श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 242


ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
गउड़ी महला ५ ॥

गौरी, पाचवी मेहल:

ਰੰਗ ਸੰਗਿ ਬਿਖਿਆ ਕੇ ਭੋਗਾ ਇਨ ਸੰਗਿ ਅੰਧ ਨ ਜਾਨੀ ॥੧॥
रंग संगि बिखिआ के भोगा इन संगि अंध न जानी ॥१॥

तो भ्रष्ट सुखांच्या भोगात मग्न असतो; त्यांच्यामध्ये मग्न, आंधळा मूर्ख समजत नाही. ||1||

ਹਉ ਸੰਚਉ ਹਉ ਖਾਟਤਾ ਸਗਲੀ ਅਵਧ ਬਿਹਾਨੀ ॥ ਰਹਾਉ ॥
हउ संचउ हउ खाटता सगली अवध बिहानी ॥ रहाउ ॥

"मी नफा कमवत आहे, मी श्रीमंत होत आहे", तो म्हणतो, त्याचे आयुष्य निघून जाते. ||विराम द्या||

ਹਉ ਸੂਰਾ ਪਰਧਾਨੁ ਹਉ ਕੋ ਨਾਹੀ ਮੁਝਹਿ ਸਮਾਨੀ ॥੨॥
हउ सूरा परधानु हउ को नाही मुझहि समानी ॥२॥

"मी एक नायक आहे, मी प्रसिद्ध आणि प्रतिष्ठित आहे; कोणीही माझ्या बरोबरीचे नाही." ||2||

ਜੋਬਨਵੰਤ ਅਚਾਰ ਕੁਲੀਨਾ ਮਨ ਮਹਿ ਹੋਇ ਗੁਮਾਨੀ ॥੩॥
जोबनवंत अचार कुलीना मन महि होइ गुमानी ॥३॥

"मी तरुण, सुसंस्कृत आणि चांगल्या कुटुंबात जन्माला आलेला आहे." त्याच्या मनात असा अभिमान आणि अहंकार आहे. ||3||

ਜਿਉ ਉਲਝਾਇਓ ਬਾਧ ਬੁਧਿ ਕਾ ਮਰਤਿਆ ਨਹੀ ਬਿਸਰਾਨੀ ॥੪॥
जिउ उलझाइओ बाध बुधि का मरतिआ नही बिसरानी ॥४॥

तो त्याच्या खोट्या बुद्धीच्या जाळ्यात अडकतो आणि तो मरेपर्यंत हे विसरत नाही. ||4||

ਭਾਈ ਮੀਤ ਬੰਧਪ ਸਖੇ ਪਾਛੇ ਤਿਨਹੂ ਕਉ ਸੰਪਾਨੀ ॥੫॥
भाई मीत बंधप सखे पाछे तिनहू कउ संपानी ॥५॥

त्याच्या नंतर राहणारे भाऊ, मित्र, नातेवाईक आणि सोबती - तो त्यांची संपत्ती त्यांच्याकडे सोपवतो. ||5||

ਜਿਤੁ ਲਾਗੋ ਮਨੁ ਬਾਸਨਾ ਅੰਤਿ ਸਾਈ ਪ੍ਰਗਟਾਨੀ ॥੬॥
जितु लागो मनु बासना अंति साई प्रगटानी ॥६॥

ती इच्छा, जिच्याशी मन जोडलेले असते, ती शेवटच्या क्षणी प्रकट होते. ||6||

ਅਹੰਬੁਧਿ ਸੁਚਿ ਕਰਮ ਕਰਿ ਇਹ ਬੰਧਨ ਬੰਧਾਨੀ ॥੭॥
अहंबुधि सुचि करम करि इह बंधन बंधानी ॥७॥

तो धार्मिक कृत्ये करतो, पण त्याचे मन अहंकारी असते आणि तो या बंधनांनी जखडलेला असतो. ||7||

ਦਇਆਲ ਪੁਰਖ ਕਿਰਪਾ ਕਰਹੁ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਦਸਾਨੀ ॥੮॥੩॥੧੫॥੪੪॥ ਜੁਮਲਾ
दइआल पुरख किरपा करहु नानक दास दसानी ॥८॥३॥१५॥४४॥ जुमला

हे दयाळू परमेश्वरा, मला तुझी कृपा कर, म्हणजे नानक तुझ्या दासांचा दास होईल. ||8||3||15||44||एकूण||

ੴ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सति नामु करता पुरखु गुरप्रसादि ॥

एक वैश्विक निर्माता देव. सत्य हे नाव आहे. सर्जनशील व्यक्तिमत्व. गुरूंच्या कृपेने:

ਰਾਗੁ ਗਉੜੀ ਪੂਰਬੀ ਛੰਤ ਮਹਲਾ ੧ ॥
रागु गउड़ी पूरबी छंत महला १ ॥

राग गौरी पूरबी, छंत, पहिली मेहल:

ਮੁੰਧ ਰੈਣਿ ਦੁਹੇਲੜੀਆ ਜੀਉ ਨੀਦ ਨ ਆਵੈ ॥
मुंध रैणि दुहेलड़ीआ जीउ नीद न आवै ॥

वधूसाठी, रात्र वेदनादायक आहे; झोप येत नाही.

