श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 950


ਜਿਉ ਬੈਸੰਤਰਿ ਧਾਤੁ ਸੁਧੁ ਹੋਇ ਤਿਉ ਹਰਿ ਕਾ ਭਉ ਦੁਰਮਤਿ ਮੈਲੁ ਗਵਾਇ ॥
जिउ बैसंतरि धातु सुधु होइ तिउ हरि का भउ दुरमति मैलु गवाइ ॥

जसा अग्नी धातूला शुद्ध करतो, त्याचप्रमाणे भगवंताचे भय वाईट मनाची मलिनता नष्ट करते.

ਨਾਨਕ ਤੇ ਜਨ ਸੋਹਣੇ ਜੋ ਰਤੇ ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਲਾਇ ॥੧॥
नानक ते जन सोहणे जो रते हरि रंगु लाइ ॥१॥

हे नानक, सुंदर आहेत ते नम्र प्राणी, जे परमेश्वराच्या प्रेमाने रंगलेले आहेत. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਰਾਮਕਲੀ ਰਾਮੁ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਤਾ ਬਨਿਆ ਸੀਗਾਰੁ ॥
रामकली रामु मनि वसिआ ता बनिआ सीगारु ॥

रामकलेमध्ये मी परमेश्वराला माझ्या मनात धारण केले आहे; अशा प्रकारे मी सुशोभित केले आहे.

ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਕਮਲੁ ਬਿਗਸਿਆ ਤਾ ਸਉਪਿਆ ਭਗਤਿ ਭੰਡਾਰੁ ॥
गुर कै सबदि कमलु बिगसिआ ता सउपिआ भगति भंडारु ॥

गुरूंच्या वचनाने माझे हृदय-कमळ फुलले आहे; परमेश्वराने मला भक्तीपूजेचा खजिना दिला आहे.

ਭਰਮੁ ਗਇਆ ਤਾ ਜਾਗਿਆ ਚੂਕਾ ਅਗਿਆਨ ਅੰਧਾਰੁ ॥
भरमु गइआ ता जागिआ चूका अगिआन अंधारु ॥

माझी शंका दूर झाली आणि मी जागा झालो; अज्ञानाचा अंधार दूर झाला.

ਤਿਸ ਨੋ ਰੂਪੁ ਅਤਿ ਅਗਲਾ ਜਿਸੁ ਹਰਿ ਨਾਲਿ ਪਿਆਰੁ ॥
तिस नो रूपु अति अगला जिसु हरि नालि पिआरु ॥

जी तिच्या प्रभूवर प्रेम करते, ती सर्वात सुंदर आहे.

ਸਦਾ ਰਵੈ ਪਿਰੁ ਆਪਣਾ ਸੋਭਾਵੰਤੀ ਨਾਰਿ ॥
सदा रवै पिरु आपणा सोभावंती नारि ॥

अशी सुंदर, आनंदी वधू आपल्या पती परमेश्वराचा सदैव आनंद घेते.

ਮਨਮੁਖਿ ਸੀਗਾਰੁ ਨ ਜਾਣਨੀ ਜਾਸਨਿ ਜਨਮੁ ਸਭੁ ਹਾਰਿ ॥
मनमुखि सीगारु न जाणनी जासनि जनमु सभु हारि ॥

स्वतःला कसे सजवावे हे स्वार्थी मनमुखांना कळत नाही; त्यांचे संपूर्ण आयुष्य वाया घालवून ते निघून जातात.

ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਭਗਤੀ ਸੀਗਾਰੁ ਕਰਹਿ ਨਿਤ ਜੰਮਹਿ ਹੋਇ ਖੁਆਰੁ ॥
बिनु हरि भगती सीगारु करहि नित जंमहि होइ खुआरु ॥

जे भगवंताची भक्ती न करता स्वतःला सजवतात, ते सतत दु:ख भोगण्यासाठी पुनर्जन्म घेतात.

ਸੈਸਾਰੈ ਵਿਚਿ ਸੋਭ ਨ ਪਾਇਨੀ ਅਗੈ ਜਿ ਕਰੇ ਸੁ ਜਾਣੈ ਕਰਤਾਰੁ ॥
सैसारै विचि सोभ न पाइनी अगै जि करे सु जाणै करतारु ॥

त्यांना या जगात मान मिळत नाही; भविष्यात त्यांचे काय होणार हे केवळ निर्माता परमेश्वरालाच माहीत आहे.

ਨਾਨਕ ਸਚਾ ਏਕੁ ਹੈ ਦੁਹੁ ਵਿਚਿ ਹੈ ਸੰਸਾਰੁ ॥
नानक सचा एकु है दुहु विचि है संसारु ॥

हे नानक, खरा परमेश्वर एकच आहे; द्वैत फक्त जगात आहे.

