श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 831


ਜੋਗ ਜਗ ਨਿਹਫਲ ਤਿਹ ਮਾਨਉ ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਜਸੁ ਬਿਸਰਾਵੈ ॥੧॥
जोग जग निहफल तिह मानउ जो प्रभ जसु बिसरावै ॥१॥

भगवंताची स्तुती विसरल्यास योग आणि यज्ञपर्व निष्फळ आहेत हे जाणून घ्या. ||1||

ਮਾਨ ਮੋਹ ਦੋਨੋ ਕਉ ਪਰਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦ ਕੇ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ॥
मान मोह दोनो कउ परहरि गोबिंद के गुन गावै ॥

जो अभिमान आणि आसक्ती दोन्ही बाजूला ठेवतो, तो विश्वाच्या परमेश्वराची स्तुती गातो.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕੋ ਪ੍ਰਾਨੀ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਕਹਾਵੈ ॥੨॥੨॥
कहु नानक इह बिधि को प्रानी जीवन मुकति कहावै ॥२॥२॥

नानक म्हणतात, हे करणाऱ्या नश्वराला 'जीवन मुक्त' म्हणतात - जिवंत असतानाच मुक्त होतो. ||2||2||

ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੯ ॥
बिलावलु महला ९ ॥

बिलावल, नववा मेहल:

ਜਾ ਮੈ ਭਜਨੁ ਰਾਮ ਕੋ ਨਾਹੀ ॥
जा मै भजनु राम को नाही ॥

त्याच्यामध्ये परमेश्वराचे ध्यान नाही.

ਤਿਹ ਨਰ ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥੁ ਖੋਇਆ ਯਹ ਰਾਖਹੁ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
तिह नर जनमु अकारथु खोइआ यह राखहु मन माही ॥१॥ रहाउ ॥

तो माणूस आपले जीवन व्यर्थपणे वाया घालवतो - हे लक्षात ठेवा. ||1||विराम||

ਤੀਰਥ ਕਰੈ ਬ੍ਰਤ ਫੁਨਿ ਰਾਖੈ ਨਹ ਮਨੂਆ ਬਸਿ ਜਾ ਕੋ ॥
तीरथ करै ब्रत फुनि राखै नह मनूआ बसि जा को ॥

तो तीर्थक्षेत्रांच्या पवित्र ठिकाणी स्नान करतो आणि उपासांचे पालन करतो, परंतु त्याच्या मनावर त्याचे नियंत्रण नसते.

ਨਿਹਫਲ ਧਰਮੁ ਤਾਹਿ ਤੁਮ ਮਾਨਹੁ ਸਾਚੁ ਕਹਤ ਮੈ ਯਾ ਕਉ ॥੧॥
निहफल धरमु ताहि तुम मानहु साचु कहत मै या कउ ॥१॥

असा धर्म त्याच्यासाठी निरुपयोगी आहे हे जाणून घ्या. मी त्याच्या फायद्यासाठी सत्य बोलतो. ||1||

ਜੈਸੇ ਪਾਹਨੁ ਜਲ ਮਹਿ ਰਾਖਿਓ ਭੇਦੈ ਨਾਹਿ ਤਿਹ ਪਾਨੀ ॥
जैसे पाहनु जल महि राखिओ भेदै नाहि तिह पानी ॥

हे दगडासारखे आहे, पाण्यात बुडवून ठेवले आहे; तरीही पाणी त्यात शिरत नाही.

ਤੈਸੇ ਹੀ ਤੁਮ ਤਾਹਿ ਪਛਾਨਹੁ ਭਗਤਿ ਹੀਨ ਜੋ ਪ੍ਰਾਨੀ ॥੨॥
तैसे ही तुम ताहि पछानहु भगति हीन जो प्रानी ॥२॥

तर, हे समजून घ्या: ज्या नश्वरात भक्तीभावाचा अभाव आहे तो तसाच आहे. ||2||

ਕਲ ਮੈ ਮੁਕਤਿ ਨਾਮ ਤੇ ਪਾਵਤ ਗੁਰੁ ਯਹ ਭੇਦੁ ਬਤਾਵੈ ॥
कल मै मुकति नाम ते पावत गुरु यह भेदु बतावै ॥

कलियुगातील या अंधकारमय युगात नामापासून मुक्ती मिळते. गुरूंनी हे रहस्य उलगडले आहे.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੋਈ ਨਰੁ ਗਰੂਆ ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਕੇ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ॥੩॥੩॥
कहु नानक सोई नरु गरूआ जो प्रभ के गुन गावै ॥३॥३॥

