श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 647


ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥
सलोकु मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਪਰਥਾਇ ਸਾਖੀ ਮਹਾ ਪੁਰਖ ਬੋਲਦੇ ਸਾਝੀ ਸਗਲ ਜਹਾਨੈ ॥
परथाइ साखी महा पुरख बोलदे साझी सगल जहानै ॥

महान पुरुष शिकवणी वैयक्तिक परिस्थितींशी जोडून बोलतात, परंतु संपूर्ण जग त्यांच्यामध्ये सामील आहे.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਸੁ ਭਉ ਕਰੇ ਆਪਣਾ ਆਪੁ ਪਛਾਣੈ ॥
गुरमुखि होइ सु भउ करे आपणा आपु पछाणै ॥

जो गुरुमुख होतो तो भगवंताचे भय जाणतो, आणि स्वत:ची जाणीव करून घेतो.

ਗੁਰਪਰਸਾਦੀ ਜੀਵਤੁ ਮਰੈ ਤਾ ਮਨ ਹੀ ਤੇ ਮਨੁ ਮਾਨੈ ॥
गुरपरसादी जीवतु मरै ता मन ही ते मनु मानै ॥

गुरूंच्या कृपेने माणूस जिवंत असतानाच मेला तर मन स्वतःच समाधानी होते.

ਜਿਨ ਕਉ ਮਨ ਕੀ ਪਰਤੀਤਿ ਨਾਹੀ ਨਾਨਕ ਸੇ ਕਿਆ ਕਥਹਿ ਗਿਆਨੈ ॥੧॥
जिन कउ मन की परतीति नाही नानक से किआ कथहि गिआनै ॥१॥

ज्यांचा स्वतःच्या मनावर विश्वास नाही, हे नानक - ते आध्यात्मिक ज्ञान कसे बोलू शकतात? ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਗੁਰਮੁਖਿ ਚਿਤੁ ਨ ਲਾਇਓ ਅੰਤਿ ਦੁਖੁ ਪਹੁਤਾ ਆਇ ॥
गुरमुखि चितु न लाइओ अंति दुखु पहुता आइ ॥

गुरुमुख या नात्याने जे आपले चैतन्य भगवंतावर केंद्रित करत नाहीत, त्यांना शेवटी दुःख आणि दुःख भोगावे लागते.

ਅੰਦਰਹੁ ਬਾਹਰਹੁ ਅੰਧਿਆਂ ਸੁਧਿ ਨ ਕਾਈ ਪਾਇ ॥
अंदरहु बाहरहु अंधिआं सुधि न काई पाइ ॥

ते आंतरीक आणि बाह्यतः आंधळे आहेत आणि त्यांना काहीही समजत नाही.

ਪੰਡਿਤ ਤਿਨ ਕੀ ਬਰਕਤੀ ਸਭੁ ਜਗਤੁ ਖਾਇ ਜੋ ਰਤੇ ਹਰਿ ਨਾਇ ॥
पंडित तिन की बरकती सभु जगतु खाइ जो रते हरि नाइ ॥

हे पंडित, हे धर्मपंडित, जे भगवंताच्या नामात रमले आहेत त्यांच्यासाठीच सर्व जग भरलेले आहे.

ਜਿਨ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸਲਾਹਿਆ ਹਰਿ ਸਿਉ ਰਹੇ ਸਮਾਇ ॥
जिन गुर कै सबदि सलाहिआ हरि सिउ रहे समाइ ॥

जे गुरूंच्या वचनाची स्तुती करतात ते परमेश्वरात मिसळून राहतात.

ਪੰਡਿਤ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਬਰਕਤਿ ਨ ਹੋਵਈ ਨਾ ਧਨੁ ਪਲੈ ਪਾਇ ॥
पंडित दूजै भाइ बरकति न होवई ना धनु पलै पाइ ॥

हे पंडित, हे धर्मपंडित, कोणीही तृप्त होत नाही आणि द्वैतप्रेमाने खरी संपत्ती कोणालाही मिळत नाही.

ਪੜਿ ਥਕੇ ਸੰਤੋਖੁ ਨ ਆਇਓ ਅਨਦਿਨੁ ਜਲਤ ਵਿਹਾਇ ॥
पड़ि थके संतोखु न आइओ अनदिनु जलत विहाइ ॥

ते धर्मग्रंथ वाचून कंटाळले आहेत, पण तरीही त्यांना समाधान मिळत नाही आणि ते रात्रंदिवस जळत जीवन व्यतीत करतात.

ਕੂਕ ਪੂਕਾਰ ਨ ਚੁਕਈ ਨਾ ਸੰਸਾ ਵਿਚਹੁ ਜਾਇ ॥
कूक पूकार न चुकई ना संसा विचहु जाइ ॥

त्यांचे रडणे आणि तक्रारी कधीच संपत नाहीत आणि शंका त्यांच्या आतून सुटत नाही.

ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਵਿਹੂਣਿਆ ਮੁਹਿ ਕਾਲੈ ਉਠਿ ਜਾਇ ॥੨॥
नानक नाम विहूणिआ मुहि कालै उठि जाइ ॥२॥

हे नानक, भगवंताच्या नामाशिवाय ते उठतात आणि काळवंडलेल्या तोंडाने निघून जातात. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਹਰਿ ਸਜਣ ਮੇਲਿ ਪਿਆਰੇ ਮਿਲਿ ਪੰਥੁ ਦਸਾਈ ॥
हरि सजण मेलि पिआरे मिलि पंथु दसाई ॥

हे प्रिये, मला माझ्या खऱ्या मित्राला भेटायला ने. त्याच्याशी भेटून, मी त्याला मला मार्ग दाखवण्यास सांगेन.

ਜੋ ਹਰਿ ਦਸੇ ਮਿਤੁ ਤਿਸੁ ਹਉ ਬਲਿ ਜਾਈ ॥
जो हरि दसे मितु तिसु हउ बलि जाई ॥

जो मला दाखवतो त्या मित्राला मी त्याग करतो.

ਗੁਣ ਸਾਝੀ ਤਿਨ ਸਿਉ ਕਰੀ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈ ॥
गुण साझी तिन सिउ करी हरि नामु धिआई ॥

मी त्याचे गुण त्याच्याशी सामायिक करतो, आणि परमेश्वराच्या नामाचे ध्यान करतो.

ਹਰਿ ਸੇਵੀ ਪਿਆਰਾ ਨਿਤ ਸੇਵਿ ਹਰਿ ਸੁਖੁ ਪਾਈ ॥
हरि सेवी पिआरा नित सेवि हरि सुखु पाई ॥

मी सदैव माझ्या प्रिय परमेश्वराची सेवा करतो; परमेश्वराची सेवा केल्याने मला शांती मिळाली आहे.

ਬਲਿਹਾਰੀ ਸਤਿਗੁਰ ਤਿਸੁ ਜਿਨਿ ਸੋਝੀ ਪਾਈ ॥੧੨॥
बलिहारी सतिगुर तिसु जिनि सोझी पाई ॥१२॥

ज्यांनी मला ही समज दिली त्या खऱ्या गुरूला मी अर्पण करतो. ||12||

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥
सलोकु मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਪੰਡਿਤ ਮੈਲੁ ਨ ਚੁਕਈ ਜੇ ਵੇਦ ਪੜੈ ਜੁਗ ਚਾਰਿ ॥
पंडित मैलु न चुकई जे वेद पड़ै जुग चारि ॥

हे पंडित, हे धर्मपंडित, चार युगे जरी वेदांचे पठण केले तरी तुमची घाण मिटणार नाही.

ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਮਾਇਆ ਮੂਲੁ ਹੈ ਵਿਚਿ ਹਉਮੈ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ॥
त्रै गुण माइआ मूलु है विचि हउमै नामु विसारि ॥

तीन गुण हे मायेचे मूळ; अहंभावात मनुष्य नामाचा विसर पडतो.

ਪੰਡਿਤ ਭੂਲੇ ਦੂਜੈ ਲਾਗੇ ਮਾਇਆ ਕੈ ਵਾਪਾਰਿ ॥
पंडित भूले दूजै लागे माइआ कै वापारि ॥

पंडित भ्रांत आहेत, द्वैताला चिकटलेले आहेत आणि ते केवळ मायेतच व्यवहार करतात.

ਅੰਤਰਿ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਭੁਖ ਹੈ ਮੂਰਖ ਭੁਖਿਆ ਮੁਏ ਗਵਾਰ ॥
अंतरि त्रिसना भुख है मूरख भुखिआ मुए गवार ॥

ते तहान आणि भुकेने भरलेले आहेत; अज्ञानी मूर्ख उपाशी मरतात.

ਸਤਿਗੁਰਿ ਸੇਵਿਐ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰਿ ॥
सतिगुरि सेविऐ सुखु पाइआ सचै सबदि वीचारि ॥

खऱ्या शब्दाचे चिंतन केल्याने खऱ्या गुरुंची सेवा केल्याने शांती मिळते.

ਅੰਦਰਹੁ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਭੁਖ ਗਈ ਸਚੈ ਨਾਇ ਪਿਆਰਿ ॥
अंदरहु त्रिसना भुख गई सचै नाइ पिआरि ॥

माझ्या आतून भूक आणि तहान नाहीशी झाली आहे. मी खऱ्या नामाच्या प्रेमात आहे.

ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਸਹਜੇ ਰਜੇ ਜਿਨਾ ਹਰਿ ਰਖਿਆ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ॥੧॥
नानक नामि रते सहजे रजे जिना हरि रखिआ उरि धारि ॥१॥

हे नानक, जे नामात रंगलेले आहेत, जे भगवंताला आपल्या अंतःकरणात घट्ट चिकटवून ठेवतात, ते आपोआपच तृप्त होतात. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਮਨਮੁਖ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਨ ਸੇਵਿਆ ਦੁਖੁ ਲਗਾ ਬਹੁਤਾ ਆਇ ॥
मनमुख हरि नामु न सेविआ दुखु लगा बहुता आइ ॥

स्वार्थी मनमुख भगवंताच्या नामाची सेवा करत नाही, आणि म्हणून त्याला भयंकर दुःख भोगावे लागते.

ਅੰਤਰਿ ਅਗਿਆਨੁ ਅੰਧੇਰੁ ਹੈ ਸੁਧਿ ਨ ਕਾਈ ਪਾਇ ॥
अंतरि अगिआनु अंधेरु है सुधि न काई पाइ ॥

तो अज्ञानाच्या अंधाराने भरलेला आहे, त्याला काहीच समजत नाही.

ਮਨਹਠਿ ਸਹਜਿ ਨ ਬੀਜਿਓ ਭੁਖਾ ਕਿ ਅਗੈ ਖਾਇ ॥
मनहठि सहजि न बीजिओ भुखा कि अगै खाइ ॥

त्याच्या हट्टी मनामुळे तो अंतर्ज्ञानी शांततेची बीजे रोवत नाही; भूक भागवण्यासाठी तो या जगात काय खाणार?

ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਵਿਸਾਰਿਆ ਦੂਜੈ ਲਗਾ ਜਾਇ ॥
नामु निधानु विसारिआ दूजै लगा जाइ ॥

तो नामाचा खजिना विसरला आहे; तो द्वैताच्या प्रेमात अडकतो.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਿਲਹਿ ਵਡਿਆਈਆ ਜੇ ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇ ॥੨॥
नानक गुरमुखि मिलहि वडिआईआ जे आपे मेलि मिलाइ ॥२॥

हे नानक, गुरुमुखांना गौरवाने सन्मानित केले जाते, जेव्हा भगवान त्यांना स्वतःच्या संघात एकत्र करतात. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਹਰਿ ਰਸਨਾ ਹਰਿ ਜਸੁ ਗਾਵੈ ਖਰੀ ਸੁਹਾਵਣੀ ॥
हरि रसना हरि जसु गावै खरी सुहावणी ॥

जी जीभ परमेश्वराचे गुणगान गाते, ती खूप सुंदर आहे.

ਜੋ ਮਨਿ ਤਨਿ ਮੁਖਿ ਹਰਿ ਬੋਲੈ ਸਾ ਹਰਿ ਭਾਵਣੀ ॥
जो मनि तनि मुखि हरि बोलै सा हरि भावणी ॥

जो मनाने, शरीराने आणि मुखाने भगवंताचे नाम बोलतो तो परमेश्वराला प्रसन्न करतो.

ਜੋ ਗੁਰਮੁਖਿ ਚਖੈ ਸਾਦੁ ਸਾ ਤ੍ਰਿਪਤਾਵਣੀ ॥
जो गुरमुखि चखै सादु सा त्रिपतावणी ॥

तो गुरुमुख भगवंताची उदात्त चव चाखतो आणि तृप्त होतो.

ਗੁਣ ਗਾਵੈ ਪਿਆਰੇ ਨਿਤ ਗੁਣ ਗਾਇ ਗੁਣੀ ਸਮਝਾਵਣੀ ॥
गुण गावै पिआरे नित गुण गाइ गुणी समझावणी ॥

ती सतत तिच्या प्रियकराची स्तुती गाते; त्याची महिमा स्तुती गाऊन ती उत्थान पावते.

ਜਿਸੁ ਹੋਵੈ ਆਪਿ ਦਇਆਲੁ ਸਾ ਸਤਿਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਬੁਲਾਵਣੀ ॥੧੩॥
जिसु होवै आपि दइआलु सा सतिगुरू गुरू बुलावणी ॥१३॥

तिला प्रभूची कृपा लाभली आहे आणि ती खऱ्या गुरूंच्या शब्दांचा जप करते. ||१३||

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥
सलोकु मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਹਸਤੀ ਸਿਰਿ ਜਿਉ ਅੰਕਸੁ ਹੈ ਅਹਰਣਿ ਜਿਉ ਸਿਰੁ ਦੇਇ ॥
हसती सिरि जिउ अंकसु है अहरणि जिउ सिरु देइ ॥

हत्ती आपले डोके लगामांना अर्पण करतो, आणि एव्हील स्वतःला हातोड्याला अर्पण करतो;

ਮਨੁ ਤਨੁ ਆਗੈ ਰਾਖਿ ਕੈ ਊਭੀ ਸੇਵ ਕਰੇਇ ॥
मनु तनु आगै राखि कै ऊभी सेव करेइ ॥

म्हणून, आपण आपले मन आणि शरीर आपल्या गुरूंना अर्पण करतो; आम्ही त्याच्यासमोर उभे आहोत, आणि त्याची सेवा करतो.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430