श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1416


ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਰਤੇ ਸੇ ਧਨਵੰਤ ਹੈਨਿ ਨਿਰਧਨੁ ਹੋਰੁ ਸੰਸਾਰੁ ॥੨੬॥
नानक नाम रते से धनवंत हैनि निरधनु होरु संसारु ॥२६॥

हे नानक, केवळ तेच धनवान आहेत, जे नामाने रंगलेले आहेत; उर्वरित जग गरीब आहे. ||२६||

ਜਨ ਕੀ ਟੇਕ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਠਵਰ ਨ ਠਾਉ ॥
जन की टेक हरि नामु हरि बिनु नावै ठवर न ठाउ ॥

परमेश्वराचे नाम हेच परमेश्वराच्या विनम्र सेवकांना आधार आहे. भगवंताच्या नामाशिवाय दुसरे स्थान नाही, विश्रांतीची जागा नाही.

ਗੁਰਮਤੀ ਨਾਉ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਹਜੇ ਸਹਜਿ ਸਮਾਉ ॥
गुरमती नाउ मनि वसै सहजे सहजि समाउ ॥

गुरूंच्या शिकवणीनुसार, नाम मनात राहते, आणि माणूस अंतर्ज्ञानाने, आपोआप परमेश्वरात लीन होतो.

ਵਡਭਾਗੀ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਅਹਿਨਿਸਿ ਲਾਗਾ ਭਾਉ ॥
वडभागी नामु धिआइआ अहिनिसि लागा भाउ ॥

ज्यांचे भाग्य चांगले आहे ते नामाचे ध्यान करतात; रात्रंदिवस ते नामावर प्रेम करतात.

ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਮੰਗੈ ਧੂੜਿ ਤਿਨ ਹਉ ਸਦ ਕੁਰਬਾਣੈ ਜਾਉ ॥੨੭॥
जन नानकु मंगै धूड़ि तिन हउ सद कुरबाणै जाउ ॥२७॥

सेवक नानक त्यांच्या चरणांची धूळ मागतो; मी त्यांच्यासाठी सदैव बलिदान आहे. ||२७||

ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਮੇਦਨੀ ਤਿਸਨਾ ਜਲਤੀ ਕਰੇ ਪੁਕਾਰ ॥
लख चउरासीह मेदनी तिसना जलती करे पुकार ॥

8.4 दशलक्ष प्राणी इच्छेने जळतात आणि वेदनांनी रडतात.

ਇਹੁ ਮੋਹੁ ਮਾਇਆ ਸਭੁ ਪਸਰਿਆ ਨਾਲਿ ਚਲੈ ਨ ਅੰਤੀ ਵਾਰ ॥
इहु मोहु माइआ सभु पसरिआ नालि चलै न अंती वार ॥

मायेच्या भावनिक आसक्तीचा हा सगळा शो शेवटच्या क्षणी तुमच्याबरोबर जाणार नाही.

ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵਈ ਕਿਸੁ ਆਗੈ ਕਰੀ ਪੁਕਾਰ ॥
बिनु हरि सांति न आवई किसु आगै करी पुकार ॥

परमेश्वराशिवाय शांती व शांती येत नाही; आम्ही कोणाकडे जाऊन तक्रार करावी?

ਵਡਭਾਗੀ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਇਆ ਬੂਝਿਆ ਬ੍ਰਹਮੁ ਬਿਚਾਰੁ ॥
वडभागी सतिगुरु पाइआ बूझिआ ब्रहमु बिचारु ॥

मोठ्या भाग्याने, खऱ्या गुरूंची भेट होते, आणि भगवंताचे चिंतन कळते.

ਤਿਸਨਾ ਅਗਨਿ ਸਭ ਬੁਝਿ ਗਈ ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ॥੨੮॥
तिसना अगनि सभ बुझि गई जन नानक हरि उरि धारि ॥२८॥

हे सेवक नानक, भगवंताला अंतःकरणात धारण करून इच्छेचा अग्नि पूर्णपणे विझला आहे. ||28||

ਅਸੀ ਖਤੇ ਬਹੁਤੁ ਕਮਾਵਦੇ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ॥
असी खते बहुतु कमावदे अंतु न पारावारु ॥

मी खूप चुका करतो, त्यांना अंत किंवा मर्यादा नाही.

ਹਰਿ ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਕੈ ਬਖਸਿ ਲੈਹੁ ਹਉ ਪਾਪੀ ਵਡ ਗੁਨਹਗਾਰੁ ॥
हरि किरपा करि कै बखसि लैहु हउ पापी वड गुनहगारु ॥

हे परमेश्वरा, कृपा कर आणि मला क्षमा कर; मी पापी आहे, मोठा अपराधी आहे.

