श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 251


ਨਾਮ ਬਿਹੂਨੇ ਨਾਨਕਾ ਹੋਤ ਜਾਤ ਸਭੁ ਧੂਰ ॥੧॥
नाम बिहूने नानका होत जात सभु धूर ॥१॥

हे नानक, भगवंताच्या नामाशिवाय सर्व धूळ खाऊन जातात. ||1||

ਪਵੜੀ ॥
पवड़ी ॥

पौरी:

ਧਧਾ ਧੂਰਿ ਪੁਨੀਤ ਤੇਰੇ ਜਨੂਆ ॥
धधा धूरि पुनीत तेरे जनूआ ॥

धडा: संतांच्या चरणांची धूळ पवित्र आहे.

ਧਨਿ ਤੇਊ ਜਿਹ ਰੁਚ ਇਆ ਮਨੂਆ ॥
धनि तेऊ जिह रुच इआ मनूआ ॥

ज्यांचे मन ही तळमळ भरून गेले ते धन्य.

ਧਨੁ ਨਹੀ ਬਾਛਹਿ ਸੁਰਗ ਨ ਆਛਹਿ ॥
धनु नही बाछहि सुरग न आछहि ॥

ते संपत्ती शोधत नाहीत आणि त्यांना स्वर्गाची इच्छा नाही.

ਅਤਿ ਪ੍ਰਿਅ ਪ੍ਰੀਤਿ ਸਾਧ ਰਜ ਰਾਚਹਿ ॥
अति प्रिअ प्रीति साध रज राचहि ॥

ते आपल्या प्रेयसीच्या अगाध प्रेमात आणि पवित्राच्या चरणांची धूळ यात मग्न आहेत.

ਧੰਧੇ ਕਹਾ ਬਿਆਪਹਿ ਤਾਹੂ ॥
धंधे कहा बिआपहि ताहू ॥

सांसारिक घडामोडींचा त्यांच्यावर कसा परिणाम होऊ शकतो,

ਜੋ ਏਕ ਛਾਡਿ ਅਨ ਕਤਹਿ ਨ ਜਾਹੂ ॥
जो एक छाडि अन कतहि न जाहू ॥

कोण एका परमेश्वराचा त्याग करत नाही आणि कोण कुठेही जात नाही?

ਜਾ ਕੈ ਹੀਐ ਦੀਓ ਪ੍ਰਭ ਨਾਮ ॥
जा कै हीऐ दीओ प्रभ नाम ॥

ज्याचे हृदय भगवंताच्या नामाने भरलेले आहे,

ਨਾਨਕ ਸਾਧ ਪੂਰਨ ਭਗਵਾਨ ॥੪॥
नानक साध पूरन भगवान ॥४॥

हे नानक, देवाचे एक परिपूर्ण आध्यात्मिक अस्तित्व आहे. ||4||

ਸਲੋਕ ॥
सलोक ॥

सालोक:

ਅਨਿਕ ਭੇਖ ਅਰੁ ਙਿਆਨ ਧਿਆਨ ਮਨਹਠਿ ਮਿਲਿਅਉ ਨ ਕੋਇ ॥
अनिक भेख अरु ङिआन धिआन मनहठि मिलिअउ न कोइ ॥

सर्व प्रकारच्या धार्मिक वस्त्रांनी, ज्ञानाने, ध्यानाने आणि दुराग्रही मनाने, कोणीही देवाला भेटला नाही.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਕਿਰਪਾ ਭਈ ਭਗਤੁ ਙਿਆਨੀ ਸੋਇ ॥੧॥
कहु नानक किरपा भई भगतु ङिआनी सोइ ॥१॥

नानक म्हणतात, देव ज्यांच्यावर दया करतो ते आध्यात्मिक ज्ञानाचे भक्त आहेत. ||1||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਙੰਙਾ ਙਿਆਨੁ ਨਹੀ ਮੁਖ ਬਾਤਉ ॥
ङंङा ङिआनु नही मुख बातउ ॥

नंगा: अध्यात्मिक ज्ञान नुसत्या तोंडी बोलून मिळत नाही.

