁ ਗਾਵਾਰੁ ॥
jag kararraa manamukh gaavaar |

મૂર્ખ, સ્વ-ઇચ્છાવાળા મનમુખ માટે સંસાર મુશ્કેલ છે;

ਸਬਦੁ ਕਮਾਈਐ ਖਾਈਐ ਸਾਰੁ ॥
sabad kamaaeeai khaaeeai saar |

શબ્દનો અભ્યાસ કરીને, એક લોખંડ ચાવે છે.

ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਏਕੋ ਜਾਣੈ ॥
antar baahar eko jaanai |

એક પ્રભુને અંદર અને બહાર જાણો.

ਨਾਨਕ ਅਗਨਿ ਮਰੈ ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਭਾਣੈ ॥੪੬॥
naanak agan marai satigur kai bhaanai |46|

હે નાનક, સાચા ગુરુની ઈચ્છાથી અગ્નિ શમી જાય છે. ||46||

ਸਚ ਭੈ ਰਾਤਾ ਗਰਬੁ ਨਿਵਾਰੈ ॥
sach bhai raataa garab nivaarai |

ભગવાનના સાચા ભયથી રંગાયેલા, અભિમાન દૂર થાય છે;

ਏਕੋ ਜਾਤਾ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰੈ ॥
eko jaataa sabad veechaarai |

સમજો કે તે એક છે, અને શબ્દનું ચિંતન કરો.

ਸਬਦੁ ਵਸੈ ਸਚੁ ਅੰਤਰਿ ਹੀਆ ॥
sabad vasai sach antar heea |

સાચા શબ્દને હૃદયમાં ઊંડાણમાં રાખીને,

ਤਨੁ ਮਨੁ ਸੀਤਲੁ ਰੰਗਿ ਰੰਗੀਆ ॥
tan man seetal rang rangeea |

શરીર અને મન ઠંડક અને શાંત છે, અને ભગવાનના પ્રેમથી રંગીન છે.

ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਬਿਖੁ ਅਗਨਿ ਨਿਵਾਰੇ ॥
kaam krodh bikh agan nivaare |

જાતીય ઈચ્છા, ક્રોધ અને ભ્રષ્ટાચારની અગ્નિ શમી જાય છે.

ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਨਦਰਿ ਪਿਆਰੇ ॥੪੭॥
naanak nadaree nadar piaare |47|

ઓ નાનક, પ્યારું તેની કૃપાની નજર આપે છે. ||47||

ਕਵਨ ਮੁਖਿ ਚੰਦੁ ਹਿਵੈ ਘਰੁ ਛਾਇਆ ॥
kavan mukh chand hivai ghar chhaaeaa |

"મનનો ચંદ્ર ઠંડો અને શ્યામ છે; તે કેવી રીતે પ્રબુદ્ધ છે?

ਕਵਨ ਮੁਖਿ ਸੂਰਜੁ ਤਪੈ ਤਪਾਇਆ ॥
kavan mukh sooraj tapai tapaaeaa |

સૂર્ય આટલો તેજસ્વી કેવી રીતે ઝળકે છે?

ਕਵਨ ਮੁਖਿ ਕਾਲੁ ਜੋਹਤ ਨਿਤ ਰਹੈ ॥
kavan mukh kaal johat nit rahai |

મૃત્યુની સતત જાગ્રત નજર કેવી રીતે ફેરવી શકાય?

ਕਵਨ ਬੁਧਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਤਿ ਰਹੈ ॥
kavan budh guramukh pat rahai |

ગુરુમુખનું સન્માન કઈ સમજણથી સાચવવામાં આવે છે?

ਕਵਨੁ ਜੋਧੁ ਜੋ ਕਾਲੁ ਸੰਘਾਰੈ ॥
kavan jodh jo kaal sanghaarai |

મૃત્યુ પર વિજય મેળવનાર યોદ્ધા કોણ છે?

ਬੋਲੈ ਬਾਣੀ ਨਾਨਕੁ ਬੀਚਾਰੈ ॥੪੮॥
bolai baanee naanak beechaarai |48|

હે નાનક, અમને તમારો વિચારપૂર્વક જવાબ આપો." ||48||

ਸਬਦੁ ਭਾਖਤ ਸਸਿ ਜੋਤਿ ਅਪਾਰਾ ॥
sabad bhaakhat sas jot apaaraa |

શબ્દને અવાજ આપતાં મનનો ચંદ્ર અનંતથી પ્રકાશિત થાય છે.

