श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 516


ਨਾਨਕ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਈਐ ਅਨਦਿਨੁ ਨਾਮੁ ਲਏਇ ॥੧॥
नानक वाहु वाहु गुरमुखि पाईऐ अनदिनु नामु लएइ ॥१॥

हे नानक, वाहो! वाहो! रात्रंदिवस नामाला घट्ट धरून ठेवणाऱ्या गुरुमुखांना हे प्राप्त होते. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵੇ ਸਾਤਿ ਨ ਆਵਈ ਦੂਜੀ ਨਾਹੀ ਜਾਇ ॥
बिनु सतिगुर सेवे साति न आवई दूजी नाही जाइ ॥

खऱ्या गुरूंची सेवा केल्याशिवाय शांती मिळत नाही आणि द्वैतभावही सुटत नाही.

ਜੇ ਬਹੁਤੇਰਾ ਲੋਚੀਐ ਵਿਣੁ ਕਰਮੈ ਨ ਪਾਇਆ ਜਾਇ ॥
जे बहुतेरा लोचीऐ विणु करमै न पाइआ जाइ ॥

कितीही इच्छा केली तरी परमेश्वराच्या कृपेशिवाय तो सापडत नाही.

ਜਿਨੑਾ ਅੰਤਰਿ ਲੋਭ ਵਿਕਾਰੁ ਹੈ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਖੁਆਇ ॥
जिना अंतरि लोभ विकारु है दूजै भाइ खुआइ ॥

जे लोभ आणि भ्रष्टाचाराने भरलेले आहेत ते द्वैताच्या प्रेमाने नाश पावतात.

ਜੰਮਣੁ ਮਰਣੁ ਨ ਚੁਕਈ ਹਉਮੈ ਵਿਚਿ ਦੁਖੁ ਪਾਇ ॥
जंमणु मरणु न चुकई हउमै विचि दुखु पाइ ॥

ते जन्म-मृत्यूपासून सुटू शकत नाहीत आणि त्यांच्यातील अहंकाराने ते दु:ख भोगतात.

ਜਿਨੑਾ ਸਤਿਗੁਰ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ਸੁ ਖਾਲੀ ਕੋਈ ਨਾਹਿ ॥
जिना सतिगुर सिउ चितु लाइआ सु खाली कोई नाहि ॥

जे आपले चैतन्य खऱ्या गुरूंवर केंद्रित करतात ते कधीही रिकाम्या हाताने जात नाहीत.

ਤਿਨ ਜਮ ਕੀ ਤਲਬ ਨ ਹੋਵਈ ਨਾ ਓਇ ਦੁਖ ਸਹਾਹਿ ॥
तिन जम की तलब न होवई ना ओइ दुख सहाहि ॥

त्यांना मृत्यूच्या दूताने बोलावले नाही आणि त्यांना वेदना होत नाहीत.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਬਰੇ ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਸਮਾਹਿ ॥੨॥
नानक गुरमुखि उबरे सचै सबदि समाहि ॥२॥

हे नानक, गुरुमुखांचा उद्धार होतो; ते खऱ्या परमेश्वरात विलीन होतात. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਢਾਢੀ ਤਿਸ ਨੋ ਆਖੀਐ ਜਿ ਖਸਮੈ ਧਰੇ ਪਿਆਰੁ ॥
ढाढी तिस नो आखीऐ जि खसमै धरे पिआरु ॥

केवळ त्यालाच मिंस्ट्रेल म्हणतात, जो आपल्या प्रभु आणि स्वामीवर प्रेम ठेवतो.

ਦਰਿ ਖੜਾ ਸੇਵਾ ਕਰੇ ਗੁਰਸਬਦੀ ਵੀਚਾਰੁ ॥
दरि खड़ा सेवा करे गुरसबदी वीचारु ॥

परमेश्वराच्या दारात उभा राहून तो परमेश्वराची सेवा करतो आणि गुरूंच्या शब्दाचे चिंतन करतो.

ਢਾਢੀ ਦਰੁ ਘਰੁ ਪਾਇਸੀ ਸਚੁ ਰਖੈ ਉਰ ਧਾਰਿ ॥
ढाढी दरु घरु पाइसी सचु रखै उर धारि ॥

मंत्र्याला प्रभूचे द्वार आणि वाडा प्राप्त होतो आणि तो खऱ्या परमेश्वराला हृदयाशी जोडून ठेवतो.

ਢਾਢੀ ਕਾ ਮਹਲੁ ਅਗਲਾ ਹਰਿ ਕੈ ਨਾਇ ਪਿਆਰਿ ॥
ढाढी का महलु अगला हरि कै नाइ पिआरि ॥

मिनिस्ट्रेलचा दर्जा उंच आहे; त्याला परमेश्वराचे नाव आवडते.