ਅਨਿਕ ਜੁਗਤਿ ਸਾਸਤ੍ਰ ਕਰਿ ਭਾਤਉ ॥
अनिक जुगति सासत्र करि भातउ ॥

शास्त्र आणि शास्त्रांच्या विविध वादविवादातून ते प्राप्त होत नाही.

ਙਿਆਨੀ ਸੋਇ ਜਾ ਕੈ ਦ੍ਰਿੜ ਸੋਊ ॥
ङिआनी सोइ जा कै द्रिड़ सोऊ ॥

केवळ तेच आध्यात्मिकदृष्ट्या ज्ञानी असतात, ज्यांचे मन परमेश्वरावर दृढ असते.

ਕਹਤ ਸੁਨਤ ਕਛੁ ਜੋਗੁ ਨ ਹੋਊ ॥
कहत सुनत कछु जोगु न होऊ ॥

कथा ऐकून व सांगून कोणालाच योग येत नाही.

ਙਿਆਨੀ ਰਹਤ ਆਗਿਆ ਦ੍ਰਿੜੁ ਜਾ ਕੈ ॥
ङिआनी रहत आगिआ द्रिड़ु जा कै ॥

केवळ तेच आध्यात्मिकदृष्ट्या ज्ञानी आहेत, जे परमेश्वराच्या आज्ञेशी दृढपणे वचनबद्ध राहतात.

ਉਸਨ ਸੀਤ ਸਮਸਰਿ ਸਭ ਤਾ ਕੈ ॥
उसन सीत समसरि सभ ता कै ॥

त्यांच्यासाठी उष्णता आणि थंडी सारखीच आहे.

ਙਿਆਨੀ ਤਤੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬੀਚਾਰੀ ॥
ङिआनी ततु गुरमुखि बीचारी ॥

अध्यात्मिक ज्ञानाचे खरे लोक गुरुमुख आहेत, जे वास्तवाचे सार चिंतन करतात;

ਨਾਨਕ ਜਾ ਕਉ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀ ॥੫॥
नानक जा कउ किरपा धारी ॥५॥

हे नानक, प्रभु त्यांच्यावर दया करतो. ||5||

ਸਲੋਕੁ ॥
सलोकु ॥

सालोक:

ਆਵਨ ਆਏ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਮਹਿ ਬਿਨੁ ਬੂਝੇ ਪਸੁ ਢੋਰ ॥
आवन आए स्रिसटि महि बिनु बूझे पसु ढोर ॥

जे न समजता जगात आले आहेत ते पशू आणि पशूसारखे आहेत.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੋ ਬੁਝੈ ਜਾ ਕੈ ਭਾਗ ਮਥੋਰ ॥੧॥
नानक गुरमुखि सो बुझै जा कै भाग मथोर ॥१॥

हे नानक, जे गुरुमुख होतात ते समजतात; त्यांच्या कपाळावर अशी पूर्वनियोजित नियत आहे. ||1||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਯਾ ਜੁਗ ਮਹਿ ਏਕਹਿ ਕਉ ਆਇਆ ॥
या जुग महि एकहि कउ आइआ ॥

ते एका परमेश्वराचे ध्यान करण्यासाठी या जगात आले आहेत.

ਜਨਮਤ ਮੋਹਿਓ ਮੋਹਨੀ ਮਾਇਆ ॥
जनमत मोहिओ मोहनी माइआ ॥

पण जन्मापासूनच ते मायेच्या मोहाने ग्रासलेले आहेत.

ਗਰਭ ਕੁੰਟ ਮਹਿ ਉਰਧ ਤਪ ਕਰਤੇ ॥
गरभ कुंट महि उरध तप करते ॥

गर्भाच्या गाभाऱ्यात उलथापालथ करून त्यांनी अखंड तप केले.

ਸਾਸਿ ਸਾਸਿ ਸਿਮਰਤ ਪ੍ਰਭੁ ਰਹਤੇ ॥
सासि सासि सिमरत प्रभु रहते ॥

प्रत्येक श्वासोच्छवासात त्यांनी ध्यानात भगवंताचे स्मरण केले.

