श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1411


ਕੀਚੜਿ ਹਾਥੁ ਨ ਬੂਡਈ ਏਕਾ ਨਦਰਿ ਨਿਹਾਲਿ ॥
कीचड़ि हाथु न बूडई एका नदरि निहालि ॥

जो एकमात्र परमेश्वराला त्याच्या डोळ्यांनी पाहतो - त्याचे हात चिखलाने आणि घाणेरडे होणार नाहीत.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਬਰੇ ਗੁਰੁ ਸਰਵਰੁ ਸਚੀ ਪਾਲਿ ॥੮॥
नानक गुरमुखि उबरे गुरु सरवरु सची पालि ॥८॥

हे नानक, गुरुमुखांचा उद्धार होतो; गुरूंनी समुद्राला सत्याच्या तटबंदीने वेढले आहे. ||8||

ਅਗਨਿ ਮਰੈ ਜਲੁ ਲੋੜਿ ਲਹੁ ਵਿਣੁ ਗੁਰ ਨਿਧਿ ਜਲੁ ਨਾਹਿ ॥
अगनि मरै जलु लोड़ि लहु विणु गुर निधि जलु नाहि ॥

आग विझवायची असेल तर पाणी शोधा; गुरूशिवाय जलसागर सापडत नाही.

ਜਨਮਿ ਮਰੈ ਭਰਮਾਈਐ ਜੇ ਲਖ ਕਰਮ ਕਮਾਹਿ ॥
जनमि मरै भरमाईऐ जे लख करम कमाहि ॥

तुम्ही इतर हजारो कर्मे केलीत तरी जन्म-मृत्यूने पुनर्जन्मात हरवून भटकत राहाल.

ਜਮੁ ਜਾਗਾਤਿ ਨ ਲਗਈ ਜੇ ਚਲੈ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਇ ॥
जमु जागाति न लगई जे चलै सतिगुर भाइ ॥

परंतु जर तुम्ही खरे गुरूंच्या इच्छेनुसार चालत असाल तर मृत्यूच्या दूताकडून तुमच्यावर कर आकारला जाणार नाही.

ਨਾਨਕ ਨਿਰਮਲੁ ਅਮਰ ਪਦੁ ਗੁਰੁ ਹਰਿ ਮੇਲੈ ਮੇਲਾਇ ॥੯॥
नानक निरमलु अमर पदु गुरु हरि मेलै मेलाइ ॥९॥

हे नानक, निष्कलंक, अमर दर्जा प्राप्त होतो आणि गुरू तुम्हाला प्रभूच्या संघात एकत्र करतील. ||9||

ਕਲਰ ਕੇਰੀ ਛਪੜੀ ਕਊਆ ਮਲਿ ਮਲਿ ਨਾਇ ॥
कलर केरी छपड़ी कऊआ मलि मलि नाइ ॥

कावळा चिखलात घासतो आणि धुतो.

ਮਨੁ ਤਨੁ ਮੈਲਾ ਅਵਗੁਣੀ ਚਿੰਜੁ ਭਰੀ ਗੰਧੀ ਆਇ ॥
मनु तनु मैला अवगुणी चिंजु भरी गंधी आइ ॥

त्याचे मन आणि शरीर त्याच्याच चुका आणि दोषांनी दूषित झाले आहे आणि त्याची चोच घाणीने भरलेली आहे.

ਸਰਵਰੁ ਹੰਸਿ ਨ ਜਾਣਿਆ ਕਾਗ ਕੁਪੰਖੀ ਸੰਗਿ ॥
सरवरु हंसि न जाणिआ काग कुपंखी संगि ॥

तलावातील हंस कावळ्याशी संबंधित आहे, हे माहित नाही की तो वाईट आहे.

ਸਾਕਤ ਸਿਉ ਐਸੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਹੈ ਬੂਝਹੁ ਗਿਆਨੀ ਰੰਗਿ ॥
साकत सिउ ऐसी प्रीति है बूझहु गिआनी रंगि ॥

अविश्वासू निंदकाचे प्रेम असे आहे; हे आध्यात्मिक ज्ञानी लोकांनो, प्रेम आणि भक्तीने हे समजून घ्या.

