श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 797

ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਣੇ ਸਿ ਮਨਮੁਖ ਕਹੀਅਹਿ ਨਾ ਉਰਵਾਰਿ ਨ ਪਾਰੇ ॥੩॥

भरमि भुलाणे सि मनमुख कहीअहि ना उरवारि न पारे ॥३॥

संशयाने भ्रमित होऊन फिरणाऱ्यांना मनमुख म्हणतात; ते या बाजूला नाहीत आणि दुसऱ्या बाजूलाही नाहीत. ||3||

ਜਿਸ ਨੋ ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸੋਈ ਜਨੁ ਪਾਏ ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਸਮੑਾਲੇ ॥

जिस नो नदरि करे सोई जनु पाए गुर का सबदु समाले ॥

तो नम्र प्राणी, ज्याला भगवंताच्या कृपेने धन्यता प्राप्त झाली आहे, तो त्याला प्राप्त करतो आणि गुरूंच्या वचनाचे चिंतन करतो.

ਹਰਿ ਜਨ ਮਾਇਆ ਮਾਹਿ ਨਿਸਤਾਰੇ ॥

हरि जन माइआ माहि निसतारे ॥

मायेच्या मध्यभागी परमेश्वराचा सेवक मुक्त होतो.

ਨਾਨਕ ਭਾਗੁ ਹੋਵੈ ਜਿਸੁ ਮਸਤਕਿ ਕਾਲਹਿ ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰੇ ॥੪॥੧॥

नानक भागु होवै जिसु मसतकि कालहि मारि बिदारे ॥४॥१॥

हे नानक, ज्याच्या कपाळावर असे भाग्य कोरलेले आहे, तो मृत्यूला जिंकतो आणि नष्ट करतो. ||4||1||

ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥

बिलावलु महला ३ ॥

बिलावल, तिसरी मेहल:

ਅਤੁਲੁ ਕਿਉ ਤੋਲਿਆ ਜਾਇ ॥

अतुलु किउ तोलिआ जाइ ॥

वजन न करता येणारे वजन कसे करता येईल?

ਦੂਜਾ ਹੋਇ ਤ ਸੋਝੀ ਪਾਇ ॥

दूजा होइ त सोझी पाइ ॥

जर दुसरा कोणी महान असेल तर तो एकटाच परमेश्वराला समजू शकतो.

ਤਿਸ ਤੇ ਦੂਜਾ ਨਾਹੀ ਕੋਇ ॥

तिस ते दूजा नाही कोइ ॥

त्याच्याशिवाय दुसरे कोणी नाही.

ਤਿਸ ਦੀ ਕੀਮਤਿ ਕਿਕੂ ਹੋਇ ॥੧॥

तिस दी कीमति किकू होइ ॥१॥

त्याचे मूल्य कसे मोजता येईल? ||1||

ਗੁਰਪਰਸਾਦਿ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਇ ॥

गुरपरसादि वसै मनि आइ ॥

गुरूंच्या कृपेने तो मनात वास करतो.

ਤਾ ਕੋ ਜਾਣੈ ਦੁਬਿਧਾ ਜਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

ता को जाणै दुबिधा जाइ ॥१॥ रहाउ ॥

जेव्हा द्वैत नाहीसे होते तेव्हा माणूस त्याला ओळखतो. ||1||विराम||

ਆਪਿ ਸਰਾਫੁ ਕਸਵਟੀ ਲਾਏ ॥

आपि सराफु कसवटी लाए ॥

तो स्वतःच परीक्षक आहे, त्याची चाचणी घेण्यासाठी स्पर्श दगड लावतो.

ਆਪੇ ਪਰਖੇ ਆਪਿ ਚਲਾਏ ॥

आपे परखे आपि चलाए ॥

तो स्वत: नाण्याचे विश्लेषण करतो आणि तो स्वतःच चलन म्हणून मान्यता देतो.

ਆਪੇ ਤੋਲੇ ਪੂਰਾ ਹੋਇ ॥

आपे तोले पूरा होइ ॥

तो स्वत: त्याचे अचूक वजन करतो.

ਆਪੇ ਜਾਣੈ ਏਕੋ ਸੋਇ ॥੨॥

आपे जाणै एको सोइ ॥२॥

त्यालाच माहीत आहे; तो एकच आणि एकमेव परमेश्वर आहे. ||2||

ਮਾਇਆ ਕਾ ਰੂਪੁ ਸਭੁ ਤਿਸ ਤੇ ਹੋਇ ॥

माइआ का रूपु सभु तिस ते होइ ॥

सर्व मायेची रूपे त्याच्यापासून उत्पन्न होतात.

ਜਿਸ ਨੋ ਮੇਲੇ ਸੁ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਇ ॥

जिस नो मेले सु निरमलु होइ ॥

तोच पवित्र आणि निष्कलंक होतो, जो परमेश्वराशी एकरूप होतो.

