श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1021


ਆਪੇ ਕਿਸ ਹੀ ਕਸਿ ਬਖਸੇ ਆਪੇ ਦੇ ਲੈ ਭਾਈ ਹੇ ॥੮॥
आपे किस ही कसि बखसे आपे दे लै भाई हे ॥८॥

तुम्ही स्वतःची परीक्षा घ्या आणि क्षमा करा. हे नियतीच्या भावंडांनो, तुम्हीच देता आणि घ्या. ||8||

ਆਪੇ ਧਨਖੁ ਆਪੇ ਸਰਬਾਣਾ ॥
आपे धनखु आपे सरबाणा ॥

तो स्वतः धनुष्य आहे आणि तो स्वतः धनुर्धारी आहे.

ਆਪੇ ਸੁਘੜੁ ਸਰੂਪੁ ਸਿਆਣਾ ॥
आपे सुघड़ु सरूपु सिआणा ॥

तो स्वतः सर्वज्ञ, सुंदर आणि सर्वज्ञ आहे.

ਕਹਤਾ ਬਕਤਾ ਸੁਣਤਾ ਸੋਈ ਆਪੇ ਬਣਤ ਬਣਾਈ ਹੇ ॥੯॥
कहता बकता सुणता सोई आपे बणत बणाई हे ॥९॥

तो वक्ता, वक्ता आणि श्रोता आहे. जे बनवले आहे ते त्याने स्वतः बनवले आहे. ||9||

ਪਉਣੁ ਗੁਰੂ ਪਾਣੀ ਪਿਤ ਜਾਤਾ ॥
पउणु गुरू पाणी पित जाता ॥

हवा हा गुरू आहे आणि पाणी हा पिता आहे.

ਉਦਰ ਸੰਜੋਗੀ ਧਰਤੀ ਮਾਤਾ ॥
उदर संजोगी धरती माता ॥

महान मातृभूमीचा गर्भ सर्वांना जन्म देतो.

ਰੈਣਿ ਦਿਨਸੁ ਦੁਇ ਦਾਈ ਦਾਇਆ ਜਗੁ ਖੇਲੈ ਖੇਲਾਈ ਹੇ ॥੧੦॥
रैणि दिनसु दुइ दाई दाइआ जगु खेलै खेलाई हे ॥१०॥

रात्र आणि दिवस दोन परिचारिका आहेत, स्त्री आणि पुरुष; या नाटकात जग खेळते. ||10||

ਆਪੇ ਮਛੁਲੀ ਆਪੇ ਜਾਲਾ ॥
आपे मछुली आपे जाला ॥

तुम्हीच मासे आहात आणि तुम्हीच जाळे आहात.

ਆਪੇ ਗਊ ਆਪੇ ਰਖਵਾਲਾ ॥
आपे गऊ आपे रखवाला ॥

तूच गायी आहेस आणि तूच त्यांचा रक्षक आहेस.

ਸਰਬ ਜੀਆ ਜਗਿ ਜੋਤਿ ਤੁਮਾਰੀ ਜੈਸੀ ਪ੍ਰਭਿ ਫੁਰਮਾਈ ਹੇ ॥੧੧॥
सरब जीआ जगि जोति तुमारी जैसी प्रभि फुरमाई हे ॥११॥

तुझा प्रकाश जगातील सर्व प्राणी भरतो; देवा, ते तुझ्या आज्ञेप्रमाणे चालतात. ||11||

ਆਪੇ ਜੋਗੀ ਆਪੇ ਭੋਗੀ ॥
आपे जोगी आपे भोगी ॥

तुम्हीच योगी आहात आणि तुम्हीच भोगकर्ता आहात.

ਆਪੇ ਰਸੀਆ ਪਰਮ ਸੰਜੋਗੀ ॥
आपे रसीआ परम संजोगी ॥

तू स्वत: रीव्हेलर आहेस; तुम्ही सर्वोच्च संघ तयार करता.

