श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1389


ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਮਦ ਮਤਸਰ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਬਿਨਸਿ ਜਾਹਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਉਚਾਰੀ ॥
काम क्रोध मद मतसर त्रिसना बिनसि जाहि हरि नामु उचारी ॥

भगवंताच्या नामस्मरणाने वासना, क्रोध, अहंकार, मत्सर आणि कामना नाहीशी होतात.

ਇਸਨਾਨ ਦਾਨ ਤਾਪਨ ਸੁਚਿ ਕਿਰਿਆ ਚਰਣ ਕਮਲ ਹਿਰਦੈ ਪ੍ਰਭ ਧਾਰੀ ॥
इसनान दान तापन सुचि किरिआ चरण कमल हिरदै प्रभ धारी ॥

शुद्ध स्नान, दान, तपश्चर्या, पवित्रता आणि सत्कर्म यांचे पुण्य भगवंताचे चरणकमल हृदयात धारण केल्याने प्राप्त होते.

ਸਾਜਨ ਮੀਤ ਸਖਾ ਹਰਿ ਬੰਧਪ ਜੀਅ ਧਾਨ ਪ੍ਰਭ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰੀ ॥
साजन मीत सखा हरि बंधप जीअ धान प्रभ प्रान अधारी ॥

परमेश्वर माझा मित्र, माझा सर्वात चांगला मित्र, सहकारी आणि नातेवाईक आहे. ईश्वर हा आत्म्याचा उदरनिर्वाह, जीवनाच्या श्वासाचा आधार आहे.

ਓਟ ਗਹੀ ਸੁਆਮੀ ਸਮਰਥਹ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਸਦਾ ਬਲਿਹਾਰੀ ॥੯॥
ओट गही सुआमी समरथह नानक दास सदा बलिहारी ॥९॥

मी माझ्या सर्वशक्तिमान प्रभु आणि स्वामीचा आश्रय आणि आधार पकडला आहे; दास नानक त्याच्यासाठी सदैव बलिदान आहे. ||9||

ਆਵਧ ਕਟਿਓ ਨ ਜਾਤ ਪ੍ਰੇਮ ਰਸ ਚਰਨ ਕਮਲ ਸੰਗਿ ॥
आवध कटिओ न जात प्रेम रस चरन कमल संगि ॥

प्रभूच्या कमळ चरणांच्या प्रेमात प्रसन्न झालेल्या व्यक्तीला शस्त्रे कापू शकत नाहीत.

ਦਾਵਨਿ ਬੰਧਿਓ ਨ ਜਾਤ ਬਿਧੇ ਮਨ ਦਰਸ ਮਗਿ ॥
दावनि बंधिओ न जात बिधे मन दरस मगि ॥

ज्याच्या मनाला भगवंताच्या दर्शनाने छेद दिला जातो त्याला दोरी बांधू शकत नाहीत.

ਪਾਵਕ ਜਰਿਓ ਨ ਜਾਤ ਰਹਿਓ ਜਨ ਧੂਰਿ ਲਗਿ ॥
पावक जरिओ न जात रहिओ जन धूरि लगि ॥

परमेश्वराच्या विनम्र सेवकाच्या पायाची धूळ जडलेल्या माणसाला अग्नी जाळू शकत नाही.

ਨੀਰੁ ਨ ਸਾਕਸਿ ਬੋਰਿ ਚਲਹਿ ਹਰਿ ਪੰਥਿ ਪਗਿ ॥
नीरु न साकसि बोरि चलहि हरि पंथि पगि ॥

ज्याचे पाय परमेश्वराच्या मार्गावर चालतात त्याला पाणी बुडू शकत नाही.

ਨਾਨਕ ਰੋਗ ਦੋਖ ਅਘ ਮੋਹ ਛਿਦੇ ਹਰਿ ਨਾਮ ਖਗਿ ॥੧॥੧੦॥
नानक रोग दोख अघ मोह छिदे हरि नाम खगि ॥१॥१०॥

हे नानक, रोग, दोष, पापी चुका आणि भावनिक आसक्ती हे नामाच्या बाणाने भेदले जातात. ||1||10||

ਉਦਮੁ ਕਰਿ ਲਾਗੇ ਬਹੁ ਭਾਤੀ ਬਿਚਰਹਿ ਅਨਿਕ ਸਾਸਤ੍ਰ ਬਹੁ ਖਟੂਆ ॥
उदमु करि लागे बहु भाती बिचरहि अनिक सासत्र बहु खटूआ ॥

लोक सर्व प्रकारचे प्रयत्न करण्यात गुंतलेले आहेत; ते सहा शास्त्रांच्या विविध पैलूंवर चिंतन करतात.

