श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1042


ਅਤਿ ਰਸੁ ਮੀਠਾ ਨਾਮੁ ਪਿਆਰਾ ॥
अति रसु मीठा नामु पिआरा ॥

प्रिय नामाचे उदात्त सार अत्यंत गोड आहे.

ਨਾਨਕ ਕਉ ਜੁਗਿ ਜੁਗਿ ਹਰਿ ਜਸੁ ਦੀਜੈ ਹਰਿ ਜਪੀਐ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥੫॥
नानक कउ जुगि जुगि हरि जसु दीजै हरि जपीऐ अंतु न पाइआ ॥५॥

हे प्रभू, नानकला प्रत्येक युगात तुझी स्तुती करा. परमेश्वराचे चिंतन केल्याने मला त्याची मर्यादा सापडत नाही. ||5||

ਅੰਤਰਿ ਨਾਮੁ ਪਰਾਪਤਿ ਹੀਰਾ ॥
अंतरि नामु परापति हीरा ॥

आत्म्याच्या केंद्रकात खोलवर असलेल्या नामाने रत्न प्राप्त होते.

ਹਰਿ ਜਪਤੇ ਮਨੁ ਮਨ ਤੇ ਧੀਰਾ ॥
हरि जपते मनु मन ते धीरा ॥

परमेश्वराचे चिंतन केल्याने मनालाच समाधान व सांत्वन मिळते.

ਦੁਘਟ ਘਟ ਭਉ ਭੰਜਨੁ ਪਾਈਐ ਬਾਹੁੜਿ ਜਨਮਿ ਨ ਜਾਇਆ ॥੬॥
दुघट घट भउ भंजनु पाईऐ बाहुड़ि जनमि न जाइआ ॥६॥

त्या सर्वात कठीण मार्गावर, भीतीचा नाश करणारा सापडतो आणि पुन्हा पुनर्जन्माच्या गर्भात प्रवेश करावा लागत नाही. ||6||

ਭਗਤਿ ਹੇਤਿ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਤਰੰਗਾ ॥
भगति हेति गुर सबदि तरंगा ॥

गुरूंच्या शब्दाच्या माध्यमातून, प्रेमळ भक्तीची प्रेरणा मिळते.

ਹਰਿ ਜਸੁ ਨਾਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਮੰਗਾ ॥
हरि जसु नामु पदारथु मंगा ॥

मी नामाचा खजिना आणि परमेश्वराची स्तुती मागतो.

ਹਰਿ ਭਾਵੈ ਗੁਰ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਏ ਹਰਿ ਤਾਰੇ ਜਗਤੁ ਸਬਾਇਆ ॥੭॥
हरि भावै गुर मेलि मिलाए हरि तारे जगतु सबाइआ ॥७॥

जेव्हा परमेश्वर प्रसन्न होतो, तेव्हा तो मला गुरूंशी जोडतो; परमेश्वर सर्व जगाचे रक्षण करतो. ||7||

ਜਿਨਿ ਜਪੁ ਜਪਿਓ ਸਤਿਗੁਰ ਮਤਿ ਵਾ ਕੇ ॥
जिनि जपु जपिओ सतिगुर मति वा के ॥

जो भगवंताचा नामजप करतो, त्याला खऱ्या गुरूंची बुद्धी प्राप्त होते.

ਜਮਕੰਕਰ ਕਾਲੁ ਸੇਵਕ ਪਗ ਤਾ ਕੇ ॥
जमकंकर कालु सेवक पग ता के ॥

अत्याचारी, मृत्यूचा दूत, त्याच्या चरणी सेवक बनतो.

