श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1205


ਚਰਣੀ ਚਲਉ ਮਾਰਗਿ ਠਾਕੁਰ ਕੈ ਰਸਨਾ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਏ ॥੨॥
चरणी चलउ मारगि ठाकुर कै रसना हरि गुण गाए ॥२॥

माझ्या पायांनी, मी माझ्या प्रभु आणि मातेच्या मार्गावर चालतो. माझ्या जिभेने मी परमेश्वराचे गुणगान गातो. ||2||

ਦੇਖਿਓ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਸਰਬ ਮੰਗਲ ਰੂਪ ਉਲਟੀ ਸੰਤ ਕਰਾਏ ॥
देखिओ द्रिसटि सरब मंगल रूप उलटी संत कराए ॥

माझ्या डोळ्यांनी, मी पूर्ण आनंदाचे मूर्तिमंत परमेश्वर पाहतो; संत जगापासून दूर गेले आहेत.

ਪਾਇਓ ਲਾਲੁ ਅਮੋਲੁ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਛੋਡਿ ਨ ਕਤਹੂ ਜਾਏ ॥੩॥
पाइओ लालु अमोलु नामु हरि छोडि न कतहू जाए ॥३॥

मला प्रिय परमेश्वराचे अमूल्य नाम सापडले आहे; तो मला सोडून कुठेही जात नाही. ||3||

ਕਵਨ ਉਪਮਾ ਕਉਨ ਬਡਾਈ ਕਿਆ ਗੁਨ ਕਹਉ ਰੀਝਾਏ ॥
कवन उपमा कउन बडाई किआ गुन कहउ रीझाए ॥

परमेश्वराला प्रसन्न करण्यासाठी मी कोणती स्तुती, कोणती महिमा आणि कोणते सद्गुण उच्चारावे?

ਹੋਤ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦੀਨ ਦਇਆ ਪ੍ਰਭ ਜਨ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਦਸਾਏ ॥੪॥੮॥
होत क्रिपाल दीन दइआ प्रभ जन नानक दास दसाए ॥४॥८॥

तो नम्र प्राणी, ज्याच्यावर दयाळू परमेश्वर दयाळू आहे - हे सेवक नानक, तो देवाच्या दासांचा दास आहे. ||4||8||

ਸਾਰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
सारग महला ५ ॥

सारंग, पाचवी मेहल:

ਓੁਇ ਸੁਖ ਕਾ ਸਿਉ ਬਰਨਿ ਸੁਨਾਵਤ ॥
ओुइ सुख का सिउ बरनि सुनावत ॥

या शांती आणि आनंदाच्या स्थितीबद्दल मी कोणाला सांगू आणि कोणाशी बोलू शकेन?

ਅਨਦ ਬਿਨੋਦ ਪੇਖਿ ਪ੍ਰਭ ਦਰਸਨ ਮਨਿ ਮੰਗਲ ਗੁਨ ਗਾਵਤ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
अनद बिनोद पेखि प्रभ दरसन मनि मंगल गुन गावत ॥१॥ रहाउ ॥

मी परमानंद आणि आनंदात आहे, देवाच्या दर्शनाच्या धन्य दर्शनाकडे पाहत आहे. माझे मन त्याची आनंदाची आणि त्याच्या गौरवाची गाणी गाते. ||1||विराम||

ਬਿਸਮ ਭਈ ਪੇਖਿ ਬਿਸਮਾਦੀ ਪੂਰਿ ਰਹੇ ਕਿਰਪਾਵਤ ॥
बिसम भई पेखि बिसमादी पूरि रहे किरपावत ॥

मी आश्चर्यचकित झालो आहे, अद्भुत परमेश्वराकडे पाहत आहे. दयाळू परमेश्वर सर्वत्र व्याप्त आहे.

ਪੀਓ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਅਮੋਲਕ ਜਿਉ ਚਾਖਿ ਗੂੰਗਾ ਮੁਸਕਾਵਤ ॥੧॥
पीओ अंम्रित नामु अमोलक जिउ चाखि गूंगा मुसकावत ॥१॥

नामाचे, नामाचे अमूल्य अमृत मी पीतो. नि:शब्दाप्रमाणे, मी फक्त हसू शकतो - मी त्याच्या चवबद्दल बोलू शकत नाही. ||1||

ਜੈਸੇ ਪਵਨੁ ਬੰਧ ਕਰਿ ਰਾਖਿਓ ਬੂਝ ਨ ਆਵਤ ਜਾਵਤ ॥
जैसे पवनु बंध करि राखिओ बूझ न आवत जावत ॥

श्वास जसा बंधनात अडकलेला असतो, तो आत येणे आणि बाहेर जाणे हे कोणालाही समजू शकत नाही.