ਢਾਢੀ ਕੀ ਸੇਵਾ ਚਾਕਰੀ ਹਰਿ ਜਪਿ ਹਰਿ ਨਿਸਤਾਰਿ ॥੧੮॥
ढाढी की सेवा चाकरी हरि जपि हरि निसतारि ॥१८॥

सेवकाची सेवा म्हणजे परमेश्वराचे चिंतन करणे; त्याला परमेश्वराने मुक्त केले आहे. ||18||

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥
सलोकु मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਗੂਜਰੀ ਜਾਤਿ ਗਵਾਰਿ ਜਾ ਸਹੁ ਪਾਏ ਆਪਣਾ ॥
गूजरी जाति गवारि जा सहु पाए आपणा ॥

दुधाच्या दासीचा दर्जा खूप खालचा आहे, परंतु ती तिच्या पतीला प्राप्त करते

ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰਿ ਅਨਦਿਨੁ ਹਰਿ ਜਪੁ ਜਾਪਣਾ ॥
गुर कै सबदि वीचारि अनदिनु हरि जपु जापणा ॥

जेव्हा ती गुरूंच्या वचनावर चिंतन करते आणि रात्रंदिवस परमेश्वराच्या नामाचा जप करते.

ਜਿਸੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਤਿਸੁ ਭਉ ਪਵੈ ਸਾ ਕੁਲਵੰਤੀ ਨਾਰਿ ॥
जिसु सतिगुरु मिलै तिसु भउ पवै सा कुलवंती नारि ॥

जी खऱ्या गुरूंना भेटते, ती भगवंताच्या भीतीत राहते; ती एक महान जन्माची स्त्री आहे.

ਸਾ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣੈ ਕੰਤ ਕਾ ਜਿਸ ਨੋ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕੀਤੀ ਕਰਤਾਰਿ ॥
सा हुकमु पछाणै कंत का जिस नो क्रिपा कीती करतारि ॥

तिलाच तिच्या पती परमेश्वराच्या आदेशाची जाणीव होते, ज्याला निर्माता परमेश्वराच्या कृपेने आशीर्वादित केले आहे.

ਓਹ ਕੁਚਜੀ ਕੁਲਖਣੀ ਪਰਹਰਿ ਛੋਡੀ ਭਤਾਰਿ ॥
ओह कुचजी कुलखणी परहरि छोडी भतारि ॥

ती जी कमी गुणवत्तेची आणि कुचकामी आहे, तिला तिच्या पतीने टाकून दिले आहे आणि सोडले आहे.

ਭੈ ਪਇਐ ਮਲੁ ਕਟੀਐ ਨਿਰਮਲ ਹੋਵੈ ਸਰੀਰੁ ॥
भै पइऐ मलु कटीऐ निरमल होवै सरीरु ॥

भगवंताच्या भीतीने घाण धुतली जाते आणि शरीर शुद्ध होते.

ਅੰਤਰਿ ਪਰਗਾਸੁ ਮਤਿ ਊਤਮ ਹੋਵੈ ਹਰਿ ਜਪਿ ਗੁਣੀ ਗਹੀਰੁ ॥
अंतरि परगासु मति ऊतम होवै हरि जपि गुणी गहीरु ॥

आत्मा ज्ञानी होतो, आणि बुद्धी उत्कर्ष पावते, उत्कृष्टतेच्या सागर परमेश्वराचे ध्यान करतो.

ਭੈ ਵਿਚਿ ਬੈਸੈ ਭੈ ਰਹੈ ਭੈ ਵਿਚਿ ਕਮਾਵੈ ਕਾਰ ॥
भै विचि बैसै भै रहै भै विचि कमावै कार ॥

जो भगवंताच्या भयात राहतो, भगवंताच्या भीतीत जगतो आणि भगवंताच्या भीतीने वागतो.

ਐਥੈ ਸੁਖੁ ਵਡਿਆਈਆ ਦਰਗਹ ਮੋਖ ਦੁਆਰ ॥
ऐथै सुखु वडिआईआ दरगह मोख दुआर ॥

त्याला येथे, प्रभूच्या दरबारात आणि मोक्षाच्या गेटवर शांती आणि गौरवशाली महानता प्राप्त होते.

ਭੈ ਤੇ ਨਿਰਭਉ ਪਾਈਐ ਮਿਲਿ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਅਪਾਰ ॥
भै ते निरभउ पाईऐ मिलि जोती जोति अपार ॥

भगवंताच्या भीतीने निर्भय परमेश्वराची प्राप्ती होते आणि त्याचा प्रकाश अनंत प्रकाशात विलीन होतो.

ਨਾਨਕ ਖਸਮੈ ਭਾਵੈ ਸਾ ਭਲੀ ਜਿਸ ਨੋ ਆਪੇ ਬਖਸੇ ਕਰਤਾਰੁ ॥੧॥
नानक खसमै भावै सा भली जिस नो आपे बखसे करतारु ॥१॥

हे नानक, एकटीच ती वधू चांगली आहे, जी तिच्या प्रभु आणि स्वामीला प्रसन्न करते आणि ज्याला निर्माता प्रभु स्वतः क्षमा करतो. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਸਦਾ ਸਦਾ ਸਾਲਾਹੀਐ ਸਚੇ ਕਉ ਬਲਿ ਜਾਉ ॥
सदा सदा सालाहीऐ सचे कउ बलि जाउ ॥

सदासर्वदा परमेश्वराची स्तुती करा आणि स्वतःला खऱ्या परमेश्वराला अर्पण करा.

