श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1396


ਕਹਤਿਅਹ ਕਹਤੀ ਸੁਣੀ ਰਹਤ ਕੋ ਖੁਸੀ ਨ ਆਯਉ ॥
कहतिअह कहती सुणी रहत को खुसी न आयउ ॥

मी उपदेशक आणि शिक्षकांचे ऐकले, पण त्यांच्या जीवनशैलीवर मी आनंदी होऊ शकलो नाही.

ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਛੋਡਿ ਦੂਜੈ ਲਗੇ ਤਿਨੑ ਕੇ ਗੁਣ ਹਉ ਕਿਆ ਕਹਉ ॥
हरि नामु छोडि दूजै लगे तिन के गुण हउ किआ कहउ ॥

ज्यांनी भगवंताच्या नामाचा त्याग केला आहे, आणि द्वैताला जोडले आहे, त्यांची स्तुती मी का करू?

ਗੁਰੁ ਦਯਿ ਮਿਲਾਯਉ ਭਿਖਿਆ ਜਿਵ ਤੂ ਰਖਹਿ ਤਿਵ ਰਹਉ ॥੨॥੨੦॥
गुरु दयि मिलायउ भिखिआ जिव तू रखहि तिव रहउ ॥२॥२०॥

तर भिखा बोलतो: परमेश्वराने मला गुरूंना भेटायला नेले आहे. जसा तू मला ठेवतोस तसा मी राहतो; तू माझे रक्षण करतोस म्हणून मी वाचतो. ||2||20||

ਪਹਿਰਿ ਸਮਾਧਿ ਸਨਾਹੁ ਗਿਆਨਿ ਹੈ ਆਸਣਿ ਚੜਿਅਉ ॥
पहिरि समाधि सनाहु गिआनि है आसणि चड़िअउ ॥

समाधीचे चिलखत परिधान करून, गुरूंनी अध्यात्मिक ज्ञानाच्या काठी घोड्यावर आरूढ केले आहे.

ਧ੍ਰੰਮ ਧਨਖੁ ਕਰ ਗਹਿਓ ਭਗਤ ਸੀਲਹ ਸਰਿ ਲੜਿਅਉ ॥
ध्रंम धनखु कर गहिओ भगत सीलह सरि लड़िअउ ॥

धर्म धनुष्य हातात धरून त्यांनी भक्ती आणि नम्रतेचे बाण सोडले आहेत.

ਭੈ ਨਿਰਭਉ ਹਰਿ ਅਟਲੁ ਮਨਿ ਸਬਦਿ ਗੁਰ ਨੇਜਾ ਗਡਿਓ ॥
भै निरभउ हरि अटलु मनि सबदि गुर नेजा गडिओ ॥

तो शाश्वत परमेश्वराच्या भयात निर्भय आहे; गुरूंच्या वचनाचा भाला त्यांनी मनात रुजवला आहे.

ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਲੋਭ ਮੋਹ ਅਪਤੁ ਪੰਚ ਦੂਤ ਬਿਖੰਡਿਓ ॥
काम क्रोध लोभ मोह अपतु पंच दूत बिखंडिओ ॥

अतृप्त लैंगिक इच्छा, न सुटलेला क्रोध, अतृप्त लोभ, भावनिक आसक्ती आणि स्वाभिमान या पाच भुतांचा त्यांनी नाश केला आहे.

ਭਲਉ ਭੂਹਾਲੁ ਤੇਜੋ ਤਨਾ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨਾਥੁ ਨਾਨਕ ਬਰਿ ॥
भलउ भूहालु तेजो तना न्रिपति नाथु नानक बरि ॥

गुरु अमर दास, थोर भल्ला घराण्यातील तयज भान यांचा मुलगा, ज्याला गुरु नानकांनी आशीर्वाद दिलेला होता, तो राजांचा स्वामी आहे.

ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸ ਸਚੁ ਸਲੵ ਭਣਿ ਤੈ ਦਲੁ ਜਿਤਉ ਇਵ ਜੁਧੁ ਕਰਿ ॥੧॥੨੧॥
गुर अमरदास सचु सल्य भणि तै दलु जितउ इव जुधु करि ॥१॥२१॥

SALL सत्य बोलतो; हे गुरु अमर दास, तुम्ही अशाप्रकारे युद्ध करून दुष्टांच्या सैन्यावर विजय मिळवला आहे. ||1||21||

ਘਨਹਰ ਬੂੰਦ ਬਸੁਅ ਰੋਮਾਵਲਿ ਕੁਸਮ ਬਸੰਤ ਗਨੰਤ ਨ ਆਵੈ ॥
घनहर बूंद बसुअ रोमावलि कुसम बसंत गनंत न आवै ॥

ढगांचे पावसाचे थेंब, पृथ्वीवरील वनस्पती आणि वसंत ऋतुची फुले मोजता येत नाहीत.

