श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 934


ਜਿਨਿ ਨਾਮੁ ਦੀਆ ਤਿਸੁ ਸੇਵਸਾ ਤਿਸੁ ਬਲਿਹਾਰੈ ਜਾਉ ॥
जिनि नामु दीआ तिसु सेवसा तिसु बलिहारै जाउ ॥

ज्याने मला नाम दिले त्याची मी सेवा करतो; मी त्याला अर्पण करतो.

ਜੋ ਉਸਾਰੇ ਸੋ ਢਾਹਸੀ ਤਿਸੁ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ॥
जो उसारे सो ढाहसी तिसु बिनु अवरु न कोइ ॥

जो बांधतो तो पाडतो; त्याच्याशिवाय दुसरे कोणी नाही.

ਗੁਰਪਰਸਾਦੀ ਤਿਸੁ ਸੰਮੑਲਾ ਤਾ ਤਨਿ ਦੂਖੁ ਨ ਹੋਇ ॥੩੧॥
गुरपरसादी तिसु संमला ता तनि दूखु न होइ ॥३१॥

गुरूंच्या कृपेने मी त्यांचे चिंतन करतो आणि मग माझ्या शरीराला वेदना होत नाहीत. ||31||

ਣਾ ਕੋ ਮੇਰਾ ਕਿਸੁ ਗਹੀ ਣਾ ਕੋ ਹੋਆ ਨ ਹੋਗੁ ॥
णा को मेरा किसु गही णा को होआ न होगु ॥

कोणीही माझे नाही - मी कोणाचा गाउन पकडू आणि धरू? कोणीही कधीही नव्हते आणि कोणीही कधीही माझे होणार नाही.

ਆਵਣਿ ਜਾਣਿ ਵਿਗੁਚੀਐ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿਆਪੈ ਰੋਗੁ ॥
आवणि जाणि विगुचीऐ दुबिधा विआपै रोगु ॥

येता-जाता माणूस उध्वस्त होतो, द्वैतबुद्धीच्या रोगाने ग्रासलेला असतो.

ਣਾਮ ਵਿਹੂਣੇ ਆਦਮੀ ਕਲਰ ਕੰਧ ਗਿਰੰਤਿ ॥
णाम विहूणे आदमी कलर कंध गिरंति ॥

ज्या जीवांमध्ये नामाचा अभाव आहे, ते मिठाच्या खांबाप्रमाणे कोसळतात.

ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਕਿਉ ਛੂਟੀਐ ਜਾਇ ਰਸਾਤਲਿ ਅੰਤਿ ॥
विणु नावै किउ छूटीऐ जाइ रसातलि अंति ॥

नामाशिवाय त्यांना मुक्ती कशी मिळेल? ते शेवटी नरकात पडतात.

ਗਣਤ ਗਣਾਵੈ ਅਖਰੀ ਅਗਣਤੁ ਸਾਚਾ ਸੋਇ ॥
गणत गणावै अखरी अगणतु साचा सोइ ॥

मर्यादित शब्दांचा वापर करून, आम्ही अमर्याद खऱ्या परमेश्वराचे वर्णन करतो.

ਅਗਿਆਨੀ ਮਤਿਹੀਣੁ ਹੈ ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਗਿਆਨੁ ਨ ਹੋਇ ॥
अगिआनी मतिहीणु है गुर बिनु गिआनु न होइ ॥

अज्ञानींना समज नसते. गुरूंशिवाय अध्यात्मिक ज्ञान नाही.

ਤੂਟੀ ਤੰਤੁ ਰਬਾਬ ਕੀ ਵਾਜੈ ਨਹੀ ਵਿਜੋਗਿ ॥
तूटी तंतु रबाब की वाजै नही विजोगि ॥

विभक्त झालेला आत्मा गिटारच्या तुटलेल्या तारासारखा आहे, जो त्याचा आवाज कंपन करत नाही.

