श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 322


ਜੀਵਨ ਪਦੁ ਨਿਰਬਾਣੁ ਇਕੋ ਸਿਮਰੀਐ ॥
जीवन पदु निरबाणु इको सिमरीऐ ॥

निर्वाणाची जीवनावस्था प्राप्त करण्यासाठी एका परमेश्वराचे स्मरण करावे.

ਦੂਜੀ ਨਾਹੀ ਜਾਇ ਕਿਨਿ ਬਿਧਿ ਧੀਰੀਐ ॥
दूजी नाही जाइ किनि बिधि धीरीऐ ॥

दुसरी जागा नाही; त्याशिवाय आपल्याला सांत्वन कसे मिळेल?

ਡਿਠਾ ਸਭੁ ਸੰਸਾਰੁ ਸੁਖੁ ਨ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ॥
डिठा सभु संसारु सुखु न नाम बिनु ॥

मी सर्व जग पाहिले आहे - परमेश्वराच्या नामाशिवाय अजिबात शांती नाही.

ਤਨੁ ਧਨੁ ਹੋਸੀ ਛਾਰੁ ਜਾਣੈ ਕੋਇ ਜਨੁ ॥
तनु धनु होसी छारु जाणै कोइ जनु ॥

शरीर आणि संपत्ती मातीत परत जातील - हे क्वचितच कोणाला कळले असेल.

ਰੰਗ ਰੂਪ ਰਸ ਬਾਦਿ ਕਿ ਕਰਹਿ ਪਰਾਣੀਆ ॥
रंग रूप रस बादि कि करहि पराणीआ ॥

आनंद, सौंदर्य आणि स्वादिष्ट अभिरुची निरुपयोगी आहेत; हे नश्वर, तू काय करतोस?

ਜਿਸੁ ਭੁਲਾਏ ਆਪਿ ਤਿਸੁ ਕਲ ਨਹੀ ਜਾਣੀਆ ॥
जिसु भुलाए आपि तिसु कल नही जाणीआ ॥

ज्याला भगवंत स्वतः भ्रमित करतात, त्याला त्याची अद्भुत शक्ती समजत नाही.

ਰੰਗਿ ਰਤੇ ਨਿਰਬਾਣੁ ਸਚਾ ਗਾਵਹੀ ॥
रंगि रते निरबाणु सचा गावही ॥

जे भगवंताच्या प्रेमाने ओतप्रोत झालेले असतात ते सत्याचे गुणगान गाऊन निर्वाण प्राप्त करतात.

ਨਾਨਕ ਸਰਣਿ ਦੁਆਰਿ ਜੇ ਤੁਧੁ ਭਾਵਹੀ ॥੨॥
नानक सरणि दुआरि जे तुधु भावही ॥२॥

नानक: ज्यांना तुझी इच्छा आहे, हे परमेश्वरा, तुझ्या दारात अभयारण्य शोधा. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਜੰਮਣੁ ਮਰਣੁ ਨ ਤਿਨੑ ਕਉ ਜੋ ਹਰਿ ਲੜਿ ਲਾਗੇ ॥
जंमणु मरणु न तिन कउ जो हरि लड़ि लागे ॥

जे भगवंताच्या अंगरखाला चिकटलेले असतात, त्यांना जन्ममरणाचा त्रास होत नाही.

ਜੀਵਤ ਸੇ ਪਰਵਾਣੁ ਹੋਏ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨਿ ਜਾਗੇ ॥
जीवत से परवाणु होए हरि कीरतनि जागे ॥

जे परमेश्वराच्या स्तुतीच्या कीर्तनाला जागृत राहतात - त्यांचे जीवन मंजूर होते.

ਸਾਧਸੰਗੁ ਜਿਨ ਪਾਇਆ ਸੇਈ ਵਡਭਾਗੇ ॥
साधसंगु जिन पाइआ सेई वडभागे ॥

ज्यांना सद्संगत, पवित्र संगतीची प्राप्ती होते, ते फार भाग्यवान असतात.