ਚੰਗੈ ਮੰਦੈ ਆਪਿ ਲਾਇਅਨੁ ਸੋ ਕਰਨਿ ਜਿ ਆਪਿ ਕਰਾਏ ਕਰਤਾਰੁ ॥੨॥
चंगै मंदै आपि लाइअनु सो करनि जि आपि कराए करतारु ॥२॥

तो स्वतःच त्यांना चांगल्या-वाईटाची आज्ञा देतो; ते फक्त तेच करतात जे निर्माणकर्ता परमेश्वर त्यांना करायला लावतो. ||2||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵੇ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵਈ ਦੂਜੀ ਨਾਹੀ ਜਾਇ ॥
बिनु सतिगुर सेवे सांति न आवई दूजी नाही जाइ ॥

खऱ्या गुरूंची सेवा केल्याशिवाय शांती मिळत नाही. ते इतर कोठेही सापडत नाही.

ਜੇ ਬਹੁਤੇਰਾ ਲੋਚੀਐ ਵਿਣੁ ਕਰਮਾ ਪਾਇਆ ਨ ਜਾਇ ॥
जे बहुतेरा लोचीऐ विणु करमा पाइआ न जाइ ॥

त्याची कितीही तळमळ असली तरी चांगल्या कर्माशिवाय ते सापडत नाही.

ਅੰਤਰਿ ਲੋਭੁ ਵਿਕਾਰੁ ਹੈ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਖੁਆਇ ॥
अंतरि लोभु विकारु है दूजै भाइ खुआइ ॥

ज्यांचे अंतरंग लोभ आणि भ्रष्टाचाराने भरलेले आहे, ते द्वैतप्रेमाने नाश पावतात.

ਤਿਨ ਜੰਮਣੁ ਮਰਣੁ ਨ ਚੁਕਈ ਹਉਮੈ ਵਿਚਿ ਦੁਖੁ ਪਾਇ ॥
तिन जंमणु मरणु न चुकई हउमै विचि दुखु पाइ ॥

जन्म-मृत्यूचे चक्र संपत नाही आणि अहंकाराने भरलेले ते दुःखाने ग्रासले आहेत.

ਜਿਨੀ ਸਤਿਗੁਰ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ਸੋ ਖਾਲੀ ਕੋਈ ਨਾਹਿ ॥
जिनी सतिगुर सिउ चितु लाइआ सो खाली कोई नाहि ॥

जे आपले चैतन्य खऱ्या गुरूवर केंद्रित करतात, ते अतृप्त राहत नाहीत.

ਤਿਨ ਜਮ ਕੀ ਤਲਬ ਨ ਹੋਵਈ ਨਾ ਓਇ ਦੁਖ ਸਹਾਹਿ ॥
तिन जम की तलब न होवई ना ओइ दुख सहाहि ॥

त्यांना मृत्यूच्या दूताने बोलावले नाही आणि त्यांना वेदना होत नाहीत.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਬਰੇ ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਸਮਾਹਿ ॥੩॥
नानक गुरमुखि उबरे सचै सबदि समाहि ॥३॥

हे नानक, गुरुमुखाचा उद्धार होतो, शब्दाच्या खऱ्या शब्दात विलीन होतो. ||3||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਆਪਿ ਅਲਿਪਤੁ ਸਦਾ ਰਹੈ ਹੋਰਿ ਧੰਧੈ ਸਭਿ ਧਾਵਹਿ ॥
आपि अलिपतु सदा रहै होरि धंधै सभि धावहि ॥

तो स्वतः सदैव अनासक्त राहतो; इतर सर्व सांसारिक घडामोडींच्या मागे धावतात.

ਆਪਿ ਨਿਹਚਲੁ ਅਚਲੁ ਹੈ ਹੋਰਿ ਆਵਹਿ ਜਾਵਹਿ ॥
आपि निहचलु अचलु है होरि आवहि जावहि ॥

तो स्वतः शाश्वत, न बदलणारा आणि अचल आहे; इतर पुनर्जन्मात येत आणि जात राहतात.

ਸਦਾ ਸਦਾ ਹਰਿ ਧਿਆਈਐ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ॥
सदा सदा हरि धिआईऐ गुरमुखि सुखु पावहि ॥

सदैव परमेश्वराचे चिंतन केल्याने गुरुमुखाला शांती मिळते.

ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਪਾਈਐ ਸਚਿ ਸਿਫਤਿ ਸਮਾਵਹਿ ॥
निज घरि वासा पाईऐ सचि सिफति समावहि ॥

तो खऱ्या परमेश्वराच्या स्तुतीमध्ये लीन होऊन स्वतःच्या अंतरंगात वास करतो.

ਸਚਾ ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰੁ ਹੈ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਬੁਝਾਈ ॥੮॥
सचा गहिर गंभीरु है गुर सबदि बुझाई ॥८॥

खरा परमेश्वर गहन आणि अथांग आहे; गुरूच्या शब्दातून तो समजला जातो. ||8||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
सलोक मः ३ ॥

सालोक, तिसरी मेहल:

ਸਚਾ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ਤੂ ਸਭੋ ਵਰਤੈ ਸਚੁ ॥
सचा नामु धिआइ तू सभो वरतै सचु ॥

खऱ्या नामाचे चिंतन करा; खरा परमेश्वर सर्वव्यापी आहे.

ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੈ ਜੋ ਬੁਝੈ ਸੋ ਫਲੁ ਪਾਏ ਸਚੁ ॥
नानक हुकमै जो बुझै सो फलु पाए सचु ॥

हे नानक, जो परमेश्वराच्या आदेशाची जाणीव करतो, त्याला सत्याचे फळ प्राप्त होते.

ਕਥਨੀ ਬਦਨੀ ਕਰਤਾ ਫਿਰੈ ਹੁਕਮੁ ਨ ਬੂਝੈ ਸਚੁ ॥
कथनी बदनी करता फिरै हुकमु न बूझै सचु ॥

जो नुसता शब्द तोंडी लावतो, त्याला खऱ्या भगवंताची आज्ञा कळत नाही.

ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਕਾ ਭਾਣਾ ਮੰਨੇ ਸੋ ਭਗਤੁ ਹੋਇ ਵਿਣੁ ਮੰਨੇ ਕਚੁ ਨਿਕਚੁ ॥੧॥
नानक हरि का भाणा मंने सो भगतु होइ विणु मंने कचु निकचु ॥१॥

हे नानक, जो परमेश्वराची इच्छा स्वीकारतो तो त्याचा भक्त असतो. ते मान्य न करता, तो खोट्याचा खोटा आहे. ||1||

ਮਃ ੩ ॥
मः ३ ॥

तिसरी मेहल:

ਮਨਮੁਖ ਬੋਲਿ ਨ ਜਾਣਨੀ ਓਨਾ ਅੰਦਰਿ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਅਹੰਕਾਰੁ ॥
मनमुख बोलि न जाणनी ओना अंदरि कामु क्रोधु अहंकारु ॥

स्वार्थी मनमुखांना कळत नाही की ते काय बोलत आहेत. ते लैंगिक इच्छा, क्रोध आणि अहंकाराने भरलेले असतात.

ਓਇ ਥਾਉ ਕੁਥਾਉ ਨ ਜਾਣਨੀ ਉਨ ਅੰਤਰਿ ਲੋਭੁ ਵਿਕਾਰੁ ॥
ओइ थाउ कुथाउ न जाणनी उन अंतरि लोभु विकारु ॥

त्यांना योग्य ठिकाणे आणि चुकीची ठिकाणे समजत नाहीत; ते लोभ आणि भ्रष्टाचाराने भरलेले आहेत.

ਓਇ ਆਪਣੈ ਸੁਆਇ ਆਇ ਬਹਿ ਗਲਾ ਕਰਹਿ ਓਨਾ ਮਾਰੇ ਜਮੁ ਜੰਦਾਰੁ ॥
ओइ आपणै सुआइ आइ बहि गला करहि ओना मारे जमु जंदारु ॥

ते येतात, बसतात आणि आपापल्या हेतूने बोलतात. मृत्यूचा दूत त्यांना खाली पाडतो.

ਅਗੈ ਦਰਗਹ ਲੇਖੈ ਮੰਗਿਐ ਮਾਰਿ ਖੁਆਰੁ ਕੀਚਹਿ ਕੂੜਿਆਰ ॥
अगै दरगह लेखै मंगिऐ मारि खुआरु कीचहि कूड़िआर ॥

यापुढे परमेश्वराच्या दरबारात त्यांचा हिशेब मागितला जातो; खोट्या लोकांना मारले जाते आणि त्यांचा अपमान केला जातो.

ਏਹ ਕੂੜੈ ਕੀ ਮਲੁ ਕਿਉ ਉਤਰੈ ਕੋਈ ਕਢਹੁ ਇਹੁ ਵੀਚਾਰੁ ॥
एह कूड़ै की मलु किउ उतरै कोई कढहु इहु वीचारु ॥

खोटेपणाची ही घाण कशी धुवायची? यावर कोणी विचार करून मार्ग काढू शकेल का?

ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਤਾ ਨਾਮੁ ਦਿੜਾਏ ਸਭਿ ਕਿਲਵਿਖ ਕਟਣਹਾਰੁ ॥
सतिगुरु मिलै ता नामु दिड़ाए सभि किलविख कटणहारु ॥

जर एखाद्याला खऱ्या गुरूंची भेट झाली, तर तो नाम, भगवंताचे नाम आपल्या आत घालतो; त्याची सर्व पापे नष्ट होतात.

ਨਾਮੁ ਜਪੇ ਨਾਮੋ ਆਰਾਧੇ ਤਿਸੁ ਜਨ ਕਉ ਕਰਹੁ ਸਭਿ ਨਮਸਕਾਰੁ ॥
नामु जपे नामो आराधे तिसु जन कउ करहु सभि नमसकारु ॥

नामाचा जप करणाऱ्या, आराधनेने नामाची उपासना करणाऱ्या त्या विनम्र प्राण्याला सर्वांनी नम्रतेने नमस्कार करू या.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430