ਸੰਤ ਸਭਾ ਜੈਕਾਰੁ ਕਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਰਮ ਕਮਾਉ ॥
संत सभा जैकारु करि गुरमुखि करम कमाउ ॥

म्हणून संत समाजाच्या विजयाची घोषणा करा आणि गुरुमुखाप्रमाणे वागा.

ਨਿਰਮਲੁ ਨੑਾਵਣੁ ਨਾਨਕਾ ਗੁਰੁ ਤੀਰਥੁ ਦਰੀਆਉ ॥੧੦॥
निरमलु नावणु नानका गुरु तीरथु दरीआउ ॥१०॥

हे नानक, गुरूंच्या नदीच्या पवित्र तीर्थस्थानी शुद्ध स्नान हे पवित्र आणि शुद्ध आहे. ||10||

ਜਨਮੇ ਕਾ ਫਲੁ ਕਿਆ ਗਣੀ ਜਾਂ ਹਰਿ ਭਗਤਿ ਨ ਭਾਉ ॥
जनमे का फलु किआ गणी जां हरि भगति न भाउ ॥

परमेश्वराप्रती प्रेम आणि भक्ती वाटत नसेल तर या मानवी जीवनाचे फळ मी काय मानू?

ਪੈਧਾ ਖਾਧਾ ਬਾਦਿ ਹੈ ਜਾਂ ਮਨਿ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ॥
पैधा खाधा बादि है जां मनि दूजा भाउ ॥

जर मन द्वैताच्या प्रेमाने भरलेले असेल तर वस्त्र परिधान आणि अन्न खाणे व्यर्थ आहे.

ਵੇਖਣੁ ਸੁਨਣਾ ਝੂਠੁ ਹੈ ਮੁਖਿ ਝੂਠਾ ਆਲਾਉ ॥
वेखणु सुनणा झूठु है मुखि झूठा आलाउ ॥

जर कोणी खोटे बोलत असेल तर ते पाहणे आणि ऐकणे खोटे आहे.

ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਸਲਾਹਿ ਤੂ ਹੋਰੁ ਹਉਮੈ ਆਵਉ ਜਾਉ ॥੧੧॥
नानक नामु सलाहि तू होरु हउमै आवउ जाउ ॥११॥

हे नानक, नामाची स्तुती करा, परमेश्वराच्या नावाची स्तुती करा; बाकी सर्व काही अहंकारात येत आणि जाते. ||11||

ਹੈਨਿ ਵਿਰਲੇ ਨਾਹੀ ਘਣੇ ਫੈਲ ਫਕੜੁ ਸੰਸਾਰੁ ॥੧੨॥
हैनि विरले नाही घणे फैल फकड़ु संसारु ॥१२॥

संत हे मोजकेच आहेत; जगातील इतर सर्व काही फक्त एक भव्य शो आहे. ||12||

ਨਾਨਕ ਲਗੀ ਤੁਰਿ ਮਰੈ ਜੀਵਣ ਨਾਹੀ ਤਾਣੁ ॥
नानक लगी तुरि मरै जीवण नाही ताणु ॥

हे नानक, ज्याला परमेश्वराने मारले आहे तो त्वरित मरतो; जगण्याची शक्ती नष्ट झाली आहे.

ਚੋਟੈ ਸੇਤੀ ਜੋ ਮਰੈ ਲਗੀ ਸਾ ਪਰਵਾਣੁ ॥
चोटै सेती जो मरै लगी सा परवाणु ॥

अशा झटक्याने कोणाचा मृत्यू झाला तर तो स्वीकारला जातो.

ਜਿਸ ਨੋ ਲਾਏ ਤਿਸੁ ਲਗੈ ਲਗੀ ਤਾ ਪਰਵਾਣੁ ॥
जिस नो लाए तिसु लगै लगी ता परवाणु ॥

तो एकटाच मारला जातो, ज्याला परमेश्वराने मारले आहे; अशा स्ट्रोक नंतर, तो मंजूर आहे.