ਜਿਸ ਨੋ ਲਾਏ ਲਗੈ ਤਿਸੁ ਆਇ ॥

जिस नो लाए लगै तिसु आइ ॥

केवळ तोच संलग्न आहे, ज्याला परमेश्वर जोडतो.

ਸਭੁ ਸਚੁ ਦਿਖਾਲੇ ਤਾ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੩॥

सभु सचु दिखाले ता सचि समाइ ॥३॥

त्याला सर्व सत्य प्रकट होते आणि मग तो खऱ्या परमेश्वरात विलीन होतो. ||3||

ਆਪੇ ਲਿਵ ਧਾਤੁ ਹੈ ਆਪੇ ॥

आपे लिव धातु है आपे ॥

तो स्वत: मनुष्यांना त्याच्यावर लक्ष केंद्रित करण्यास प्रवृत्त करतो आणि तो स्वतःच त्यांना मायेचा पाठलाग करण्यास प्रवृत्त करतो.

ਆਪਿ ਬੁਝਾਏ ਆਪੇ ਜਾਪੇ ॥

आपि बुझाए आपे जापे ॥

तो स्वतःच समज देतो, आणि तो स्वतःला प्रकट करतो.

ਆਪੇ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਆਪੇ ॥

आपे सतिगुरु सबदु है आपे ॥

तो स्वतःच खरा गुरु आहे आणि तो स्वतःच शब्द आहे.

ਨਾਨਕ ਆਖਿ ਸੁਣਾਏ ਆਪੇ ॥੪॥੨॥

नानक आखि सुणाए आपे ॥४॥२॥

हे नानक, तो स्वतः बोलतो आणि शिकवतो. ||4||2||

ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥

बिलावलु महला ३ ॥

बिलावल, तिसरी मेहल:

ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸੇਵਕੁ ਸੇਵ ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਕਿਆ ਕੋ ਕਹੈ ਬਹਾਨਾ ॥

साहिब ते सेवकु सेव साहिब ते किआ को कहै बहाना ॥

माझ्या प्रभु आणि स्वामीने मला त्याचा सेवक बनवले आहे आणि मला त्याच्या सेवेचा आशीर्वाद दिला आहे; यावर कोणी वाद कसा घालू शकतो?

ਐਸਾ ਇਕੁ ਤੇਰਾ ਖੇਲੁ ਬਨਿਆ ਹੈ ਸਭ ਮਹਿ ਏਕੁ ਸਮਾਨਾ ॥੧॥

ऐसा इकु तेरा खेलु बनिआ है सभ महि एकु समाना ॥१॥

असा तुझा खेळ आहे, एकच परमेश्वर; तू एक आहेस, सर्वांमध्ये सामावलेला आहेस. ||1||

ਸਤਿਗੁਰਿ ਪਰਚੈ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਨਾ ॥

सतिगुरि परचै हरि नामि समाना ॥

जेव्हा खरे गुरू प्रसन्न होतात आणि प्रसन्न होतात तेव्हा माणूस भगवंताच्या नामात लीन होतो.

ਜਿਸੁ ਕਰਮੁ ਹੋਵੈ ਸੋ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਏ ਅਨਦਿਨੁ ਲਾਗੈ ਸਹਜ ਧਿਆਨਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

जिसु करमु होवै सो सतिगुरु पाए अनदिनु लागै सहज धिआना ॥१॥ रहाउ ॥

ज्याला परमेश्वराच्या कृपेने धन्यता वाटते, त्याला खरा गुरू सापडतो; रात्रंदिवस, तो आपोआपच परमेश्वराच्या ध्यानात एकाग्र राहतो. ||1||विराम||

ਕਿਆ ਕੋਈ ਤੇਰੀ ਸੇਵਾ ਕਰੇ ਕਿਆ ਕੋ ਕਰੇ ਅਭਿਮਾਨਾ ॥

किआ कोई तेरी सेवा करे किआ को करे अभिमाना ॥

मी तुझी सेवा कशी करू शकतो? याचा मला अभिमान कसा वाटेल?

ਜਬ ਅਪੁਨੀ ਜੋਤਿ ਖਿੰਚਹਿ ਤੂ ਸੁਆਮੀ ਤਬ ਕੋਈ ਕਰਉ ਦਿਖਾ ਵਖਿਆਨਾ ॥੨॥

जब अपुनी जोति खिंचहि तू सुआमी तब कोई करउ दिखा वखिआना ॥२॥

हे स्वामी आणि स्वामी, जेव्हा तू तुझा प्रकाश मागे घेतोस, तेव्हा कोण बोलू आणि शिकवू शकेल? ||2||

ਆਪੇ ਗੁਰੁ ਚੇਲਾ ਹੈ ਆਪੇ ਆਪੇ ਗੁਣੀ ਨਿਧਾਨਾ ॥

आपे गुरु चेला है आपे आपे गुणी निधाना ॥

तुम्ही स्वतःच गुरु आहात आणि तुम्हीच छाया आहात, नम्र शिष्य आहात; तू स्वतःच सद्गुणांचा खजिना आहेस.