ਰਵਿ ਸਸਿ ਕਿਰਣਿ ਉਦਰੁ ਸਾਗਰ ਕੋ ਗੰਗ ਤਰੰਗ ਅੰਤੁ ਕੋ ਪਾਵੈ ॥
रवि ससि किरणि उदरु सागर को गंग तरंग अंतु को पावै ॥

सूर्य आणि चंद्राच्या किरणांच्या, सागराच्या लाटा आणि गंगेच्या मर्यादा कोणाला कळू शकतात?

ਰੁਦ੍ਰ ਧਿਆਨ ਗਿਆਨ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇ ਕਬਿ ਜਨ ਭਲੵ ਉਨਹ ਜੁੋ ਗਾਵੈ ॥
रुद्र धिआन गिआन सतिगुर के कबि जन भल्य उनह जुो गावै ॥

शिवाचे ध्यान आणि खऱ्या गुरूंच्या अध्यात्मिक बुद्धीने, कवी भल्ल म्हणतात, हे मोजले जाऊ शकतात.

ਭਲੇ ਅਮਰਦਾਸ ਗੁਣ ਤੇਰੇ ਤੇਰੀ ਉਪਮਾ ਤੋਹਿ ਬਨਿ ਆਵੈ ॥੧॥੨੨॥
भले अमरदास गुण तेरे तेरी उपमा तोहि बनि आवै ॥१॥२२॥

हे गुरु अमर दास, तुमचे तेजस्वी गुण किती उदात्त आहेत; तुझी स्तुती फक्त तुझीच आहे. ||1||22||

ਸਵਈਏ ਮਹਲੇ ਚਉਥੇ ਕੇ ੪ ॥
सवईए महले चउथे के ४ ॥

चौथ्या मेहलच्या स्तुतीत स्वैया:

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक वैश्विक निर्माता देव. खऱ्या गुरूंच्या कृपेने:

ਇਕ ਮਨਿ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰੰਜਨੁ ਧਿਆਵਉ ॥
इक मनि पुरखु निरंजनु धिआवउ ॥

निष्कलंक आदिम भगवंताचे एकचित्ताने ध्यान करा.

ਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ ਹਰਿ ਗੁਣ ਸਦ ਗਾਵਉ ॥
गुरप्रसादि हरि गुण सद गावउ ॥

गुरूंच्या कृपेने परमेश्वराचे सदैव गुणगान गा.

ਗੁਨ ਗਾਵਤ ਮਨਿ ਹੋਇ ਬਿਗਾਸਾ ॥
गुन गावत मनि होइ बिगासा ॥

त्याचे गुणगान गाताना मन आनंदाने बहरते.

ਸਤਿਗੁਰ ਪੂਰਿ ਜਨਹ ਕੀ ਆਸਾ ॥
सतिगुर पूरि जनह की आसा ॥

खरे गुरु आपल्या नम्र सेवकाच्या आशा पूर्ण करतात.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਯਉ ॥
सतिगुरु सेवि परम पदु पायउ ॥

खऱ्या गुरूंची सेवा केल्याने परम दर्जा प्राप्त होतो.

ਅਬਿਨਾਸੀ ਅਬਿਗਤੁ ਧਿਆਯਉ ॥
अबिनासी अबिगतु धिआयउ ॥

अविनाशी, निराकार भगवंताचे ध्यान करा.

ਤਿਸੁ ਭੇਟੇ ਦਾਰਿਦ੍ਰੁ ਨ ਚੰਪੈ ॥
तिसु भेटे दारिद्रु न चंपै ॥

त्याला भेटून, माणूस गरिबीतून सुटतो.

ਕਲੵ ਸਹਾਰੁ ਤਾਸੁ ਗੁਣ ਜੰਪੈ ॥
कल्य सहारु तासु गुण जंपै ॥

काल सहार त्याची गौरवपूर्ण स्तुती करतात.

ਜੰਪਉ ਗੁਣ ਬਿਮਲ ਸੁਜਨ ਜਨ ਕੇਰੇ ਅਮਿਅ ਨਾਮੁ ਜਾ ਕਉ ਫੁਰਿਆ ॥
जंपउ गुण बिमल सुजन जन केरे अमिअ नामु जा कउ फुरिआ ॥

मी त्या नम्र जीवाची शुद्ध स्तुती करतो ज्याला नामाच्या अमृताने वरदान मिळाले आहे.

