श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 551


ਆਪੇ ਜਲੁ ਆਪੇ ਦੇ ਛਿੰਗਾ ਆਪੇ ਚੁਲੀ ਭਰਾਵੈ ॥
आपे जलु आपे दे छिंगा आपे चुली भरावै ॥

तो स्वतःच पाणी आहे, तो स्वतःच दात काढतो आणि तो स्वतःच माउथवॉश देतो.

ਆਪੇ ਸੰਗਤਿ ਸਦਿ ਬਹਾਲੈ ਆਪੇ ਵਿਦਾ ਕਰਾਵੈ ॥
आपे संगति सदि बहालै आपे विदा करावै ॥

तो स्वतः मंडळीला बोलावतो आणि बसवतो आणि तो स्वतःच त्यांना निरोप देतो.

ਜਿਸ ਨੋ ਕਿਰਪਾਲੁ ਹੋਵੈ ਹਰਿ ਆਪੇ ਤਿਸ ਨੋ ਹੁਕਮੁ ਮਨਾਵੈ ॥੬॥
जिस नो किरपालु होवै हरि आपे तिस नो हुकमु मनावै ॥६॥

ज्याला परमेश्वर स्वतः त्याच्या कृपेने आशीर्वाद देतो - परमेश्वर त्याला त्याच्या इच्छेनुसार चालायला लावतो. ||6||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
सलोक मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਕਰਮ ਧਰਮ ਸਭਿ ਬੰਧਨਾ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਸਨਬੰਧੁ ॥
करम धरम सभि बंधना पाप पुंन सनबंधु ॥

कर्मकांड आणि धर्म या सर्व केवळ गुंता आहेत; वाईट आणि चांगले त्यांच्याशी जोडलेले आहेत.

ਮਮਤਾ ਮੋਹੁ ਸੁ ਬੰਧਨਾ ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਸੁ ਧੰਧੁ ॥
ममता मोहु सु बंधना पुत्र कलत्र सु धंधु ॥

मुलांसाठी आणि जोडीदाराच्या फायद्यासाठी केलेल्या त्या गोष्टी, अहंकार आणि आसक्ती, फक्त अधिक बंध आहेत.

ਜਹ ਦੇਖਾ ਤਹ ਜੇਵਰੀ ਮਾਇਆ ਕਾ ਸਨਬੰਧੁ ॥
जह देखा तह जेवरी माइआ का सनबंधु ॥

मी जिकडे पाहतो तिकडे मला मायेची आसक्ती दिसते.

ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਵਰਤਣਿ ਵਰਤੈ ਅੰਧੁ ॥੧॥
नानक सचे नाम बिनु वरतणि वरतै अंधु ॥१॥

हे नानक, खऱ्या नामाशिवाय जग आंधळ्यात गुंतलेले आहे. ||1||

ਮਃ ੪ ॥
मः ४ ॥

चौथी मेहल:

ਅੰਧੇ ਚਾਨਣੁ ਤਾ ਥੀਐ ਜਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਰਜਾਇ ॥
अंधे चानणु ता थीऐ जा सतिगुरु मिलै रजाइ ॥

अंधांना दिव्य प्रकाश प्राप्त होतो, जेव्हा ते खऱ्या गुरूंच्या इच्छेमध्ये विलीन होतात.

ਬੰਧਨ ਤੋੜੈ ਸਚਿ ਵਸੈ ਅਗਿਆਨੁ ਅਧੇਰਾ ਜਾਇ ॥
बंधन तोड़ै सचि वसै अगिआनु अधेरा जाइ ॥

ते त्यांचे बंधन तोडून सत्यात वास करतात आणि अज्ञानाचा अंधार दूर होतो.

ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਦੇਖੈ ਤਿਸੈ ਕਾ ਜਿਨਿ ਕੀਆ ਤਨੁ ਸਾਜਿ ॥
सभु किछु देखै तिसै का जिनि कीआ तनु साजि ॥

ते पाहतात की सर्व काही त्याच्या मालकीचे आहे ज्याने शरीर तयार केले आणि बनवले.

ਨਾਨਕ ਸਰਣਿ ਕਰਤਾਰ ਕੀ ਕਰਤਾ ਰਾਖੈ ਲਾਜ ॥੨॥
नानक सरणि करतार की करता राखै लाज ॥२॥

नानक निर्मात्याचे अभयारण्य शोधतात - निर्माता त्याचा सन्मान राखतो. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਜਦਹੁ ਆਪੇ ਥਾਟੁ ਕੀਆ ਬਹਿ ਕਰਤੈ ਤਦਹੁ ਪੁਛਿ ਨ ਸੇਵਕੁ ਬੀਆ ॥
जदहु आपे थाटु कीआ बहि करतै तदहु पुछि न सेवकु बीआ ॥

जेव्हा निर्मात्याने, स्वतः बसून सर्व विश्व निर्माण केले, तेव्हा त्याने त्याच्या कोणत्याही सेवकाशी सल्लामसलत केली नाही;

ਤਦਹੁ ਕਿਆ ਕੋ ਲੇਵੈ ਕਿਆ ਕੋ ਦੇਵੈ ਜਾਂ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ਕੀਆ ॥
तदहु किआ को लेवै किआ को देवै जां अवरु न दूजा कीआ ॥

मग कोणी काय घेऊ शकतो आणि कोणी काय देऊ शकतो, जेव्हा त्याने स्वतःसारखा दुसरा कोणी निर्माण केला नाही?