ਨਾਨਕ ਏਕੁ ਛੋਡਿ ਦੂਜੈ ਲਗੈ ਸਾ ਜਿਹਵਾ ਜਲਿ ਜਾਉ ॥੨॥
नानक एकु छोडि दूजै लगै सा जिहवा जलि जाउ ॥२॥

हे नानक, ती जीभ जळून जाऊ दे, जी एका परमेश्वराचा त्याग करते आणि दुसऱ्याशी जोडते. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਅੰਸਾ ਅਉਤਾਰੁ ਉਪਾਇਓਨੁ ਭਾਉ ਦੂਜਾ ਕੀਆ ॥
अंसा अउतारु उपाइओनु भाउ दूजा कीआ ॥

आपल्या महानतेच्या एका कणातून त्यांनी आपले अवतार निर्माण केले, परंतु ते द्वैतप्रेमात रमले.

ਜਿਉ ਰਾਜੇ ਰਾਜੁ ਕਮਾਵਦੇ ਦੁਖ ਸੁਖ ਭਿੜੀਆ ॥
जिउ राजे राजु कमावदे दुख सुख भिड़ीआ ॥

त्यांनी राजांप्रमाणे राज्य केले आणि सुख-दुःखासाठी संघर्ष केला.

ਈਸਰੁ ਬ੍ਰਹਮਾ ਸੇਵਦੇ ਅੰਤੁ ਤਿਨੑੀ ਨ ਲਹੀਆ ॥
ईसरु ब्रहमा सेवदे अंतु तिनी न लहीआ ॥

जे शिव आणि ब्रह्मदेवाची सेवा करतात त्यांना परमेश्वराच्या मर्यादा आढळत नाहीत.

ਨਿਰਭਉ ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਅਲਖੁ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪ੍ਰਗਟੀਆ ॥
निरभउ निरंकारु अलखु है गुरमुखि प्रगटीआ ॥

निर्भय, निराकार परमेश्वर अदृश्य आणि अदृश्य आहे; तो गुरुमुखालाच प्रगट होतो.

ਤਿਥੈ ਸੋਗੁ ਵਿਜੋਗੁ ਨ ਵਿਆਪਈ ਅਸਥਿਰੁ ਜਗਿ ਥੀਆ ॥੧੯॥
तिथै सोगु विजोगु न विआपई असथिरु जगि थीआ ॥१९॥

तेथे दु:ख किंवा वियोग सहन होत नाही; तो जगात स्थिर आणि अमर होतो. ||19||

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥
सलोकु मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਏਹੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਆਵਣ ਜਾਣੁ ਹੈ ਜੇਤਾ ਹੈ ਆਕਾਰੁ ॥
एहु सभु किछु आवण जाणु है जेता है आकारु ॥

या सर्व गोष्टी येतात आणि जातात, जगातील या सर्व गोष्टी.

ਜਿਨਿ ਏਹੁ ਲੇਖਾ ਲਿਖਿਆ ਸੋ ਹੋਆ ਪਰਵਾਣੁ ॥
जिनि एहु लेखा लिखिआ सो होआ परवाणु ॥

ज्याला हे लिखित खाते माहित आहे तो स्वीकार्य आणि मंजूर आहे.

ਨਾਨਕ ਜੇ ਕੋ ਆਪੁ ਗਣਾਇਦਾ ਸੋ ਮੂਰਖੁ ਗਾਵਾਰੁ ॥੧॥
नानक जे को आपु गणाइदा सो मूरखु गावारु ॥१॥

हे नानक, जो कोणी स्वतःचा अभिमान बाळगतो तो मूर्ख आणि मूर्ख आहे. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਮਨੁ ਕੁੰਚਰੁ ਪੀਲਕੁ ਗੁਰੂ ਗਿਆਨੁ ਕੁੰਡਾ ਜਹ ਖਿੰਚੇ ਤਹ ਜਾਇ ॥
मनु कुंचरु पीलकु गुरू गिआनु कुंडा जह खिंचे तह जाइ ॥

मन हा हत्ती आहे, गुरु हत्ती चालवणारा आहे आणि ज्ञान हा चाबूक आहे. गुरू जिथे मनाला चालवतात तिथे ते जाते.

ਨਾਨਕ ਹਸਤੀ ਕੁੰਡੇ ਬਾਹਰਾ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਉਝੜਿ ਪਾਇ ॥੨॥
नानक हसती कुंडे बाहरा फिरि फिरि उझड़ि पाइ ॥२॥

हे नानक, चाबकाशिवाय हत्ती पुन्हा पुन्हा रानात फिरतो. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਤਿਸੁ ਆਗੈ ਅਰਦਾਸਿ ਜਿਨਿ ਉਪਾਇਆ ॥
तिसु आगै अरदासि जिनि उपाइआ ॥

ज्याच्यापासून मला निर्माण केले गेले आहे, त्याला मी माझी प्रार्थना करतो.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430