श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1044


ਆਪੇ ਮੇਲੇ ਦੇ ਵਡਿਆਈ ॥
आपे मेले दे वडिआई ॥

स्वतःशी एकरूप होऊन तो गौरवशाली महानता देतो.

ਗੁਰਪਰਸਾਦੀ ਕੀਮਤਿ ਪਾਈ ॥
गुरपरसादी कीमति पाई ॥

गुरूंच्या कृपेने परमेश्वराचे मूल्य कळते.

ਮਨਮੁਖਿ ਬਹੁਤੁ ਫਿਰੈ ਬਿਲਲਾਦੀ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਖੁਆਈ ਹੇ ॥੩॥
मनमुखि बहुतु फिरै बिललादी दूजै भाइ खुआई हे ॥३॥

स्वार्थी मनमुख सर्वत्र फिरतो, रडतो आणि रडतो; द्वैताच्या प्रेमाने तो पूर्णपणे उद्ध्वस्त झाला आहे. ||3||

ਹਉਮੈ ਮਾਇਆ ਵਿਚੇ ਪਾਈ ॥
हउमै माइआ विचे पाई ॥

अहंभाव मायेच्या मोहात घातला गेला.

ਮਨਮੁਖ ਭੂਲੇ ਪਤਿ ਗਵਾਈ ॥
मनमुख भूले पति गवाई ॥

स्वेच्छेने युक्त मनमुख भ्रमित होतो, आणि मान गमावतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਵੈ ਸੋ ਨਾਇ ਰਾਚੈ ਸਾਚੈ ਰਹਿਆ ਸਮਾਈ ਹੇ ॥੪॥
गुरमुखि होवै सो नाइ राचै साचै रहिआ समाई हे ॥४॥

पण जो गुरुमुख होतो तो नामात लीन होतो; तो खऱ्या परमेश्वरात मग्न राहतो. ||4||

ਗੁਰ ਤੇ ਗਿਆਨੁ ਨਾਮ ਰਤਨੁ ਪਾਇਆ ॥
गुर ते गिआनु नाम रतनु पाइआ ॥

नामाच्या दागिन्यांसह गुरूंकडून आध्यात्मिक ज्ञान प्राप्त होते.

ਮਨਸਾ ਮਾਰਿ ਮਨ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇਆ ॥
मनसा मारि मन माहि समाइआ ॥

वासना वश होतात, आणि माणूस मनात मग्न राहतो.

ਆਪੇ ਖੇਲ ਕਰੇ ਸਭਿ ਕਰਤਾ ਆਪੇ ਦੇਇ ਬੁਝਾਈ ਹੇ ॥੫॥
आपे खेल करे सभि करता आपे देइ बुझाई हे ॥५॥

निर्माता स्वतः त्याची सर्व नाटके रंगवतो; तो स्वतःच समज देतो. ||5||

ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੇ ਆਪੁ ਗਵਾਏ ॥
सतिगुरु सेवे आपु गवाए ॥

जो खऱ्या गुरूंची सेवा करतो तो स्वाभिमान नाहीसा करतो.

ਮਿਲਿ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਬਦਿ ਸੁਖੁ ਪਾਏ ॥
मिलि प्रीतम सबदि सुखु पाए ॥

आपल्या प्रेयसीला भेटून, त्याला शब्दाच्या माध्यमातून शांती मिळते.

ਅੰਤਰਿ ਪਿਆਰੁ ਭਗਤੀ ਰਾਤਾ ਸਹਜਿ ਮਤੇ ਬਣਿ ਆਈ ਹੇ ॥੬॥
अंतरि पिआरु भगती राता सहजि मते बणि आई हे ॥६॥

त्याच्या अंतरंगात, तो प्रेमळ भक्तीने ओतलेला असतो; अंतर्ज्ञानाने तो परमेश्वराशी एकरूप होतो. ||6||

ਦੂਖ ਨਿਵਾਰਣੁ ਗੁਰ ਤੇ ਜਾਤਾ ॥
दूख निवारणु गुर ते जाता ॥

दुःखाचा नाश करणारा गुरूद्वारे ओळखला जातो.

ਆਪਿ ਮਿਲਿਆ ਜਗਜੀਵਨੁ ਦਾਤਾ ॥
आपि मिलिआ जगजीवनु दाता ॥

महान दाता, जगाचा जीव, स्वतः मला भेटला आहे.

ਜਿਸ ਨੋ ਲਾਏ ਸੋਈ ਬੂਝੈ ਭਉ ਭਰਮੁ ਸਰੀਰਹੁ ਜਾਈ ਹੇ ॥੭॥
जिस नो लाए सोई बूझै भउ भरमु सरीरहु जाई हे ॥७॥

तोच समजतो, ज्याला परमेश्वर स्वतःशी जोडतो. भीती आणि शंका त्याच्या शरीरातून काढून टाकल्या जातात. ||7||

ਆਪੇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਪੇ ਦੇਵੈ ॥
आपे गुरमुखि आपे देवै ॥

तो स्वतः गुरुमुख आहे, आणि तो स्वतःच त्याचे आशीर्वाद देतो.

ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੈ ॥
सचै सबदि सतिगुरु सेवै ॥

खऱ्या शब्दाच्या माध्यमातून खऱ्या गुरूंची सेवा करा.

ਜਰਾ ਜਮੁ ਤਿਸੁ ਜੋਹਿ ਨ ਸਾਕੈ ਸਾਚੇ ਸਿਉ ਬਣਿ ਆਈ ਹੇ ॥੮॥
जरा जमु तिसु जोहि न साकै साचे सिउ बणि आई हे ॥८॥

म्हातारपण आणि मृत्यूही ज्याला खऱ्या परमेश्वराशी एकरूप आहे त्याला स्पर्शही करू शकत नाही. ||8||

ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਅਗਨਿ ਜਲੈ ਸੰਸਾਰਾ ॥
त्रिसना अगनि जलै संसारा ॥

इच्छेच्या आगीत जग जळत आहे.

ਜਲਿ ਜਲਿ ਖਪੈ ਬਹੁਤੁ ਵਿਕਾਰਾ ॥
जलि जलि खपै बहुतु विकारा ॥

ते जळते आणि जळते, आणि त्याच्या सर्व भ्रष्टतेने नष्ट होते.

ਮਨਮੁਖੁ ਠਉਰ ਨ ਪਾਏ ਕਬਹੂ ਸਤਿਗੁਰ ਬੂਝ ਬੁਝਾਈ ਹੇ ॥੯॥
मनमुखु ठउर न पाए कबहू सतिगुर बूझ बुझाई हे ॥९॥

स्वार्थी मनमुखाला कुठेही विश्रांतीची जागा मिळत नाही. खऱ्या गुरूंनी ही समज दिली आहे. ||9||

ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਨਿ ਸੇ ਵਡਭਾਗੀ ॥
सतिगुरु सेवनि से वडभागी ॥

जे खरे गुरूंची सेवा करतात ते भाग्यवान असतात.

ਸਾਚੈ ਨਾਮਿ ਸਦਾ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ॥
साचै नामि सदा लिव लागी ॥

ते सदैव खऱ्या नावावर प्रेमाने लक्ष केंद्रित करतात.

ਅੰਤਰਿ ਨਾਮੁ ਰਵਿਆ ਨਿਹਕੇਵਲੁ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਸਬਦਿ ਬੁਝਾਈ ਹੇ ॥੧੦॥
अंतरि नामु रविआ निहकेवलु त्रिसना सबदि बुझाई हे ॥१०॥

निष्कलंक नाम, परमेश्वराचे नाव, त्यांच्या अंतःकरणाच्या मध्यवर्ती भागामध्ये झिरपते; शब्दाने त्यांच्या इच्छा शमल्या जातात. ||10||

ਸਚਾ ਸਬਦੁ ਸਚੀ ਹੈ ਬਾਣੀ ॥
सचा सबदु सची है बाणी ॥

शब्दाचे वचन खरे आहे, आणि त्याच्या वचनातील वाणी सत्य आहे.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਿਰਲੈ ਕਿਨੈ ਪਛਾਣੀ ॥
गुरमुखि विरलै किनै पछाणी ॥

हे जाणणारा गुरुमुख किती दुर्मिळ आहे.

ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਰਤੇ ਬੈਰਾਗੀ ਆਵਣੁ ਜਾਣੁ ਰਹਾਈ ਹੇ ॥੧੧॥
सचै सबदि रते बैरागी आवणु जाणु रहाई हे ॥११॥

जे खऱ्या शब्दात रंगलेले आहेत ते अलिप्त आहेत. पुनर्जन्मात त्यांचे येणे आणि जाणे संपले आहे. ||11||

ਸਬਦੁ ਬੁਝੈ ਸੋ ਮੈਲੁ ਚੁਕਾਏ ॥
सबदु बुझै सो मैलु चुकाए ॥

जो शब्द जाणतो तो अशुद्धतेपासून शुद्ध होतो.

ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਏ ॥
निरमल नामु वसै मनि आए ॥

निष्कलंक नाम त्याच्या मनात वास करतो.

ਸਤਿਗੁਰੁ ਅਪਣਾ ਸਦ ਹੀ ਸੇਵਹਿ ਹਉਮੈ ਵਿਚਹੁ ਜਾਈ ਹੇ ॥੧੨॥
सतिगुरु अपणा सद ही सेवहि हउमै विचहु जाई हे ॥१२॥

तो आपल्या खऱ्या गुरूंची सदैव सेवा करतो आणि आतून अहंकार नाहीसा होतो. ||12||

ਗੁਰ ਤੇ ਬੂਝੈ ਤਾ ਦਰੁ ਸੂਝੈ ॥
गुर ते बूझै ता दरु सूझै ॥

गुरूंच्या द्वारे समजले तर त्याला परमेश्वराचे द्वार कळते.