ਆਪੇ ਵੇਬਾਣੀ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਨਿਰਭਉ ਤਾੜੀ ਲਾਈ ਹੇ ॥੧੨॥
आपे वेबाणी निरंकारी निरभउ ताड़ी लाई हे ॥१२॥

तू स्वत: निःशब्द, निराकार आणि निर्भय आहेस, गहन ध्यानाच्या आदिम परमानंदात लीन आहेस. ||12||

ਖਾਣੀ ਬਾਣੀ ਤੁਝਹਿ ਸਮਾਣੀ ॥
खाणी बाणी तुझहि समाणी ॥

सृष्टी आणि वाणीचे स्रोत तुझ्यातच आहेत, हे प्रभु.

ਜੋ ਦੀਸੈ ਸਭ ਆਵਣ ਜਾਣੀ ॥
जो दीसै सभ आवण जाणी ॥

जे दिसतं, येतं आणि जातं.

ਸੇਈ ਸਾਹ ਸਚੇ ਵਾਪਾਰੀ ਸਤਿਗੁਰਿ ਬੂਝ ਬੁਝਾਈ ਹੇ ॥੧੩॥
सेई साह सचे वापारी सतिगुरि बूझ बुझाई हे ॥१३॥

ते खरे बँकर आणि व्यापारी आहेत, ज्यांना खऱ्या गुरूंनी समजून घेण्याची प्रेरणा दिली आहे. ||१३||

ਸਬਦੁ ਬੁਝਾਏ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ॥
सबदु बुझाए सतिगुरु पूरा ॥

परफेक्ट खऱ्या गुरूंद्वारे शब्दाचा अर्थ कळतो.

ਸਰਬ ਕਲਾ ਸਾਚੇ ਭਰਪੂਰਾ ॥
सरब कला साचे भरपूरा ॥

खरा परमेश्वर सर्व शक्तींनी व्यापलेला आहे.

ਅਫਰਿਓ ਵੇਪਰਵਾਹੁ ਸਦਾ ਤੂ ਨਾ ਤਿਸੁ ਤਿਲੁ ਨ ਤਮਾਈ ਹੇ ॥੧੪॥
अफरिओ वेपरवाहु सदा तू ना तिसु तिलु न तमाई हे ॥१४॥

तुम्ही आमच्या आकलनाच्या पलीकडे आहात आणि कायमचे स्वतंत्र आहात. तुमच्यात अजिबात लोभ नाही. ||14||

ਕਾਲੁ ਬਿਕਾਲੁ ਭਏ ਦੇਵਾਨੇ ॥
कालु बिकालु भए देवाने ॥

त्यांच्यासाठी जन्म आणि मृत्यू अर्थहीन आहेत

ਸਬਦੁ ਸਹਜ ਰਸੁ ਅੰਤਰਿ ਮਾਨੇ ॥
सबदु सहज रसु अंतरि माने ॥

जे आपल्या मनात शब्दाच्या उदात्त आकाशीय साराचा आनंद घेतात.

ਆਪੇ ਮੁਕਤਿ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਵਰਦਾਤਾ ਭਗਤਿ ਭਾਇ ਮਨਿ ਭਾਈ ਹੇ ॥੧੫॥
आपे मुकति त्रिपति वरदाता भगति भाइ मनि भाई हे ॥१५॥

ज्या भक्तांच्या मनात त्याच्यावर प्रेम आहे, त्यांना मुक्ती, समाधान आणि आशीर्वाद देणारा तो स्वतःच आहे. ||15||

ਆਪਿ ਨਿਰਾਲਮੁ ਗੁਰ ਗਮ ਗਿਆਨਾ ॥
आपि निरालमु गुर गम गिआना ॥

तो स्वतः निष्कलंक आहे; गुरूंच्या संपर्काने आध्यात्मिक ज्ञान प्राप्त होते.

ਜੋ ਦੀਸੈ ਤੁਝ ਮਾਹਿ ਸਮਾਨਾ ॥
जो दीसै तुझ माहि समाना ॥

जे दिसते ते तुझ्यात विलीन होईल.

