संसारः लौकिककार्याणां अनुसरणं करोति; गृहीतं बद्धं च चिन्तनात्मकं ध्यानं न अवगच्छति।
मूर्खः अज्ञानी स्वेच्छा मनमुखः जन्ममरणं विस्मृतवान्।
येषां रक्षणं गुरुणा कृतं तेषां त्राता भवति, शब्दस्य सत्यं वचनं चिन्तयन्। ||७||
दिव्यप्रेमपञ्जरे शुकः, वदति।
सत्यं चोदति, अम्ब्रोसियामृते च पिबति; उड्डीयते, एकवारमेव।
गुरुणा सह मिलित्वा स्वेश्वरं गुरुं च परिचिनोति; इति नानकः मुक्तिद्वारं विन्दति। ||८||२||
मारू, प्रथम मेहल : १.
शब्दवचने यः म्रियते सः मृत्युं जयति; अन्यथा कुत्र धावितुं शक्नुथ ?
ईश्वरभयद्वारा भयं पलायते; अस्य नाम अम्ब्रोसियल अमृतम् अस्ति ।
त्वमेव हन्ति रक्षन्ति च; त्वां विहाय स्थानं सर्वथा नास्ति। ||१||
हे बाबा, अहं मलिनः, अतल्लीनः, सर्वथा अबोधः च अस्मि।
नाम विना कोऽपि न किमपि; सिद्धगुरुः मम बुद्धिं सिद्धं कृतवान्। ||१||विराम||
दोषपूर्णोऽहं न च मे गुणः सर्वथा । गुणान् विना कथं गृहं गमिष्यामि।
शाबादस्य वचनस्य माध्यमेन सहजं शान्तिः प्रवहति; शुभं दैवं विना धनं न लभ्यते।
येषां मनः नाम न पूरितं ते बद्धाः गगाः, दुःखं प्राप्नुवन्ति। ||२||
ये नाम विस्मृताः - किमर्थं जगति अपि आगताः ?
इतः परं च शान्तिं न लभन्ते; तेषां शकटाः भस्मना भारिताः सन्ति।
विरक्ताः, भगवता सह न मिलन्ति; ते मृत्युद्वारे घोरं पीडां प्राप्नुवन्ति। ||३||
न जाने किं भविष्यति लोके परतः; अहं तावत् भ्रान्ता अस्मि - कृपया मां शिक्षय भगवन् !
अहं भ्रान्तः अस्मि; मार्गं दर्शयति तस्य पादयोः पतिष्यामि स्म।
गुरुं विना दाता सर्वथा नास्ति; तस्य मूल्यं वर्णयितुं न शक्यते। ||४||
यदि मम मित्रं पश्यामि तर्हि तं आलिंगयिष्यामि; तस्मै सत्यपत्रं प्रेषितम्।
तस्य आत्मावधूः प्रतीक्षमाणा तिष्ठति; यथा गुरमुखं तं चक्षुषा पश्यामि।
त्वं मम मनसि तिष्ठसि, प्रसादकटाक्षेण मां आशीर्वादं ददासि । ||५||
क्षुधापिपासा भ्रमन् - किं दास्यति, किं च याचते कश्चित् ।
न शक्नोमि अन्यं कल्पयितुं, यः मम मनः शरीरं च सिद्ध्या आशीर्वादं दातुं शक्नोति।
यः मां सृष्टवान् सः मां पालयति; सः एव मां महिमानेन आशीर्वादं ददाति। ||६||
देहग्रामे मम प्रभुः स्वामी च नित्यं नवीनः, निर्दोषः बालसदृशः, अतुलः लीलालुः च अस्ति।
सः न स्त्री, न पुरुषः, न च पक्षी; सत्यः प्रभुः एतावत् बुद्धिमान् सुन्दरः च अस्ति।
यत् तस्य प्रीतिः भवति, तत् भवति; त्वमेव दीपः त्वमेव धूपः । ||७||
सः गीतानि श्रुत्वा रसान् आस्वादयति, परन्तु एते रसाः निष्प्रयोजनाः, अस्वादयुक्ताः च सन्ति, शरीरे केवलं रोगं आनयन्ति।
सत्यप्रियः सत्यं वदन् विरहदुःखात् पलायते।
नानकः नाम न विस्मरति; यत् किमपि भवति तत् भगवतः इच्छायाः आधारेण एव। ||८||३||
मारू, प्रथम मेहल : १.
सत्यस्य अभ्यासः - अन्ये लोभाः आसक्तिः च निष्प्रयोजनाः।
सच्चिदानन्दं मनः मुग्धं मे जिह्वा सत्यरसं भुङ्क्ते ।
नाम विना रसः नास्ति; अन्ये विषभारयुक्ताः प्रयान्ति। ||१||
अहं तव दासः तादृशः प्रियेश्वरः प्रभुः।
तव आज्ञानुसारं चरामि सत्यमधुर प्रिये । ||१||विराम||
रात्रौ दिवा च दासः स्वस्य आधिपत्यस्य कृते कार्यं करोति।
गुरुस्य शब्दस्य कृते मम मनः विक्रीतवान्; मम मनः शाबादेन सान्त्वितं सान्त्वितं च भवति।