ਊਤਮ ਸੰਗਤਿ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਊਤਮ ਜਗੁ ਭਉਜਲੁ ਪਾਰਿ ਤਰਾਇਆ ॥੮॥
ऊतम संगति गति मिति ऊतम जगु भउजलु पारि तराइआ ॥८॥

संगतीच्या उदात्त मंडळीत, व्यक्तीची अवस्था आणि जीवनपद्धती देखील उदात्त बनते आणि माणूस भयंकर संसारसागर पार करतो. ||8||

ਇਹੁ ਭਵਜਲੁ ਜਗਤੁ ਸਬਦਿ ਗੁਰ ਤਰੀਐ ॥
इहु भवजलु जगतु सबदि गुर तरीऐ ॥

शब्दाच्या माध्यमातून माणूस या भयंकर विश्वसागराला पार करतो.

ਅੰਤਰ ਕੀ ਦੁਬਿਧਾ ਅੰਤਰਿ ਜਰੀਐ ॥
अंतर की दुबिधा अंतरि जरीऐ ॥

आतील द्वैत आतून जळून जाते.

ਪੰਚ ਬਾਣ ਲੇ ਜਮ ਕਉ ਮਾਰੈ ਗਗਨੰਤਰਿ ਧਣਖੁ ਚੜਾਇਆ ॥੯॥
पंच बाण ले जम कउ मारै गगनंतरि धणखु चड़ाइआ ॥९॥

सद्गुणाचे पाच बाण हाती घेऊन, मृत्यूला मारले जाते, मनाच्या आकाशात दहाव्या दरवाजाचे धनुष्य काढले जाते. ||9||

ਸਾਕਤ ਨਰਿ ਸਬਦ ਸੁਰਤਿ ਕਿਉ ਪਾਈਐ ॥
साकत नरि सबद सुरति किउ पाईऐ ॥

अविश्वासू निंदकांना शब्दाचे ज्ञानरूपी ज्ञान कसे प्राप्त होईल?

ਸਬਦੁ ਸੁਰਤਿ ਬਿਨੁ ਆਈਐ ਜਾਈਐ ॥
सबदु सुरति बिनु आईऐ जाईऐ ॥

शब्दाची जाणीव नसताना ते पुनर्जन्मात येतात आणि जातात.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮੁਕਤਿ ਪਰਾਇਣੁ ਹਰਿ ਪੂਰੈ ਭਾਗਿ ਮਿਲਾਇਆ ॥੧੦॥
नानक गुरमुखि मुकति पराइणु हरि पूरै भागि मिलाइआ ॥१०॥

हे नानक, गुरुमुखाला मुक्तीचा आधार मिळतो; परिपूर्ण नियतीने तो परमेश्वराला भेटतो. ||10||

ਨਿਰਭਉ ਸਤਿਗੁਰੁ ਹੈ ਰਖਵਾਲਾ ॥
निरभउ सतिगुरु है रखवाला ॥

निर्भय खरे गुरू हे आपले तारणहार आणि संरक्षक आहेत.

ਭਗਤਿ ਪਰਾਪਤਿ ਗੁਰ ਗੋਪਾਲਾ ॥
भगति परापति गुर गोपाला ॥

जगाचा स्वामी गुरूंच्या द्वारे भक्तीची प्राप्ती होते.

ਧੁਨਿ ਅਨੰਦ ਅਨਾਹਦੁ ਵਾਜੈ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਨਿਰੰਜਨੁ ਪਾਇਆ ॥੧੧॥
धुनि अनंद अनाहदु वाजै गुर सबदि निरंजनु पाइआ ॥११॥

अनस्ट्रक ध्वनी प्रवाहाचे आनंदी संगीत कंप पावते आणि गूंजते; गुरूंच्या वचनाने निष्कलंक परमेश्वराची प्राप्ती होते. ||11||

ਨਿਰਭਉ ਸੋ ਸਿਰਿ ਨਾਹੀ ਲੇਖਾ ॥
निरभउ सो सिरि नाही लेखा ॥

तो एकटाच निर्भय आहे, ज्याच्या डोक्यावर नशीब लिहिलेले नाही.