ਵਿਛੁੜਿਆ ਮੇਲੈ ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਨਕ ਕਰਿ ਸੰਜੋਗ ॥੩੨॥
विछुड़िआ मेलै प्रभू नानक करि संजोग ॥३२॥

विभक्त झालेल्या आत्म्यांना देव स्वतःशी जोडतो, त्यांचे भाग्य जागृत करतो. ||32||

ਤਰਵਰੁ ਕਾਇਆ ਪੰਖਿ ਮਨੁ ਤਰਵਰਿ ਪੰਖੀ ਪੰਚ ॥
तरवरु काइआ पंखि मनु तरवरि पंखी पंच ॥

शरीर हे झाड आहे आणि मन हे पक्षी आहे; झाडातील पक्षी ही पंचेंद्रिये आहेत.

ਤਤੁ ਚੁਗਹਿ ਮਿਲਿ ਏਕਸੇ ਤਿਨ ਕਉ ਫਾਸ ਨ ਰੰਚ ॥
ततु चुगहि मिलि एकसे तिन कउ फास न रंच ॥

ते वास्तवाचे सार ओळखतात आणि एका परमेश्वरात विलीन होतात. ते कधीच अडकत नाहीत.

ਉਡਹਿ ਤ ਬੇਗੁਲ ਬੇਗੁਲੇ ਤਾਕਹਿ ਚੋਗ ਘਣੀ ॥
उडहि त बेगुल बेगुले ताकहि चोग घणी ॥

पण बाकीचे अन्न पाहताच घाईघाईने उडून जातात.

ਪੰਖ ਤੁਟੇ ਫਾਹੀ ਪੜੀ ਅਵਗੁਣਿ ਭੀੜ ਬਣੀ ॥
पंख तुटे फाही पड़ी अवगुणि भीड़ बणी ॥

त्यांची पिसे कापली जातात आणि ते फासात अडकतात; त्यांच्या चुकांमुळे ते संकटात सापडतात.

ਬਿਨੁ ਸਾਚੇ ਕਿਉ ਛੂਟੀਐ ਹਰਿ ਗੁਣ ਕਰਮਿ ਮਣੀ ॥
बिनु साचे किउ छूटीऐ हरि गुण करमि मणी ॥

खऱ्या परमेश्वराशिवाय मुक्ती कशी मिळेल? परमेश्वराच्या तेजस्वी स्तुतीचा रत्न चांगल्या कृतींच्या कर्माने प्राप्त होतो.

ਆਪਿ ਛਡਾਏ ਛੂਟੀਐ ਵਡਾ ਆਪਿ ਧਣੀ ॥
आपि छडाए छूटीऐ वडा आपि धणी ॥

जेव्हा तो स्वतः त्यांना सोडतो, तेव्हाच ते मुक्त होतात. तो स्वतःच महान गुरु आहे.

ਗੁਰਪਰਸਾਦੀ ਛੂਟੀਐ ਕਿਰਪਾ ਆਪਿ ਕਰੇਇ ॥
गुरपरसादी छूटीऐ किरपा आपि करेइ ॥

गुरूंच्या कृपेने ते मुक्त होतात, जेव्हा तो स्वतः कृपा करतो.

ਅਪਣੈ ਹਾਥਿ ਵਡਾਈਆ ਜੈ ਭਾਵੈ ਤੈ ਦੇਇ ॥੩੩॥
अपणै हाथि वडाईआ जै भावै तै देइ ॥३३॥

तेजस्वी महानता त्याच्या हातात आहे. तो ज्यांच्यावर प्रसन्न असतो त्यांना तो आशीर्वाद देतो. ||33||

ਥਰ ਥਰ ਕੰਪੈ ਜੀਅੜਾ ਥਾਨ ਵਿਹੂਣਾ ਹੋਇ ॥
थर थर कंपै जीअड़ा थान विहूणा होइ ॥

आत्मा हादरतो आणि थरथर कापतो, जेव्हा तो त्याचे मूरिंग आणि आधार गमावतो.

ਥਾਨਿ ਮਾਨਿ ਸਚੁ ਏਕੁ ਹੈ ਕਾਜੁ ਨ ਫੀਟੈ ਕੋਇ ॥
थानि मानि सचु एकु है काजु न फीटै कोइ ॥

खऱ्या परमेश्वराच्या आधारानेच सन्मान आणि वैभव प्राप्त होते. त्याद्वारे माणसाची कामे कधीच व्यर्थ जात नाहीत.