ਜਿਉ ਆਪਿ ਚਲਾਏ ਤਿਵੈ ਕੋਈ ਚਾਲੈ ਜਿਉ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ਭਗਵਾਨਾ ॥੩॥

जिउ आपि चलाए तिवै कोई चालै जिउ हरि भावै भगवाना ॥३॥

हे प्रभू देवा, जसे तू आम्हांला हालचाल करायला लावतोस, तसे आम्हीही तुझ्या इच्छेनुसार हालचाल करतो. ||3||

ਕਹਤ ਨਾਨਕੁ ਤੂ ਸਾਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਕਉਣੁ ਜਾਣੈ ਤੇਰੇ ਕਾਮਾਂ ॥

कहत नानकु तू साचा साहिबु कउणु जाणै तेरे कामां ॥

नानक म्हणतात, तूच खरा स्वामी आणि स्वामी आहेस; तुझी कृती कोण जाणू शकेल?

ਇਕਨਾ ਘਰ ਮਹਿ ਦੇ ਵਡਿਆਈ ਇਕਿ ਭਰਮਿ ਭਵਹਿ ਅਭਿਮਾਨਾ ॥੪॥੩॥

इकना घर महि दे वडिआई इकि भरमि भवहि अभिमाना ॥४॥३॥

काहींना त्यांच्याच घरात वैभव प्राप्त झाले आहे, तर काहींना संशय आणि अभिमान आहे. ||4||3||

ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥

बिलावलु महला ३ ॥

बिलावल, तिसरी मेहल:

ਪੂਰਾ ਥਾਟੁ ਬਣਾਇਆ ਪੂਰੈ ਵੇਖਹੁ ਏਕ ਸਮਾਨਾ ॥

पूरा थाटु बणाइआ पूरै वेखहु एक समाना ॥

परिपूर्ण परमेश्वराने परिपूर्ण सृष्टीची रचना केली आहे. पाहा परमेश्वर सर्वत्र व्याप्त आहे.

ਇਸੁ ਪਰਪੰਚ ਮਹਿ ਸਾਚੇ ਨਾਮ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ਮਤੁ ਕੋ ਧਰਹੁ ਗੁਮਾਨਾ ॥੧॥

इसु परपंच महि साचे नाम की वडिआई मतु को धरहु गुमाना ॥१॥

या जगाच्या खेळात खऱ्या नामाची महिमा आहे. कोणीही स्वतःचा अभिमान बाळगू नये. ||1||

ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਜਿਸ ਨੋ ਮਤਿ ਆਵੈ ਸੋ ਸਤਿਗੁਰ ਮਾਹਿ ਸਮਾਨਾ ॥

सतिगुर की जिस नो मति आवै सो सतिगुर माहि समाना ॥

जो खऱ्या गुरूंच्या शिकवणुकीतील ज्ञानाचा स्वीकार करतो, तो खऱ्या गुरूमध्ये लीन होतो.

ਇਹ ਬਾਣੀ ਜੋ ਜੀਅਹੁ ਜਾਣੈ ਤਿਸੁ ਅੰਤਰਿ ਰਵੈ ਹਰਿ ਨਾਮਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

इह बाणी जो जीअहु जाणै तिसु अंतरि रवै हरि नामा ॥१॥ रहाउ ॥

ज्याला गुरूंच्या वचनाची बाणी त्याच्या आत्म्यामध्ये जाणवते त्याच्या मध्यवर्ती भागामध्ये परमेश्वराचे नाव खोलवर असते. ||1||विराम||

ਚਹੁ ਜੁਗਾ ਕਾ ਹੁਣਿ ਨਿਬੇੜਾ ਨਰ ਮਨੁਖਾ ਨੋ ਏਕੁ ਨਿਧਾਨਾ ॥

चहु जुगा का हुणि निबेड़ा नर मनुखा नो एकु निधाना ॥

आता, हे चार युगांच्या शिकवणीचे सार आहे: मानव जातीसाठी, एक परमेश्वराचे नाव हा सर्वात मोठा खजिना आहे.

ਜਤੁ ਸੰਜਮ ਤੀਰਥ ਓਨਾ ਜੁਗਾ ਕਾ ਧਰਮੁ ਹੈ ਕਲਿ ਮਹਿ ਕੀਰਤਿ ਹਰਿ ਨਾਮਾ ॥੨॥

जतु संजम तीरथ ओना जुगा का धरमु है कलि महि कीरति हरि नामा ॥२॥

ब्रह्मचर्य, स्वयंशिस्त आणि तीर्थयात्रा हे त्या भूतकाळातील धर्माचे सार होते; परंतु कलियुगातील या अंधकारमय युगात परमेश्वराच्या नामाची स्तुती हेच धर्माचे सार आहे. ||2||