ਉਰਝਿ ਪਰੇ ਜੋ ਛੋਡਿ ਛਡਾਨਾ ॥
उरझि परे जो छोडि छडाना ॥

परंतु, आता ते अशा गोष्टींमध्ये अडकले आहेत ज्या त्यांना मागे सोडल्या पाहिजेत.

ਦੇਵਨਹਾਰੁ ਮਨਹਿ ਬਿਸਰਾਨਾ ॥
देवनहारु मनहि बिसराना ॥

ते महान दाताला मनातून विसरतात.

ਧਾਰਹੁ ਕਿਰਪਾ ਜਿਸਹਿ ਗੁਸਾਈ ॥
धारहु किरपा जिसहि गुसाई ॥

हे नानक, ज्यांच्यावर प्रभु कृपा करतो,

ਇਤ ਉਤ ਨਾਨਕ ਤਿਸੁ ਬਿਸਰਹੁ ਨਾਹੀ ॥੬॥
इत उत नानक तिसु बिसरहु नाही ॥६॥

त्याला विसरू नका, येथे किंवा यापुढे. ||6||

ਸਲੋਕੁ ॥
सलोकु ॥

सालोक:

ਆਵਤ ਹੁਕਮਿ ਬਿਨਾਸ ਹੁਕਮਿ ਆਗਿਆ ਭਿੰਨ ਨ ਕੋਇ ॥
आवत हुकमि बिनास हुकमि आगिआ भिंन न कोइ ॥

त्याच्या आज्ञेने आपण येतो आणि त्याच्या आज्ञेने जातो; कोणीही त्याच्या आज्ञेच्या पलीकडे नाही.

ਆਵਨ ਜਾਨਾ ਤਿਹ ਮਿਟੈ ਨਾਨਕ ਜਿਹ ਮਨਿ ਸੋਇ ॥੧॥
आवन जाना तिह मिटै नानक जिह मनि सोइ ॥१॥

हे नानक, ज्यांचे मन परमेश्वराने भरलेले आहे त्यांच्यासाठी पुनर्जन्मात येणे आणि जाणे संपले आहे. ||1||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਏਊ ਜੀਅ ਬਹੁਤੁ ਗ੍ਰਭ ਵਾਸੇ ॥
एऊ जीअ बहुतु ग्रभ वासे ॥

हा आत्मा अनेक गर्भात राहिला आहे.

ਮੋਹ ਮਗਨ ਮੀਠ ਜੋਨਿ ਫਾਸੇ ॥
मोह मगन मीठ जोनि फासे ॥

गोड आसक्तीने मोहित होऊन तो पुनर्जन्मात अडकला आहे.

ਇਨਿ ਮਾਇਆ ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਬਸਿ ਕੀਨੇ ॥
इनि माइआ त्रै गुण बसि कीने ॥

या मायेने तीन गुणांनी जीवांना वश केले आहे.

ਆਪਨ ਮੋਹ ਘਟੇ ਘਟਿ ਦੀਨੇ ॥
आपन मोह घटे घटि दीने ॥

मायेने प्रत्येक हृदयात स्वतःची आसक्ती निर्माण केली आहे.

ਏ ਸਾਜਨ ਕਛੁ ਕਹਹੁ ਉਪਾਇਆ ॥
ए साजन कछु कहहु उपाइआ ॥

मित्रा, मला काही मार्ग सांग.

ਜਾ ਤੇ ਤਰਉ ਬਿਖਮ ਇਹ ਮਾਇਆ ॥
जा ते तरउ बिखम इह माइआ ॥

ज्याद्वारे मी या मायेच्या कपटी सागरात पोहून जाऊ शकेन.

ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਸਤਸੰਗਿ ਮਿਲਾਏ ॥
करि किरपा सतसंगि मिलाए ॥

प्रभु आपली दया दाखवतो, आणि आपल्याला सत्संगात, खऱ्या मंडळीत सामील होण्यासाठी नेतो.

