શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ

પાન - 1344


ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ਦਖਣੀ ॥
prabhaatee mahalaa 1 dakhanee |

પ્રભાતે, પ્રથમ મહેલ, દખનીઃ

ਗੋਤਮੁ ਤਪਾ ਅਹਿਲਿਆ ਇਸਤ੍ਰੀ ਤਿਸੁ ਦੇਖਿ ਇੰਦ੍ਰੁ ਲੁਭਾਇਆ ॥
gotam tapaa ahiliaa isatree tis dekh indru lubhaaeaa |

અહલ્યા દ્રષ્ટા ગૌતમની પત્ની હતી. તેને જોઈને ઈન્દ્ર મોહી પડ્યા.

ਸਹਸ ਸਰੀਰ ਚਿਹਨ ਭਗ ਹੂਏ ਤਾ ਮਨਿ ਪਛੋਤਾਇਆ ॥੧॥
sahas sareer chihan bhag hooe taa man pachhotaaeaa |1|

જ્યારે તેના શરીર પર બદનામીના હજાર ગુણ આવ્યા ત્યારે તેને મનમાં પસ્તાવો થયો. ||1||

ਕੋਈ ਜਾਣਿ ਨ ਭੂਲੈ ਭਾਈ ॥
koee jaan na bhoolai bhaaee |

હે ભાગ્યના ભાઈ-બહેનો, કોઈ જાણી જોઈને ભૂલ કરતું નથી.

ਸੋ ਭੂਲੈ ਜਿਸੁ ਆਪਿ ਭੁਲਾਏ ਬੂਝੈ ਜਿਸੈ ਬੁਝਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
so bhoolai jis aap bhulaae boojhai jisai bujhaaee |1| rahaau |

તે એકલો જ ભૂલ કરે છે, જેને ભગવાન પોતે જ કરે છે. તે જ સમજે છે, જેને પ્રભુ સમજાવે છે. ||1||થોભો ||

ਤਿਨਿ ਹਰੀ ਚੰਦਿ ਪ੍ਰਿਥਮੀ ਪਤਿ ਰਾਜੈ ਕਾਗਦਿ ਕੀਮ ਨ ਪਾਈ ॥
tin haree chand prithamee pat raajai kaagad keem na paaee |

હરિચંદ, તેની જમીનના રાજા અને શાસક, તેના પૂર્વનિર્ધારિત ભાગ્યની કિંમતની કદર કરતા ન હતા.

ਅਉਗਣੁ ਜਾਣੈ ਤ ਪੁੰਨ ਕਰੇ ਕਿਉ ਕਿਉ ਨੇਖਾਸਿ ਬਿਕਾਈ ॥੨॥
aaugan jaanai ta pun kare kiau kiau nekhaas bikaaee |2|

જો તેને ખબર હોત કે તે ભૂલ છે, તો તેણે દાનમાં આપવાનો આવો શો ન કર્યો હોત, અને તે બજારમાં વેચાયો ન હોત. ||2||

ਕਰਉ ਅਢਾਈ ਧਰਤੀ ਮਾਂਗੀ ਬਾਵਨ ਰੂਪਿ ਬਹਾਨੈ ॥
krau adtaaee dharatee maangee baavan roop bahaanai |

ભગવાને વામનનું રૂપ ધારણ કર્યું, અને થોડી જમીન માંગી.

ਕਿਉ ਪਇਆਲਿ ਜਾਇ ਕਿਉ ਛਲੀਐ ਜੇ ਬਲਿ ਰੂਪੁ ਪਛਾਨੈ ॥੩॥
kiau peaal jaae kiau chhaleeai je bal roop pachhaanai |3|

જો બલ રાજાએ તેને ઓળખી લીધો હોત, તો તે છેતરાયો ન હોત, અને તેને અંડરવર્લ્ડમાં મોકલવામાં આવ્યો હોત. ||3||

ਰਾਜਾ ਜਨਮੇਜਾ ਦੇ ਮਤਂੀ ਬਰਜਿ ਬਿਆਸਿ ਪੜੑਾਇਆ ॥
raajaa janamejaa de matanee baraj biaas parraaeaa |

વ્યાસે રાજા જન્મજયાને ત્રણ કામ ન કરવાનું શીખવ્યું અને ચેતવણી આપી.