नानक म्हणतात, तो एकटाच महान पुरुष आहे, जो भगवंताचे गुणगान गातो. ||3||3||

ਬਿਲਾਵਲੁ ਅਸਟਪਦੀਆ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੧੦ ॥
बिलावलु असटपदीआ महला १ घरु १० ॥

बिलावल, अष्टपदेया, प्रथम मेहल, दहावे घर:

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक वैश्विक निर्माता देव. खऱ्या गुरूंच्या कृपेने:

ਨਿਕਟਿ ਵਸੈ ਦੇਖੈ ਸਭੁ ਸੋਈ ॥
निकटि वसै देखै सभु सोई ॥

तो जवळच राहतो आणि सर्व पाहतो,

ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਿਰਲਾ ਬੂਝੈ ਕੋਈ ॥
गुरमुखि विरला बूझै कोई ॥

पण हे समजणारा गुरुमुख किती दुर्मिळ आहे.

ਵਿਣੁ ਭੈ ਪਇਐ ਭਗਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
विणु भै पइऐ भगति न होई ॥

भगवंताच्या भीतीशिवाय भक्ती नाही.

ਸਬਦਿ ਰਤੇ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ॥੧॥
सबदि रते सदा सुखु होई ॥१॥

शब्दाने ओतप्रोत झाल्याने शाश्वत शांती प्राप्त होते. ||1||

ਐਸਾ ਗਿਆਨੁ ਪਦਾਰਥੁ ਨਾਮੁ ॥
ऐसा गिआनु पदारथु नामु ॥

हे आध्यात्मिक ज्ञान, नामाचा खजिना आहे;

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਵਸਿ ਰਸਿ ਰਸਿ ਮਾਨੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरमुखि पावसि रसि रसि मानु ॥१॥ रहाउ ॥

ते प्राप्त करून गुरुमुखांना या अमृताचे सूक्ष्म सार लाभते. ||1||विराम||

ਗਿਆਨੁ ਗਿਆਨੁ ਕਥੈ ਸਭੁ ਕੋਈ ॥
गिआनु गिआनु कथै सभु कोई ॥

प्रत्येकजण अध्यात्मिक शहाणपण आणि आध्यात्मिक ज्ञान याबद्दल बोलतो.

ਕਥਿ ਕਥਿ ਬਾਦੁ ਕਰੇ ਦੁਖੁ ਹੋਈ ॥
कथि कथि बादु करे दुखु होई ॥

बोलतात, बोलतात, वाद घालतात, त्रास देतात.

ਕਥਿ ਕਹਣੈ ਤੇ ਰਹੈ ਨ ਕੋਈ ॥
कथि कहणै ते रहै न कोई ॥

त्यावर बोलणे आणि चर्चा करणे कोणीही थांबवू शकत नाही.

ਬਿਨੁ ਰਸ ਰਾਤੇ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥੨॥
बिनु रस राते मुकति न होई ॥२॥

सूक्ष्म तत्वात रमल्याशिवाय मुक्ती नाही. ||2||

ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਸਭੁ ਗੁਰ ਤੇ ਹੋਈ ॥
गिआनु धिआनु सभु गुर ते होई ॥

अध्यात्मिक ज्ञान आणि ध्यान हे सर्व गुरूंकडून प्राप्त होते.

ਸਾਚੀ ਰਹਤ ਸਾਚਾ ਮਨਿ ਸੋਈ ॥
साची रहत साचा मनि सोई ॥

सत्याच्या जीवनपद्धतीने खरा परमेश्वर मनात वास करतो.

ਮਨਮੁਖ ਕਥਨੀ ਹੈ ਪਰੁ ਰਹਤ ਨ ਹੋਈ ॥
मनमुख कथनी है परु रहत न होई ॥

स्वार्थी मनमुख बोलतो, पण आचरणात आणत नाही.

ਨਾਵਹੁ ਭੂਲੇ ਥਾਉ ਨ ਕੋਈ ॥੩॥
नावहु भूले थाउ न कोई ॥३॥

नाम विसरल्याने त्याला विश्रांतीची जागा मिळत नाही. ||3||

ਮਨੁ ਮਾਇਆ ਬੰਧਿਓ ਸਰ ਜਾਲਿ ॥
मनु माइआ बंधिओ सर जालि ॥

मायेने मनाला भोवऱ्याच्या जाळ्यात अडकवले आहे.

ਘਟਿ ਘਟਿ ਬਿਆਪਿ ਰਹਿਓ ਬਿਖੁ ਨਾਲਿ ॥
घटि घटि बिआपि रहिओ बिखु नालि ॥

प्रत्येक हृदय विष आणि पापाच्या या आमिषात अडकले आहे.

ਜੋ ਆਂਜੈ ਸੋ ਦੀਸੈ ਕਾਲਿ ॥
जो आंजै सो दीसै कालि ॥

जो आला आहे तो मृत्यूच्या अधीन आहे हे पहा.

