पापः पाषाणः यः न प्लवति।
अतः ईश्वरभयं भवतः आत्मानं पारं नेतुम् नौका भवतु।
नानकः वदति दुर्लभाः ये एतेन नौकायाः धन्याः सन्ति। ||४||२||
मारू, प्रथम मेहल, प्रथम सदन : १.
कर्माणि कागदं, मनः च मसिः; शुभाशुभौ च तस्मिन् अभिलेखितौ स्तः।
यथा तेषां पूर्वकर्माणि चालयन्ति तथा मर्त्याः चालिताः भवन्ति। न विद्यते तव महिमा गुणानां भगवन् | ||१||
किमर्थं तं न धारयसि उन्मत्तः ।
विस्मृत्य भगवन्तं ते स्वगुणाः सड़्गन्ति। ||१||विराम||
रात्रौ जालम्, दिवा जालम्; यावन्तः जालाः सन्ति तावन्तः क्षणाः सन्ति।
आनन्देन आनन्देन च त्वं निरन्तरं प्रलोभनं दंशसि; फससि मूर्ख - कथं कदापि पलायिष्यसि ? ||२||
शरीरं भट्टी, मनः च तदन्तर्गतं लोहम्; पञ्च अग्नयः तत् तापयन्ति।
पापं तस्मिन् स्थापितं अङ्गारं मनः दहति; चिमटाः चिन्ता चिन्ता च भवन्ति। ||३||
यत् स्लगं परिणतं तत् पुनः सुवर्णरूपेण परिणमति, यदि गुरुणा सह मिलति।
एकेश्वरस्य अम्ब्रोसियलनामेन मर्त्यं आशीर्वादं ददाति, ततः हे नानक शरीरं स्थिरं भवति। ||४||३||
मारू, प्रथम मेहल : १.
शुद्धे निर्मलजलेषु पद्मं च स्निग्धं मलं च लभ्यते ।
पद्मपुष्पं मलजलेन सह अस्ति, परन्तु तत् किमपि प्रदूषणेन अस्पृष्टं तिष्ठति । ||१||
त्वं मण्डूकः, त्वं कदापि न अवगमिष्यसि।
मलं खादसि, निर्मलजलेषु निवसन् । तत्र अम्ब्रोसियामृतस्य किमपि न जानासि। ||१||विराम||
त्वं जले नित्यं निवससि; भृङ्गः तत्र न वसति दूरतः गन्धेन मत्तः ।
दूरस्थं चन्द्रं सहजतया संवेदयन् पद्मं शिरसा नमति । ||२||
अमृतक्षेत्राणि क्षीरमधुना सिञ्चन्ति; त्वं जले निवसितुं चतुरः इति मन्यसे।
त्वं कदापि स्वस्य अन्तः प्रवृत्तीनां पलायितुं न शक्नोषि, यथा पिस्सू रक्तप्रेमम् । ||३||
मूर्खः पण्डितेन सह धर्मविद्भिः सह वसति, वेदं शास्त्रं च शृणोतु।
श्वस्य कुटिलपुच्छवत् स्वस्य अन्तः प्रवृत्तीनां कदापि पलायितुं न शक्नोषि । ||४||
केचन पाखण्डिनः सन्ति; ते नाम भगवतः नामेन सह न विलीयन्ते। केचित् भगवतः पादेषु लीनाः हरः हरः।
मर्त्याः यत् पूर्वं नियतं तत् प्राप्नुवन्ति; हे नानक जिह्वाया नाम जप । ||५||४||
मारू, प्रथम मेहल, ९.
सलोक् : १.
असंख्याताः पापिनः पवित्राः भवन्ति, भगवतः पादयोः मनः सज्जाः भवन्ति।
अष्टषष्टिः तीर्थस्थानानां पुण्यं ललाटे तादृशं दैवं लिखिते नानके भगवतः नाम्ना लभ्यते। ||१||
शाबादः १.
हे मित्राणि सहचराः तथा गर्वेण प्रफुल्लिताः ।
भर्तुः भगवतः एतां एकं आनन्ददायकं कथां शृणुत। ||१||
मम दुःखं कस्य वदामि मातः ।
भगवन्तं विना मम आत्मा जीवितुं न शक्नोति; कथं सान्त्वयिष्यामि मातः | ||१||विराम||
अहं विषादिता, परित्यक्तवधूः, सर्वथा कृपणः।
मम यौवनं नष्टम् अस्ति; अहं पश्चातापं करोमि, पश्चात्तापं च करोमि। ||२||
त्वं मम धीमतः प्रभुः गुरुः, मम शिरसा उपरि।
अहं त्वां विनयशीलं दासत्वेन सेवयामि। ||३||
नानकः विनयेन प्रार्थयति, एषा एव मम चिन्ता:
प्रियदर्शनं विना कथं तं भोक्तुं शक्नोमि। ||४||५||