श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 167


ਜਿਤਨੀ ਭੂਖ ਅਨ ਰਸ ਸਾਦ ਹੈ ਤਿਤਨੀ ਭੂਖ ਫਿਰਿ ਲਾਗੈ ॥
जितनी भूख अन रस साद है तितनी भूख फिरि लागै ॥

इतर चवींची आणि सुखांची भूक जितकी जास्त लागते तितकी ही भूक कायम राहते.

ਜਿਸੁ ਹਰਿ ਆਪਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਸੋ ਵੇਚੇ ਸਿਰੁ ਗੁਰ ਆਗੈ ॥
जिसु हरि आपि क्रिपा करे सो वेचे सिरु गुर आगै ॥

ज्यांच्यावर परमेश्वर स्वतः दया करतो ते आपले मस्तक गुरूला विकतात.

ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਰਸਿ ਤ੍ਰਿਪਤਿਆ ਫਿਰਿ ਭੂਖ ਨ ਲਾਗੈ ॥੪॥੪॥੧੦॥੪੮॥
जन नानक हरि रसि त्रिपतिआ फिरि भूख न लागै ॥४॥४॥१०॥४८॥

सेवक नानक परमेश्वराच्या नामाने तृप्त होतो, हर, हर. त्याला पुन्हा कधीही भूक लागणार नाही. ||4||4||10||48||

ਗਉੜੀ ਬੈਰਾਗਣਿ ਮਹਲਾ ੪ ॥
गउड़ी बैरागणि महला ४ ॥

गौरी बैरागन, चौथा मेहल:

ਹਮਰੈ ਮਨਿ ਚਿਤਿ ਹਰਿ ਆਸ ਨਿਤ ਕਿਉ ਦੇਖਾ ਹਰਿ ਦਰਸੁ ਤੁਮਾਰਾ ॥
हमरै मनि चिति हरि आस नित किउ देखा हरि दरसु तुमारा ॥

माझ्या जागृत मनामध्ये परमेश्वराची सतत तळमळ असते. हे प्रभो, तुझ्या दर्शनाचे मंगलमय दर्शन मी कसे करू शकतो?

ਜਿਨਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਾਈ ਸੋ ਜਾਣਤਾ ਹਮਰੈ ਮਨਿ ਚਿਤਿ ਹਰਿ ਬਹੁਤੁ ਪਿਆਰਾ ॥
जिनि प्रीति लाई सो जाणता हमरै मनि चिति हरि बहुतु पिआरा ॥

जो प्रभूवर प्रेम करतो त्याला हे माहीत असते; परमेश्वर माझ्या जाणीव मनाला खूप प्रिय आहे.

ਹਉ ਕੁਰਬਾਨੀ ਗੁਰ ਆਪਣੇ ਜਿਨਿ ਵਿਛੁੜਿਆ ਮੇਲਿਆ ਮੇਰਾ ਸਿਰਜਨਹਾਰਾ ॥੧॥
हउ कुरबानी गुर आपणे जिनि विछुड़िआ मेलिआ मेरा सिरजनहारा ॥१॥

मी माझ्या गुरूला बलिदान आहे, ज्यांनी मला माझ्या निर्मात्या परमेश्वराशी पुन्हा जोडले आहे; इतका वेळ मी त्याच्यापासून विभक्त होतो! ||1||

ਮੇਰੇ ਰਾਮ ਹਮ ਪਾਪੀ ਸਰਣਿ ਪਰੇ ਹਰਿ ਦੁਆਰਿ ॥
मेरे राम हम पापी सरणि परे हरि दुआरि ॥

हे प्रभु, मी पापी आहे; मी तुझ्या आश्रयाला आलो आहे, आणि तुझ्या दारात पडलो आहे, प्रभु.