ਭਸਮ ਲਗਾਇ ਤੀਰਥ ਬਹੁ ਭ੍ਰਮਤੇ ਸੂਖਮ ਦੇਹ ਬੰਧਹਿ ਬਹੁ ਜਟੂਆ ॥
भसम लगाइ तीरथ बहु भ्रमते सूखम देह बंधहि बहु जटूआ ॥

शरीरावर राख घासून ते निरनिराळ्या पवित्र तीर्थक्षेत्री फिरतात; त्यांचे शरीर क्षीण होईपर्यंत ते उपवास करतात आणि केसांची वेणी गोंधळलेल्या गोंधळात घालतात.

ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਭਜਨ ਸਗਲ ਦੁਖ ਪਾਵਤ ਜਿਉ ਪ੍ਰੇਮ ਬਢਾਇ ਸੂਤ ਕੇ ਹਟੂਆ ॥
बिनु हरि भजन सगल दुख पावत जिउ प्रेम बढाइ सूत के हटूआ ॥

परमेश्वराच्या भक्तीपूजेशिवाय, ते सर्व दुःखाने ग्रस्त आहेत, त्यांच्या प्रेमाच्या जाळ्यात अडकतात.

ਪੂਜਾ ਚਕ੍ਰ ਕਰਤ ਸੋਮਪਾਕਾ ਅਨਿਕ ਭਾਂਤਿ ਥਾਟਹਿ ਕਰਿ ਥਟੂਆ ॥੨॥੧੧॥੨੦॥
पूजा चक्र करत सोमपाका अनिक भांति थाटहि करि थटूआ ॥२॥११॥२०॥

ते पूजन समारंभ करतात, त्यांच्या शरीरावर विधी चिन्हे काढतात, स्वतःचे अन्न कट्टरतेने शिजवतात आणि सर्व प्रकारे स्वतःचे भव्य प्रदर्शन करतात. ||2||11||20||

ਸਵਈਏ ਮਹਲੇ ਪਹਿਲੇ ਕੇ ੧ ॥
सवईए महले पहिले के १ ॥

पहिल्या मेहलच्या स्तुतीत स्वैया:

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक वैश्विक निर्माता देव. खऱ्या गुरूंच्या कृपेने:

ਇਕ ਮਨਿ ਪੁਰਖੁ ਧਿਆਇ ਬਰਦਾਤਾ ॥
इक मनि पुरखु धिआइ बरदाता ॥

आशीर्वाद देणाऱ्या आद्य भगवान देवाचे एकचित्ताने ध्यान करा.

ਸੰਤ ਸਹਾਰੁ ਸਦਾ ਬਿਖਿਆਤਾ ॥
संत सहारु सदा बिखिआता ॥

तो संतांचा सहाय्यक आणि आधार आहे, सदैव प्रकट होतो.

ਤਾਸੁ ਚਰਨ ਲੇ ਰਿਦੈ ਬਸਾਵਉ ॥
तासु चरन ले रिदै बसावउ ॥

त्याचे पाय धरा आणि त्यांना आपल्या हृदयात बसवा.

ਤਉ ਪਰਮ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਗੁਨ ਗਾਵਉ ॥੧॥
तउ परम गुरू नानक गुन गावउ ॥१॥

चला तर मग, परम श्रेष्ठ गुरू नानक यांची स्तुती गाऊ या. ||1||

ਗਾਵਉ ਗੁਨ ਪਰਮ ਗੁਰੂ ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਦੁਰਤ ਨਿਵਾਰਣ ਸਬਦ ਸਰੇ ॥
गावउ गुन परम गुरू सुख सागर दुरत निवारण सबद सरे ॥

मी सर्वोच्च गुरू नानक, शांतीचा महासागर, पापांचे निर्मूलन करणारा, शब्दाचा पवित्र पूल, देवाचे वचन यांचे गौरवगान गातो.

ਗਾਵਹਿ ਗੰਭੀਰ ਧੀਰ ਮਤਿ ਸਾਗਰ ਜੋਗੀ ਜੰਗਮ ਧਿਆਨੁ ਧਰੇ ॥
गावहि गंभीर धीर मति सागर जोगी जंगम धिआनु धरे ॥

खोल आणि सखोल समज असलेले प्राणी, शहाणपणाचे महासागर, त्याचे गाणे गातात; योगी आणि भटके संन्यासी त्याचे ध्यान करतात.

ਗਾਵਹਿ ਇੰਦ੍ਰਾਦਿ ਭਗਤ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦਿਕ ਆਤਮ ਰਸੁ ਜਿਨਿ ਜਾਣਿਓ ॥
गावहि इंद्रादि भगत प्रहिलादिक आतम रसु जिनि जाणिओ ॥

आत्म्याचा आनंद जाणणारे इंद्र आणि प्रल्हादासारखे भक्त त्याचे गाणे गातात.