ਹਰਿ ਜੀਉ ਲੇਖੈ ਵਾਰ ਨ ਆਵਈ ਤੂੰ ਬਖਸਿ ਮਿਲਾਵਣਹਾਰੁ ॥
हरि जीउ लेखै वार न आवई तूं बखसि मिलावणहारु ॥

हे प्रिय परमेश्वरा, जर तू माझ्या चुकांचा हिशोब दिलास तर माझी क्षमा होण्याची पाळीही येणार नाही. कृपया मला क्षमा कर, आणि मला तुझ्याशी जोड.

ਗੁਰ ਤੁਠੈ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਮੇਲਿਆ ਸਭ ਕਿਲਵਿਖ ਕਟਿ ਵਿਕਾਰ ॥
गुर तुठै हरि प्रभु मेलिआ सभ किलविख कटि विकार ॥

गुरूंनी, त्यांच्या आनंदात, मला भगवंताशी जोडले आहे; त्याने माझ्या सर्व पापी चुका दूर केल्या आहेत.

ਜਿਨਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਜਨ ਨਾਨਕ ਤਿਨੑ ਜੈਕਾਰੁ ॥੨੯॥
जिना हरि हरि नामु धिआइआ जन नानक तिन जैकारु ॥२९॥

सेवक नानक हर, हर नामाचे चिंतन करणाऱ्यांचा विजय साजरा करतात. ||२९||

ਵਿਛੁੜਿ ਵਿਛੁੜਿ ਜੋ ਮਿਲੇ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇ ਭੈ ਭਾਇ ॥
विछुड़ि विछुड़ि जो मिले सतिगुर के भै भाइ ॥

जे प्रभूपासून वेगळे झाले आहेत आणि दुरावले आहेत ते खऱ्या गुरूंच्या भीतीने आणि प्रेमाने पुन्हा त्याच्याशी एकरूप होतात.

ਜਨਮ ਮਰਣ ਨਿਹਚਲੁ ਭਏ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ॥
जनम मरण निहचलु भए गुरमुखि नामु धिआइ ॥

ते जन्म-मृत्यूच्या फेऱ्यातून सुटतात आणि गुरुमुख या नात्याने ते भगवंताच्या नामाचे चिंतन करतात.

ਗੁਰ ਸਾਧੂ ਸੰਗਤਿ ਮਿਲੈ ਹੀਰੇ ਰਤਨ ਲਭੰਨਿੑ ॥
गुर साधू संगति मिलै हीरे रतन लभंनि ॥

सद्संगत, गुरूंच्या मंडळीत सामील होऊन हिरे-रत्ने प्राप्त होतात.

ਨਾਨਕ ਲਾਲੁ ਅਮੋਲਕਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਖੋਜਿ ਲਹੰਨਿੑ ॥੩੦॥
नानक लालु अमोलका गुरमुखि खोजि लहंनि ॥३०॥

हे नानक, रत्न अमूल्य आहे; गुरुमुख ते शोधतात आणि शोधतात. ||३०||

ਮਨਮੁਖ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਿਓ ਧਿਗੁ ਜੀਵਣੁ ਧਿਗੁ ਵਾਸੁ ॥
मनमुख नामु न चेतिओ धिगु जीवणु धिगु वासु ॥

स्वार्थी मनमुख नामाचा विचारही करत नाहीत. त्यांचे जीवन शापित आहे आणि त्यांची घरे शापित आहेत.

ਜਿਸ ਦਾ ਦਿਤਾ ਖਾਣਾ ਪੈਨਣਾ ਸੋ ਮਨਿ ਨ ਵਸਿਓ ਗੁਣਤਾਸੁ ॥
जिस दा दिता खाणा पैनणा सो मनि न वसिओ गुणतासु ॥

जो परमेश्वर त्यांना खायला आणि घालायला खूप देतो - त्या परमेश्वराला, सद्गुणांचा खजिना ते आपल्या मनात धारण करत नाहीत.

ਇਹੁ ਮਨੁ ਸਬਦਿ ਨ ਭੇਦਿਓ ਕਿਉ ਹੋਵੈ ਘਰ ਵਾਸੁ ॥
इहु मनु सबदि न भेदिओ किउ होवै घर वासु ॥

या मनाला शब्दाने छेद दिला नाही; तो त्याच्या खऱ्या घरात कसा राहू शकतो?

ਮਨਮੁਖੀਆ ਦੋਹਾਗਣੀ ਆਵਣ ਜਾਣਿ ਮੁਈਆਸੁ ॥
मनमुखीआ दोहागणी आवण जाणि मुईआसु ॥

स्वेच्छेने युक्त मनमुख हे टाकून दिलेल्या नववधूंसारखे असतात, पुनर्जन्माच्या चक्रात ये-जा करून उद्ध्वस्त होतात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਸੁਹਾਗੁ ਹੈ ਮਸਤਕਿ ਮਣੀ ਲਿਖਿਆਸੁ ॥
गुरमुखि नामु सुहागु है मसतकि मणी लिखिआसु ॥

गुरुमुख हे भगवंताच्या नामाने सुशोभित व श्रेष्ठ असतात; त्यांच्या कपाळावर नशिबाचे रत्न कोरलेले आहे.

ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਉਰਿ ਧਾਰਿਆ ਹਰਿ ਹਿਰਦੈ ਕਮਲ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥
हरि हरि नामु उरि धारिआ हरि हिरदै कमल प्रगासु ॥

ते भगवंताचे नाम, हर, हर, त्यांच्या हृदयात धारण करतात; परमेश्वर त्यांच्या हृदयाच्या कमळाला प्रकाशित करतो.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਨਿ ਆਪਣਾ ਹਉ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੀ ਤਾਸੁ ॥
सतिगुरु सेवनि आपणा हउ सद बलिहारी तासु ॥

जे आपल्या खऱ्या गुरूंची सेवा करतात त्यांच्यासाठी मी सदैव बलिदान आहे.

ਨਾਨਕ ਤਿਨ ਮੁਖ ਉਜਲੇ ਜਿਨ ਅੰਤਰਿ ਨਾਮੁ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥੩੧॥
नानक तिन मुख उजले जिन अंतरि नामु प्रगासु ॥३१॥

हे नानक, ज्यांचे अंतरंग नामाच्या प्रकाशाने प्रकाशित झाले आहे त्यांचे चेहरे तेजस्वी आणि तेजस्वी आहेत. ||31||

ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਸੋਈ ਜਨੁ ਸਿਝੈ ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
सबदि मरै सोई जनु सिझै बिनु सबदै मुकति न होई ॥

जे शब्दात मरतात त्यांचा उद्धार होतो. शब्दाशिवाय कोणीही मुक्त होत नाही.

ਭੇਖ ਕਰਹਿ ਬਹੁ ਕਰਮ ਵਿਗੁਤੇ ਭਾਇ ਦੂਜੈ ਪਰਜ ਵਿਗੋਈ ॥
भेख करहि बहु करम विगुते भाइ दूजै परज विगोई ॥

ते धार्मिक वस्त्रे परिधान करतात आणि सर्व प्रकारचे विधी करतात, परंतु ते उद्ध्वस्त होतात; द्वैताच्या प्रेमात त्यांचा संसार उद्ध्वस्त होतो.

ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਉ ਨ ਪਾਈਐ ਜੇ ਸਉ ਲੋਚੈ ਕੋਈ ॥੩੨॥
नानक बिनु सतिगुर नाउ न पाईऐ जे सउ लोचै कोई ॥३२॥

हे नानक, खऱ्या गुरूंशिवाय नाम प्राप्त होत नाही, जरी कोणी त्याची शेकडो वेळा उत्कंठा ठेवली तरी. ||32||

ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਉ ਅਤਿ ਵਡ ਊਚਾ ਊਚੀ ਹੂ ਊਚਾ ਹੋਈ ॥
हरि का नाउ अति वड ऊचा ऊची हू ऊचा होई ॥

परमेश्वराचे नाम हे सर्वथा महान, उदात्त आणि उच्च आहे, सर्वोच्च आहे.

ਅਪੜਿ ਕੋਇ ਨ ਸਕਈ ਜੇ ਸਉ ਲੋਚੈ ਕੋਈ ॥
अपड़ि कोइ न सकई जे सउ लोचै कोई ॥

शेकडो वेळा आसुसले तरी कोणीही त्यावर चढू शकत नाही.

ਮੁਖਿ ਸੰਜਮ ਹਛਾ ਨ ਹੋਵਈ ਕਰਿ ਭੇਖ ਭਵੈ ਸਭ ਕੋਈ ॥
मुखि संजम हछा न होवई करि भेख भवै सभ कोई ॥

स्वयंशिस्तीबद्दल बोलून, कोणीही शुद्ध होत नाही; प्रत्येकजण धार्मिक पोशाख घालून फिरतो.

ਗੁਰ ਕੀ ਪਉੜੀ ਜਾਇ ਚੜੈ ਕਰਮਿ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਈ ॥
गुर की पउड़ी जाइ चड़ै करमि परापति होई ॥

सत्कर्माच्या कर्माने धन्य झालेले गुरूंच्या शिडीवर जाऊन चढतात.

ਅੰਤਰਿ ਆਇ ਵਸੈ ਗੁਰਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰੈ ਕੋਇ ॥
अंतरि आइ वसै गुरसबदु वीचारै कोइ ॥

जो गुरूंच्या वचनाचे चिंतन करतो त्याच्यामध्ये परमेश्वर येतो आणि वास करतो.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430