ਥਿਰੁ ਨਾਰਾਇਣੁ ਥਿਰੁ ਗੁਰੂ ਥਿਰੁ ਸਾਚਾ ਬੀਚਾਰੁ ॥
थिरु नाराइणु थिरु गुरू थिरु साचा बीचारु ॥

परमेश्वर शाश्वत आणि सदैव स्थिर आहे; गुरू स्थिर असतात आणि सत्य परमेश्वराचे चिंतन स्थिर असते.

ਸੁਰਿ ਨਰ ਨਾਥਹ ਨਾਥੁ ਤੂ ਨਿਧਾਰਾ ਆਧਾਰੁ ॥
सुरि नर नाथह नाथु तू निधारा आधारु ॥

हे देवदूत, पुरुष आणि योगगुरूंचे स्वामी आणि स्वामी, तू असहायांचा आधार आहेस.

ਸਰਬੇ ਥਾਨ ਥਨੰਤਰੀ ਤੂ ਦਾਤਾ ਦਾਤਾਰੁ ॥
सरबे थान थनंतरी तू दाता दातारु ॥

सर्व ठिकाणी आणि अंतराळात तूच दाता, महान दाता आहेस.

ਜਹ ਦੇਖਾ ਤਹ ਏਕੁ ਤੂ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ॥
जह देखा तह एकु तू अंतु न पारावारु ॥

परमेश्वरा, मी जिकडे पाहतो तिकडे मी तुला पाहतो; तुम्हाला अंत किंवा मर्यादा नाही.

ਥਾਨ ਥਨੰਤਰਿ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਗੁਰਸਬਦੀ ਵੀਚਾਰਿ ॥
थान थनंतरि रवि रहिआ गुरसबदी वीचारि ॥

तुम्ही स्थळे आणि आंतरक्षेत्रे व्यापून टाकत आहात; गुरूंच्या वचनाचे चिंतन केल्याने तुम्ही सापडता.

ਅਣਮੰਗਿਆ ਦਾਨੁ ਦੇਵਸੀ ਵਡਾ ਅਗਮ ਅਪਾਰੁ ॥੩੪॥
अणमंगिआ दानु देवसी वडा अगम अपारु ॥३४॥

तुम्ही भेटवस्तू मागितल्या नसतानाही देता; तू महान, अगम्य आणि अनंत आहेस. ||34||

ਦਇਆ ਦਾਨੁ ਦਇਆਲੁ ਤੂ ਕਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖਣਹਾਰੁ ॥
दइआ दानु दइआलु तू करि करि देखणहारु ॥

हे दयाळू परमेश्वरा, तू दयेचा अवतार आहेस; सृष्टी निर्माण करणे, तुम्ही ते पहा.

ਦਇਆ ਕਰਹਿ ਪ੍ਰਭ ਮੇਲਿ ਲੈਹਿ ਖਿਨ ਮਹਿ ਢਾਹਿ ਉਸਾਰਿ ॥
दइआ करहि प्रभ मेलि लैहि खिन महि ढाहि उसारि ॥

हे देवा, माझ्यावर कृपा कर आणि मला स्वतःशी जोड. एका क्षणात, तू नष्ट करतोस आणि पुन्हा बांधतोस.

ਦਾਨਾ ਤੂ ਬੀਨਾ ਤੁਹੀ ਦਾਨਾ ਕੈ ਸਿਰਿ ਦਾਨੁ ॥
दाना तू बीना तुही दाना कै सिरि दानु ॥

तू सर्वज्ञ आणि सर्व पाहणारा आहेस; सर्व दातांमध्ये तू सर्वश्रेष्ठ दाता आहेस.

ਦਾਲਦ ਭੰਜਨ ਦੁਖ ਦਲਣ ਗੁਰਮੁਖਿ ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ॥੩੫॥
दालद भंजन दुख दलण गुरमुखि गिआनु धिआनु ॥३५॥

तो दारिद्र्याचा नाश करणारा आणि वेदनांचा नाश करणारा आहे; गुरुमुखाला आध्यात्मिक शहाणपण आणि ध्यानाची जाणीव होते. ||35||

ਧਨਿ ਗਇਐ ਬਹਿ ਝੂਰੀਐ ਧਨ ਮਹਿ ਚੀਤੁ ਗਵਾਰ ॥
धनि गइऐ बहि झूरीऐ धन महि चीतु गवार ॥

आपली संपत्ती गमावून तो दुःखाने ओरडतो; मूर्खाचे चैतन्य संपत्तीत मग्न असते.