ਸਸਿ ਘਰਿ ਸੂਰੁ ਵਸੈ ਮਿਟੈ ਅੰਧਿਆਰਾ ॥
sas ghar soor vasai mittai andhiaaraa |

જ્યારે સૂર્ય ચંદ્રના ઘરમાં વાસ કરે છે, ત્યારે અંધકાર દૂર થાય છે.

ਸੁਖੁ ਦੁਖੁ ਸਮ ਕਰਿ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰਾ ॥
sukh dukh sam kar naam adhaaraa |

સુખ અને દુઃખ એક જ છે, જ્યારે વ્યક્તિ ભગવાનના નામનો આધાર લે છે.

ਆਪੇ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਣਹਾਰਾ ॥
aape paar utaaranahaaraa |

તે પોતે બચાવે છે, અને આપણને વહન કરે છે.

ਗੁਰ ਪਰਚੈ ਮਨੁ ਸਾਚਿ ਸਮਾਇ ॥
gur parachai man saach samaae |

ગુરુમાં શ્રદ્ધાથી મન સત્યમાં ભળી જાય છે,

ਪ੍ਰਣਵਤਿ ਨਾਨਕੁ ਕਾਲੁ ਨ ਖਾਇ ॥੪੯॥
pranavat naanak kaal na khaae |49|

અને પછી, નાનક પ્રાર્થના કરે છે, મૃત્યુ દ્વારા કોઈને ભસ્મ થતું નથી. ||49||

ਨਾਮ ਤਤੁ ਸਭ ਹੀ ਸਿਰਿ ਜਾਪੈ ॥
naam tat sabh hee sir jaapai |

નામનો સાર, ભગવાનનું નામ, સર્વમાં સર્વોત્તમ અને ઉત્તમ તરીકે ઓળખાય છે.

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਦੁਖੁ ਕਾਲੁ ਸੰਤਾਪੈ ॥
bin naavai dukh kaal santaapai |

નામ વિના, વ્યક્તિ પીડા અને મૃત્યુથી પીડિત છે.

ਤਤੋ ਤਤੁ ਮਿਲੈ ਮਨੁ ਮਾਨੈ ॥
tato tat milai man maanai |

જ્યારે વ્યક્તિનું સાર તત્ત્વમાં ભળી જાય છે, ત્યારે મન સંતુષ્ટ અને પરિપૂર્ણ થાય છે.

ਦੂਜਾ ਜਾਇ ਇਕਤੁ ਘਰਿ ਆਨੈ ॥
doojaa jaae ikat ghar aanai |

દ્વૈત દૂર થાય છે, અને એક ભગવાનના ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે.

ਬੋਲੈ ਪਵਨਾ ਗਗਨੁ ਗਰਜੈ ॥
bolai pavanaa gagan garajai |

શ્વાસ દસમા દ્વારના આકાશમાં ઉડે છે અને વાઇબ્રેટ થાય છે.

ਨਾਨਕ ਨਿਹਚਲੁ ਮਿਲਣੁ ਸਹਜੈ ॥੫੦॥
naanak nihachal milan sahajai |50|

ઓ નાનક, પછી નશ્વર સાહજિક રીતે શાશ્વત, અપરિવર્તનશીલ ભગવાનને મળે છે. ||50||

ਅੰਤਰਿ ਸੁੰਨੰ ਬਾਹਰਿ ਸੁੰਨੰ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਸੁੰਨ ਮਸੁੰਨੰ ॥
antar sunan baahar sunan tribhavan sun masunan |

સંપૂર્ણ ભગવાન અંદર ઊંડા છે; સંપૂર્ણ ભગવાન આપણી બહાર પણ છે. સંપૂર્ણ ભગવાન ત્રણેય લોકને સંપૂર્ણ રીતે ભરી દે છે.

ਚਉਥੇ ਸੁੰਨੈ ਜੋ ਨਰੁ ਜਾਣੈ ਤਾ ਕਉ ਪਾਪੁ ਨ ਪੁੰਨੰ ॥
chauthe sunai jo nar jaanai taa kau paap na punan |

જે ભગવાનને ચોથી અવસ્થામાં જાણે છે, તે ગુણ કે દુર્ગુણને આધીન નથી.

