श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 549


ਮਨਮੁਖ ਮੂਲਹੁ ਭੁਲਾਇਅਨੁ ਵਿਚਿ ਲਬੁ ਲੋਭੁ ਅਹੰਕਾਰੁ ॥
मनमुख मूलहु भुलाइअनु विचि लबु लोभु अहंकारु ॥

स्वेच्छेने युक्त मनमुख सुरुवातीपासूनच चुकीच्या मार्गाने गेले आहेत; त्यांच्यात लोभ, लोभ आणि अहंकार लपलेला असतो.

ਝਗੜਾ ਕਰਦਿਆ ਅਨਦਿਨੁ ਗੁਦਰੈ ਸਬਦਿ ਨ ਕਰੈ ਵੀਚਾਰੁ ॥
झगड़ा करदिआ अनदिनु गुदरै सबदि न करै वीचारु ॥

त्यांचे रात्र आणि दिवस वादात निघून जातात आणि ते शब्दाच्या वचनावर विचार करत नाहीत.

ਸੁਧਿ ਮਤਿ ਕਰਤੈ ਹਿਰਿ ਲਈ ਬੋਲਨਿ ਸਭੁ ਵਿਕਾਰੁ ॥
सुधि मति करतै हिरि लई बोलनि सभु विकारु ॥

निर्मात्याने त्यांची सूक्ष्म बुद्धी हिरावून घेतली आहे आणि त्यांची सर्व वाणी भ्रष्ट आहे.

ਦਿਤੈ ਕਿਤੈ ਨ ਸੰਤੋਖੀਅਨਿ ਅੰਤਰਿ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਬਹੁਤੁ ਅਗੵਾਨੁ ਅੰਧਾਰੁ ॥
दितै कितै न संतोखीअनि अंतरि त्रिसना बहुतु अग्यानु अंधारु ॥

त्यांना काहीही दिले तरी त्यांचे समाधान होत नाही; त्यांच्यामध्ये इच्छा आहे आणि अज्ञानाचा मोठा अंधार आहे.

ਨਾਨਕ ਮਨਮੁਖਾ ਨਾਲਹੁ ਤੁਟੀਆ ਭਲੀ ਜਿਨਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹਿ ਪਿਆਰੁ ॥੧॥
नानक मनमुखा नालहु तुटीआ भली जिना माइआ मोहि पिआरु ॥१॥

हे नानक, स्वार्थी मनमुखांशी संबंध तोडणे योग्य आहे; त्यांच्यासाठी मायेचे प्रेम गोड आहे. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਤਿਨੑ ਭਉ ਸੰਸਾ ਕਿਆ ਕਰੇ ਜਿਨ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਿਰਿ ਕਰਤਾਰੁ ॥
तिन भउ संसा किआ करे जिन सतिगुरु सिरि करतारु ॥

ज्यांनी आपले मस्तक निर्मात्याला आणि खऱ्या गुरूला दिले आहे त्यांना भीती आणि शंका काय करू शकतात?

ਧੁਰਿ ਤਿਨ ਕੀ ਪੈਜ ਰਖਦਾ ਆਪੇ ਰਖਣਹਾਰੁ ॥
धुरि तिन की पैज रखदा आपे रखणहारु ॥

ज्याने सुरुवातीपासून मान जपला आहे, तो त्यांचाही सन्मान राखील.

ਮਿਲਿ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰਿ ॥
मिलि प्रीतम सुखु पाइआ सचै सबदि वीचारि ॥

आपल्या प्रेयसीला भेटून त्यांना शांती मिळते; ते शब्दाच्या खऱ्या शब्दावर चिंतन करतात.

ਨਾਨਕ ਸੁਖਦਾਤਾ ਸੇਵਿਆ ਆਪੇ ਪਰਖਣਹਾਰੁ ॥੨॥
नानक सुखदाता सेविआ आपे परखणहारु ॥२॥

हे नानक, मी शांती देणाऱ्याची सेवा करतो; तो स्वतः मूल्यांकनकर्ता आहे. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਜੀਅ ਜੰਤ ਸਭਿ ਤੇਰਿਆ ਤੂ ਸਭਨਾ ਰਾਸਿ ॥
जीअ जंत सभि तेरिआ तू सभना रासि ॥

सर्व प्राणी तुझे आहेत; तू सर्वांची संपत्ती आहेस.

ਜਿਸ ਨੋ ਤੂ ਦੇਹਿ ਤਿਸੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਮਿਲੈ ਕੋਈ ਹੋਰੁ ਸਰੀਕੁ ਨਾਹੀ ਤੁਧੁ ਪਾਸਿ ॥
जिस नो तू देहि तिसु सभु किछु मिलै कोई होरु सरीकु नाही तुधु पासि ॥

ज्याला तू देतोस त्याला सर्व काही मिळते; तुला प्रतिस्पर्धी कोणीही नाही.