ਤਿਨਿੑ ਕਰਿ ਜਗ ਅਠਾਰਹ ਘਾਏ ਕਿਰਤੁ ਨ ਚਲੈ ਚਲਾਇਆ ॥੪॥
tini kar jag atthaarah ghaae kirat na chalai chalaaeaa |4|

પણ તેણે પવિત્ર મિજબાની કરી અને અઢાર બ્રાહ્મણોને મારી નાખ્યા; વ્યક્તિના ભૂતકાળના કાર્યોનો રેકોર્ડ ભૂંસી શકાતો નથી. ||4||

ਗਣਤ ਨ ਗਣਂੀ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣਾ ਬੋਲੀ ਭਾਇ ਸੁਭਾਈ ॥
ganat na gananee hukam pachhaanaa bolee bhaae subhaaee |

હું હિસાબની ગણતરી કરવાનો પ્રયત્ન કરતો નથી; હું ભગવાનની આજ્ઞાનો સ્વીકાર કરું છું. હું સાહજિક પ્રેમ અને આદર સાથે વાત કરું છું.

ਜੋ ਕਿਛੁ ਵਰਤੈ ਤੁਧੈ ਸਲਾਹਂੀ ਸਭ ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ॥੫॥
jo kichh varatai tudhai salaahanee sabh teree vaddiaaee |5|

ભલે ગમે તે થાય, હું પ્રભુની સ્તુતિ કરીશ. હે ભગવાન, તે બધી તમારી ભવ્ય મહાનતા છે. ||5||

ਗੁਰਮੁਖਿ ਅਲਿਪਤੁ ਲੇਪੁ ਕਦੇ ਨ ਲਾਗੈ ਸਦਾ ਰਹੈ ਸਰਣਾਈ ॥
guramukh alipat lep kade na laagai sadaa rahai saranaaee |

ગુરુમુખ અલિપ્ત રહે છે; ગંદકી તેને ક્યારેય જોડતી નથી. તે ભગવાનના અભયારણ્યમાં કાયમ રહે છે.

ਮਨਮੁਖੁ ਮੁਗਧੁ ਆਗੈ ਚੇਤੈ ਨਾਹੀ ਦੁਖਿ ਲਾਗੈ ਪਛੁਤਾਈ ॥੬॥
manamukh mugadh aagai chetai naahee dukh laagai pachhutaaee |6|

મૂર્ખ સ્વ-ઇચ્છા ધરાવતો મનમુખ ભવિષ્યનો વિચાર કરતો નથી; તે પીડાથી આગળ નીકળી જાય છે, અને પછી તેને પસ્તાવો થાય છે. ||6||

ਆਪੇ ਕਰੇ ਕਰਾਏ ਕਰਤਾ ਜਿਨਿ ਏਹ ਰਚਨਾ ਰਚੀਐ ॥
aape kare karaae karataa jin eh rachanaa racheeai |

આ સર્જન કરનાર સર્જક કાર્ય કરે છે, અને બધાને કાર્ય કરવા માટેનું કારણ બને છે.

ਹਰਿ ਅਭਿਮਾਨੁ ਨ ਜਾਈ ਜੀਅਹੁ ਅਭਿਮਾਨੇ ਪੈ ਪਚੀਐ ॥੭॥
har abhimaan na jaaee jeeahu abhimaane pai pacheeai |7|

હે પ્રભુ, અહંકારી અભિમાન આત્મામાંથી જતું નથી. અહંકારી અભિમાનમાં પડવાથી વ્યક્તિ બરબાદ થઈ જાય છે. ||7||

ਭੁਲਣ ਵਿਚਿ ਕੀਆ ਸਭੁ ਕੋਈ ਕਰਤਾ ਆਪਿ ਨ ਭੁਲੈ ॥
bhulan vich keea sabh koee karataa aap na bhulai |

દરેક વ્યક્તિ ભૂલો કરે છે; માત્ર સર્જક જ ભૂલ કરતો નથી.

ਨਾਨਕ ਸਚਿ ਨਾਮਿ ਨਿਸਤਾਰਾ ਕੋ ਗੁਰਪਰਸਾਦਿ ਅਘੁਲੈ ॥੮॥੪॥
naanak sach naam nisataaraa ko guraparasaad aghulai |8|4|

હે નાનક, સાચા નામ દ્વારા મોક્ષ મળે છે. ગુરુની કૃપાથી વ્યક્તિ મુક્ત થાય છે. ||8||4||

ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
prabhaatee mahalaa 1 |

પ્રભાતે, પ્રથમ મહેલ:

ਆਖਣਾ ਸੁਨਣਾ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰੁ ॥
aakhanaa sunanaa naam adhaar |

ભગવાનનું નામ જપવું અને સાંભળવું એ મારો આધાર છે.

ਧੰਧਾ ਛੁਟਕਿ ਗਇਆ ਵੇਕਾਰੁ ॥
dhandhaa chhuttak geaa vekaar |

નકામી ગૂંચવણો સમાપ્ત થઈ જાય છે.

ਜਿਉ ਮਨਮੁਖਿ ਦੂਜੈ ਪਤਿ ਖੋਈ ॥
jiau manamukh doojai pat khoee |

દ્વૈતમાં ફસાયેલો સ્વ-ઇચ્છા ધરાવતો મનમુખ પોતાનું માન ગુમાવે છે.