ਫਿਰਿ ਆਪੇ ਜਗਤੁ ਉਪਾਇਆ ਕਰਤੈ ਦਾਨੁ ਸਭਨਾ ਕਉ ਦੀਆ ॥
फिरि आपे जगतु उपाइआ करतै दानु सभना कउ दीआ ॥

मग, जगाची रचना केल्यानंतर, निर्मात्याने आपल्या आशीर्वादाने सर्वांना आशीर्वाद दिले.

ਆਪੇ ਸੇਵ ਬਣਾਈਅਨੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਪੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਆ ॥
आपे सेव बणाईअनु गुरमुखि आपे अंम्रितु पीआ ॥

तो स्वत: त्याच्या सेवेत आपल्याला शिकवतो आणि गुरुमुख म्हणून आपण त्याचे अमृत पितो.

ਆਪਿ ਨਿਰੰਕਾਰ ਆਕਾਰੁ ਹੈ ਆਪੇ ਆਪੇ ਕਰੈ ਸੁ ਥੀਆ ॥੭॥
आपि निरंकार आकारु है आपे आपे करै सु थीआ ॥७॥

तो स्वतः निराकार आहे, आणि तो स्वतःच घडलेला आहे; तो स्वतः जे काही करतो ते घडते. ||7||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
सलोक मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪ੍ਰਭੁ ਸੇਵਹਿ ਸਦ ਸਾਚਾ ਅਨਦਿਨੁ ਸਹਜਿ ਪਿਆਰਿ ॥
गुरमुखि प्रभु सेवहि सद साचा अनदिनु सहजि पिआरि ॥

गुरुमुख सदैव देवाची सेवा करतात; रात्रंदिवस ते खऱ्या परमेश्वराच्या प्रेमात बुडालेले असतात.

ਸਦਾ ਅਨੰਦਿ ਗਾਵਹਿ ਗੁਣ ਸਾਚੇ ਅਰਧਿ ਉਰਧਿ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ॥
सदा अनंदि गावहि गुण साचे अरधि उरधि उरि धारि ॥

ते सदैव आनंदात आहेत, खऱ्या परमेश्वराची स्तुती गात आहेत; या जगात आणि पुढच्या काळात ते त्याला हृदयाशी जोडून ठेवतात.

ਅੰਤਰਿ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਵਸਿਆ ਧੁਰਿ ਕਰਮੁ ਲਿਖਿਆ ਕਰਤਾਰਿ ॥
अंतरि प्रीतमु वसिआ धुरि करमु लिखिआ करतारि ॥

त्यांचा प्रेयसी आतमध्ये खोलवर राहतो; निर्मात्याने हे नशिब पूर्वनिश्चित केले आहे.

ਨਾਨਕ ਆਪਿ ਮਿਲਾਇਅਨੁ ਆਪੇ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਿ ॥੧॥
नानक आपि मिलाइअनु आपे किरपा धारि ॥१॥

हे नानक, तो त्यांना स्वतःमध्ये मिसळतो; तो स्वतः त्यांच्यावर दया करतो. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਕਹਿਐ ਕਥਿਐ ਨ ਪਾਈਐ ਅਨਦਿਨੁ ਰਹੈ ਸਦਾ ਗੁਣ ਗਾਇ ॥
कहिऐ कथिऐ न पाईऐ अनदिनु रहै सदा गुण गाइ ॥

नुसत्या बोलण्याने तो सापडत नाही. रात्रंदिवस सतत त्याची स्तुती गा.

ਵਿਣੁ ਕਰਮੈ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਇਓ ਭਉਕਿ ਮੁਏ ਬਿਲਲਾਇ ॥
विणु करमै किनै न पाइओ भउकि मुए बिललाइ ॥

त्याच्या दयाळू कृपेशिवाय, त्याला कोणीही शोधत नाही; अनेकजण भुंकत आणि रडत मरण पावले.

ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਮਨੁ ਤਨੁ ਭਿਜੈ ਆਪਿ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਇ ॥
गुर कै सबदि मनु तनु भिजै आपि वसै मनि आइ ॥

जेव्हा मन आणि शरीर गुरूंच्या वचनाने तृप्त होतात, तेव्हा परमेश्वर स्वतः त्याच्या मनात वास करतो.

ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਪਾਈਐ ਆਪੇ ਲਏ ਮਿਲਾਇ ॥੨॥
नानक नदरी पाईऐ आपे लए मिलाइ ॥२॥

हे नानक, त्याच्या कृपेने, तो सापडला; तो आपल्याला त्याच्या संघात एकत्र करतो. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਆਪੇ ਵੇਦ ਪੁਰਾਣ ਸਭਿ ਸਾਸਤ ਆਪਿ ਕਥੈ ਆਪਿ ਭੀਜੈ ॥
आपे वेद पुराण सभि सासत आपि कथै आपि भीजै ॥

वेद, पुराणे आणि सर्व शास्त्रे तो स्वतःच आहे; तो स्वतः त्यांचा जप करतो आणि तो स्वतः प्रसन्न होतो.

ਆਪੇ ਹੀ ਬਹਿ ਪੂਜੇ ਕਰਤਾ ਆਪਿ ਪਰਪੰਚੁ ਕਰੀਜੈ ॥
आपे ही बहि पूजे करता आपि परपंचु करीजै ॥

तो स्वतः पूजेला बसतो आणि तो स्वतःच जग निर्माण करतो.

ਆਪਿ ਪਰਵਿਰਤਿ ਆਪਿ ਨਿਰਵਿਰਤੀ ਆਪੇ ਅਕਥੁ ਕਥੀਜੈ ॥
आपि परविरति आपि निरविरती आपे अकथु कथीजै ॥

तो स्वतः गृहस्थ आहे आणि तो स्वतःच त्यागी आहे; तो स्वत: अव्यक्त उच्चारतो.

ਆਪੇ ਪੁੰਨੁ ਸਭੁ ਆਪਿ ਕਰਾਏ ਆਪਿ ਅਲਿਪਤੁ ਵਰਤੀਜੈ ॥
आपे पुंनु सभु आपि कराए आपि अलिपतु वरतीजै ॥

तो स्वतःच सर्व चांगुलपणा आहे आणि तो स्वतःच आपल्याला कृती करण्यास प्रवृत्त करतो; तो स्वतः अलिप्त राहतो.

ਆਪੇ ਸੁਖੁ ਦੁਖੁ ਦੇਵੈ ਕਰਤਾ ਆਪੇ ਬਖਸ ਕਰੀਜੈ ॥੮॥
आपे सुखु दुखु देवै करता आपे बखस करीजै ॥८॥

तो स्वतः सुख आणि दुःख देतो; निर्माता स्वतः त्याच्या भेटवस्तू देतो. ||8||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
सलोक मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਸੇਖਾ ਅੰਦਰਹੁ ਜੋਰੁ ਛਡਿ ਤੂ ਭਉ ਕਰਿ ਝਲੁ ਗਵਾਇ ॥
सेखा अंदरहु जोरु छडि तू भउ करि झलु गवाइ ॥

हे शेख, तुझा क्रूर स्वभाव सोडून दे; देवाच्या भीतीने जगा आणि तुमचा वेडेपणा सोडून द्या.

ਗੁਰ ਕੈ ਭੈ ਕੇਤੇ ਨਿਸਤਰੇ ਭੈ ਵਿਚਿ ਨਿਰਭਉ ਪਾਇ ॥
गुर कै भै केते निसतरे भै विचि निरभउ पाइ ॥

गुरूंच्या भीतीने अनेकांचा उद्धार झाला; या भीतीमध्ये, निर्भय परमेश्वराचा शोध घ्या.

ਮਨੁ ਕਠੋਰੁ ਸਬਦਿ ਭੇਦਿ ਤੂੰ ਸਾਂਤਿ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਇ ॥
मनु कठोरु सबदि भेदि तूं सांति वसै मनि आइ ॥

शब्दाच्या शब्दाने तुझ्या दगडाच्या हृदयाला छेद द्या; शांतता आणि शांतता तुमच्या मनात राहू द्या.

ਸਾਂਤੀ ਵਿਚਿ ਕਾਰ ਕਮਾਵਣੀ ਸਾ ਖਸਮੁ ਪਾਏ ਥਾਇ ॥
सांती विचि कार कमावणी सा खसमु पाए थाइ ॥

या शांततेच्या अवस्थेत जर चांगली कृत्ये केली गेली तर ती परमेश्वर आणि सद्गुरूंची मान्यता पावतात.

ਨਾਨਕ ਕਾਮਿ ਕ੍ਰੋਧਿ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਇਓ ਪੁਛਹੁ ਗਿਆਨੀ ਜਾਇ ॥੧॥
नानक कामि क्रोधि किनै न पाइओ पुछहु गिआनी जाइ ॥१॥

हे नानक, लैंगिक इच्छा आणि क्रोधाने, कोणीही कधीही देव शोधला नाही - जा आणि कोणत्याही ज्ञानी माणसाला विचारा. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430