ਕਬਿ ਕਲ ਸੁਜਸੁ ਗਾਵਉ ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਰਾਜੁ ਜੋਗੁ ਜਿਨਿ ਮਾਣਿਓ ॥੨॥
कबि कल सुजसु गावउ गुर नानक राजु जोगु जिनि माणिओ ॥२॥

काल कवी गुरु नानक यांची उदात्त स्तुती गातो, ज्यांना राजयोग, ध्यान आणि यशाचा योग आहे. ||2||

ਗਾਵਹਿ ਜਨਕਾਦਿ ਜੁਗਤਿ ਜੋਗੇਸੁਰ ਹਰਿ ਰਸ ਪੂਰਨ ਸਰਬ ਕਲਾ ॥
गावहि जनकादि जुगति जोगेसुर हरि रस पूरन सरब कला ॥

राजा जनक आणि प्रभूच्या मार्गातील महान योगिक नायक, सर्वशक्तिमान आदिमानवाचे गुणगान गातात, परमेश्वराच्या उदात्त साराने भरलेले आहेत.

ਗਾਵਹਿ ਸਨਕਾਦਿ ਸਾਧ ਸਿਧਾਦਿਕ ਮੁਨਿ ਜਨ ਗਾਵਹਿ ਅਛਲ ਛਲਾ ॥
गावहि सनकादि साध सिधादिक मुनि जन गावहि अछल छला ॥

सनक आणि ब्रह्मदेवाचे पुत्र, साधू आणि सिद्ध, मूक ऋषी आणि प्रभूचे नम्र सेवक गुरु नानकांचे गुणगान गातात, ज्यांना महान फसवणूक करणारा फसवू शकत नाही.

ਗਾਵੈ ਗੁਣ ਧੋਮੁ ਅਟਲ ਮੰਡਲਵੈ ਭਗਤਿ ਭਾਇ ਰਸੁ ਜਾਣਿਓ ॥
गावै गुण धोमु अटल मंडलवै भगति भाइ रसु जाणिओ ॥

द्रष्टा धोमा आणि ध्रु, ज्यांचे क्षेत्र अचल आहे, गुरू नानकांचे गौरवशाली गुणगान गा, ज्यांना प्रेमळ भक्तीपूजेचा आनंद आहे.

ਕਬਿ ਕਲ ਸੁਜਸੁ ਗਾਵਉ ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਰਾਜੁ ਜੋਗੁ ਜਿਨਿ ਮਾਣਿਓ ॥੩॥
कबि कल सुजसु गावउ गुर नानक राजु जोगु जिनि माणिओ ॥३॥

काल कवी गुरु नानक यांचे उदात्त गुणगान गातो, ज्यांना राजयोगात प्रभुत्व आहे. ||3||

ਗਾਵਹਿ ਕਪਿਲਾਦਿ ਆਦਿ ਜੋਗੇਸੁਰ ਅਪਰੰਪਰ ਅਵਤਾਰ ਵਰੋ ॥
गावहि कपिलादि आदि जोगेसुर अपरंपर अवतार वरो ॥

कपिला आणि इतर योगी गुरु नानकांचे गाणे गातात. तो अवतार आहे, अनंत परमेश्वराचा अवतार आहे.

ਗਾਵੈ ਜਮਦਗਨਿ ਪਰਸਰਾਮੇਸੁਰ ਕਰ ਕੁਠਾਰੁ ਰਘੁ ਤੇਜੁ ਹਰਿਓ ॥
गावै जमदगनि परसरामेसुर कर कुठारु रघु तेजु हरिओ ॥

जमदगनचा मुलगा परसराम, ज्याची कुऱ्हाड आणि शक्ती रघुवीराने हिसकावून घेतली, त्याचे गाणे गा.

ਉਧੌ ਅਕ੍ਰੂਰੁ ਬਿਦਰੁ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ਸਰਬਾਤਮੁ ਜਿਨਿ ਜਾਣਿਓ ॥
उधौ अक्रूरु बिदरु गुण गावै सरबातमु जिनि जाणिओ ॥

उधो, अक्रूर आणि बिदुर गुरू नानक यांची गौरवशाली स्तुती गातात, जो सर्वांचा आत्मा परमेश्वराला ओळखतो.

ਕਬਿ ਕਲ ਸੁਜਸੁ ਗਾਵਉ ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਰਾਜੁ ਜੋਗੁ ਜਿਨਿ ਮਾਣਿਓ ॥੪॥
कबि कल सुजसु गावउ गुर नानक राजु जोगु जिनि माणिओ ॥४॥

काल कवी गुरु नानक यांचे उदात्त गुणगान गातो, ज्यांना राजयोगात प्रभुत्व आहे. ||4||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430