ਨਾਨਕੁ ਨੀਚੁ ਭਿਖਿਆ ਦਰਿ ਜਾਚੈ ਮੈ ਦੀਜੈ ਨਾਮੁ ਵਡਾਈ ਹੇ ॥੧੬॥੧॥
नानकु नीचु भिखिआ दरि जाचै मै दीजै नामु वडाई हे ॥१६॥१॥

नानक, नीच, तुझ्या दारी दान मागतो; कृपया, त्याला तुझ्या नामाच्या तेजस्वी महानतेने आशीर्वाद द्या. ||16||1||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
मारू महला १ ॥

मारू, पहिली मेहल:

ਆਪੇ ਧਰਤੀ ਧਉਲੁ ਅਕਾਸੰ ॥
आपे धरती धउलु अकासं ॥

तो स्वतः पृथ्वी आहे, त्याला आधार देणारा पौराणिक बैल आणि आकाशिक ईथर्स आहे.

ਆਪੇ ਸਾਚੇ ਗੁਣ ਪਰਗਾਸੰ ॥
आपे साचे गुण परगासं ॥

खरा प्रभू स्वतः त्याचे तेजस्वी गुण प्रकट करतो.

ਜਤੀ ਸਤੀ ਸੰਤੋਖੀ ਆਪੇ ਆਪੇ ਕਾਰ ਕਮਾਈ ਹੇ ॥੧॥
जती सती संतोखी आपे आपे कार कमाई हे ॥१॥

तो स्वतः ब्रह्मचारी, पवित्र आणि समाधानी आहे; तो स्वतःच कर्म करणारा आहे. ||1||

ਜਿਸੁ ਕਰਣਾ ਸੋ ਕਰਿ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ॥
जिसु करणा सो करि करि वेखै ॥

ज्याने सृष्टी निर्माण केली, त्याने जे निर्माण केले ते पाहतो.

ਕੋਇ ਨ ਮੇਟੈ ਸਾਚੇ ਲੇਖੈ ॥
कोइ न मेटै साचे लेखै ॥

खऱ्या परमेश्वराचा शिलालेख कोणीही पुसून टाकू शकत नाही.

ਆਪੇ ਕਰੇ ਕਰਾਏ ਆਪੇ ਆਪੇ ਦੇ ਵਡਿਆਈ ਹੇ ॥੨॥
आपे करे कराए आपे आपे दे वडिआई हे ॥२॥

तो स्वतः कर्ता आहे, कारणांचा कारण आहे; तो स्वतःच तेजस्वी महानता प्रदान करणारा आहे. ||2||

ਪੰਚ ਚੋਰ ਚੰਚਲ ਚਿਤੁ ਚਾਲਹਿ ॥
पंच चोर चंचल चितु चालहि ॥

पाच चोरांमुळे चंचल चैतन्य डगमगते.

ਪਰ ਘਰ ਜੋਹਹਿ ਘਰੁ ਨਹੀ ਭਾਲਹਿ ॥
पर घर जोहहि घरु नही भालहि ॥

तो इतरांच्या घरात पाहतो, पण स्वतःचे घर शोधत नाही.

ਕਾਇਆ ਨਗਰੁ ਢਹੈ ਢਹਿ ਢੇਰੀ ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਪਤਿ ਜਾਈ ਹੇ ॥੩॥
काइआ नगरु ढहै ढहि ढेरी बिनु सबदै पति जाई हे ॥३॥

देह-गाव धूळ खात पडते; शब्दाशिवाय माणसाची इज्जत नष्ट होते. ||3||

ਗੁਰ ਤੇ ਬੂਝੈ ਤ੍ਰਿਭਵਣੁ ਸੂਝੈ ॥
गुर ते बूझै त्रिभवणु सूझै ॥

जो गुरूंच्या द्वारे परमेश्वराचा साक्षात्कार करतो, तो तिन्ही जगाला जाणतो.

ਮਨਸਾ ਮਾਰਿ ਮਨੈ ਸਿਉ ਲੂਝੈ ॥
मनसा मारि मनै सिउ लूझै ॥

तो आपल्या इच्छांना वश करतो, आणि त्याच्या मनाशी संघर्ष करतो.

ਜੋ ਤੁਧੁ ਸੇਵਹਿ ਸੇ ਤੁਧ ਹੀ ਜੇਹੇ ਨਿਰਭਉ ਬਾਲ ਸਖਾਈ ਹੇ ॥੪॥
जो तुधु सेवहि से तुध ही जेहे निरभउ बाल सखाई हे ॥४॥

जे तुझी सेवा करतात ते तुझ्यासारखेच होतात; हे निर्भय परमेश्वरा, तू त्यांचा बालपणापासूनचा सर्वात चांगला मित्र आहेस. ||4||

ਆਪੇ ਸੁਰਗੁ ਮਛੁ ਪਇਆਲਾ ॥
आपे सुरगु मछु पइआला ॥

तुम्ही स्वतःच स्वर्गीय क्षेत्रे, हे जग आणि पाताळातील पाताळ प्रदेश आहात.

