શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 1428


ਹਰਿ ਜਨ ਹਰਿ ਅੰਤਰੁ ਨਹੀ ਨਾਨਕ ਸਾਚੀ ਮਾਨੁ ॥੨੯॥
har jan har antar nahee naanak saachee maan |29|

પ્રભુ અને પ્રભુના નમ્ર સેવકમાં ભેદ નથી; હે નાનક, આને સત્ય સમજો. ||29||

ਮਨੁ ਮਾਇਆ ਮੈ ਫਧਿ ਰਹਿਓ ਬਿਸਰਿਓ ਗੋਬਿੰਦ ਨਾਮੁ ॥
man maaeaa mai fadh rahio bisario gobind naam |

નશ્વર માયામાં ફસાય છે; તે બ્રહ્માંડના ભગવાનનું નામ ભૂલી ગયો છે.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਭਜਨ ਜੀਵਨ ਕਉਨੇ ਕਾਮ ॥੩੦॥
kahu naanak bin har bhajan jeevan kaune kaam |30|

નાનક કહે, પ્રભુનું ધ્યાન કર્યા વિના આ માનવજીવનનો શો લાભ? ||30||

ਪ੍ਰਾਨੀ ਰਾਮੁ ਨ ਚੇਤਈ ਮਦਿ ਮਾਇਆ ਕੈ ਅੰਧੁ ॥
praanee raam na chetee mad maaeaa kai andh |

મનુષ્ય પ્રભુનો વિચાર કરતો નથી; તે માયાના શરાબથી આંધળો છે.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜਨ ਬਿਨੁ ਪਰਤ ਤਾਹਿ ਜਮ ਫੰਧ ॥੩੧॥
kahu naanak har bhajan bin parat taeh jam fandh |31|

નાનક કહે છે, ભગવાનનું ધ્યાન કર્યા વિના, તે મૃત્યુની ફાંસીમાં ફસાય છે. ||31||

ਸੁਖ ਮੈ ਬਹੁ ਸੰਗੀ ਭਏ ਦੁਖ ਮੈ ਸੰਗਿ ਨ ਕੋਇ ॥
sukh mai bahu sangee bhe dukh mai sang na koe |

સારા સમયમાં સાથીઓ તો ઘણા હોય છે, પણ ખરાબ સમયમાં કોઈ જ નથી હોતું.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜੁ ਮਨਾ ਅੰਤਿ ਸਹਾਈ ਹੋਇ ॥੩੨॥
kahu naanak har bhaj manaa ant sahaaee hoe |32|

નાનક કહે છે, સ્પંદન કરો અને પ્રભુનું ધ્યાન કરો; અંતે તે જ તમારી મદદ અને ટેકો હશે. ||32||

ਜਨਮ ਜਨਮ ਭਰਮਤ ਫਿਰਿਓ ਮਿਟਿਓ ਨ ਜਮ ਕੋ ਤ੍ਰਾਸੁ ॥
janam janam bharamat firio mittio na jam ko traas |

માણસો અસંખ્ય જીવનકાળમાં ખોવાયેલા અને મૂંઝવણમાં ભટકતા રહે છે; તેમનો મૃત્યુનો ભય ક્યારેય દૂર થતો નથી.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜੁ ਮਨਾ ਨਿਰਭੈ ਪਾਵਹਿ ਬਾਸੁ ॥੩੩॥
kahu naanak har bhaj manaa nirabhai paaveh baas |33|

નાનક કહે છે, સ્પંદન કરો અને ભગવાનનું ધ્યાન કરો, અને તમે નિર્ભય ભગવાનમાં વાસ કરશો. ||33||

ਜਤਨ ਬਹੁਤੁ ਮੈ ਕਰਿ ਰਹਿਓ ਮਿਟਿਓ ਨ ਮਨ ਕੋ ਮਾਨੁ ॥
jatan bahut mai kar rahio mittio na man ko maan |

મેં ઘણા પ્રયત્નો કર્યા છે, પણ મારા મનનો અભિમાન દૂર થયો નથી.

ਦੁਰਮਤਿ ਸਿਉ ਨਾਨਕ ਫਧਿਓ ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਭਗਵਾਨ ॥੩੪॥
duramat siau naanak fadhio raakh lehu bhagavaan |34|

હું દુષ્ટ ચિત્તમાં તલ્લીન છું, નાનક. હે ભગવાન, કૃપા કરીને મને બચાવો! ||34||

ਬਾਲ ਜੁਆਨੀ ਅਰੁ ਬਿਰਧਿ ਫੁਨਿ ਤੀਨਿ ਅਵਸਥਾ ਜਾਨਿ ॥
baal juaanee ar biradh fun teen avasathaa jaan |

બાળપણ, યુવાની અને વૃદ્ધાવસ્થા - આને જીવનના ત્રણ તબક્કા તરીકે જાણો.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜਨ ਬਿਨੁ ਬਿਰਥਾ ਸਭ ਹੀ ਮਾਨੁ ॥੩੫॥
kahu naanak har bhajan bin birathaa sabh hee maan |35|

નાનક કહે છે, પ્રભુનું ધ્યાન કર્યા વિના, બધું નકામું છે; તમારે આની પ્રશંસા કરવી જોઈએ. ||35||

ਕਰਣੋ ਹੁਤੋ ਸੁ ਨਾ ਕੀਓ ਪਰਿਓ ਲੋਭ ਕੈ ਫੰਧ ॥
karano huto su naa keeo pario lobh kai fandh |

તમારે જે કરવું જોઈએ તે તમે કર્યું નથી; તમે લોભની જાળમાં ફસાઈ ગયા છો.