ਨਾਮ ਵਿਹੂਣਾ ਕਥਿ ਕਥਿ ਲੂਝੈ ॥
नाम विहूणा कथि कथि लूझै ॥

पण नामाशिवाय, एक व्यर्थ बडबड करतो आणि वाद घालतो.

ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵੇ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਭੂਖ ਗਵਾਈ ਹੇ ॥੧੩॥
सतिगुर सेवे की वडिआई त्रिसना भूख गवाई हे ॥१३॥

खऱ्या गुरूंच्या सेवेचा महिमा म्हणजे भूक आणि तहान नाहीशी होते. ||१३||

ਆਪੇ ਆਪਿ ਮਿਲੈ ਤਾ ਬੂਝੈ ॥
आपे आपि मिलै ता बूझै ॥

जेव्हा परमेश्वर त्यांना स्वतःशी जोडतो, तेव्हा त्यांना समजते.

ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣਾ ਕਿਛੂ ਨ ਸੂਝੈ ॥
गिआन विहूणा किछू न सूझै ॥

अध्यात्मिक ज्ञानाशिवाय त्यांना काहीच कळत नाही.

ਗੁਰ ਕੀ ਦਾਤਿ ਸਦਾ ਮਨ ਅੰਤਰਿ ਬਾਣੀ ਸਬਦਿ ਵਜਾਈ ਹੇ ॥੧੪॥
गुर की दाति सदा मन अंतरि बाणी सबदि वजाई हे ॥१४॥

ज्याचे मन सदैव गुरूंच्या दानाने भरलेले असते - त्याचे अंतरंग शब्द आणि गुरूंच्या वचनाने गुंजत असते. ||14||

ਜੋ ਧੁਰਿ ਲਿਖਿਆ ਸੁ ਕਰਮ ਕਮਾਇਆ ॥
जो धुरि लिखिआ सु करम कमाइआ ॥

तो त्याच्या पूर्वनियोजित नियतीनुसार कार्य करतो.

ਕੋਇ ਨ ਮੇਟੈ ਧੁਰਿ ਫੁਰਮਾਇਆ ॥
कोइ न मेटै धुरि फुरमाइआ ॥

आद्य परमेश्वराची आज्ञा कोणीही पुसून टाकू शकत नाही.

ਸਤਸੰਗਤਿ ਮਹਿ ਤਿਨ ਹੀ ਵਾਸਾ ਜਿਨ ਕਉ ਧੁਰਿ ਲਿਖਿ ਪਾਈ ਹੇ ॥੧੫॥
सतसंगति महि तिन ही वासा जिन कउ धुरि लिखि पाई हे ॥१५॥

ते एकटेच सत्संगतीमध्ये राहतात, खरी मंडळी, ज्यांचे असे पूर्वनियोजित भाग्य आहे. ||15||

ਅਪਣੀ ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸੋ ਪਾਏ ॥
अपणी नदरि करे सो पाए ॥

तो एकटाच परमेश्वराला शोधतो, ज्यावर तो त्याची कृपा करतो.

ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਤਾੜੀ ਚਿਤੁ ਲਾਏ ॥
सचै सबदि ताड़ी चितु लाए ॥

तो आपल्या चेतनेला खऱ्या शब्दाच्या खोल ध्यानस्थ अवस्थेशी जोडतो.

ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਕਹੈ ਬੇਨੰਤੀ ਭੀਖਿਆ ਨਾਮੁ ਦਰਿ ਪਾਈ ਹੇ ॥੧੬॥੧॥
नानक दासु कहै बेनंती भीखिआ नामु दरि पाई हे ॥१६॥१॥

नानक, तुझा दास, ही नम्र प्रार्थना करतो; मी तुझ्या दारात उभा आहे, तुझ्या नावाची याचना करतो. ||16||1||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੩ ॥
मारू महला ३ ॥

मारू, तिसरी मेहल:

ਏਕੋ ਏਕੁ ਵਰਤੈ ਸਭੁ ਸੋਈ ॥
एको एकु वरतै सभु सोई ॥

एकच परमेश्वर सर्वत्र व्याप्त आणि व्याप्त आहे.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਿਰਲਾ ਬੂਝੈ ਕੋਈ ॥
गुरमुखि विरला बूझै कोई ॥

गुरुमुख म्हणून हे समजणारी व्यक्ती किती दुर्मिळ आहे.

ਏਕੋ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਸਭ ਅੰਤਰਿ ਤਿਸੁ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ਹੇ ॥੧॥
एको रवि रहिआ सभ अंतरि तिसु बिनु अवरु न कोई हे ॥१॥

एकच परमेश्वर सर्वांच्या मध्यवर्ती भागामध्ये व्यापलेला आणि व्याप्त आहे. त्याच्याशिवाय दुसरे कोणीच नाही. ||1||

ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਜੀਅ ਉਪਾਏ ॥
लख चउरासीह जीअ उपाए ॥

त्याने 8.4 दशलक्ष प्रजाती निर्माण केल्या.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430