ਮਤੁ ਨਿਰਗੁਣ ਹਮ ਮੇਲੈ ਕਬਹੂੰ ਅਪੁਨੀ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
मतु निरगुण हम मेलै कबहूं अपुनी किरपा धारि ॥१॥ रहाउ ॥

माझी बुद्धी नालायक आहे; मी मलिन आणि प्रदूषित आहे. कृपा करून मला कधीतरी तुझ्या कृपेचा वर्षाव कर. ||1||विराम||

ਹਮਰੇ ਅਵਗੁਣ ਬਹੁਤੁ ਬਹੁਤੁ ਹੈ ਬਹੁ ਬਾਰ ਬਾਰ ਹਰਿ ਗਣਤ ਨ ਆਵੈ ॥
हमरे अवगुण बहुतु बहुतु है बहु बार बार हरि गणत न आवै ॥

माझे तोटे खूप आणि असंख्य आहेत. मी खूप वेळा पाप केले आहे, पुन्हा पुन्हा. हे परमेश्वरा, ते मोजता येत नाहीत.

ਤੂੰ ਗੁਣਵੰਤਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਦਇਆਲੁ ਹਰਿ ਆਪੇ ਬਖਸਿ ਲੈਹਿ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ॥
तूं गुणवंता हरि हरि दइआलु हरि आपे बखसि लैहि हरि भावै ॥

तू, प्रभु, सद्गुणांचा दयाळू खजिना आहेस. जेव्हा हे तुला आवडते, प्रभु, तू मला क्षमा कर.

ਹਮ ਅਪਰਾਧੀ ਰਾਖੇ ਗੁਰ ਸੰਗਤੀ ਉਪਦੇਸੁ ਦੀਓ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਛਡਾਵੈ ॥੨॥
हम अपराधी राखे गुर संगती उपदेसु दीओ हरि नामु छडावै ॥२॥

मी पापी आहे, केवळ गुरूंच्या संगतीनेच मी तारले आहे. त्याने परमेश्वराच्या नावाची शिकवण दिली आहे, जी मला वाचवते. ||2||

ਤੁਮਰੇ ਗੁਣ ਕਿਆ ਕਹਾ ਮੇਰੇ ਸਤਿਗੁਰਾ ਜਬ ਗੁਰੁ ਬੋਲਹ ਤਬ ਬਿਸਮੁ ਹੋਇ ਜਾਇ ॥
तुमरे गुण किआ कहा मेरे सतिगुरा जब गुरु बोलह तब बिसमु होइ जाइ ॥

हे माझे खरे गुरू, मी तुझे कोणते तेजस्वी गुण वर्णन करू शकतो? जेव्हा गुरू बोलतात तेव्हा मला आश्चर्य वाटते.

ਹਮ ਜੈਸੇ ਅਪਰਾਧੀ ਅਵਰੁ ਕੋਈ ਰਾਖੈ ਜੈਸੇ ਹਮ ਸਤਿਗੁਰਿ ਰਾਖਿ ਲੀਏ ਛਡਾਇ ॥
हम जैसे अपराधी अवरु कोई राखै जैसे हम सतिगुरि राखि लीए छडाइ ॥

माझ्यासारख्या पाप्याला दुसरा कोणी वाचवू शकेल का? खऱ्या गुरूंनी माझे रक्षण व रक्षण केले आहे.

ਤੂੰ ਗੁਰੁ ਪਿਤਾ ਤੂੰਹੈ ਗੁਰੁ ਮਾਤਾ ਤੂੰ ਗੁਰੁ ਬੰਧਪੁ ਮੇਰਾ ਸਖਾ ਸਖਾਇ ॥੩॥
तूं गुरु पिता तूंहै गुरु माता तूं गुरु बंधपु मेरा सखा सखाइ ॥३॥

हे गुरु, तुम्ही माझे पिता आहात. हे गुरु, तू माझी आई आहेस. हे गुरु, तुम्ही माझे नातेवाईक, सहकारी आणि मित्र आहात. ||3||

ਜੋ ਹਮਰੀ ਬਿਧਿ ਹੋਤੀ ਮੇਰੇ ਸਤਿਗੁਰਾ ਸਾ ਬਿਧਿ ਤੁਮ ਹਰਿ ਜਾਣਹੁ ਆਪੇ ॥
जो हमरी बिधि होती मेरे सतिगुरा सा बिधि तुम हरि जाणहु आपे ॥

हे माझे खरे गुरू, माझी स्थिती - हे परमेश्वरा, केवळ तुलाच माहीत आहे.