ਨਾਨਕ ਸਮਿਓ ਰਮਿ ਗਇਓ ਅਬ ਕਿਉ ਰੋਵਤ ਅੰਧ ॥੩੬॥
naanak samio ram geio ab kiau rovat andh |36|

નાનક, તારો સમય વીતી ગયો અને ગયો; અંધ મૂર્ખ, તું અત્યારે કેમ રડે છે? ||36||

ਮਨੁ ਮਾਇਆ ਮੈ ਰਮਿ ਰਹਿਓ ਨਿਕਸਤ ਨਾਹਿਨ ਮੀਤ ॥
man maaeaa mai ram rahio nikasat naahin meet |

મન માયામાં લીન છે - તે તેનાથી છટકી શકતું નથી, મારા મિત્ર.

ਨਾਨਕ ਮੂਰਤਿ ਚਿਤ੍ਰ ਜਿਉ ਛਾਡਿਤ ਨਾਹਿਨ ਭੀਤਿ ॥੩੭॥
naanak moorat chitr jiau chhaaddit naahin bheet |37|

નાનક, તે દિવાલ પર દોરેલા ચિત્ર જેવું છે - તે તેને છોડી શકતું નથી. ||37||

ਨਰ ਚਾਹਤ ਕਛੁ ਅਉਰ ਅਉਰੈ ਕੀ ਅਉਰੈ ਭਈ ॥
nar chaahat kachh aaur aaurai kee aaurai bhee |

માણસ કંઈક ઈચ્છે છે, પણ કંઈક અલગ જ થાય છે.

ਚਿਤਵਤ ਰਹਿਓ ਠਗਉਰ ਨਾਨਕ ਫਾਸੀ ਗਲਿ ਪਰੀ ॥੩੮॥
chitavat rahio tthgaur naanak faasee gal paree |38|

તે બીજાને છેતરવાનું કાવતરું કરે છે, ઓ નાનક, પરંતુ તે તેના બદલે તેના પોતાના ગળામાં ફાંસો મૂકે છે. ||38||

ਜਤਨ ਬਹੁਤ ਸੁਖ ਕੇ ਕੀਏ ਦੁਖ ਕੋ ਕੀਓ ਨ ਕੋਇ ॥
jatan bahut sukh ke kee dukh ko keeo na koe |

લોકો શાંતિ અને આનંદ મેળવવા માટે તમામ પ્રકારના પ્રયત્નો કરે છે, પરંતુ કોઈ દુઃખ મેળવવાનો પ્રયત્ન કરતું નથી.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੁਨਿ ਰੇ ਮਨਾ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ਸੋ ਹੋਇ ॥੩੯॥
kahu naanak sun re manaa har bhaavai so hoe |39|

નાનક કહે છે, સાંભળો, મન: ભગવાનને જે ગમે છે તે થાય છે. ||39||

ਜਗਤੁ ਭਿਖਾਰੀ ਫਿਰਤੁ ਹੈ ਸਭ ਕੋ ਦਾਤਾ ਰਾਮੁ ॥
jagat bhikhaaree firat hai sabh ko daataa raam |

જગત ભીખ માંગીને ભટકે છે, પણ પ્રભુ સર્વને આપનાર છે.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਮਨ ਸਿਮਰੁ ਤਿਹ ਪੂਰਨ ਹੋਵਹਿ ਕਾਮ ॥੪੦॥
kahu naanak man simar tih pooran hoveh kaam |40|

નાનક કહે છે, તેમનું સ્મરણ કરીને ધ્યાન કરો, તમારા બધા કાર્યો સફળ થશે. ||40||

ਝੂਠੈ ਮਾਨੁ ਕਹਾ ਕਰੈ ਜਗੁ ਸੁਪਨੇ ਜਿਉ ਜਾਨੁ ॥
jhootthai maan kahaa karai jag supane jiau jaan |

શા માટે તમે તમારા પર આવું ખોટું અભિમાન કરો છો? તમારે જાણવું જ જોઈએ કે દુનિયા માત્ર એક સ્વપ્ન છે.

ਇਨ ਮੈ ਕਛੁ ਤੇਰੋ ਨਹੀ ਨਾਨਕ ਕਹਿਓ ਬਖਾਨਿ ॥੪੧॥
ein mai kachh tero nahee naanak kahio bakhaan |41|

આમાંનું કંઈ તમારું નથી; નાનક આ સત્યનો ઘોષણા કરે છે. ||41||

ਗਰਬੁ ਕਰਤੁ ਹੈ ਦੇਹ ਕੋ ਬਿਨਸੈ ਛਿਨ ਮੈ ਮੀਤ ॥
garab karat hai deh ko binasai chhin mai meet |

તમને તમારા શરીર પર ખૂબ ગર્વ છે; તે એક ક્ષણમાં નાશ પામશે, મારા મિત્ર.