ਜਾ ਕਉ ਰਿਦੈ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ਭਇਓ ਹਰਿ ਉਆ ਕੀ ਕਹੀ ਨ ਜਾਇ ਕਹਾਵਤ ॥੨॥
जा कउ रिदै प्रगासु भइओ हरि उआ की कही न जाइ कहावत ॥२॥

तर ती व्यक्ती, ज्याचे हृदय परमेश्वराने प्रबुद्ध झाले आहे - त्याची कथा सांगता येत नाही. ||2||

ਆਨ ਉਪਾਵ ਜੇਤੇ ਕਿਛੁ ਕਹੀਅਹਿ ਤੇਤੇ ਸੀ ਖੇਪਾਵਤ ॥
आन उपाव जेते किछु कहीअहि तेते सी खेपावत ॥

तुम्ही विचार करू शकता तितके इतर प्रयत्न - मी ते पाहिले आहेत आणि त्या सर्वांचा अभ्यास केला आहे.

ਅਚਿੰਤ ਲਾਲੁ ਗ੍ਰਿਹ ਭੀਤਰਿ ਪ੍ਰਗਟਿਓ ਅਗਮ ਜੈਸੇ ਪਰਖਾਵਤ ॥੩॥
अचिंत लालु ग्रिह भीतरि प्रगटिओ अगम जैसे परखावत ॥३॥

माझ्या प्रिय, निश्चिंत परमेश्वराने स्वतःला माझ्या हृदयाच्या घरात प्रकट केले आहे; अशा प्रकारे मला अगम्य परमेश्वराचा साक्षात्कार झाला आहे. ||3||

ਨਿਰਗੁਣ ਨਿਰੰਕਾਰ ਅਬਿਨਾਸੀ ਅਤੁਲੋ ਤੁਲਿਓ ਨ ਜਾਵਤ ॥
निरगुण निरंकार अबिनासी अतुलो तुलिओ न जावत ॥

निरपेक्ष, निराकार, शाश्वत, अपरिवर्तनीय, अथांग परमेश्वर मोजता येत नाही.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਅਜਰੁ ਜਿਨਿ ਜਰਿਆ ਤਿਸ ਹੀ ਕਉ ਬਨਿ ਆਵਤ ॥੪॥੯॥
कहु नानक अजरु जिनि जरिआ तिस ही कउ बनि आवत ॥४॥९॥

नानक म्हणतात, जो असह्य सहन करतो - ही अवस्था फक्त त्याचीच असते. ||4||9||

ਸਾਰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
सारग महला ५ ॥

सारंग, पाचवी मेहल:

ਬਿਖਈ ਦਿਨੁ ਰੈਨਿ ਇਵ ਹੀ ਗੁਦਾਰੈ ॥
बिखई दिनु रैनि इव ही गुदारै ॥

भ्रष्ट व्यक्ती आपले दिवस आणि रात्र व्यर्थ घालवतात.

ਗੋਬਿੰਦੁ ਨ ਭਜੈ ਅਹੰਬੁਧਿ ਮਾਤਾ ਜਨਮੁ ਜੂਐ ਜਿਉ ਹਾਰੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गोबिंदु न भजै अहंबुधि माता जनमु जूऐ जिउ हारै ॥१॥ रहाउ ॥

तो स्पंदन करत नाही आणि विश्वाच्या परमेश्वराचे ध्यान करत नाही; तो अहंकारी बुद्धीच्या नशेत आहे. जुगारात तो आपला जीव गमावतो. ||1||विराम||

ਨਾਮੁ ਅਮੋਲਾ ਪ੍ਰੀਤਿ ਨ ਤਿਸ ਸਿਉ ਪਰ ਨਿੰਦਾ ਹਿਤਕਾਰੈ ॥
नामु अमोला प्रीति न तिस सिउ पर निंदा हितकारै ॥

भगवंताचे नाम हे अनमोल आहे, पण तो त्याच्यावर प्रेम करत नाही. त्याला फक्त इतरांची निंदा करायला आवडते.

ਛਾਪਰੁ ਬਾਂਧਿ ਸਵਾਰੈ ਤ੍ਰਿਣ ਕੋ ਦੁਆਰੈ ਪਾਵਕੁ ਜਾਰੈ ॥੧॥
छापरु बांधि सवारै त्रिण को दुआरै पावकु जारै ॥१॥

गवत विणून तो पेंढ्याचे घर बांधतो. दारात तो आग लावतो. ||1||

ਕਾਲਰ ਪੋਟ ਉਠਾਵੈ ਮੂੰਡਹਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਮਨ ਤੇ ਡਾਰੈ ॥
कालर पोट उठावै मूंडहि अंम्रितु मन ते डारै ॥

तो आपल्या डोक्यावर गंधकाचा भार वाहतो, आणि अमृत आपल्या मनातून बाहेर काढतो.

ਓਢੈ ਬਸਤ੍ਰ ਕਾਜਰ ਮਹਿ ਪਰਿਆ ਬਹੁਰਿ ਬਹੁਰਿ ਫਿਰਿ ਝਾਰੈ ॥੨॥
ओढै बसत्र काजर महि परिआ बहुरि बहुरि फिरि झारै ॥२॥

आपले चांगले कपडे घालून, मर्त्य कोळशाच्या खड्ड्यात पडतो; पुन्हा पुन्हा, तो ते झटकून टाकण्याचा प्रयत्न करतो. ||2||

ਕਾਟੈ ਪੇਡੁ ਡਾਲ ਪਰਿ ਠਾਢੌ ਖਾਇ ਖਾਇ ਮੁਸਕਾਰੈ ॥
काटै पेडु डाल परि ठाढौ खाइ खाइ मुसकारै ॥

फांदीवर उभं राहून खात खात आणि हसत हसत झाड तोडतो.