ਧਨੁ ਵਿਰਲੀ ਸਚੁ ਸੰਚਿਆ ਨਿਰਮਲੁ ਨਾਮੁ ਪਿਆਰਿ ॥
धनु विरली सचु संचिआ निरमलु नामु पिआरि ॥

सत्याची संपत्ती गोळा करणारे आणि निष्कलंक नाम, परमेश्वराच्या नामावर प्रेम करणारे किती दुर्मिळ आहेत.

ਧਨੁ ਗਇਆ ਤਾ ਜਾਣ ਦੇਹਿ ਜੇ ਰਾਚਹਿ ਰੰਗਿ ਏਕ ॥
धनु गइआ ता जाण देहि जे राचहि रंगि एक ॥

जर तुमची संपत्ती गमावून तुम्ही एका परमेश्वराच्या प्रेमात लीन झाला असाल तर ते सोडून द्या.

ਮਨੁ ਦੀਜੈ ਸਿਰੁ ਸਉਪੀਐ ਭੀ ਕਰਤੇ ਕੀ ਟੇਕ ॥
मनु दीजै सिरु सउपीऐ भी करते की टेक ॥

आपले मन समर्पित करा, आणि आपले मस्तक समर्पण करा; फक्त सृष्टिकर्ता परमेश्वराचाच आधार घ्या.

ਧੰਧਾ ਧਾਵਤ ਰਹਿ ਗਏ ਮਨ ਮਹਿ ਸਬਦੁ ਅਨੰਦੁ ॥
धंधा धावत रहि गए मन महि सबदु अनंदु ॥

जेव्हा मन शब्दाच्या आनंदाने भरून जाते तेव्हा संसारिक व्यवहार आणि भटकंती थांबते.

ਦੁਰਜਨ ਤੇ ਸਾਜਨ ਭਏ ਭੇਟੇ ਗੁਰ ਗੋਵਿੰਦ ॥
दुरजन ते साजन भए भेटे गुर गोविंद ॥

सृष्टीचा स्वामी गुरूंना भेटून शत्रूही मित्र बनतात.

ਬਨੁ ਬਨੁ ਫਿਰਤੀ ਢੂਢਤੀ ਬਸਤੁ ਰਹੀ ਘਰਿ ਬਾਰਿ ॥
बनु बनु फिरती ढूढती बसतु रही घरि बारि ॥

जंगलातून जंगलात भटकंती करत असताना तुम्हाला त्या गोष्टी तुमच्याच हृदयाच्या घरात असल्याचे लक्षात येईल.

ਸਤਿਗੁਰਿ ਮੇਲੀ ਮਿਲਿ ਰਹੀ ਜਨਮ ਮਰਣ ਦੁਖੁ ਨਿਵਾਰਿ ॥੩੬॥
सतिगुरि मेली मिलि रही जनम मरण दुखु निवारि ॥३६॥

खऱ्या गुरूंशी एकरूप होऊन तुम्ही एकरूप व्हाल आणि जन्ममृत्यूच्या वेदनांचा अंत होईल. ||36||

ਨਾਨਾ ਕਰਤ ਨ ਛੂਟੀਐ ਵਿਣੁ ਗੁਣ ਜਮ ਪੁਰਿ ਜਾਹਿ ॥
नाना करत न छूटीऐ विणु गुण जम पुरि जाहि ॥

निरनिराळ्या कर्मकांडांतून सुटका होत नाही. पुण्य नसताना, एखाद्याला मृत्यूच्या नगरात पाठवले जाते.

ਨਾ ਤਿਸੁ ਏਹੁ ਨ ਓਹੁ ਹੈ ਅਵਗੁਣਿ ਫਿਰਿ ਪਛੁਤਾਹਿ ॥
ना तिसु एहु न ओहु है अवगुणि फिरि पछुताहि ॥

एखाद्याला हे जग किंवा परलोक नसेल; पापी चुका केल्याने, शेवटी पश्चात्ताप होतो आणि पश्चात्ताप होतो.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430