सः गुरमुखः, यस्य त्वया महत्त्वेन आशीर्वादः दत्तः - सः विनयशीलः जीवः भवतः सत्याङ्गणे प्रसिद्धः अस्ति। ||११||
सलोक, मर्दाना: १.
कलियुगस्य कृष्णयुगं मैथुनकाममद्येन पूर्णं पात्रम्; मनः मत्तः ।
क्रोधः चषकः, भावात्मकसङ्गपूर्णः, अहंकारः च सेवकः।
मिथ्यालोभसङ्गमे अतिशयेन पिबन् विनश्यति।
अतः सत्कर्म भवतः भट्टी भवतु, सत्यं भवतः गुडः भवतु; एवं सत्यस्य उत्तमं मद्यं कुरुत।
गुणं तव रोटिकां कुरु सद्वृत्तं घृतं विनयं मांसं भक्षणम् ।
यथा गुरमुख, एतानि प्राप्यन्ते नानक; तेषु भागं गृहीत्वा पापानि गच्छन्ति। ||१||
मर्दाना : १.
मानुषशरीरं वट्, आत्मदम्भः मद्यः, कामः च पानसखानां सङ्गतिः।
मनसः स्पृहस्य चषकः मिथ्याभिरब्धः, मृत्युदूतः च चषकः।
अस्मिन् मद्ये पिबन् नानक असंख्यात पापं भ्रष्टं च गृह्णाति ।
अतः आध्यात्मिकं प्रज्ञां स्वस्य गुडं, ईश्वरस्य स्तुतिं स्वस्य रोटिकां, ईश्वरस्य भयं च यत् मांसं भवन्तः खादन्ति तत् कुरु।
हे नानक, एतत् सत्यं भोजनम्; सत्यनाम भवतः एकमात्रं समर्थनं भवतु। ||२||
यदि मानवशरीरं वट्, आत्मसाक्षात्कारः च मद्यः, तर्हि अम्ब्रोसियल अमृतस्य धारा उत्पद्यते।
सन्तसङ्घेन सह मिलित्वा भगवतः प्रेमस्य चषकः अस्मिन् अम्ब्रोसियल-अमृतेन पूरितः भवति; तत् पिबन् भ्रष्टाः पापाः च मार्ज्यन्ते। ||३||
पौरी : १.
सः एव स्वर्गदूतः स्वर्गस्य घोषकः आकाशगायकः च अस्ति। स एव दर्शनशास्त्रस्य षड्विद्यालयान् व्याख्यायते ।
स्वयं शिवः शङ्करः महायशः; स एव गुरमुखः अवाच्यवाक्यं वदति।
स एव योगी स्वयं इन्द्रियभोगी स्वयं संन्यासी प्रान्तरे भ्रमन्।
सः स्वयमेव चर्चां करोति, सः स्वयमेव उपदिशति; स्वयं विच्छिन्नः, ललितः, बुद्धिमान् च अस्ति।
स्वस्य नाटकस्य मञ्चनं कृत्वा सः स्वयमेव तत् पश्यति; स एव सर्वभूतानां विदितः। ||१२||
सलोक, तृतीय मेहल : १.
सा सन्ध्याप्रार्थना एव ग्राह्यः, या भगवन्तं परमेश्वरं मम चेतनां प्रति आनयति।
मम अन्तः भगवतः प्रेम प्रवहति, मम सङ्गः च दग्धः भवति ।
गुरुप्रसादेन द्वैतं जियते, मनः स्थिरं भवति; मया चिन्तनात्मकं ध्यानं मम सायं प्रार्थना कृता।
हे नानक, स्वेच्छा मनमुखः स्वस्य सन्ध्या प्रार्थनां पठेत्, परन्तु तस्य मनः तस्मिन् केन्द्रितं नास्ति; जन्ममृत्युद्वारा सः नष्टः भवति। ||१||
तृतीय मेहलः १.
अहं सर्वं जगत् भ्रमितवान्, "प्रेम, हे प्रेम!", इति क्रन्दन्, परन्तु मम तृष्णा न शान्तवती।
हे नानक सत्यगुरुं मिलित्वा मम कामाः तृप्ताः भवन्ति; अहं मम प्रियं प्राप्नोमि, यदा अहं स्वगृहं प्रत्यागच्छम्। ||२||
पौरी : १.
स्वयं परमं तत्त्वं स एव सर्वतत्त्वम्। स्वयं प्रभुः गुरुः स एव दासः ।
अष्टादशवर्णानां जनान् स एव सृष्टवान्; ईश्वरः एव स्वस्य क्षेत्रं प्राप्तवान् ।
स्वयं हन्ति, स्वयं च मोचयति; सः एव अस्मान् क्षमति स्वस्य दयालुतया। सः अमोघः अस्ति
- सः कदापि भ्रष्टः न भवति; सत्येश्वरस्य न्यायः सर्वथा सत्यः अस्ति।
ये भगवान् स्वयं गुरमुख - द्वन्द्वः संशयश्च इति उपदिशति ते तेषां अन्तः प्रयान्ति। ||१३||
सलोक, पञ्चम मेहलः १.
साधसङ्गे पवित्रसङ्गमे ध्याने भगवन्नामं न स्मरति स शरीरं धूलिरूपेण परिणमयिष्यते।
शप्तं अस्वादं च तत् शरीरं नानक यत् सृष्टिं न जानाति। ||१||
पञ्चमः मेहलः १.