यदि त्वं स्वविचारं भगवन्तं प्रति प्रेषयसि तर्हि भगवान् त्वां बन्धुवत् पालनं करिष्यति । ||२९||
भाभः - संशये विद्धे सति संयोगः सिद्ध्यति।
भयं भग्नं मया इदानीं विश्वासः प्राप्तः।
अहं चिन्तितवान् यत् सः मम बहिः अस्ति, परन्तु अधुना अहं जानामि यत् सः मम अन्तः अस्ति।
यदा अहम् एतत् रहस्यं ज्ञातुं आगतः तदा अहं भगवन्तं ज्ञातवान् । ||३०||
मम्मा - स्रोते आलम्ब्य मनः तृप्तं भवति।
रहस्यमिदं वेद स्वचित्तं विज्ञायते ।
न कश्चित् मनः एकीकरणे विलम्बं करोतु।
ये सत्येश्वरं लभन्ते ते आनन्देन मग्नाः भवन्ति। ||३१||
मम्मा - मर्त्यस्य व्यापारः स्वमनसा एव भवति; यः मनः अनुशासयति सः सिद्धिं प्राप्नोति।
मनः एव मनसा सह व्यवहारं कर्तुं शक्नोति; वदति कबीरः, मया मनसदृशं किमपि न मिलितम्। ||३२||
इदं मनः शक्तिः; एतत् मनः शिवः अस्ति।
इदं मनः पञ्चतत्त्वानां जीवनम् ।
यदा एतत् मनः प्रवाहितं भवति, बोधाय च मार्गदर्शितं भवति,
त्रैलोक्यगुह्यं वर्णयितुं शक्नोति। ||३३||
यय्यः - यदि किमपि जानासि तर्हि तव दुरात्म्यं नाशय, देहग्रामं वशं कुरु।
यदा त्वं युद्धे प्रवृत्तः असि तदा मा पलायस्व; तदा, त्वं आध्यात्मिकनायकः इति प्रसिद्धः भविष्यसि। ||३४||
रररा - मया रसाः अरुचिः इति प्राप्ताः।
अरुचिः भूत्वा मया स रसः अवगतः।
एतान् रसान् परित्यज्य मया सः रसः प्राप्तः।
तस्मिन् रसे पिबन् रसोऽयं न पुनः प्रियः । ||३५||
लल्लाः - भगवता प्रति एतादृशं प्रेम मनसि आलिंगय,
यत् भवता अन्यं गन्तुं न प्रयोजनं भविष्यति; त्वं परमं सत्यं प्राप्स्यसि।
यदि च तत्र तस्य प्रेम्णः स्नेहं च आलिंगयसि।
तदा त्वं भगवन्तं प्राप्स्यसि; तं प्राप्य तस्य पादयोः लीनः भविष्यसि। ||३६||
वावा - काले काले भगवते निवसन्तु।
भगवन्तं निवसन् पराजयः ते न आगमिष्यति।
अहं यज्ञः, यज्ञः तेषां, ये भगवतः पुत्राणां सन्तानाम् स्तुतिं गायन्ति।
भगवन्तं मिलित्वा सर्वथा सत्यं लभ्यते। ||३७||
वावा - तं ज्ञातव्यम्। तं ज्ञात्वा मर्त्योऽयं तं भवति।
यदा अयमात्मा स भगवान् च संमिश्रितौ तदा संमिश्रितौ पृथक् पृथक् ज्ञातुं न शक्यन्ते । ||३८||
सस्सा - उदात्तसिद्ध्या मनः अनुशासयतु।
हृदयं आकर्षयति तां वार्तालापं निवर्तयतु।
हृदयं आकृष्टं भवति, यदा प्रेम प्रवहति।
त्रैलोक्यराजः सम्यक् व्याप्तः तत्र व्याप्तः । ||३९||
खाखः- यं यं अन्वेषयति, तस्य अन्वेषणेन च ।
तं विन्दति, पुनर्जन्म न भविष्यति।
यदा कश्चित् तं अन्वेषयति, तं अवगन्तुं चिन्तयितुं च आगच्छति।
ततः सः क्षणमात्रेण भयानकं जगत्-सागरं लङ्घयति। ||४०||
सस्सा--आत्मवधू-शयनं भर्त्रा भगवता अलङ्कृतम्;
तस्याः संशयः निवृत्तः भवति।
संसारस्य अगाधभोगान् परित्याग्य परमं आनन्दं लभते।
अथ, सा आत्मा-वधूः; तस्याः पतिः प्रभुः इति उच्यते। ||४१||
हाहा- विद्यते, किन्तु सः अस्ति इति न ज्ञायते।
यदा विद्यते विद्यते तदा मनः प्रसन्नं शान्तं च भवति।
अवश्यं भगवान् अस्ति, यदि केवलं तं अवगन्तुं शक्नोति स्म।
अथ, स एव विद्यते, न तु अयं मर्त्यः। ||४२||
सर्वे गच्छन्ति यत् अहम् एतत् गृह्णामि, अहं च तत् गृह्णामि इति।
तेन तेन घोरदुःखेन पीडिताः भवन्ति ।
यदा कश्चित् लक्ष्मीेश्वरं प्रेम्णा आगच्छति तदा ।
तस्य दुःखं गच्छति, सः च सर्वथा शान्तिं प्राप्नोति। ||४३||
खखा - बहवः स्वप्राणान् अपव्ययितवन्तः, ततः नष्टाः अभवन् ।
अपव्ययमानाः भगवन्तं न स्मरन्ति, इदानीमपि।
यदि तु कश्चित् इदानीमपि संसारस्य क्षणिकं स्वरूपं ज्ञात्वा मनः संयमयति ।
सः स्वस्य स्थायी गृहं प्राप्स्यति, यस्मात् सः विरक्तः आसीत्। ||४४||