प्रभाती, प्रथम मेहल, दखनी : १.
अहल्या गौतमस्य द्रष्टारस्य पत्नी आसीत्। तां दृष्ट्वा इन्द्रः प्रलोभितः |
यदा सः स्वशरीरे अपमानस्य सहस्रं चिह्नं प्राप्तवान् तदा तस्य मनसि खेदः अभवत् । ||१||
हे दैवभ्रातरः, न कश्चित् ज्ञात्वा त्रुटिं करोति।
स एव भ्रष्टः, यं भगवान् एव तथा करोति। स एव अवगच्छति, यं भगवता अवगन्तुं करोति। ||१||विराम||
हरिश्चन्दः स्वभूमिराजः शासकः च स्वस्य पूर्वनिर्धारितस्य दैवस्य मूल्यं न प्रशंसति स्म ।
यदि सः ज्ञातवान् स्यात् यत् एतत् त्रुटिः अस्ति तर्हि सः दाने तादृशं दानस्य प्रदर्शनं न करिष्यति स्म, सः च विपण्यां न विक्रीतवान् स्यात्। ||२||
भगवान् वामनरूपं गृहीत्वा, किञ्चित् भूमिं याचितवान्।
यदि बालः राजा तं ज्ञातवान् तर्हि सः न वञ्चितः स्यात्, पातालं प्रेषितः च स्यात्। ||३||
व्यासः जनमयजं राजानं त्रीणि कार्याणि न कर्तुं उपदिश्य चेतवति स्म।
स तु पवित्रोत्सवं कृत्वा अष्टादश ब्राह्मणान् हत्वा; पूर्वकर्मणां अभिलेखः मेटयितुं न शक्यते। ||४||
अहं लेखानां गणनां कर्तुं न प्रयतन्ते; अहं ईश्वरस्य आज्ञायाः हुकमं स्वीकुर्वन् अस्मि। अहं सहजप्रेमेण आदरेन च वदामि।
यत्किमपि भवतु, अहं भगवन्तं स्तुविष्यामि। सर्वं तव गौरवमहात्म्यं भगवन् | ||५||
गुरमुखः विरक्तः तिष्ठति; मलः तस्मिन् कदापि न सङ्गच्छति। सः ईश्वरस्य अभयारण्ये सदा तिष्ठति।
मूर्खः स्वेच्छा मनमुखः भविष्यं न चिन्तयति; सः दुःखेन आक्रान्तः भवति, ततः सः पश्चात्तापं करोति। ||६||
यः प्रजापतिः सृष्टिं सृजति सः कर्म करोति, सर्वान् कर्म करोति च।
अहङ्कारो दर्पः न प्रयाति आत्मानः । अहङ्कारदर्पे पतित्वा नश्यति । ||७||
सर्वे त्रुटिं कुर्वन्ति; केवलं प्रजापतिः एव त्रुटिं न करोति।
हे नानक, मोक्षः सत्यनामद्वारा भवति। गुरुप्रसादेन एकः मुक्तः भवति। ||८||४||
प्रभाती, प्रथम मेहल: १.
जपं श्रोतुं च नाम भगवतः नाम मम समर्थनम्।
निरर्थकाः उलझनानि समाप्ताः गतानि च।
स्वेच्छा मनमुखः द्वन्द्वे गृहीतः मानं नष्टं करोति।
नाम व्यतिरिक्तं मम अन्यत् सर्वथा नास्ति। ||१||
शृणु हे अन्ध मूर्ख मूर्ख मन।
किं पुनर्जन्मनि भवतः आगमनगमनयोः लज्जा न भवति? गुरुं विना मज्जिष्यसि, पुनः पुनः। ||१||विराम||
इदं मनः मायासङ्गेन नष्टं भवति।
प्राइमल भगवतः आज्ञा पूर्वनिर्धारितः अस्ति। कस्य पुरतः रोदिमि ?
कतिचन एव गुरमुखत्वेन एतत् अवगच्छन्ति।
नाम विना कोऽपि मुक्तः न भवति। ||२||
जनाः ८४ लक्षं अवतारेषु नष्टाः, स्तब्धाः, ठोकरं खादन्तः च भ्रमन्ति ।
गुरूं न ज्ञात्वा ते मृत्युपाशात् मुक्तुं न शक्नुवन्ति।
इदं मनः एकस्मात् क्षणात् परं स्वर्गात् पातालं गच्छति ।
गुरमुखः नाम चिन्तयति, मुक्तः च भवति। ||३||
यदा ईश्वरः स्वस्य आह्वानपत्रं प्रेषयति तदा विलम्बस्य समयः नास्ति।
शाबादवचने म्रियते स शान्ततया जीवति।
गुरुं विना कोऽपि न अवगच्छति।
स्वयं भगवान् करोति, सर्वान् कर्म कर्तुं प्रेरयति च। ||४||
अन्तः विग्रहः समाप्तः भवति, भगवतः गौरवं स्तुतिं गायन्।
सिद्धसत्यगुरुद्वारा सहजतया भगवते लीनः भवति।
अयं डगमगामस्थिरं मनः स्थिरं भवति, .
सच्चकर्मणां जीवनशैलीं च जीवति। ||५||
यदि कश्चित् स्वात्मना मिथ्या स्यात् तर्हि कथं शुद्धो भवेत् ।
शबादैः सह प्रक्षालनं कुर्वन्तः कथं दुर्लभाः।
कथं दुर्लभाः सन्ति ये गुरमुखत्वेन सत्यं जीवन्ति।
पुनर्जन्मनि तेषां आगमनगमनं समाप्तं कृतं च। ||६||