ਪਿਰਮ ਪੈਕਾਮੁ ਨ ਨਿਕਲੈ ਲਾਇਆ ਤਿਨਿ ਸੁਜਾਣਿ ॥੧੩॥
पिरम पैकामु न निकलै लाइआ तिनि सुजाणि ॥१३॥

सर्वज्ञ परमेश्वराने मारलेला प्रेमाचा बाण बाहेर काढता येत नाही. ||१३||

ਭਾਂਡਾ ਧੋਵੈ ਕਉਣੁ ਜਿ ਕਚਾ ਸਾਜਿਆ ॥
भांडा धोवै कउणु जि कचा साजिआ ॥

न भाजलेले मातीचे भांडे कोण धुवू शकेल?

ਧਾਤੂ ਪੰਜਿ ਰਲਾਇ ਕੂੜਾ ਪਾਜਿਆ ॥
धातू पंजि रलाइ कूड़ा पाजिआ ॥

पाच तत्वांना एकत्र जोडून परमेश्वराने खोटे आवरण केले.

ਭਾਂਡਾ ਆਣਗੁ ਰਾਸਿ ਜਾਂ ਤਿਸੁ ਭਾਵਸੀ ॥
भांडा आणगु रासि जां तिसु भावसी ॥

जेव्हा ते त्याला आवडते तेव्हा तो योग्य करतो.

ਪਰਮ ਜੋਤਿ ਜਾਗਾਇ ਵਾਜਾ ਵਾਵਸੀ ॥੧੪॥
परम जोति जागाइ वाजा वावसी ॥१४॥

परम प्रकाश चमकतो, आणि खगोलीय गाणे कंप पावते आणि गुंजते. ||14||

ਮਨਹੁ ਜਿ ਅੰਧੇ ਘੂਪ ਕਹਿਆ ਬਿਰਦੁ ਨ ਜਾਣਨੀ ॥
मनहु जि अंधे घूप कहिआ बिरदु न जाणनी ॥

जे मनाने पूर्णपणे आंधळे आहेत, त्यांना आपला शब्द पाळण्याची सचोटी नसते.

ਮਨਿ ਅੰਧੈ ਊਂਧੈ ਕਵਲ ਦਿਸਨਿ ਖਰੇ ਕਰੂਪ ॥
मनि अंधै ऊंधै कवल दिसनि खरे करूप ॥

त्यांच्या आंधळ्या मनाने आणि त्यांच्या उलथापालथ हृदय-कमळामुळे ते पूर्णपणे कुरूप दिसतात.

ਇਕਿ ਕਹਿ ਜਾਣਨਿ ਕਹਿਆ ਬੁਝਨਿ ਤੇ ਨਰ ਸੁਘੜ ਸਰੂਪ ॥
इकि कहि जाणनि कहिआ बुझनि ते नर सुघड़ सरूप ॥

काहींना कसे बोलावे आणि त्यांना जे सांगितले जाते ते कसे समजून घ्यावे हे माहित आहे. ते लोक शहाणे आणि दिसायला चांगले असतात.

ਇਕਨਾ ਨਾਦੁ ਨ ਬੇਦੁ ਨ ਗੀਅ ਰਸੁ ਰਸੁ ਕਸੁ ਨ ਜਾਣੰਤਿ ॥
इकना नादु न बेदु न गीअ रसु रसु कसु न जाणंति ॥

काहींना नाद, आध्यात्मिक शहाणपण किंवा गाण्याचा आनंद कळत नाही. त्यांना बरे-वाईटही कळत नाही.

ਇਕਨਾ ਸਿਧਿ ਨ ਬੁਧਿ ਨ ਅਕਲਿ ਸਰ ਅਖਰ ਕਾ ਭੇਉ ਨ ਲਹੰਤਿ ॥
इकना सिधि न बुधि न अकलि सर अखर का भेउ न लहंति ॥

काहींना परिपूर्णतेची, शहाणपणाची किंवा समजूतदारपणाची कल्पना नसते; त्यांना शब्दाच्या गूढतेबद्दल काहीही माहिती नाही.

