त्वं सर्वविधं प्रयतसे, परन्तु तव तृष्णा अद्यापि न तृप्ता ।
नानाधर्मवस्त्रधारिणोऽग्निः न निर्वाप्यते ।
कोटिप्रयत्नानि कृत्वा अपि भवान् भगवतः न्यायालये न स्वीकृतः भविष्यति।
न त्वं स्वर्गं, अधः प्रदेशं वा पलायितुं न शक्नोषि ।
यदि भावसङ्गेन मयजालेन च उलझसि।
अन्ये सर्वे प्रयत्नाः मृत्युदूतेन दण्ड्यन्ते,
यत् किमपि न स्वीकुर्वति, जगदीश्वरस्य ध्यानं विना।
भगवतः नाम जपन् शोकः निवर्तते।
सहजतया सहजतया जपस्व नानक। ||४||
चतुर्णां कार्डिनल् आशीर्वादानां कृते यः प्रार्थयति
सन्तसेवायां स्वं समर्पयेत्।
यदि त्वं स्वदुःखानि मेटयितुम् इच्छसि ।
हर् हर हर हृदि नाम गावतु |
यदि त्वं स्वस्य मानं स्पृहयसि,
ततः पवित्रसङ्घस्य साधसंगतस्य अहङ्कारस्य त्यागं कुरुत।
जन्ममरणचक्रं यदि भयभीतः ।
ततः पवित्रस्य अभयारण्यम् अन्वेष्यताम्।
ये ईश्वरदर्शनस्य धन्यदृष्टेः तृष्णां कुर्वन्ति
- नानकः यज्ञः, तेषां यज्ञः। ||५||
सर्वेषु पुरुषेषु परमो पुरुषः एक एव
यः पवित्रसङ्घस्य अहङ्कारगर्वं त्यजति।
यः आत्मानं नीचं पश्यति, .
सर्वेषां उच्चतमः इति गण्यते।
यस्य मनः सर्वेषां रजः, .
प्रजानाति नाम हर हर हर हृदि।
स्वस्य मनसा अन्तः क्रूरतां निर्मूलयति यः ।
सर्वं जगत् मित्रत्वेन पश्यति।
सुखदुःखं च एकमेव च यः पश्यति ।
हे नानक पापेन गुणेन वा न प्रभावितः भवति। ||६||
दरिद्राणां कृते तव नाम धनम्।
निराश्रयाणां कृते तव नाम गृहम् अस्ति।
अपमानितानां कृते त्वं देव गौरवम् असि।
सर्वेभ्यः त्वं दानदाता असि ।
प्रजापतिर्हेतुहेतवे भगवन्गुरो च ।।
अन्तः-ज्ञः, सर्वहृदयानां अन्वेषकः : १.
त्वमेव स्वदशां स्थितिं च जानासि ।
त्वं स्वयं देव आत्मना ओतप्रोतः असि।
त्वमेव भवतः स्तुतिम् आयोजयितुं शक्नोषि।
हे नानक, अन्यः कोऽपि न जानाति। ||७||
सर्वधर्मेषु उत्तमः धर्मः
इति भगवतः नाम जपः शुद्धाचरणं च।
सर्वेषु धर्मेषु संस्कारेषु उदात्ततमः
पवित्रसङ्घस्य मलिनचित्तस्य मलिनतां मेटयितुं भवति।
सर्वेषां प्रयत्नानाम् उत्तमः प्रयासः
इति हृदि भगवतः नाम जपः, सदा।
सर्वेषां वाक्सु अम्ब्रोसियलतमं वाक्यम्
इति भगवतः स्तुतिं श्रुत्वा जिह्वाया जपः।
सर्वस्थानेषु उदात्ततमं स्थानं .
नानक तदेव हृदयं यस्मिन् भगवतः नाम तिष्ठति। ||८||३||
सलोक् : १.
त्वं निरर्थकः अज्ञानी मूर्खः - ईश्वरे सदा निवससि।
यः त्वां सृष्टवान् तं चैतन्ये पोषय; स एव त्वया सह गमिष्यति नानक । ||१||
अष्टपदीः १.
सर्वव्यापी भगवतः महिमा चिन्तय मर्त्य;
किं तव उत्पत्तिः किं च स्वरूपम् ?
यः त्वां कल्पितवान्, अलङ्कृतवान्, अलङ्कृतवान् च
गर्भाग्नौ, सः त्वां रक्षितवान्।
शैशवावस्थायां त्वां दुग्धं पिबितुं दत्तवान् ।
यौवनपुष्पे स ते अन्नं सुखं बोधं च दत्तवान् ।
यथा यथा त्वं वृद्धः भवसि, कुटुम्बमित्राणि च ।