ਕਾਰਜੁ ਸੀਧੋ ਰਿਦੈ ਸਮੑਾਲਿ ॥੪॥
कारजु सीधो रिदै समालि ॥४॥

जर तुम्ही तुमच्या अंतःकरणात परमेश्वराचे चिंतन केले तर तुमचे व्यवहार व्यवस्थित होतील. ||4||

ਸੋ ਗਿਆਨੀ ਜਿਨਿ ਸਬਦਿ ਲਿਵ ਲਾਈ ॥
सो गिआनी जिनि सबदि लिव लाई ॥

तो एकटाच एक अध्यात्मिक गुरू आहे, जो प्रेमळपणे आपली जाणीव शब्दाच्या वचनावर केंद्रित करतो.

ਮਨਮੁਖਿ ਹਉਮੈ ਪਤਿ ਗਵਾਈ ॥
मनमुखि हउमै पति गवाई ॥

स्वार्थी, अहंकारी मनमुख आपला सन्मान गमावतो.

ਆਪੇ ਕਰਤੈ ਭਗਤਿ ਕਰਾਈ ॥
आपे करतै भगति कराई ॥

सृष्टिकर्ता परमेश्वरच आपल्याला त्याच्या भक्तीपूजेसाठी प्रेरित करतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਪੇ ਦੇ ਵਡਿਆਈ ॥੫॥
गुरमुखि आपे दे वडिआई ॥५॥

तो स्वतः गुरुमुखाला तेजस्वी महानतेचा आशीर्वाद देतो. ||5||

ਰੈਣਿ ਅੰਧਾਰੀ ਨਿਰਮਲ ਜੋਤਿ ॥
रैणि अंधारी निरमल जोति ॥

जीवन-रात्र अंधारमय आहे, तर दिव्य प्रकाश निष्कलंक आहे.

ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਝੂਠੇ ਕੁਚਲ ਕਛੋਤਿ ॥
नाम बिना झूठे कुचल कछोति ॥

ज्यांना नामाचा अभाव आहे, ते खोटे, मलिन आणि अस्पृश्य आहेत.

ਬੇਦੁ ਪੁਕਾਰੈ ਭਗਤਿ ਸਰੋਤਿ ॥
बेदु पुकारै भगति सरोति ॥

वेद भक्तिपूजेचा उपदेश करतात.

ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਮਾਨੈ ਵੇਖੈ ਜੋਤਿ ॥੬॥
सुणि सुणि मानै वेखै जोति ॥६॥

ऐकणे, ऐकणे आणि विश्वास ठेवणे, एक दिव्य प्रकाश पाहतो. ||6||

ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਮੰ ॥
सासत्र सिम्रिति नामु द्रिड़ामं ॥

शास्त्रे आणि सिम्रती नामाचे अंतर्भाव करतात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਂਤਿ ਊਤਮ ਕਰਾਮੰ ॥
गुरमुखि सांति ऊतम करामं ॥

गुरुमुख शांततेत राहतो, उदात्त पवित्रतेची कर्म करतो.

ਮਨਮੁਖਿ ਜੋਨੀ ਦੂਖ ਸਹਾਮੰ ॥
मनमुखि जोनी दूख सहामं ॥

स्वार्थी मनमुख पुनर्जन्माचे दुःख भोगतो.

ਬੰਧਨ ਤੂਟੇ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਵਸਾਮੰ ॥੭॥
बंधन तूटे इकु नामु वसामं ॥७॥

त्याचे बंध तुटले आहेत, एका परमेश्वराच्या नावाला धारण केले आहेत. ||7||

ਮੰਨੇ ਨਾਮੁ ਸਚੀ ਪਤਿ ਪੂਜਾ ॥
मंने नामु सची पति पूजा ॥

नामावर श्रध्दा ठेवल्याने खरा सन्मान आणि आराधना प्राप्त होते.

ਕਿਸੁ ਵੇਖਾ ਨਾਹੀ ਕੋ ਦੂਜਾ ॥
किसु वेखा नाही को दूजा ॥

मी कोणाला पहावे? परमेश्वराशिवाय दुसरे कोणी नाही.

ਦੇਖਿ ਕਹਉ ਭਾਵੈ ਮਨਿ ਸੋਇ ॥
देखि कहउ भावै मनि सोइ ॥

मी पाहतो, आणि मी म्हणतो, तो एकटाच माझ्या मनाला आनंद देतो.

ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਅਵਰੁ ਨਹੀ ਕੋਇ ॥੮॥੧॥
नानकु कहै अवरु नही कोइ ॥८॥१॥

नानक म्हणती, दुसरा कोणी नाही. ||8||1||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430