ਨਾਇ ਵਿਸਰਿਐ ਧ੍ਰਿਗੁ ਜੀਵਣਾ ਤੂਟੇ ਕਚ ਧਾਗੇ ॥
नाइ विसरिऐ ध्रिगु जीवणा तूटे कच धागे ॥

परंतु जे नाव विसरतात - त्यांचे जीवन शापित आहे आणि धाग्याच्या पातळ पट्ट्यासारखे तुटलेले आहे.

ਨਾਨਕ ਧੂੜਿ ਪੁਨੀਤ ਸਾਧ ਲਖ ਕੋਟਿ ਪਿਰਾਗੇ ॥੧੬॥
नानक धूड़ि पुनीत साध लख कोटि पिरागे ॥१६॥

हे नानक, पवित्रांच्या चरणांची धूळ ही लाखो, लाखो पवित्र तीर्थस्नानांहून अधिक पवित्र आहे. ||16||

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੫ ॥
सलोकु मः ५ ॥

सालोक, पाचवी मेहल:

ਧਰਣਿ ਸੁਵੰਨੀ ਖੜ ਰਤਨ ਜੜਾਵੀ ਹਰਿ ਪ੍ਰੇਮ ਪੁਰਖੁ ਮਨਿ ਵੁਠਾ ॥
धरणि सुवंनी खड़ रतन जड़ावी हरि प्रेम पुरखु मनि वुठा ॥

गवताच्या दागिन्यांनी सुशोभित केलेल्या सुंदर पृथ्वीप्रमाणे - असे मन आहे, ज्यामध्ये परमेश्वराचे प्रेम असते.

ਸਭੇ ਕਾਜ ਸੁਹੇਲੜੇ ਥੀਏ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਤੁਠਾ ॥੧॥
सभे काज सुहेलड़े थीए गुरु नानकु सतिगुरु तुठा ॥१॥

हे नानक, जेव्हा गुरू, खरे गुरू प्रसन्न होतात तेव्हा सर्व गोष्टी सहज सुटतात. ||1||

ਮਃ ੫ ॥
मः ५ ॥

पाचवी मेहल:

ਫਿਰਦੀ ਫਿਰਦੀ ਦਹ ਦਿਸਾ ਜਲ ਪਰਬਤ ਬਨਰਾਇ ॥
फिरदी फिरदी दह दिसा जल परबत बनराइ ॥

दहा दिशांना, पाण्यावर, पर्वतांवर आणि जंगलांवरून हिंडणे आणि भटकणे

ਜਿਥੈ ਡਿਠਾ ਮਿਰਤਕੋ ਇਲ ਬਹਿਠੀ ਆਇ ॥੨॥
जिथै डिठा मिरतको इल बहिठी आइ ॥२॥

- जिथे जिथे गिधाड मृतदेह पाहतो तिथे तो खाली उडतो आणि उतरतो. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਜਿਸੁ ਸਰਬ ਸੁਖਾ ਫਲ ਲੋੜੀਅਹਿ ਸੋ ਸਚੁ ਕਮਾਵਉ ॥
जिसु सरब सुखा फल लोड़ीअहि सो सचु कमावउ ॥

ज्याला सर्व सुखसोयी आणि प्रतिफळाची आस आहे त्याने सत्याचे आचरण करावे.

ਨੇੜੈ ਦੇਖਉ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਉ ॥
नेड़ै देखउ पारब्रहमु इकु नामु धिआवउ ॥

तुमच्या जवळ असलेल्या परमभगवान भगवंताला पहा आणि नामाचे चिंतन करा.

ਹੋਇ ਸਗਲ ਕੀ ਰੇਣੁਕਾ ਹਰਿ ਸੰਗਿ ਸਮਾਵਉ ॥
होइ सगल की रेणुका हरि संगि समावउ ॥

सर्व माणसांच्या पायाची धूळ बनून परमेश्वरात विलीन व्हा.

ਦੂਖੁ ਨ ਦੇਈ ਕਿਸੈ ਜੀਅ ਪਤਿ ਸਿਉ ਘਰਿ ਜਾਵਉ ॥
दूखु न देई किसै जीअ पति सिउ घरि जावउ ॥

कोणत्याही जीवाला त्रास देऊ नकोस, आणि तू सन्मानाने तुझ्या खऱ्या घरी जा.