ਇਨਿ ਸਤਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਸਬਦ ਰਸੁ ਪਾਯਾ ਨਾਮੁ ਨਿਰੰਜਨ ਉਰਿ ਧਰਿਆ ॥
इनि सतगुरु सेवि सबद रसु पाया नामु निरंजन उरि धरिआ ॥

त्यांनी खऱ्या गुरूंची सेवा केली आणि त्यांना शब्द, देवाच्या वचनाचे उदात्त सार लाभले. निष्कलंक नाम त्याच्या हृदयात धारण केले आहे.

ਹਰਿ ਨਾਮ ਰਸਿਕੁ ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਣ ਗਾਹਕੁ ਚਾਹਕੁ ਤਤ ਸਮਤ ਸਰੇ ॥
हरि नाम रसिकु गोबिंद गुण गाहकु चाहकु तत समत सरे ॥

तो प्रभूच्या नामाचा आनंद घेतो आणि त्याचा आस्वाद घेतो आणि विश्वाच्या परमेश्वराच्या गौरवशाली गुणांची खरेदी करतो. तो वास्तवाचे सार शोधतो; तो समान न्यायाचा झरा आहे.

ਕਵਿ ਕਲੵ ਠਕੁਰ ਹਰਦਾਸ ਤਨੇ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਸਰ ਅਭਰ ਭਰੇ ॥੧॥
कवि कल्य ठकुर हरदास तने गुर रामदास सर अभर भरे ॥१॥

म्हणून कवी कवी बोलतो: हर दासचा मुलगा गुरु राम दास, रिकामे तलाव भरून वाहतात. ||1||

ਛੁਟਤ ਪਰਵਾਹ ਅਮਿਅ ਅਮਰਾ ਪਦ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਸਦ ਭਰਿਆ ॥
छुटत परवाह अमिअ अमरा पद अंम्रित सरोवर सद भरिआ ॥

अमृताचा प्रवाह वाहतो आणि अमर दर्जा प्राप्त होतो; तलाव कायम अमृताने भरलेला असतो.

ਤੇ ਪੀਵਹਿ ਸੰਤ ਕਰਹਿ ਮਨਿ ਮਜਨੁ ਪੁਬ ਜਿਨਹੁ ਸੇਵਾ ਕਰੀਆ ॥
ते पीवहि संत करहि मनि मजनु पुब जिनहु सेवा करीआ ॥

ज्या संतांनी पूर्वी भगवंताची सेवा केली आहे ते हे अमृत पितात आणि त्यात आपले मन स्नान करतात.

ਤਿਨ ਭਉ ਨਿਵਾਰਿ ਅਨਭੈ ਪਦੁ ਦੀਨਾ ਸਬਦ ਮਾਤ੍ਰ ਤੇ ਉਧਰ ਧਰੇ ॥
तिन भउ निवारि अनभै पदु दीना सबद मात्र ते उधर धरे ॥

देव त्यांचे भय दूर करतो, आणि त्यांना निर्भय प्रतिष्ठेचे आशीर्वाद देतो. आपल्या शब्दाच्या माध्यमातून त्यांनी त्यांचे रक्षण केले आहे.

ਕਵਿ ਕਲੵ ਠਕੁਰ ਹਰਦਾਸ ਤਨੇ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਸਰ ਅਭਰ ਭਰੇ ॥੨॥
कवि कल्य ठकुर हरदास तने गुर रामदास सर अभर भरे ॥२॥

म्हणून कवी कवी बोलतो: हर दासचा मुलगा गुरु राम दास, रिकामे तलाव भरून वाहतात. ||2||

ਸਤਗੁਰ ਮਤਿ ਗੂੜੑ ਬਿਮਲ ਸਤਸੰਗਤਿ ਆਤਮੁ ਰੰਗਿ ਚਲੂਲੁ ਭਯਾ ॥
सतगुर मति गूड़ बिमल सतसंगति आतमु रंगि चलूलु भया ॥

खऱ्या गुरूंची समज खूप खोल आणि गहन असते. सत्संगत ही त्यांची शुद्ध मंडळी आहे. त्याचा आत्मा परमेश्वराच्या प्रेमाच्या खोल किरमिजी रंगात भिजलेला आहे.

ਜਾਗੵਾ ਮਨੁ ਕਵਲੁ ਸਹਜਿ ਪਰਕਾਸੵਾ ਅਭੈ ਨਿਰੰਜਨੁ ਘਰਹਿ ਲਹਾ ॥
जाग्या मनु कवलु सहजि परकास्या अभै निरंजनु घरहि लहा ॥

त्याच्या मनाचे कमळ जागृत आणि जागरूक राहते, अंतर्ज्ञानी बुद्धीने प्रकाशित होते. स्वतःच्या घरी त्याला निर्भय, निष्कलंक परमेश्वर प्राप्त झाला आहे.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430