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮੈ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥੧॥
bin naavai mai avar na koee |1|

નામ સિવાય મારી પાસે બીજું કોઈ નથી. ||1||

ਸੁਣਿ ਮਨ ਅੰਧੇ ਮੂਰਖ ਗਵਾਰ ॥
sun man andhe moorakh gavaar |

સાંભળ, હે અંધ, મૂર્ખ, મૂર્ખ મન.

ਆਵਤ ਜਾਤ ਲਾਜ ਨਹੀ ਲਾਗੈ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਬੂਡੈ ਬਾਰੋ ਬਾਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
aavat jaat laaj nahee laagai bin gur booddai baaro baar |1| rahaau |

શું તમને પુનર્જન્મમાં તમારા આવવા-જવાથી શરમ નથી આવતી? ગુરુ વિના, તમે વારંવાર ડૂબશો. ||1||થોભો ||

ਇਸੁ ਮਨ ਮਾਇਆ ਮੋਹਿ ਬਿਨਾਸੁ ॥
eis man maaeaa mohi binaas |

માયાની આસક્તિથી આ મન બરબાદ થઈ ગયું છે.

ਧੁਰਿ ਹੁਕਮੁ ਲਿਖਿਆ ਤਾਂ ਕਹੀਐ ਕਾਸੁ ॥
dhur hukam likhiaa taan kaheeai kaas |

આદિ ભગવાનની આજ્ઞા પૂર્વનિર્ધારિત છે. કોની સમક્ષ રડવું?

ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਿਰਲਾ ਚੀਨੑੈ ਕੋਈ ॥
guramukh viralaa cheenaai koee |

ગુરુમુખ તરીકે માત્ર થોડા જ આ સમજે છે.

ਨਾਮ ਬਿਹੂਨਾ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥੨॥
naam bihoonaa mukat na hoee |2|

નામ વિના કોઈની મુક્તિ નથી. ||2||

ਭ੍ਰਮਿ ਭ੍ਰਮਿ ਡੋਲੈ ਲਖ ਚਉਰਾਸੀ ॥
bhram bhram ddolai lakh chauraasee |

8.4 મિલિયન અવતારો દ્વારા લોકો હારી ગયેલા, સ્તબ્ધ અને ઠોકર ખાતા ભટકતા હોય છે.

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਬੂਝੇ ਜਮ ਕੀ ਫਾਸੀ ॥
bin gur boojhe jam kee faasee |

ગુરુને જાણ્યા વિના, તેઓ મૃત્યુની ફાંસીમાંથી બચી શકતા નથી.

ਇਹੁ ਮਨੂਆ ਖਿਨੁ ਖਿਨੁ ਊਭਿ ਪਇਆਲਿ ॥
eihu manooaa khin khin aoobh peaal |

આ મન, એક ક્ષણથી બીજી ક્ષણ સુધી, સ્વર્ગમાંથી ભૂગર્ભમાં જાય છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਛੂਟੈ ਨਾਮੁ ਸਮੑਾਲਿ ॥੩॥
guramukh chhoottai naam samaal |3|

ગુરુમુખ નામનું ચિંતન કરે છે, અને મુક્ત થાય છે. ||3||

ਆਪੇ ਸਦੇ ਢਿਲ ਨ ਹੋਇ ॥
aape sade dtil na hoe |

જ્યારે ભગવાન તેમના સમન્સ મોકલે છે, ત્યારે વિલંબ કરવાનો કોઈ સમય નથી.

ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਸਹਿਲਾ ਜੀਵੈ ਸੋਇ ॥
sabad marai sahilaa jeevai soe |

જ્યારે વ્યક્તિ શબ્દના શબ્દમાં મૃત્યુ પામે છે, ત્યારે તે શાંતિમાં રહે છે.

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸੋਝੀ ਕਿਸੈ ਨ ਹੋਇ ॥
bin gur sojhee kisai na hoe |

ગુરુ વિના કોઈ સમજતું નથી.

ਆਪੇ ਕਰੈ ਕਰਾਵੈ ਸੋਇ ॥੪॥
aape karai karaavai soe |4|

ભગવાન પોતે કાર્ય કરે છે, અને બધાને કાર્ય કરવાની પ્રેરણા આપે છે. ||4||

ਝਗੜੁ ਚੁਕਾਵੈ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ॥
jhagarr chukaavai har gun gaavai |

આંતરિક સંઘર્ષનો અંત આવે છે, ભગવાનના ગૌરવપૂર્ણ ગુણગાન ગાવાથી.

ਪੂਰਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵੈ ॥
pooraa satigur sahaj samaavai |

સંપૂર્ણ સાચા ગુરુ દ્વારા, વ્યક્તિ સાહજિક રીતે ભગવાનમાં સમાઈ જાય છે.