ਪਤਿਤ ਪੁਨੀਤ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਨਾਨਕ ਸੁਣਾਵਉ ॥੧੭॥
पतित पुनीत करता पुरखु नानक सुणावउ ॥१७॥

नानक पापींना शुद्ध करणारा, निर्माणकर्ता, आदिमानवाबद्दल बोलतो. ||17||

ਸਲੋਕ ਦੋਹਾ ਮਃ ੫ ॥
सलोक दोहा मः ५ ॥

सालोक, दोहा, पाचवी मेहल:

ਏਕੁ ਜਿ ਸਾਜਨੁ ਮੈ ਕੀਆ ਸਰਬ ਕਲਾ ਸਮਰਥੁ ॥
एकु जि साजनु मै कीआ सरब कला समरथु ॥

मी एका परमेश्वराला माझा मित्र बनवले आहे; तो सर्व काही करण्यास सर्वशक्तिमान आहे.

ਜੀਉ ਹਮਾਰਾ ਖੰਨੀਐ ਹਰਿ ਮਨ ਤਨ ਸੰਦੜੀ ਵਥੁ ॥੧॥
जीउ हमारा खंनीऐ हरि मन तन संदड़ी वथु ॥१॥

माझा आत्मा त्याला अर्पण आहे; परमेश्वर माझ्या मनाचा आणि शरीराचा खजिना आहे. ||1||

ਮਃ ੫ ॥
मः ५ ॥

पाचवी मेहल:

ਜੇ ਕਰੁ ਗਹਹਿ ਪਿਆਰੜੇ ਤੁਧੁ ਨ ਛੋਡਾ ਮੂਲਿ ॥
जे करु गहहि पिआरड़े तुधु न छोडा मूलि ॥

माझ्या प्रिये, माझा हात घे; मी तुला कधीही सोडणार नाही.

ਹਰਿ ਛੋਡਨਿ ਸੇ ਦੁਰਜਨਾ ਪੜਹਿ ਦੋਜਕ ਕੈ ਸੂਲਿ ॥੨॥
हरि छोडनि से दुरजना पड़हि दोजक कै सूलि ॥२॥

जे परमेश्वराचा त्याग करतात ते सर्वात वाईट लोक आहेत; ते नरकाच्या भयंकर खड्ड्यात पडतील. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਸਭਿ ਨਿਧਾਨ ਘਰਿ ਜਿਸ ਦੈ ਹਰਿ ਕਰੇ ਸੁ ਹੋਵੈ ॥
सभि निधान घरि जिस दै हरि करे सु होवै ॥

सर्व खजिना त्याच्या घरी आहेत; परमेश्वर जे काही करतो ते घडते.

ਜਪਿ ਜਪਿ ਜੀਵਹਿ ਸੰਤ ਜਨ ਪਾਪਾ ਮਲੁ ਧੋਵੈ ॥
जपि जपि जीवहि संत जन पापा मलु धोवै ॥

संत भगवंताचे नामस्मरण आणि चिंतन करून, पापांची घाण धुवून जगतात.

ਚਰਨ ਕਮਲ ਹਿਰਦੈ ਵਸਹਿ ਸੰਕਟ ਸਭਿ ਖੋਵੈ ॥
चरन कमल हिरदै वसहि संकट सभि खोवै ॥

भगवंताच्या कमळाच्या चरणांनी हृदयात वास केल्याने सर्व दुःख दूर होतात.

ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਜਿਸੁ ਭੇਟੀਐ ਮਰਿ ਜਨਮਿ ਨ ਰੋਵੈ ॥
गुरु पूरा जिसु भेटीऐ मरि जनमि न रोवै ॥

ज्याला परिपूर्ण गुरू भेटतात, त्याला जन्म-मृत्यूचा त्रास सहन करावा लागत नाही.

