श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 992


ਭਣਤਿ ਨਾਨਕੁ ਜਨੋ ਰਵੈ ਜੇ ਹਰਿ ਮਨੋ ਮਨ ਪਵਨ ਸਿਉ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਜੈ ॥
भणति नानकु जनो रवै जे हरि मनो मन पवन सिउ अंम्रितु पीजै ॥

नानक नम्रपणे प्रार्थना करतात, जर परमेश्वराचा नम्र सेवक त्याच्यावर, त्याच्या मनाच्या मनात, त्याच्या प्रत्येक श्वासाने त्याच्यावर वास करतो, तर तो अमृतमय अमृत प्यातो.

ਮੀਨ ਕੀ ਚਪਲ ਸਿਉ ਜੁਗਤਿ ਮਨੁ ਰਾਖੀਐ ਉਡੈ ਨਹ ਹੰਸੁ ਨਹ ਕੰਧੁ ਛੀਜੈ ॥੩॥੯॥
मीन की चपल सिउ जुगति मनु राखीऐ उडै नह हंसु नह कंधु छीजै ॥३॥९॥

अशा प्रकारे मनाचा चंचल मासा स्थिर राहील; हंस-आत्मा उडून जाणार नाही आणि शरीराची भिंत कोसळणार नाही. ||3||9||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
मारू महला १ ॥

मारू, पहिली मेहल:

ਮਾਇਆ ਮੁਈ ਨ ਮਨੁ ਮੁਆ ਸਰੁ ਲਹਰੀ ਮੈ ਮਤੁ ॥
माइआ मुई न मनु मुआ सरु लहरी मै मतु ॥

माया जिंकली जात नाही आणि मन वश होत नाही; जग-सागरातील इच्छांच्या लाटा दारूची मादक आहेत.

ਬੋਹਿਥੁ ਜਲ ਸਿਰਿ ਤਰਿ ਟਿਕੈ ਸਾਚਾ ਵਖਰੁ ਜਿਤੁ ॥
बोहिथु जल सिरि तरि टिकै साचा वखरु जितु ॥

खरा माल घेऊन बोट पाण्यावरून ओलांडते.

ਮਾਣਕੁ ਮਨ ਮਹਿ ਮਨੁ ਮਾਰਸੀ ਸਚਿ ਨ ਲਾਗੈ ਕਤੁ ॥
माणकु मन महि मनु मारसी सचि न लागै कतु ॥

मनातील रत्न मनाला वश करते; सत्याशी जोडलेले आहे, ते तुटलेले नाही.

ਰਾਜਾ ਤਖਤਿ ਟਿਕੈ ਗੁਣੀ ਭੈ ਪੰਚਾਇਣ ਰਤੁ ॥੧॥
राजा तखति टिकै गुणी भै पंचाइण रतु ॥१॥

राजा सिंहासनावर बसलेला असतो, देवाचे भय आणि पाच गुणांनी ओतप्रोत असतो. ||1||

ਬਾਬਾ ਸਾਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਦੂਰਿ ਨ ਦੇਖੁ ॥
बाबा साचा साहिबु दूरि न देखु ॥

हे बाबा, तुमचा खरा सद्गुरू आणि गुरू दूर असल्याचे पाहू नका.

ਸਰਬ ਜੋਤਿ ਜਗਜੀਵਨਾ ਸਿਰਿ ਸਿਰਿ ਸਾਚਾ ਲੇਖੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
सरब जोति जगजीवना सिरि सिरि साचा लेखु ॥१॥ रहाउ ॥

तो सर्वांचा प्रकाश आहे, जगाचे जीवन आहे; खरा परमेश्वर प्रत्येकाच्या डोक्यावर त्याचा शिलालेख लिहितो. ||1||विराम||

ਬ੍ਰਹਮਾ ਬਿਸਨੁ ਰਿਖੀ ਮੁਨੀ ਸੰਕਰੁ ਇੰਦੁ ਤਪੈ ਭੇਖਾਰੀ ॥
ब्रहमा बिसनु रिखी मुनी संकरु इंदु तपै भेखारी ॥

ब्रह्मा आणि विष्णू, ऋषी आणि मूक ऋषी, शिव आणि इंद्र, पश्चात्ताप करणारे आणि भिकारी

ਮਾਨੈ ਹੁਕਮੁ ਸੋਹੈ ਦਰਿ ਸਾਚੈ ਆਕੀ ਮਰਹਿ ਅਫਾਰੀ ॥
मानै हुकमु सोहै दरि साचै आकी मरहि अफारी ॥

जो परमेश्वराच्या आज्ञेचे पालन करतो, तो खऱ्या परमेश्वराच्या दरबारात सुंदर दिसतो, तर हट्टी बंडखोर मरतात.