ਹਮ ਰੁਲਤੇ ਫਿਰਤੇ ਕੋਈ ਬਾਤ ਨ ਪੂਛਤਾ ਗੁਰ ਸਤਿਗੁਰ ਸੰਗਿ ਕੀਰੇ ਹਮ ਥਾਪੇ ॥
हम रुलते फिरते कोई बात न पूछता गुर सतिगुर संगि कीरे हम थापे ॥

मी घाणीत लोळत होतो आणि माझी कोणीच काळजी घेतली नाही. गुरूंच्या सहवासात, खरा गुरू, मी, वर्म, वर उठलो आणि उंच झालो.

ਧੰਨੁ ਧੰਨੁ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜਨ ਕੇਰਾ ਜਿਤੁ ਮਿਲਿਐ ਚੂਕੇ ਸਭਿ ਸੋਗ ਸੰਤਾਪੇ ॥੪॥੫॥੧੧॥੪੯॥
धंनु धंनु गुरू नानक जन केरा जितु मिलिऐ चूके सभि सोग संतापे ॥४॥५॥११॥४९॥

धन्य, धन्य सेवक नानकांचे गुरु; त्याला भेटून माझे सर्व दु:ख आणि संकटे संपली आहेत. ||4||5||11||49||

ਗਉੜੀ ਬੈਰਾਗਣਿ ਮਹਲਾ ੪ ॥
गउड़ी बैरागणि महला ४ ॥

गौरी बैरागन, चौथा मेहल:

ਕੰਚਨ ਨਾਰੀ ਮਹਿ ਜੀਉ ਲੁਭਤੁ ਹੈ ਮੋਹੁ ਮੀਠਾ ਮਾਇਆ ॥
कंचन नारी महि जीउ लुभतु है मोहु मीठा माइआ ॥

पुरुषाच्या आत्म्याला सोन्याचे आणि स्त्रियांचे आकर्षण असते; मायेची भावनिक आसक्ती त्याला खूप गोड वाटते.

ਘਰ ਮੰਦਰ ਘੋੜੇ ਖੁਸੀ ਮਨੁ ਅਨ ਰਸਿ ਲਾਇਆ ॥
घर मंदर घोड़े खुसी मनु अन रसि लाइआ ॥

घर, राजवाडे, घोडे आणि इतर सुखसोयींमध्ये मन जडले आहे.

ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਚਿਤਿ ਨ ਆਵਈ ਕਿਉ ਛੂਟਾ ਮੇਰੇ ਹਰਿ ਰਾਇਆ ॥੧॥
हरि प्रभु चिति न आवई किउ छूटा मेरे हरि राइआ ॥१॥

परमेश्वर देव त्याच्या विचारातही येत नाही; हे माझ्या प्रभु राजा, त्याला कसे वाचवता येईल? ||1||

ਮੇਰੇ ਰਾਮ ਇਹ ਨੀਚ ਕਰਮ ਹਰਿ ਮੇਰੇ ॥
मेरे राम इह नीच करम हरि मेरे ॥

हे माझ्या प्रभू, हे माझे नीच कृत्य आहेत.

ਗੁਣਵੰਤਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਦਇਆਲੁ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਬਖਸਿ ਅਵਗਣ ਸਭਿ ਮੇਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुणवंता हरि हरि दइआलु करि किरपा बखसि अवगण सभि मेरे ॥१॥ रहाउ ॥

हे प्रभु, हर, हर, गुणांचा खजिना, दयाळू प्रभु: कृपया मला तुझ्या कृपेने आशीर्वाद द्या आणि माझ्या सर्व चुकांसाठी मला क्षमा करा. ||1||विराम||

ਕਿਛੁ ਰੂਪੁ ਨਹੀ ਕਿਛੁ ਜਾਤਿ ਨਾਹੀ ਕਿਛੁ ਢੰਗੁ ਨ ਮੇਰਾ ॥
किछु रूपु नही किछु जाति नाही किछु ढंगु न मेरा ॥

मला सौंदर्य नाही, सामाजिक दर्जा नाही, शिष्टाचार नाही.