ਸਾ ਧਨ ਦੁਬਲੀਆ ਜੀਉ ਪਿਰ ਕੈ ਹਾਵੈ ॥
सा धन दुबलीआ जीउ पिर कै हावै ॥

नववधू आपल्या पतीपासून विभक्त होण्याच्या दुःखाने अशक्त झाली आहे.

ਧਨ ਥੀਈ ਦੁਬਲਿ ਕੰਤ ਹਾਵੈ ਕੇਵ ਨੈਣੀ ਦੇਖਏ ॥
धन थीई दुबलि कंत हावै केव नैणी देखए ॥

पतीपासून विभक्त होण्याच्या दुःखात आत्मा-वधू वाया जात आहे; ती त्याला तिच्या डोळ्यांनी कशी पाहू शकते?

ਸੀਗਾਰ ਮਿਠ ਰਸ ਭੋਗ ਭੋਜਨ ਸਭੁ ਝੂਠੁ ਕਿਤੈ ਨ ਲੇਖਏ ॥
सीगार मिठ रस भोग भोजन सभु झूठु कितै न लेखए ॥

तिची सजावट, गोड पदार्थ, इंद्रियसुख आणि स्वादिष्ट पदार्थ हे सर्व खोटे आहे; त्यांचा मुळीच हिशेब नाही.

ਮੈ ਮਤ ਜੋਬਨਿ ਗਰਬਿ ਗਾਲੀ ਦੁਧਾ ਥਣੀ ਨ ਆਵਏ ॥
मै मत जोबनि गरबि गाली दुधा थणी न आवए ॥

तरुणपणाच्या अभिमानाच्या द्राक्षारसाच्या नशेत, ती उद्ध्वस्त झाली आहे, आणि तिच्या स्तनातून दूध येत नाही.

ਨਾਨਕ ਸਾ ਧਨ ਮਿਲੈ ਮਿਲਾਈ ਬਿਨੁ ਪਿਰ ਨੀਦ ਨ ਆਵਏ ॥੧॥
नानक सा धन मिलै मिलाई बिनु पिर नीद न आवए ॥१॥

हे नानक, आत्मा-वधू तिच्या पतीला भेटते, जेव्हा तो तिला भेटायला लावतो; त्याच्याशिवाय तिला झोप येत नाही. ||1||

ਮੁੰਧ ਨਿਮਾਨੜੀਆ ਜੀਉ ਬਿਨੁ ਧਨੀ ਪਿਆਰੇ ॥
मुंध निमानड़ीआ जीउ बिनु धनी पिआरे ॥

वधूचा तिच्या प्रिय पतीशिवाय अपमान होतो.

ਕਿਉ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈਗੀ ਬਿਨੁ ਉਰ ਧਾਰੇ ॥
किउ सुखु पावैगी बिनु उर धारे ॥

त्याला तिच्या हृदयात न ठेवता तिला शांती कशी मिळेल?

ਨਾਹ ਬਿਨੁ ਘਰ ਵਾਸੁ ਨਾਹੀ ਪੁਛਹੁ ਸਖੀ ਸਹੇਲੀਆ ॥
नाह बिनु घर वासु नाही पुछहु सखी सहेलीआ ॥

तिच्या पतीशिवाय तिचे घर राहण्यास योग्य नाही; जा आणि तुमच्या बहिणींना आणि सोबत्यांना विचारा.

ਬਿਨੁ ਨਾਮ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਿਆਰੁ ਨਾਹੀ ਵਸਹਿ ਸਾਚਿ ਸੁਹੇਲੀਆ ॥
बिनु नाम प्रीति पिआरु नाही वसहि साचि सुहेलीआ ॥

नाम, परमेश्वराच्या नामाशिवाय, प्रेम आणि आपुलकी नाही; पण तिच्या खऱ्या प्रभूबरोबर ती शांततेत राहते.

ਸਚੁ ਮਨਿ ਸਜਨ ਸੰਤੋਖਿ ਮੇਲਾ ਗੁਰਮਤੀ ਸਹੁ ਜਾਣਿਆ ॥
सचु मनि सजन संतोखि मेला गुरमती सहु जाणिआ ॥

मानसिक सत्य आणि समाधानाद्वारे, खऱ्या मित्राशी एकरूपता प्राप्त होते; गुरूंच्या उपदेशाने पती परमेश्वर ओळखला जातो.

ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਨ ਛੋਡੈ ਸਾ ਧਨ ਨਾਮਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਣੀਆ ॥੨॥
नानक नामु न छोडै सा धन नामि सहजि समाणीआ ॥२॥

हे नानक, ती आत्मा-वधू जी नामाचा त्याग करत नाही, ती नामात अंतर्ज्ञानाने लीन होते. ||2||

ਮਿਲੁ ਸਖੀ ਸਹੇਲੜੀਹੋ ਹਮ ਪਿਰੁ ਰਾਵੇਹਾ ॥
मिलु सखी सहेलड़ीहो हम पिरु रावेहा ॥

या, माझ्या भगिनींनो आणि सहकाऱ्यांनो - चला आपल्या पतिदेवाचा आनंद घेऊया.