ਆਪੇ ਜੋਤਿ ਸਰੂਪੀ ਬਾਲਾ ॥
आपे जोति सरूपी बाला ॥

तुम्ही स्वतः प्रकाशाचे अवतार आहात, सदैव तरुण आहात.

ਜਟਾ ਬਿਕਟ ਬਿਕਰਾਲ ਸਰੂਪੀ ਰੂਪੁ ਨ ਰੇਖਿਆ ਕਾਈ ਹੇ ॥੫॥
जटा बिकट बिकराल सरूपी रूपु न रेखिआ काई हे ॥५॥

मॅट केलेले केस आणि एक भयानक, भयानक रूप, तरीही, आपल्याकडे कोणतेही रूप किंवा वैशिष्ट्य नाही. ||5||

ਬੇਦ ਕਤੇਬੀ ਭੇਦੁ ਨ ਜਾਤਾ ॥
बेद कतेबी भेदु न जाता ॥

वेद आणि बायबलला देवाचे रहस्य माहित नाही.

ਨਾ ਤਿਸੁ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਭ੍ਰਾਤਾ ॥
ना तिसु मात पिता सुत भ्राता ॥

त्याला आई, वडील, मूल किंवा भाऊ नाही.

ਸਗਲੇ ਸੈਲ ਉਪਾਇ ਸਮਾਏ ਅਲਖੁ ਨ ਲਖਣਾ ਜਾਈ ਹੇ ॥੬॥
सगले सैल उपाइ समाए अलखु न लखणा जाई हे ॥६॥

त्याने सर्व पर्वत निर्माण केले आणि त्यांना पुन्हा समतल केले. अदृश्य परमेश्वर दिसू शकत नाही. ||6||

ਕਰਿ ਕਰਿ ਥਾਕੀ ਮੀਤ ਘਨੇਰੇ ॥
करि करि थाकी मीत घनेरे ॥

इतके मित्र बनवून मी कंटाळलो आहे.

ਕੋਇ ਨ ਕਾਟੈ ਅਵਗੁਣ ਮੇਰੇ ॥
कोइ न काटै अवगुण मेरे ॥

माझ्या पापांपासून आणि चुकांपासून कोणीही माझी सुटका करू शकत नाही.

ਸੁਰਿ ਨਰ ਨਾਥੁ ਸਾਹਿਬੁ ਸਭਨਾ ਸਿਰਿ ਭਾਇ ਮਿਲੈ ਭਉ ਜਾਈ ਹੇ ॥੭॥
सुरि नर नाथु साहिबु सभना सिरि भाइ मिलै भउ जाई हे ॥७॥

देव सर्व देवदूत आणि नश्वर प्राण्यांचा सर्वोच्च प्रभु आणि स्वामी आहे; त्याच्या प्रेमाने आशीर्वादित, त्यांचे भय नाहीसे झाले आहे. ||7||

ਭੂਲੇ ਚੂਕੇ ਮਾਰਗਿ ਪਾਵਹਿ ॥
भूले चूके मारगि पावहि ॥

भटकलेल्या आणि भरकटलेल्यांना तो पुन्हा मार्गावर आणतो.

ਆਪਿ ਭੁਲਾਇ ਤੂਹੈ ਸਮਝਾਵਹਿ ॥
आपि भुलाइ तूहै समझावहि ॥

तूच त्यांना भरकटवतोस आणि पुन्हा शिकवतोस.

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮੈ ਅਵਰੁ ਨ ਦੀਸੈ ਨਾਵਹੁ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਪਾਈ ਹੇ ॥੮॥
बिनु नावै मै अवरु न दीसै नावहु गति मिति पाई हे ॥८॥

मला नामाशिवाय काहीही दिसत नाही. नामाने मोक्ष आणि पुण्य प्राप्त होते. ||8||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430