ਨਾਨਕ ਤੇ ਨਰ ਅਸਲਿ ਖਰ ਜਿ ਬਿਨੁ ਗੁਣ ਗਰਬੁ ਕਰੰਤ ॥੧੫॥
नानक ते नर असलि खर जि बिनु गुण गरबु करंत ॥१५॥

हे नानक, ते लोक खरोखर गाढव आहेत; त्यांच्याकडे कोणतेही गुण किंवा योग्यता नाही, परंतु तरीही, त्यांना खूप अभिमान आहे. ||15||

ਸੋ ਬ੍ਰਹਮਣੁ ਜੋ ਬਿੰਦੈ ਬ੍ਰਹਮੁ ॥
सो ब्रहमणु जो बिंदै ब्रहमु ॥

तो एकटाच ब्राह्मण आहे, जो देवाला जाणतो.

ਜਪੁ ਤਪੁ ਸੰਜਮੁ ਕਮਾਵੈ ਕਰਮੁ ॥
जपु तपु संजमु कमावै करमु ॥

तो जप आणि ध्यान करतो आणि तपस्या आणि सत्कर्मे करतो.

ਸੀਲ ਸੰਤੋਖ ਕਾ ਰਖੈ ਧਰਮੁ ॥
सील संतोख का रखै धरमु ॥

तो श्रद्धेने, नम्रतेने आणि समाधानाने धर्माचे पालन करतो.

ਬੰਧਨ ਤੋੜੈ ਹੋਵੈ ਮੁਕਤੁ ॥
बंधन तोड़ै होवै मुकतु ॥

त्याचे बंधन तोडून तो मुक्त होतो.

ਸੋਈ ਬ੍ਰਹਮਣੁ ਪੂਜਣ ਜੁਗਤੁ ॥੧੬॥
सोई ब्रहमणु पूजण जुगतु ॥१६॥

असा ब्राह्मण पूजनीय आहे. ||16||

ਖਤ੍ਰੀ ਸੋ ਜੁ ਕਰਮਾ ਕਾ ਸੂਰੁ ॥
खत्री सो जु करमा का सूरु ॥

तो एकटा ख'शात्रिय आहे, जो सत्कर्मात नायक आहे.

ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਕਾ ਕਰੈ ਸਰੀਰੁ ॥
पुंन दान का करै सरीरु ॥

दान देण्यासाठी तो त्याच्या शरीराचा वापर करतो;

ਖੇਤੁ ਪਛਾਣੈ ਬੀਜੈ ਦਾਨੁ ॥
खेतु पछाणै बीजै दानु ॥

त्याला त्याची शेती समजते आणि उदारतेची बीजे रोवतात.

ਸੋ ਖਤ੍ਰੀ ਦਰਗਹ ਪਰਵਾਣੁ ॥
सो खत्री दरगह परवाणु ॥

असा क्षत्रिय परमेश्वराच्या दरबारात स्वीकारला जातो.

ਲਬੁ ਲੋਭੁ ਜੇ ਕੂੜੁ ਕਮਾਵੈ ॥
लबु लोभु जे कूड़ु कमावै ॥

जो लोभ, स्वत्व आणि असत्य आचरण करतो,

ਅਪਣਾ ਕੀਤਾ ਆਪੇ ਪਾਵੈ ॥੧੭॥
अपणा कीता आपे पावै ॥१७॥

स्वत:च्या श्रमाचे फळ त्याला मिळेल. ||17||

ਤਨੁ ਨ ਤਪਾਇ ਤਨੂਰ ਜਿਉ ਬਾਲਣੁ ਹਡ ਨ ਬਾਲਿ ॥
तनु न तपाइ तनूर जिउ बालणु हड न बालि ॥

तुझे शरीर भट्टीसारखे तापवू नकोस किंवा तुझी हाडे सरपण सारखी जाळू नकोस.

ਸਿਰਿ ਪੈਰੀ ਕਿਆ ਫੇੜਿਆ ਅੰਦਰਿ ਪਿਰੀ ਸਮੑਾਲਿ ॥੧੮॥
सिरि पैरी किआ फेड़िआ अंदरि पिरी समालि ॥१८॥

तुमचे डोके आणि पाय काय चुकले आहेत? तुझ्या पतीला तुझ्यातच पहा. ||18||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430