ਘਟਿ ਘਟਿ ਸੁੰਨ ਕਾ ਜਾਣੈ ਭੇਉ ॥
ghatt ghatt sun kaa jaanai bheo |

જે પરમેશ્વરના રહસ્યને જાણે છે, જે દરેક હૃદયમાં વ્યાપ્ત છે,

ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰੰਜਨ ਦੇਉ ॥
aad purakh niranjan deo |

આદિમ અસ્તિત્વ, નિષ્કલંક દૈવી ભગવાનને જાણે છે.

ਜੋ ਜਨੁ ਨਾਮ ਨਿਰੰਜਨ ਰਾਤਾ ॥
jo jan naam niranjan raataa |

તે નમ્ર વ્યક્તિ જે નિષ્કલંક નામથી રંગાયેલું છે,

ਨਾਨਕ ਸੋਈ ਪੁਰਖੁ ਬਿਧਾਤਾ ॥੫੧॥
naanak soee purakh bidhaataa |51|

ઓ નાનક, પોતે આદિમ ભગવાન છે, ભાગ્યના આર્કિટેક્ટ. ||51||

ਸੁੰਨੋ ਸੁੰਨੁ ਕਹੈ ਸਭੁ ਕੋਈ ॥
suno sun kahai sabh koee |

"દરેક વ્યક્તિ સંપૂર્ણ ભગવાન, અવ્યક્ત શૂન્યતા વિશે બોલે છે.

ਅਨਹਤ ਸੁੰਨੁ ਕਹਾ ਤੇ ਹੋਈ ॥
anahat sun kahaa te hoee |

કોઈ આ સંપૂર્ણ શૂન્યતા કેવી રીતે શોધી શકે?

ਅਨਹਤ ਸੁੰਨਿ ਰਤੇ ਸੇ ਕੈਸੇ ॥
anahat sun rate se kaise |

તેઓ કોણ છે, જેઓ આ સંપૂર્ણ શૂન્યતા સાથે જોડાયેલા છે?"

ਜਿਸ ਤੇ ਉਪਜੇ ਤਿਸ ਹੀ ਜੈਸੇ ॥
jis te upaje tis hee jaise |

તેઓ ભગવાન જેવા છે, જેમની પાસેથી તેઓ ઉત્પન્ન થયા છે.

ਓਇ ਜਨਮਿ ਨ ਮਰਹਿ ਨ ਆਵਹਿ ਜਾਹਿ ॥
oe janam na mareh na aaveh jaeh |

તેઓ જન્મતા નથી, તેઓ મૃત્યુ પામતા નથી; તેઓ આવતા નથી અને જતા નથી.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਨੁ ਸਮਝਾਹਿ ॥੫੨॥
naanak guramukh man samajhaeh |52|

હે નાનક, ગુરુમુખો તેમના મનને સૂચના આપે છે. ||52||

ਨਉ ਸਰ ਸੁਭਰ ਦਸਵੈ ਪੂਰੇ ॥
nau sar subhar dasavai poore |

નવ દરવાજા પર નિયંત્રણની પ્રેક્ટિસ કરીને, વ્યક્તિ દસમા દ્વાર પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણ પ્રાપ્ત કરે છે.

ਤਹ ਅਨਹਤ ਸੁੰਨ ਵਜਾਵਹਿ ਤੂਰੇ ॥
tah anahat sun vajaaveh toore |

ત્યાં, નિરપેક્ષ ભગવાનનો અનસ્ટ્રક્ડ ધ્વનિ પ્રવાહ કંપાય છે અને સંભળાય છે.

ਸਾਚੈ ਰਾਚੇ ਦੇਖਿ ਹਜੂਰੇ ॥
saachai raache dekh hajoore |

સાચા ભગવાનને નિત્ય હાજર જુઓ અને તેની સાથે ભળી જાઓ.

ਘਟਿ ਘਟਿ ਸਾਚੁ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰੇ ॥
ghatt ghatt saach rahiaa bharapoore |

સાચા પ્રભુ દરેક હૃદયમાં વ્યાપેલા અને વ્યાપેલા છે.


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430