ਇਹੁ ਮਨੁ ਡੋਲਤ ਤਉ ਠਹਰਾਵੈ ॥
eihu man ddolat tau tthaharaavai |

આ ધ્રૂજતું, અસ્થિર મન સ્થિર છે,

ਸਚੁ ਕਰਣੀ ਕਰਿ ਕਾਰ ਕਮਾਵੈ ॥੫॥
sach karanee kar kaar kamaavai |5|

અને વ્યક્તિ સાચી ક્રિયાઓની જીવનશૈલી જીવે છે. ||5||

ਅੰਤਰਿ ਜੂਠਾ ਕਿਉ ਸੁਚਿ ਹੋਇ ॥
antar jootthaa kiau such hoe |

જો કોઈ વ્યક્તિ પોતાની અંદર મિથ્યા હોય, તો તે શુદ્ધ કેવી રીતે થાય?

ਸਬਦੀ ਧੋਵੈ ਵਿਰਲਾ ਕੋਇ ॥
sabadee dhovai viralaa koe |

શબ્દથી ધોનારા કેટલા દુર્લભ છે.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਕੋਈ ਸਚੁ ਕਮਾਵੈ ॥
guramukh koee sach kamaavai |

કેટલા દુર્લભ છે જેઓ, ગુરુમુખ તરીકે, સત્ય જીવે છે.

ਆਵਣੁ ਜਾਣਾ ਠਾਕਿ ਰਹਾਵੈ ॥੬॥
aavan jaanaa tthaak rahaavai |6|

પુનર્જન્મમાં તેમનું આવવું અને જવાનું સમાપ્ત થઈ ગયું છે. ||6||


સૂચિ (1 - 1430)
જાપ પાન: 1 - 8
સો દર પાન: 8 - 10
સો પુરખ પાન: 10 - 12
સોહલા પાન: 12 - 13
સિરી રાગ પાન: 14 - 93
રાગ માઝ પાન: 94 - 150
રાગ ગૌરી પાન: 151 - 346
રાગ આસા પાન: 347 - 488
રાગ ગુજરી પાન: 489 - 526
રાગ દયવ ગંધીરી પાન: 527 - 536
રાગ બિહાગ્રા પાન: 537 - 556
રાગ વાધંસ પાન: 557 - 594
રાગ સોરથ પાન: 595 - 659
રાગ ધનાસ્રી પાન: 660 - 695
રાગ જયથ્સ્રી પાન: 696 - 710
રાગ ટોડી પાન: 711 - 718
રાગ બૈરારી પાન: 719 - 720
રાગ તિલંગ પાન: 721 - 727
રાગ સૂહી પાન: 728 - 794
રાગ બિલાવળ પાન: 795 - 858
રાગ ગોન્ડ પાન: 859 - 875
રાગ રામકલી પાન: 876 - 974
રાગ નત નારાયણ પાન: 975 - 983
રાગ માલી ગૌરા પાન: 984 - 988
રાગ મારો પાન: 989 - 1106
રાગ ટુખારી પાન: 1107 - 1117
રાગ કાયદારા પાન: 1118 - 1124
રાગ ભૈરાવો પાન: 1125 - 1167
રાગ વસંત પાન: 1168 - 1196
રાગ સારાંગ પાન: 1197 - 1253
રાગ માલાર પાન: 1254 - 1293
રાગ કાંરા પાન: 1294 - 1318
રાગ કલ્યાણ પાન: 1319 - 1326
રાગ પ્રભાતી પાન: 1327 - 1351
રાગ જૈજાવતી પાન: 1352 - 1359
સલોક સેહશક્રીતી પાન: 1353 - 1360
ગાઠા ફિફ્થ મહલ પાન: 1360 - 1361
ફુન્હે ફિફ્થ મહલ પાન: 1361 - 1363
ચૌબોલાસ ફિફ્થ મહલ પાન: 1363 - 1364
સલોક કબીર જી પાન: 1364 - 1377
સલોક ફરીદ જી પાન: 1377 - 1385
સ્વૈયાય શ્રી મુખબક મહલ 5 પાન: 1385 - 1389
સ્વૈયાય પ્રથમ મહલ પાન: 1389 - 1390
સ્વૈયાય દ્વિતીય મહલ પાન: 1391 - 1392
સ્વૈયાય તૃતીય મહલ પાન: 1392 - 1396
સ્વૈયાય ચતુર્થી મહલ પાન: 1396 - 1406
સ્વૈયાય પંચમ મહલ પાન: 1406 - 1409
સલોક વારોણ થાય વધીક પાન: 1410 - 1426
સલોક નવમ મહલ પાન: 1426 - 1429
મુન્ધાવણી ફિફ્થ મહલ પાન: 1429 - 1429
રાગમાળા પાન: 1430 - 1430