ਕਿਆ ਮੁਹੁ ਲੈ ਬੋਲਹ ਗੁਣ ਬਿਹੂਨ ਨਾਮੁ ਜਪਿਆ ਨ ਤੇਰਾ ॥
किआ मुहु लै बोलह गुण बिहून नामु जपिआ न तेरा ॥

मी कोणत्या तोंडाने बोलू? माझ्यात अजिबात पुण्य नाही; मी तुझे नामस्मरण केले नाही.

ਹਮ ਪਾਪੀ ਸੰਗਿ ਗੁਰ ਉਬਰੇ ਪੁੰਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇਰਾ ॥੨॥
हम पापी संगि गुर उबरे पुंनु सतिगुर केरा ॥२॥

मी पापी आहे, केवळ गुरूंच्या संगतीनेच मी तारले आहे. हा खऱ्या गुरूंचा उदार आशीर्वाद आहे. ||2||

ਸਭੁ ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਮੁਖੁ ਨਕੁ ਦੀਆ ਵਰਤਣ ਕਉ ਪਾਣੀ ॥
सभु जीउ पिंडु मुखु नकु दीआ वरतण कउ पाणी ॥

त्याने सर्व प्राण्यांना आत्मा, शरीर, तोंड, नाक आणि पाणी प्यायला दिले.

ਅੰਨੁ ਖਾਣਾ ਕਪੜੁ ਪੈਨਣੁ ਦੀਆ ਰਸ ਅਨਿ ਭੋਗਾਣੀ ॥
अंनु खाणा कपड़ु पैनणु दीआ रस अनि भोगाणी ॥

त्याने त्यांना खायला धान्य, घालायला कपडे आणि इतर सुखे दिली.

ਜਿਨਿ ਦੀਏ ਸੁ ਚਿਤਿ ਨ ਆਵਈ ਪਸੂ ਹਉ ਕਰਿ ਜਾਣੀ ॥੩॥
जिनि दीए सु चिति न आवई पसू हउ करि जाणी ॥३॥

पण ज्याने त्यांना हे सर्व दिले त्याची त्यांना आठवण नाही. प्राण्यांना असे वाटते की त्यांनी स्वतःला बनवले आहे! ||3||

ਸਭੁ ਕੀਤਾ ਤੇਰਾ ਵਰਤਦਾ ਤੂੰ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
सभु कीता तेरा वरतदा तूं अंतरजामी ॥

तू त्यांना सर्व केले; तू सर्वव्यापी आहेस. तू अंतर्यामी आहेस, अंतःकरणाचा शोधकर्ता आहेस.

ਹਮ ਜੰਤ ਵਿਚਾਰੇ ਕਿਆ ਕਰਹ ਸਭੁ ਖੇਲੁ ਤੁਮ ਸੁਆਮੀ ॥
हम जंत विचारे किआ करह सभु खेलु तुम सुआमी ॥

हे दु:खी प्राणी काय करू शकतात? हे सर्व नाटक तुझे आहे, हे स्वामी आणि स्वामी.

ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਹਾਟਿ ਵਿਹਾਝਿਆ ਹਰਿ ਗੁਲਮ ਗੁਲਾਮੀ ॥੪॥੬॥੧੨॥੫੦॥
जन नानकु हाटि विहाझिआ हरि गुलम गुलामी ॥४॥६॥१२॥५०॥

सेवक नानक गुलाम-बाजारात विकत घेतले गेले. तो परमेश्वराच्या दासांचा दास आहे. ||4||6||12||50||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430