ਆਪਿ ਅਲੇਖੁ ਕੁਦਰਤਿ ਹੈ ਦੇਖਾ ॥
आपि अलेखु कुदरति है देखा ॥

देव स्वतः अदृश्य आहे; तो त्याच्या अद्भुत सर्जनशील शक्तीद्वारे स्वतःला प्रकट करतो.

ਆਪਿ ਅਤੀਤੁ ਅਜੋਨੀ ਸੰਭਉ ਨਾਨਕ ਗੁਰਮਤਿ ਸੋ ਪਾਇਆ ॥੧੨॥
आपि अतीतु अजोनी संभउ नानक गुरमति सो पाइआ ॥१२॥

तो स्वत: अनादि, अजन्मा आणि स्वयंअस्तित्वात आहे. हे नानक, गुरूंच्या उपदेशाने तो सापडतो. ||12||

ਅੰਤਰ ਕੀ ਗਤਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਜਾਣੈ ॥
अंतर की गति सतिगुरु जाणै ॥

खरे गुरू माणसाच्या अंतरंगाची स्थिती जाणतात.

ਸੋ ਨਿਰਭਉ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਪਛਾਣੈ ॥
सो निरभउ गुर सबदि पछाणै ॥

तोच निर्भय आहे, जो गुरूंच्या वचनाची जाणीव करतो.

ਅੰਤਰੁ ਦੇਖਿ ਨਿਰੰਤਰਿ ਬੂਝੈ ਅਨਤ ਨ ਮਨੁ ਡੋਲਾਇਆ ॥੧੩॥
अंतरु देखि निरंतरि बूझै अनत न मनु डोलाइआ ॥१३॥

तो स्वत:च्या अंतरंगात पाहतो, आणि सर्वांमध्ये परमेश्वराचा साक्षात्कार करतो; त्याचे मन अजिबात डगमगत नाही. ||१३||

ਨਿਰਭਉ ਸੋ ਅਭ ਅੰਤਰਿ ਵਸਿਆ ॥
निरभउ सो अभ अंतरि वसिआ ॥

केवळ तोच निर्भय आहे, ज्याच्या आत परमेश्वर वास करतो.

ਅਹਿਨਿਸਿ ਨਾਮਿ ਨਿਰੰਜਨ ਰਸਿਆ ॥
अहिनिसि नामि निरंजन रसिआ ॥

रात्रंदिवस तो निष्कलंक नामाने, भगवंताच्या नामाने प्रसन्न असतो.

ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਜਸੁ ਸੰਗਤਿ ਪਾਈਐ ਹਰਿ ਸਹਜੇ ਸਹਜਿ ਮਿਲਾਇਆ ॥੧੪॥
नानक हरि जसु संगति पाईऐ हरि सहजे सहजि मिलाइआ ॥१४॥

हे नानक, संगतीमध्ये, पवित्र मंडळीत, परमेश्वराची स्तुती प्राप्त होते, आणि मनुष्य सहज, सहजतेने परमेश्वराला भेटतो. ||14||

ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਣੈ ॥
अंतरि बाहरि सो प्रभु जाणै ॥

जो भगवंताला ओळखतो, स्वतःच्या आत आणि त्याच्या पलीकडे,

ਰਹੈ ਅਲਿਪਤੁ ਚਲਤੇ ਘਰਿ ਆਣੈ ॥
रहै अलिपतु चलते घरि आणै ॥

अलिप्त राहतो, आणि त्याच्या भटकत मनाला त्याच्या घरी परत आणतो.

ਊਪਰਿ ਆਦਿ ਸਰਬ ਤਿਹੁ ਲੋਈ ਸਚੁ ਨਾਨਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਸੁ ਪਾਇਆ ॥੧੫॥੪॥੨੧॥
ऊपरि आदि सरब तिहु लोई सचु नानक अंम्रित रसु पाइआ ॥१५॥४॥२१॥

खरा आद्य भगवान तिन्ही जगांत आहे; हे नानक, त्याचे अमृत प्राप्त होते. ||15||4||21||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
मारू महला १ ॥

मारू, पहिली मेहल:

ਕੁਦਰਤਿ ਕਰਨੈਹਾਰ ਅਪਾਰਾ ॥
कुदरति करनैहार अपारा ॥

निर्माता परमेश्वर अनंत आहे; त्याची सर्जनशील शक्ती अद्भुत आहे.