ਜਿਹਿ ਪ੍ਰਾਨੀ ਹਰਿ ਜਸੁ ਕਹਿਓ ਨਾਨਕ ਤਿਹਿ ਜਗੁ ਜੀਤਿ ॥੪੨॥
jihi praanee har jas kahio naanak tihi jag jeet |42|

હે નાનક, ભગવાનની સ્તુતિનો જપ કરનાર તે જગતને જીતી લે છે. ||42||

ਜਿਹ ਘਟਿ ਸਿਮਰਨੁ ਰਾਮ ਕੋ ਸੋ ਨਰੁ ਮੁਕਤਾ ਜਾਨੁ ॥
jih ghatt simaran raam ko so nar mukataa jaan |

જે વ્યક્તિ પોતાના હૃદયમાં પ્રભુનું સ્મરણ કરે છે તે મુક્ત થાય છે - આ સારી રીતે જાણો.

ਤਿਹਿ ਨਰ ਹਰਿ ਅੰਤਰੁ ਨਹੀ ਨਾਨਕ ਸਾਚੀ ਮਾਨੁ ॥੪੩॥
tihi nar har antar nahee naanak saachee maan |43|

તે વ્યક્તિ અને ભગવાન વચ્ચે કોઈ તફાવત નથી: હે નાનક, આને સત્ય તરીકે સ્વીકારો. ||43||

ਏਕ ਭਗਤਿ ਭਗਵਾਨ ਜਿਹ ਪ੍ਰਾਨੀ ਕੈ ਨਾਹਿ ਮਨਿ ॥
ek bhagat bhagavaan jih praanee kai naeh man |

જે વ્યક્તિના મનમાં ભગવાનની ભક્તિ નથી

ਜੈਸੇ ਸੂਕਰ ਸੁਆਨ ਨਾਨਕ ਮਾਨੋ ਤਾਹਿ ਤਨੁ ॥੪੪॥
jaise sookar suaan naanak maano taeh tan |44|

- હે નાનક, જાણો કે તેનું શરીર ડુક્કર અથવા કૂતરા જેવું છે. ||44||

ਸੁਆਮੀ ਕੋ ਗ੍ਰਿਹੁ ਜਿਉ ਸਦਾ ਸੁਆਨ ਤਜਤ ਨਹੀ ਨਿਤ ॥
suaamee ko grihu jiau sadaa suaan tajat nahee nit |

કૂતરો ક્યારેય તેના માલિકનું ઘર છોડતો નથી.

ਨਾਨਕ ਇਹ ਬਿਧਿ ਹਰਿ ਭਜਉ ਇਕ ਮਨਿ ਹੁਇ ਇਕ ਚਿਤਿ ॥੪੫॥
naanak ih bidh har bhjau ik man hue ik chit |45|

હે નાનક, એવી જ રીતે, એકાગ્રતાથી, એકાગ્ર ચેતના સાથે, સ્પંદન કરો અને પ્રભુનું ધ્યાન કરો. ||45||

ਤੀਰਥ ਬਰਤ ਅਰੁ ਦਾਨ ਕਰਿ ਮਨ ਮੈ ਧਰੈ ਗੁਮਾਨੁ ॥
teerath barat ar daan kar man mai dharai gumaan |

જેઓ પવિત્ર તીર્થોની યાત્રા કરે છે, ધાર્મિક ઉપવાસ કરે છે અને દાનમાં દાન કરે છે તેમ છતાં તેમના મનમાં ગર્વ લે છે.

ਨਾਨਕ ਨਿਹਫਲ ਜਾਤ ਤਿਹ ਜਿਉ ਕੁੰਚਰ ਇਸਨਾਨੁ ॥੪੬॥
naanak nihafal jaat tih jiau kunchar isanaan |46|

- હે નાનક, તેમની ક્રિયાઓ નકામી છે, જેમ કે હાથી, જે સ્નાન કરે છે, અને પછી ધૂળમાં લપસી જાય છે. ||46||

ਸਿਰੁ ਕੰਪਿਓ ਪਗ ਡਗਮਗੇ ਨੈਨ ਜੋਤਿ ਤੇ ਹੀਨ ॥
sir kanpio pag ddagamage nain jot te heen |

માથું હચમચી જાય છે, પગ ડગમગી જાય છે અને આંખો નીરસ અને નબળી પડી જાય છે.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਇਹ ਬਿਧਿ ਭਈ ਤਊ ਨ ਹਰਿ ਰਸਿ ਲੀਨ ॥੪੭॥
kahu naanak ih bidh bhee taoo na har ras leen |47|

નાનક કહે, આ તારી દશા છે. અને હજી પણ, તમે ભગવાનના ઉત્કૃષ્ટ સારનો આસ્વાદ કર્યો નથી. ||47||


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430