ਗਿਰਿਓ ਜਾਇ ਰਸਾਤਲਿ ਪਰਿਓ ਛਿਟੀ ਛਿਟੀ ਸਿਰ ਭਾਰੈ ॥੩॥
गिरिओ जाइ रसातलि परिओ छिटी छिटी सिर भारै ॥३॥

तो सर्वात आधी खाली पडतो आणि त्याचे तुकडे-तुकडे होतात. ||3||

ਨਿਰਵੈਰੈ ਸੰਗਿ ਵੈਰੁ ਰਚਾਏ ਪਹੁਚਿ ਨ ਸਕੈ ਗਵਾਰੈ ॥
निरवैरै संगि वैरु रचाए पहुचि न सकै गवारै ॥

तो सूड रहित असलेल्या परमेश्वराचा सूड घेतो. मुर्ख कामावर येत नाही.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੰਤਨ ਕਾ ਰਾਖਾ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਨਿਰੰਕਾਰੈ ॥੪॥੧੦॥
कहु नानक संतन का राखा पारब्रहमु निरंकारै ॥४॥१०॥

नानक म्हणतात, संतांची रक्षण कृपा हा निराकार, परम भगवान आहे. ||4||10||

ਸਾਰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
सारग महला ५ ॥

सारंग, पाचवी मेहल:

ਅਵਰਿ ਸਭਿ ਭੂਲੇ ਭ੍ਰਮਤ ਨ ਜਾਨਿਆ ॥
अवरि सभि भूले भ्रमत न जानिआ ॥

इतर सर्व संशयाने भ्रमित आहेत; त्यांना समजत नाही.

ਏਕੁ ਸੁਧਾਖਰੁ ਜਾ ਕੈ ਹਿਰਦੈ ਵਸਿਆ ਤਿਨਿ ਬੇਦਹਿ ਤਤੁ ਪਛਾਨਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
एकु सुधाखरु जा कै हिरदै वसिआ तिनि बेदहि ततु पछानिआ ॥१॥ रहाउ ॥

ती व्यक्ती, ज्याच्या हृदयात एक शुद्ध शब्द वास करतो, त्याला वेदांचे सार कळते. ||1||विराम||

ਪਰਵਿਰਤਿ ਮਾਰਗੁ ਜੇਤਾ ਕਿਛੁ ਹੋਈਐ ਤੇਤਾ ਲੋਗ ਪਚਾਰਾ ॥
परविरति मारगु जेता किछु होईऐ तेता लोग पचारा ॥

तो जगाच्या मार्गाने चालतो, लोकांना संतुष्ट करण्याचा प्रयत्न करतो.

ਜਉ ਲਉ ਰਿਦੈ ਨਹੀ ਪਰਗਾਸਾ ਤਉ ਲਉ ਅੰਧ ਅੰਧਾਰਾ ॥੧॥
जउ लउ रिदै नही परगासा तउ लउ अंध अंधारा ॥१॥

पण जोपर्यंत त्याचे हृदय ज्ञानी होत नाही तोपर्यंत तो काळोखात अडकलेला असतो. ||1||

ਜੈਸੇ ਧਰਤੀ ਸਾਧੈ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਬਿਨੁ ਬੀਜੈ ਨਹੀ ਜਾਂਮੈ ॥
जैसे धरती साधै बहु बिधि बिनु बीजै नही जांमै ॥

जमीन सर्व प्रकारे तयार केली जाऊ शकते, परंतु लागवड केल्याशिवाय काहीही उगवत नाही.

ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ਹੈ ਤੁਟੈ ਨਾਹੀ ਅਭਿਮਾਨੈ ॥੨॥
राम नाम बिनु मुकति न होई है तुटै नाही अभिमानै ॥२॥

त्याचप्रमाणे, भगवंताच्या नामाशिवाय कोणाचीही मुक्ती होत नाही आणि अहंकारी अभिमान नाहीसा होत नाही. ||2||

ਨੀਰੁ ਬਿਲੋਵੈ ਅਤਿ ਸ੍ਰਮੁ ਪਾਵੈ ਨੈਨੂ ਕੈਸੇ ਰੀਸੈ ॥
नीरु बिलोवै अति स्रमु पावै नैनू कैसे रीसै ॥

मनुष्य दुखेपर्यंत पाणी मंथन करू शकतो, पण लोणी कसे निर्माण होणार?

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਭੇਟੇ ਮੁਕਤਿ ਨ ਕਾਹੂ ਮਿਲਤ ਨਹੀ ਜਗਦੀਸੈ ॥੩॥
बिनु गुर भेटे मुकति न काहू मिलत नही जगदीसै ॥३॥

गुरूंना भेटल्याशिवाय कोणीही मुक्त होत नाही आणि विश्वाचा स्वामीही भेटत नाही. ||3||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430