ਕੀਤੇ ਕਾ ਨਾਹੀ ਕਿਹੁ ਚਾਰਾ ॥
कीते का नाही किहु चारा ॥

निर्मिलेल्या प्राण्यांचा त्याच्यावर अधिकार नाही.

ਜੀਅ ਉਪਾਇ ਰਿਜਕੁ ਦੇ ਆਪੇ ਸਿਰਿ ਸਿਰਿ ਹੁਕਮੁ ਚਲਾਇਆ ॥੧॥
जीअ उपाइ रिजकु दे आपे सिरि सिरि हुकमु चलाइआ ॥१॥

त्याने सजीवांची निर्मिती केली आणि तो स्वतःच त्यांना सांभाळतो; त्याच्या आदेशाचा हुकुम प्रत्येकावर नियंत्रण ठेवतो. ||1||

ਹੁਕਮੁ ਚਲਾਇ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰੇ ॥
हुकमु चलाइ रहिआ भरपूरे ॥

सर्वव्यापी परमेश्वर आपल्या हुकुमाद्वारे सर्व काही घडवितो.

ਕਿਸੁ ਨੇੜੈ ਕਿਸੁ ਆਖਾਂ ਦੂਰੇ ॥
किसु नेड़ै किसु आखां दूरे ॥

कोण जवळ आहे आणि कोण दूर आहे?

ਗੁਪਤ ਪ੍ਰਗਟ ਹਰਿ ਘਟਿ ਘਟਿ ਦੇਖਹੁ ਵਰਤੈ ਤਾਕੁ ਸਬਾਇਆ ॥੨॥
गुपत प्रगट हरि घटि घटि देखहु वरतै ताकु सबाइआ ॥२॥

पाहा, प्रभू, लपलेला आणि प्रकट दोन्ही, प्रत्येक हृदयात आहे. अद्वितीय परमेश्वर सर्व व्यापून आहे. ||2||

ਜਿਸ ਕਉ ਮੇਲੇ ਸੁਰਤਿ ਸਮਾਏ ॥
जिस कउ मेले सुरति समाए ॥

ज्याला परमेश्वर स्वतःशी एकरूप करतो, तो चैतन्य जाणीवेत विलीन होतो.

ਗੁਰਸਬਦੀ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਏ ॥
गुरसबदी हरि नामु धिआए ॥

गुरूंच्या वचनाद्वारे भगवंताच्या नामाचे चिंतन करा.

ਆਨਦ ਰੂਪ ਅਨੂਪ ਅਗੋਚਰ ਗੁਰ ਮਿਲਿਐ ਭਰਮੁ ਜਾਇਆ ॥੩॥
आनद रूप अनूप अगोचर गुर मिलिऐ भरमु जाइआ ॥३॥

देव आनंदाचे मूर्त स्वरूप आहे, अतुलनीय सुंदर आणि अथांग; गुरूंच्या भेटीने शंका दूर होते. ||3||

ਮਨ ਤਨ ਧਨ ਤੇ ਨਾਮੁ ਪਿਆਰਾ ॥
मन तन धन ते नामु पिआरा ॥

भगवंताचे नाम हे माझ्या मन, तन आणि संपत्तीपेक्षा मला अधिक प्रिय आहे.

ਅੰਤਿ ਸਖਾਈ ਚਲਣਵਾਰਾ ॥
अंति सखाई चलणवारा ॥

शेवटी, जेव्हा मला निघून जावे लागेल, तेव्हा ती फक्त माझी मदत आणि आधार असेल.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430