ਤੂ ਇਕੋ ਦਾਤਾ ਸਭਸ ਦਾ ਹਰਿ ਪਹਿ ਅਰਦਾਸਿ ॥
तू इको दाता सभस दा हरि पहि अरदासि ॥

सर्वांचा महान दाता तूच आहेस; परमेश्वरा, मी तुला माझी प्रार्थना करतो.

ਜਿਸ ਦੀ ਤੁਧੁ ਭਾਵੈ ਤਿਸ ਦੀ ਤੂ ਮੰਨਿ ਲੈਹਿ ਸੋ ਜਨੁ ਸਾਬਾਸਿ ॥
जिस दी तुधु भावै तिस दी तू मंनि लैहि सो जनु साबासि ॥

ज्याच्यावर तू प्रसन्न आहेस, तो तू स्वीकारतोस; अशी व्यक्ती किती धन्य आहे!

ਸਭੁ ਤੇਰਾ ਚੋਜੁ ਵਰਤਦਾ ਦੁਖੁ ਸੁਖੁ ਤੁਧੁ ਪਾਸਿ ॥੨॥
सभु तेरा चोजु वरतदा दुखु सुखु तुधु पासि ॥२॥

तुझा अद्भुत खेळ सर्वत्र व्याप्त आहे. मी माझे दुःख आणि सुख तुझ्यासमोर ठेवतो. ||2||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
सलोक मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚੈ ਭਾਵਦੇ ਦਰਿ ਸਚੈ ਸਚਿਆਰ ॥
गुरमुखि सचै भावदे दरि सचै सचिआर ॥

गुरुमुखी खऱ्या परमेश्वराला प्रसन्न करतात; ते सत्य न्यायालयात खरे ठरतात.

ਸਾਜਨ ਮਨਿ ਆਨੰਦੁ ਹੈ ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰ ॥
साजन मनि आनंदु है गुर का सबदु वीचार ॥

अशा मित्रांचे मन आनंदाने भरलेले असते, कारण ते गुरूंच्या वचनाचे चिंतन करतात.

ਅੰਤਰਿ ਸਬਦੁ ਵਸਾਇਆ ਦੁਖੁ ਕਟਿਆ ਚਾਨਣੁ ਕੀਆ ਕਰਤਾਰਿ ॥
अंतरि सबदु वसाइआ दुखु कटिआ चानणु कीआ करतारि ॥

ते शब्द त्यांच्या हृदयात धारण करतात; त्यांच्या वेदना दूर होतात आणि निर्माता त्यांना दिव्य प्रकाशाने आशीर्वादित करतो.

ਨਾਨਕ ਰਖਣਹਾਰਾ ਰਖਸੀ ਆਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਿ ॥੧॥
नानक रखणहारा रखसी आपणी किरपा धारि ॥१॥

हे नानक, तारणहार प्रभु त्यांचे रक्षण करील आणि त्यांच्या दयेने त्यांच्यावर वर्षाव करील. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਗੁਰ ਕੀ ਸੇਵਾ ਚਾਕਰੀ ਭੈ ਰਚਿ ਕਾਰ ਕਮਾਇ ॥
गुर की सेवा चाकरी भै रचि कार कमाइ ॥

गुरूंची सेवा करा आणि त्यांची वाट पहा. तुम्ही काम करत असताना, देवाचे भय राखा.

ਜੇਹਾ ਸੇਵੈ ਤੇਹੋ ਹੋਵੈ ਜੇ ਚਲੈ ਤਿਸੈ ਰਜਾਇ ॥
जेहा सेवै तेहो होवै जे चलै तिसै रजाइ ॥

जसे तुम्ही त्याची सेवा करता, तुम्ही त्याच्यासारखे व्हाल, जसे तुम्ही त्याच्या इच्छेनुसार चालता.

ਨਾਨਕ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਆਪਿ ਹੈ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜੀ ਜਾਇ ॥੨॥
नानक सभु किछु आपि है अवरु न दूजी जाइ ॥२॥

हे नानक, तो स्वतःच सर्वस्व आहे; जाण्यासाठी दुसरी जागा नाही. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ਤੂਹੈ ਜਾਣਦਾ ਤੁਧੁ ਜੇਵਡੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥
तेरी वडिआई तूहै जाणदा तुधु जेवडु अवरु न कोई ॥

तुझी महानता तूच जाणतोस - तुझ्याइतका महान दुसरा कोणी नाही.

ਤੁਧੁ ਜੇਵਡੁ ਹੋਰੁ ਸਰੀਕੁ ਹੋਵੈ ਤਾ ਆਖੀਐ ਤੁਧੁ ਜੇਵਡੁ ਤੂਹੈ ਹੋਈ ॥
तुधु जेवडु होरु सरीकु होवै ता आखीऐ तुधु जेवडु तूहै होई ॥

जर तुझ्यासारखा दुसरा कोणी मोठा प्रतिस्पर्धी असेल तर मी त्याच्याबद्दल बोलेन. तू एकटा आहेस तितकाच महान आहेस.