ਜੰਗਮ ਜੋਧ ਜਤੀ ਸੰਨਿਆਸੀ ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਵੀਚਾਰੀ ॥
जंगम जोध जती संनिआसी गुरि पूरै वीचारी ॥

भटके भिकारी, योद्धे, ब्रह्मचारी आणि संन्यासी संन्यासी - परिपूर्ण गुरूद्वारे, याचा विचार करा:

ਬਿਨੁ ਸੇਵਾ ਫਲੁ ਕਬਹੁ ਨ ਪਾਵਸਿ ਸੇਵਾ ਕਰਣੀ ਸਾਰੀ ॥੨॥
बिनु सेवा फलु कबहु न पावसि सेवा करणी सारी ॥२॥

निःस्वार्थ सेवेशिवाय, कोणीही त्यांच्या बक्षीसांचे फळ प्राप्त करत नाही. परमेश्वराची सेवा करणे ही सर्वात श्रेष्ठ कृती आहे. ||2||

ਨਿਧਨਿਆ ਧਨੁ ਨਿਗੁਰਿਆ ਗੁਰੁ ਨਿੰਮਾਣਿਆ ਤੂ ਮਾਣੁ ॥
निधनिआ धनु निगुरिआ गुरु निंमाणिआ तू माणु ॥

तू गरिबांची संपत्ती आहेस, गुरू-कमींचा गुरु आहेस, अपमानितांचा मान आहेस.

ਅੰਧੁਲੈ ਮਾਣਕੁ ਗੁਰੁ ਪਕੜਿਆ ਨਿਤਾਣਿਆ ਤੂ ਤਾਣੁ ॥
अंधुलै माणकु गुरु पकड़िआ निताणिआ तू ताणु ॥

मी आंधळा आहे; मी रत्न, गुरूला पकडले आहे. तू दुर्बलांची शक्ती आहेस.

ਹੋਮ ਜਪਾ ਨਹੀ ਜਾਣਿਆ ਗੁਰਮਤੀ ਸਾਚੁ ਪਛਾਣੁ ॥
होम जपा नही जाणिआ गुरमती साचु पछाणु ॥

होमार्पण आणि धार्मिक मंत्रोच्चार याद्वारे तो ओळखला जात नाही; गुरूंच्या उपदेशाने खरा परमेश्वर ओळखला जातो.

ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਨਾਹੀ ਦਰਿ ਢੋਈ ਝੂਠਾ ਆਵਣ ਜਾਣੁ ॥੩॥
नाम बिना नाही दरि ढोई झूठा आवण जाणु ॥३॥

भगवंताच्या नामाशिवाय कोणालाही परमेश्वराच्या दरबारात आश्रय मिळत नाही; खोटे येतात आणि पुनर्जन्मात जातात. ||3||

ਸਾਚਾ ਨਾਮੁ ਸਲਾਹੀਐ ਸਾਚੇ ਤੇ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਹੋਇ ॥
साचा नामु सलाहीऐ साचे ते त्रिपति होइ ॥

म्हणून खऱ्या नामाची स्तुती करा आणि खऱ्या नामानेच तुम्हाला समाधान मिळेल.

ਗਿਆਨ ਰਤਨਿ ਮਨੁ ਮਾਜੀਐ ਬਹੁੜਿ ਨ ਮੈਲਾ ਹੋਇ ॥
गिआन रतनि मनु माजीऐ बहुड़ि न मैला होइ ॥

अध्यात्मिक ज्ञानाच्या दागिन्यांनी मन स्वच्छ केले की ते पुन्हा मलिन होत नाही.

ਜਬ ਲਗੁ ਸਾਹਿਬੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ਤਬ ਲਗੁ ਬਿਘਨੁ ਨ ਹੋਇ ॥
जब लगु साहिबु मनि वसै तब लगु बिघनु न होइ ॥

जोपर्यंत परमेश्वर आणि सद्गुरू मनात वास करतात तोपर्यंत कोणतेही अडथळे येत नाहीत.

ਨਾਨਕ ਸਿਰੁ ਦੇ ਛੁਟੀਐ ਮਨਿ ਤਨਿ ਸਾਚਾ ਸੋਇ ॥੪॥੧੦॥
नानक सिरु दे छुटीऐ मनि तनि साचा सोइ ॥४॥१०॥

हे नानक, मस्तक दिल्याने मुक्ती मिळते आणि मन आणि शरीर सत्य होते. ||4||10||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
मारू महला १ ॥

मारू, पहिली मेहल:

ਜੋਗੀ ਜੁਗਤਿ ਨਾਮੁ ਨਿਰਮਾਇਲੁ ਤਾ ਕੈ ਮੈਲੁ ਨ ਰਾਤੀ ॥
जोगी जुगति नामु निरमाइलु ता कै मैलु न राती ॥

जो योगी नामाशी जोडला जातो, तो शुद्ध असतो; तो घाणीच्या कणानेही डागलेला नाही.

ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਾਥੁ ਸਦਾ ਸਚੁ ਸੰਗੇ ਜਨਮ ਮਰਣ ਗਤਿ ਬੀਤੀ ॥੧॥
प्रीतम नाथु सदा सचु संगे जनम मरण गति बीती ॥१॥

खरा प्रभु, त्याचा प्रिय, सदैव त्याच्याबरोबर असतो; त्याच्यासाठी जन्म आणि मृत्यूचे फेरे संपले. ||1||

ਗੁਸਾਈ ਤੇਰਾ ਕਹਾ ਨਾਮੁ ਕੈਸੇ ਜਾਤੀ ॥
गुसाई तेरा कहा नामु कैसे जाती ॥

हे विश्वाच्या स्वामी, तुझे नाव काय आहे आणि ते कसे आहे?

ਜਾ ਤਉ ਭੀਤਰਿ ਮਹਲਿ ਬੁਲਾਵਹਿ ਪੂਛਉ ਬਾਤ ਨਿਰੰਤੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
जा तउ भीतरि महलि बुलावहि पूछउ बात निरंती ॥१॥ रहाउ ॥

जर तू मला तुझ्या उपस्थितीच्या हवेलीत बोलावलेस, तर मी तुला विचारेन की मी तुझ्याशी एकरूप कसे होऊ शकेन. ||1||विराम||

ਬ੍ਰਹਮਣੁ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨ ਇਸਨਾਨੀ ਹਰਿ ਗੁਣ ਪੂਜੇ ਪਾਤੀ ॥
ब्रहमणु ब्रहम गिआन इसनानी हरि गुण पूजे पाती ॥

तो एकटाच ब्राह्मण आहे, जो भगवंताच्या अध्यात्मिक बुद्धीने आपले शुद्ध स्नान करतो आणि ज्याच्या पूजेत पानांचे अर्पण हे परमेश्वराची गौरवशाली स्तुती आहे.

ਏਕੋ ਨਾਮੁ ਏਕੁ ਨਾਰਾਇਣੁ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਏਕਾ ਜੋਤੀ ॥੨॥
एको नामु एकु नाराइणु त्रिभवण एका जोती ॥२॥

एकच नाम, एकच परमेश्वर आणि त्याचा एकच प्रकाश तिन्ही लोकांमध्ये व्याप्त आहे. ||2||

ਜਿਹਵਾ ਡੰਡੀ ਇਹੁ ਘਟੁ ਛਾਬਾ ਤੋਲਉ ਨਾਮੁ ਅਜਾਚੀ ॥
जिहवा डंडी इहु घटु छाबा तोलउ नामु अजाची ॥

माझी जीभ तराजूचा तोल आहे, आणि माझे हे हृदय तराजूचे पॅन आहे; मी अथांग नाम तोलतो.

ਏਕੋ ਹਾਟੁ ਸਾਹੁ ਸਭਨਾ ਸਿਰਿ ਵਣਜਾਰੇ ਇਕ ਭਾਤੀ ॥੩॥
एको हाटु साहु सभना सिरि वणजारे इक भाती ॥३॥

एक स्टोअर आहे, आणि सर्वांपेक्षा एक बँकर आहे; व्यापारी एकाच वस्तूचा व्यवहार करतात. ||3||

ਦੋਵੈ ਸਿਰੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਨਿਬੇੜੇ ਸੋ ਬੂਝੈ ਜਿਸੁ ਏਕ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ਜੀਅਹੁ ਰਹੈ ਨਿਭਰਾਤੀ ॥
दोवै सिरे सतिगुरू निबेड़े सो बूझै जिसु एक लिव लागी जीअहु रहै निभराती ॥

खरे गुरू आपल्याला दोन्ही टोकांना वाचवतात; केवळ तोच समजतो, जो प्रेमाने एका परमेश्वरावर केंद्रित आहे; त्याचे अंतरंग संशयमुक्त राहते.

ਸਬਦੁ ਵਸਾਏ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਏ ਸਦਾ ਸੇਵਕੁ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ॥੪॥
सबदु वसाए भरमु चुकाए सदा सेवकु दिनु राती ॥४॥

जे रात्रंदिवस सतत सेवा करतात त्यांच्यासाठी शब्दाचा शब्द आत राहतो आणि शंका संपते. ||4||

ਊਪਰਿ ਗਗਨੁ ਗਗਨ ਪਰਿ ਗੋਰਖੁ ਤਾ ਕਾ ਅਗਮੁ ਗੁਰੂ ਪੁਨਿ ਵਾਸੀ ॥
ऊपरि गगनु गगन परि गोरखु ता का अगमु गुरू पुनि वासी ॥

वर मनाचे आकाश आहे आणि या आकाशाच्या पलीकडे जगाचा रक्षणकर्ता परमेश्वर आहे; दुर्गम परमेश्वर देव; गुरु तेथे राहतात.

ਗੁਰ ਬਚਨੀ ਬਾਹਰਿ ਘਰਿ ਏਕੋ ਨਾਨਕੁ ਭਇਆ ਉਦਾਸੀ ॥੫॥੧੧॥
गुर बचनी बाहरि घरि एको नानकु भइआ उदासी ॥५॥११॥

गुरूंच्या शिकवणीनुसार जे बाहेर आहे तेच आत्म्याच्या घरात आहे. नानक अलिप्त त्यागी झाला आहे. ||5||11||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430