श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1037


ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਸੁ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣੈ ਮਾਨੈ ਹੁਕਮੁ ਸਮਾਇਦਾ ॥੯॥
गुरमुखि होइ सु हुकमु पछाणै मानै हुकमु समाइदा ॥९॥

जो गुरुमुख होतो त्याला त्याच्या आज्ञेची जाणीव होते; त्याच्या आज्ञेला शरण जाऊन मनुष्य परमेश्वरात विलीन होतो. ||9||

ਹੁਕਮੇ ਆਇਆ ਹੁਕਮਿ ਸਮਾਇਆ ॥
हुकमे आइआ हुकमि समाइआ ॥

त्याच्या आज्ञेने आपण येतो आणि त्याच्या आज्ञेने आपण पुन्हा त्याच्यात विलीन होतो.

ਹੁਕਮੇ ਦੀਸੈ ਜਗਤੁ ਉਪਾਇਆ ॥
हुकमे दीसै जगतु उपाइआ ॥

त्याच्या आज्ञेने जगाची निर्मिती झाली.

ਹੁਕਮੇ ਸੁਰਗੁ ਮਛੁ ਪਇਆਲਾ ਹੁਕਮੇ ਕਲਾ ਰਹਾਇਦਾ ॥੧੦॥
हुकमे सुरगु मछु पइआला हुकमे कला रहाइदा ॥१०॥

त्याच्या आज्ञेने स्वर्ग, हे जग आणि पातल निर्माण झाले; त्याच्या आज्ञेने, त्याची शक्ती त्यांना आधार देते. ||10||

ਹੁਕਮੇ ਧਰਤੀ ਧਉਲ ਸਿਰਿ ਭਾਰੰ ॥
हुकमे धरती धउल सिरि भारं ॥

त्याच्या आज्ञेचा हुकुम हा पौराणिक बैल आहे जो आपल्या डोक्यावर पृथ्वीचा भार उचलतो.

ਹੁਕਮੇ ਪਉਣ ਪਾਣੀ ਗੈਣਾਰੰ ॥
हुकमे पउण पाणी गैणारं ॥

त्यांच्या हुकुमाने वायू, जल आणि अग्नी निर्माण झाले.

ਹੁਕਮੇ ਸਿਵ ਸਕਤੀ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਹੁਕਮੇ ਖੇਲ ਖੇਲਾਇਦਾ ॥੧੧॥
हुकमे सिव सकती घरि वासा हुकमे खेल खेलाइदा ॥११॥

त्याच्या हुकुमाने, पदार्थ आणि उर्जेच्या घरात - शिव आणि शक्ती वास करतात. त्याच्या हुकुमाने तो त्याची नाटके करतो. ||11||

ਹੁਕਮੇ ਆਡਾਣੇ ਆਗਾਸੀ ॥
हुकमे आडाणे आगासी ॥

त्याच्या आज्ञेने वर आकाश पसरले आहे.

ਹੁਕਮੇ ਜਲ ਥਲ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਵਾਸੀ ॥
हुकमे जल थल त्रिभवण वासी ॥

त्याच्या हुकुमाने त्याचे प्राणी पाण्यात, भूमीवर आणि तिन्ही लोकांमध्ये वास करतात.

ਹੁਕਮੇ ਸਾਸ ਗਿਰਾਸ ਸਦਾ ਫੁਨਿ ਹੁਕਮੇ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਇਦਾ ॥੧੨॥
हुकमे सास गिरास सदा फुनि हुकमे देखि दिखाइदा ॥१२॥

त्याच्या हुकुमाने आपण आपला श्वास घेतो आणि आपले अन्न घेतो; त्याच्या हुकुमाने, तो आपल्यावर लक्ष ठेवतो, आणि आपल्याला पाहण्याची प्रेरणा देतो. ||12||

ਹੁਕਮਿ ਉਪਾਏ ਦਸ ਅਉਤਾਰਾ ॥
हुकमि उपाए दस अउतारा ॥

आपल्या हुकुमाने त्याने दहा अवतार निर्माण केले.