ਪ੍ਰਭ ਦਰਸ ਪਿਆਸ ਨਾਨਕ ਘਣੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਦੇਵੈ ॥੧੮॥
प्रभ दरस पिआस नानक घणी किरपा करि देवै ॥१८॥

नानकांना देवाच्या दर्शनाची तहान लागली आहे; त्याच्या कृपेने, त्याने ते बहाल केले आहे. ||18||

ਸਲੋਕ ਡਖਣਾ ਮਃ ੫ ॥
सलोक डखणा मः ५ ॥

सालोक, दखना, पाचवी मेहल:

ਭੋਰੀ ਭਰਮੁ ਵਞਾਇ ਪਿਰੀ ਮੁਹਬਤਿ ਹਿਕੁ ਤੂ ॥
भोरी भरमु वञाइ पिरी मुहबति हिकु तू ॥

जर तुम्ही तुमच्या शंका दूर करू शकत असाल, अगदी एका क्षणासाठी, आणि तुमच्या एकमेव प्रियकरावर प्रेम करा,

ਜਿਥਹੁ ਵੰਞੈ ਜਾਇ ਤਿਥਾਊ ਮਉਜੂਦੁ ਸੋਇ ॥੧॥
जिथहु वंञै जाइ तिथाऊ मउजूदु सोइ ॥१॥

मग तुम्ही जिथे जाल तिथे तुम्हाला तो सापडेल. ||1||

ਮਃ ੫ ॥
मः ५ ॥

पाचवी मेहल:

ਚੜਿ ਕੈ ਘੋੜੜੈ ਕੁੰਦੇ ਪਕੜਹਿ ਖੂੰਡੀ ਦੀ ਖੇਡਾਰੀ ॥
चड़ि कै घोड़ड़ै कुंदे पकड़हि खूंडी दी खेडारी ॥

त्यांना फक्त पोलो खेळ माहित असेल तर ते घोडे चढवू शकतात आणि बंदुका हाताळू शकतात का?

ਹੰਸਾ ਸੇਤੀ ਚਿਤੁ ਉਲਾਸਹਿ ਕੁਕੜ ਦੀ ਓਡਾਰੀ ॥੨॥
हंसा सेती चितु उलासहि कुकड़ दी ओडारी ॥२॥

जर ते फक्त कोंबड्यांसारखे उडू शकत असतील तर ते हंस असू शकतात आणि त्यांच्या जाणीवपूर्वक इच्छा पूर्ण करू शकतात? ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਰਸਨਾ ਉਚਰੈ ਹਰਿ ਸ੍ਰਵਣੀ ਸੁਣੈ ਸੋ ਉਧਰੈ ਮਿਤਾ ॥
रसना उचरै हरि स्रवणी सुणै सो उधरै मिता ॥

हे माझ्या मित्रा, जे आपल्या जिभेने भगवंताचे नाम जपतात आणि कानांनी ऐकतात त्यांचा उद्धार होतो.

ਹਰਿ ਜਸੁ ਲਿਖਹਿ ਲਾਇ ਭਾਵਨੀ ਸੇ ਹਸਤ ਪਵਿਤਾ ॥
हरि जसु लिखहि लाइ भावनी से हसत पविता ॥

जे हात प्रेमाने परमेश्वराची स्तुती करतात तेच हात शुद्ध असतात.

ਅਠਸਠਿ ਤੀਰਥ ਮਜਨਾ ਸਭਿ ਪੁੰਨ ਤਿਨਿ ਕਿਤਾ ॥
अठसठि तीरथ मजना सभि पुंन तिनि किता ॥

हे सर्व प्रकारचे पुण्य कर्म करणे आणि अठ्ठावन्न पवित्र तीर्थस्थानांवर स्नान करण्यासारखे आहे.

ਸੰਸਾਰ ਸਾਗਰ ਤੇ ਉਧਰੇ ਬਿਖਿਆ ਗੜੁ ਜਿਤਾ ॥
संसार सागर ते उधरे बिखिआ गड़ु जिता ॥

ते जग-सागर पार करतात, आणि भ्रष्टाचाराचा किल्ला जिंकतात.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430