ਨਾਨਕ ਤਾ ਕੈ ਨਿਕਟਿ ਨ ਮਾਏ ॥੭॥
नानक ता कै निकटि न माए ॥७॥

नानक, माया जवळही येत नाही. ||7||

ਸਲੋਕੁ ॥
सलोकु ॥

सालोक:

ਕਿਰਤ ਕਮਾਵਨ ਸੁਭ ਅਸੁਭ ਕੀਨੇ ਤਿਨਿ ਪ੍ਰਭਿ ਆਪਿ ॥
किरत कमावन सुभ असुभ कीने तिनि प्रभि आपि ॥

देव स्वतः माणसाला चांगल्या आणि वाईट कर्म करायला लावतो.

ਪਸੁ ਆਪਨ ਹਉ ਹਉ ਕਰੈ ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਕਹਾ ਕਮਾਤਿ ॥੧॥
पसु आपन हउ हउ करै नानक बिनु हरि कहा कमाति ॥१॥

पशू अहंकार, स्वार्थ आणि दंभ यात गुंततो; हे नानक, परमेश्वराशिवाय कोणी काय करू शकेल? ||1||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਏਕਹਿ ਆਪਿ ਕਰਾਵਨਹਾਰਾ ॥
एकहि आपि करावनहारा ॥

एकच परमेश्वर सर्व कर्मांचे कारण आहे.

ਆਪਹਿ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਬਿਸਥਾਰਾ ॥
आपहि पाप पुंन बिसथारा ॥

तो स्वत: पापे आणि उदात्त कृत्ये वितरित करतो.

ਇਆ ਜੁਗ ਜਿਤੁ ਜਿਤੁ ਆਪਹਿ ਲਾਇਓ ॥
इआ जुग जितु जितु आपहि लाइओ ॥

या युगात माणसे जशी जशी भगवान जोडतात तशी जोडलेली असतात.

ਸੋ ਸੋ ਪਾਇਓ ਜੁ ਆਪਿ ਦਿਵਾਇਓ ॥
सो सो पाइओ जु आपि दिवाइओ ॥

परमेश्वर स्वतः जे देतो ते त्यांना मिळते.

ਉਆ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਨੈ ਕੋਊ ॥
उआ का अंतु न जानै कोऊ ॥

त्याची मर्यादा कोणालाच माहीत नाही.

ਜੋ ਜੋ ਕਰੈ ਸੋਊ ਫੁਨਿ ਹੋਊ ॥
जो जो करै सोऊ फुनि होऊ ॥

तो जे काही करतो ते घडते.

ਏਕਹਿ ਤੇ ਸਗਲਾ ਬਿਸਥਾਰਾ ॥
एकहि ते सगला बिसथारा ॥

एकापासून, विश्वाचा संपूर्ण विस्तार झाला.

ਨਾਨਕ ਆਪਿ ਸਵਾਰਨਹਾਰਾ ॥੮॥
नानक आपि सवारनहारा ॥८॥

हे नानक, तो स्वतःच आपली कृपा आहे. ||8||

ਸਲੋਕੁ ॥
सलोकु ॥

सालोक:

ਰਾਚਿ ਰਹੇ ਬਨਿਤਾ ਬਿਨੋਦ ਕੁਸਮ ਰੰਗ ਬਿਖ ਸੋਰ ॥
राचि रहे बनिता बिनोद कुसम रंग बिख सोर ॥

पुरुष स्त्री आणि खेळकर सुखांमध्ये मग्न राहतो; त्याच्या उत्कटतेचा कोलाहल हा कुसुमाच्या रंगासारखा आहे, जो लवकरच नाहीसा होतो.

ਨਾਨਕ ਤਿਹ ਸਰਨੀ ਪਰਉ ਬਿਨਸਿ ਜਾਇ ਮੈ ਮੋਰ ॥੧॥
नानक तिह सरनी परउ बिनसि जाइ मै मोर ॥१॥

हे नानक, देवाचे अभयारण्य शोधा, आणि तुमचा स्वार्थ आणि अहंकार नाहीसा होईल. ||1||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430