नाम विना भगवतः नाम नानक सर्वे रजः क्षीणाः भवन्ति। ||१||
पौरी : १.
धधाः- सन्तानां पादरजः पवित्रम्।
धन्यास्ते ये मनः अनेन आकांक्षेण पूरितम्।
धनं न अन्विषन्ति, स्वर्गं च न कामयन्ति।
प्रियस्य गहने प्रेम्णि, पवित्रस्य पादस्य रजः च निमग्नाः सन्ति।
कथं लौकिकाः कार्याणि तान् प्रभावितं कुर्वन्ति,
एकेश्वरं के न त्यजन्ति के नान्यत्र गच्छन्ति ।
यस्य हृदयं ईश्वरस्य नाम्ना पूर्णं भवति,
हे नानक, ईश्वरस्य सिद्धः आध्यात्मिकः जीवः अस्ति। ||४||
सलोक् : १.
सर्वविधधर्मवस्त्रैः, ज्ञानेन, ध्यानेन, हठिभावेन च कदापि कोऽपि ईश्वरं न मिलितवान्।
नानकः वदति, येषां उपरि ईश्वरः कृपां वर्षयति, ते आध्यात्मिकप्रज्ञाभक्ताः सन्ति। ||१||
पौरी : १.
नङ्गः- मुखवाचमात्रेण आध्यात्मिकं प्रज्ञा न लभ्यते।
शास्त्रशास्त्राणां नानाविवादैः न लभ्यते ।
ते एव आध्यात्मिकाः बुद्धिमन्तः, येषां मनः भगवन्तं दृढतया स्थितम्।
श्रुत्वा कथाकथनं न कश्चित् योगं लभते।
ते एव आध्यात्मिकबुद्धिमानाः, ये भगवतः आज्ञायां दृढतया प्रतिबद्धाः तिष्ठन्ति।
उष्णं शीतं च सर्वं तेषां समानम्।
आध्यात्मिकप्रज्ञायाः सच्चिदानन्दजनाः गुरमुखाः सन्ति, ये यथार्थस्य सारस्य चिन्तनं कुर्वन्ति;
तेषु नानक कृपां वर्षयति । ||५||
सलोक् : १.
अविज्ञाय ये लोके आगताः पशवः पशवः इव सन्ति।
हे नानक गुरमुख भवन्ति ते अवगच्छन्ति; तेषां ललाटेषु तादृशं पूर्वनिर्धारितं दैवम् अस्ति। ||१||
पौरी : १.
एकेश्वरस्य ध्यानार्थं ते लोके आगताः।
किन्तु जन्मप्रभृति मायामोहेन प्रलोभिताः ।
गर्भकक्षे उल्टावस्थायां ते तीव्रध्यानं कुर्वन्ति स्म ।
ते एकैकेन निःश्वासेन ध्यानेन ईश्वरं स्मरन्ति स्म।
परन्तु अधुना, ते तेषु विषयेषु संलग्नाः सन्ति येषु तेषां त्यक्तव्यम्।
ते मनसा विस्मरन्ति महादाताम्।
येषां उपरि भगवान् कृपां वर्षयति तेषां नानक।
तं मा विस्मरतु इह परं वा। ||६||
सलोक् : १.
तस्य आज्ञया वयं आगच्छामः, तस्य आज्ञायाः च वयं गच्छामः; न कश्चित् तस्य आज्ञातः परः अस्ति।
पुनर्जन्मनि आगमनं च समाप्तं नानक भगवता पूर्णचित्तानां। ||१||
पौरी : १.
अयं आत्मा बहुषु गर्भेषु निवसति।
मधुरसङ्गेन प्रलोभितः पुनर्जन्मनिबद्धः ।
अस्याः माया गुणत्रयेण भूतानि वशीकृतानि सन्ति।
माया एकैकहृदये आत्मनः प्रति आसक्तिः प्रविष्टा अस्ति।
सखि कथञ्चित् मार्गं ब्रूहि ।
येन तरिष्यामि मायासागरं द्रोहमयम् |
भगवान् स्वस्य दयां वर्षयति, अस्मान् च सत्संगतस्य, सच्चिदानन्दसङ्घस्य सदस्यतां प्राप्तुं नेति।
हे नानक माया समीपम् अपि न आगच्छति। ||७||
सलोक् : १.
ईश्वरः एव शुभाशुभं कर्म करोति ।
अहङ्कारे, स्वार्थे, अभिमाने च पशुः प्रवर्तते; नानक भगवन्तं विना किं कुर्याद् कश्चित् । ||१||
पौरी : १.
एकेश्वर एव सर्वकर्मणां कारणम्।
स्वयं पापानि आर्यकर्माणि च वितरति।
अस्मिन् युगे यथा भगवता आसक्ताः जनाः ।
यद् भगवता स्वयं ददाति तत् ते लभन्ते।
तस्य सीमां कोऽपि न जानाति।
यत्किमपि करोति, तत् सम्भवति।
एकस्मात् समस्तं विश्वविस्तारं निर्गतम् ।
हे नानक, स एव अस्माकं त्राणकृपा। ||८||
सलोक् : १.
पुरुषः स्त्रीषु लीलासुखेषु च लीनः तिष्ठति; तस्य रागस्य कोलाहलः कुसुमस्य रञ्जकः इव अस्ति, यः शीघ्रमेव क्षीणः भवति।
हे नानक, ईश्वरस्य अभयारण्यम् अन्वेष्टुम्, तव स्वार्थः, अभिमानः च अपहृतः भविष्यति। ||१||