ਗੁਰ ਪੁਛਿ ਲਿਖਉਗੀ ਜੀਉ ਸਬਦਿ ਸਨੇਹਾ ॥
गुर पुछि लिखउगी जीउ सबदि सनेहा ॥

मी गुरूंना विचारेन, आणि त्यांचे वचन माझ्या प्रेमाची नोंद म्हणून लिहीन.

ਸਬਦੁ ਸਾਚਾ ਗੁਰਿ ਦਿਖਾਇਆ ਮਨਮੁਖੀ ਪਛੁਤਾਣੀਆ ॥
सबदु साचा गुरि दिखाइआ मनमुखी पछुताणीआ ॥

गुरूंनी मला खरे शब्द दाखवले आहेत. स्वार्थी मनमुखांना पश्चाताप होईल व पश्चात्ताप होईल.

ਨਿਕਸਿ ਜਾਤਉ ਰਹੈ ਅਸਥਿਰੁ ਜਾਮਿ ਸਚੁ ਪਛਾਣਿਆ ॥
निकसि जातउ रहै असथिरु जामि सचु पछाणिआ ॥

माझे भटकणारे मन स्थिर झाले, जेव्हा मी सत्याला ओळखले.

ਸਾਚ ਕੀ ਮਤਿ ਸਦਾ ਨਉਤਨ ਸਬਦਿ ਨੇਹੁ ਨਵੇਲਓ ॥
साच की मति सदा नउतन सबदि नेहु नवेलओ ॥

सत्याची शिकवण कायमची नवीन आहे; शब्दाचे प्रेम सदैव ताजे आहे.

ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਸਹਜਿ ਸਾਚਾ ਮਿਲਹੁ ਸਖੀ ਸਹੇਲੀਹੋ ॥੩॥
नानक नदरी सहजि साचा मिलहु सखी सहेलीहो ॥३॥

हे नानक, खऱ्या परमेश्वराच्या कृपेच्या दृष्टीक्षेपाने, स्वर्गीय शांती प्राप्त होते; चला त्याला भेटूया, माझ्या बहिणींनो आणि सहकाऱ्यांनो. ||3||

ਮੇਰੀ ਇਛ ਪੁਨੀ ਜੀਉ ਹਮ ਘਰਿ ਸਾਜਨੁ ਆਇਆ ॥
मेरी इछ पुनी जीउ हम घरि साजनु आइआ ॥

माझी इच्छा पूर्ण झाली आहे - माझा मित्र माझ्या घरी आला आहे.

ਮਿਲਿ ਵਰੁ ਨਾਰੀ ਮੰਗਲੁ ਗਾਇਆ ॥
मिलि वरु नारी मंगलु गाइआ ॥

पती-पत्नीच्या युनियनमध्ये, आनंदाची गाणी गायली गेली.

ਗੁਣ ਗਾਇ ਮੰਗਲੁ ਪ੍ਰੇਮਿ ਰਹਸੀ ਮੁੰਧ ਮਨਿ ਓਮਾਹਓ ॥
गुण गाइ मंगलु प्रेमि रहसी मुंध मनि ओमाहओ ॥

त्याच्यासाठी आनंदी स्तुती आणि प्रेमाची गाणी गाताना, वधूचे मन रोमांचित आणि आनंदित होते.

ਸਾਜਨ ਰਹੰਸੇ ਦੁਸਟ ਵਿਆਪੇ ਸਾਚੁ ਜਪਿ ਸਚੁ ਲਾਹਓ ॥
साजन रहंसे दुसट विआपे साचु जपि सचु लाहओ ॥

माझे मित्र आनंदी आहेत आणि माझे शत्रू दुःखी आहेत; खऱ्या परमेश्वराचे ध्यान केल्याने खरा लाभ मिळतो.

ਕਰ ਜੋੜਿ ਸਾ ਧਨ ਕਰੈ ਬਿਨਤੀ ਰੈਣਿ ਦਿਨੁ ਰਸਿ ਭਿੰਨੀਆ ॥
कर जोड़ि सा धन करै बिनती रैणि दिनु रसि भिंनीआ ॥

तिचे तळवे एकत्र दाबून, आत्मा-वधू प्रार्थना करते, की तिने रात्रंदिवस तिच्या प्रभुच्या प्रेमात मग्न राहावे.

ਨਾਨਕ ਪਿਰੁ ਧਨ ਕਰਹਿ ਰਲੀਆ ਇਛ ਮੇਰੀ ਪੁੰਨੀਆ ॥੪॥੧॥
नानक पिरु धन करहि रलीआ इछ मेरी पुंनीआ ॥४॥१॥

हे नानक, पती प्रभु आणि आत्मा-वधू एकत्र आनंद घेतात; माझ्या इच्छा पूर्ण झाल्या आहेत. ||4||1||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430