ਜਿਨਿ ਤੂ ਸੇਵਿਆ ਤਿਨਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਹੋਰੁ ਤਿਸ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰੇ ਕਿਆ ਕੋਈ ॥
जिनि तू सेविआ तिनि सुखु पाइआ होरु तिस दी रीस करे किआ कोई ॥

जो तुझी सेवा करतो त्याला शांती मिळते; तुझ्याशी दुसरी कोण तुलना करू शकेल?

ਤੂ ਭੰਨਣ ਘੜਣ ਸਮਰਥੁ ਦਾਤਾਰੁ ਹਹਿ ਤੁਧੁ ਅਗੈ ਮੰਗਣ ਨੋ ਹਥ ਜੋੜਿ ਖਲੀ ਸਭ ਹੋਈ ॥
तू भंनण घड़ण समरथु दातारु हहि तुधु अगै मंगण नो हथ जोड़ि खली सभ होई ॥

हे महान दाता, तू नष्ट करण्यास आणि निर्माण करण्यास सर्वशक्तिमान आहेस; तळवे एकत्र दाबून, सर्व तुझ्यासमोर भीक मागत उभे आहेत.

ਤੁਧੁ ਜੇਵਡੁ ਦਾਤਾਰੁ ਮੈ ਕੋਈ ਨਦਰਿ ਨ ਆਵਈ ਤੁਧੁ ਸਭਸੈ ਨੋ ਦਾਨੁ ਦਿਤਾ ਖੰਡੀ ਵਰਭੰਡੀ ਪਾਤਾਲੀ ਪੁਰਈ ਸਭ ਲੋਈ ॥੩॥
तुधु जेवडु दातारु मै कोई नदरि न आवई तुधु सभसै नो दानु दिता खंडी वरभंडी पाताली पुरई सभ लोई ॥३॥

हे महान दाता, मला तुझ्यासारखा महान कोणीही दिसत नाही. तुम्ही सर्व महाद्वीप, जग, सूर्यमाला, नीदरल प्रदेश आणि विश्वातील प्राणिमात्रांना दान देता. ||3||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
सलोक मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਮਨਿ ਪਰਤੀਤਿ ਨ ਆਈਆ ਸਹਜਿ ਨ ਲਗੋ ਭਾਉ ॥
मनि परतीति न आईआ सहजि न लगो भाउ ॥

हे मन, तुझा विश्वास नाही, आणि तू स्वर्गीय परमेश्वरावर प्रेम केले नाहीस;

ਸਬਦੈ ਸਾਦੁ ਨ ਪਾਇਓ ਮਨਹਠਿ ਕਿਆ ਗੁਣ ਗਾਇ ॥
सबदै सादु न पाइओ मनहठि किआ गुण गाइ ॥

तुम्हाला शब्दाच्या उदात्त आस्वादाचा आनंद मिळत नाही - तुम्ही जिद्दीने परमेश्वराची कोणती स्तुती गाणार?

ਨਾਨਕ ਆਇਆ ਸੋ ਪਰਵਾਣੁ ਹੈ ਜਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੧॥
नानक आइआ सो परवाणु है जि गुरमुखि सचि समाइ ॥१॥

हे नानक, त्याचे एकटे येणे मंजूर आहे, जो गुरुमुख म्हणून खऱ्या परमेश्वरात विलीन होतो. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਆਪਣਾ ਆਪੁ ਨ ਪਛਾਣੈ ਮੂੜਾ ਅਵਰਾ ਆਖਿ ਦੁਖਾਏ ॥
आपणा आपु न पछाणै मूड़ा अवरा आखि दुखाए ॥

मूर्खाला स्वतःचे स्वत्व कळत नाही; तो त्याच्या बोलण्याने इतरांना त्रास देतो.

ਮੁੰਢੈ ਦੀ ਖਸਲਤਿ ਨ ਗਈਆ ਅੰਧੇ ਵਿਛੁੜਿ ਚੋਟਾ ਖਾਏ ॥
मुंढै दी खसलति न गईआ अंधे विछुड़ि चोटा खाए ॥

त्याचा अंतर्निहित स्वभाव त्याला सोडत नाही; परमेश्वरापासून विभक्त होऊन, त्याला क्रूर आघात सहन करावे लागतात.

ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਭੈ ਭੰਨਿ ਨ ਘੜਿਓ ਰਹੈ ਅੰਕਿ ਸਮਾਏ ॥
सतिगुर कै भै भंनि न घड़िओ रहै अंकि समाए ॥

खऱ्या गुरूंच्या भीतीने, तो बदलला नाही आणि स्वतःला सुधारला नाही, जेणेकरून तो भगवंताच्या कुशीत विलीन होईल.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430