ਦੇਵ ਦਾਨਵ ਅਗਣਤ ਅਪਾਰਾ ॥
देव दानव अगणत अपारा ॥

आणि अगणित आणि अनंत देव आणि भुते.

ਮਾਨੈ ਹੁਕਮੁ ਸੁ ਦਰਗਹ ਪੈਝੈ ਸਾਚਿ ਮਿਲਾਇ ਸਮਾਇਦਾ ॥੧੩॥
मानै हुकमु सु दरगह पैझै साचि मिलाइ समाइदा ॥१३॥

जो कोणी त्याच्या आज्ञेचे पालन करतो, तो परमेश्वराच्या दरबारात सन्मानाने परिधान केला जातो; सत्याशी एकरूप होऊन तो परमेश्वरात विलीन होतो. ||१३||

ਹੁਕਮੇ ਜੁਗ ਛਤੀਹ ਗੁਦਾਰੇ ॥
हुकमे जुग छतीह गुदारे ॥

त्यांच्या आज्ञेने छत्तीस युगे गेली.

ਹੁਕਮੇ ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਵੀਚਾਰੇ ॥
हुकमे सिध साधिक वीचारे ॥

त्याच्या हुकुमाने, सिद्ध आणि साधक त्याचे चिंतन करतात.

ਆਪਿ ਨਾਥੁ ਨਥਂੀ ਸਭ ਜਾ ਕੀ ਬਖਸੇ ਮੁਕਤਿ ਕਰਾਇਦਾ ॥੧੪॥
आपि नाथु नथीं सभ जा की बखसे मुकति कराइदा ॥१४॥

स्वतः परमेश्वराने सर्व आपल्या नियंत्रणाखाली आणले आहे. ज्याला तो क्षमा करतो तो मुक्त होतो. ||14||

ਕਾਇਆ ਕੋਟੁ ਗੜੈ ਮਹਿ ਰਾਜਾ ॥
काइआ कोटु गड़ै महि राजा ॥

शरीराच्या भक्कम किल्ल्यात त्याच्या सुंदर दरवाजासह,

ਨੇਬ ਖਵਾਸ ਭਲਾ ਦਰਵਾਜਾ ॥
नेब खवास भला दरवाजा ॥

राजा आहे, त्याचे खास सहाय्यक आणि मंत्री.

ਮਿਥਿਆ ਲੋਭੁ ਨਾਹੀ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਲਬਿ ਪਾਪਿ ਪਛੁਤਾਇਦਾ ॥੧੫॥
मिथिआ लोभु नाही घरि वासा लबि पापि पछुताइदा ॥१५॥

खोटेपणा आणि लोभ यांनी ग्रासलेले लोक स्वर्गीय गृहात राहत नाहीत; लोभ आणि पापात गुंतलेले, ते पश्चात्ताप करतात आणि पश्चात्ताप करतात. ||15||

ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਨਗਰ ਮਹਿ ਕਾਰੀ ॥
सतु संतोखु नगर महि कारी ॥

सत्य आणि समाधान या शरीर-गावावर राज्य करतात.

ਜਤੁ ਸਤੁ ਸੰਜਮੁ ਸਰਣਿ ਮੁਰਾਰੀ ॥
जतु सतु संजमु सरणि मुरारी ॥

पवित्रता, सत्य आणि आत्मसंयम हे परमेश्वराच्या मंदिरात आहेत.

ਨਾਨਕ ਸਹਜਿ ਮਿਲੈ ਜਗਜੀਵਨੁ ਗੁਰਸਬਦੀ ਪਤਿ ਪਾਇਦਾ ॥੧੬॥੪॥੧੬॥
नानक सहजि मिलै जगजीवनु गुरसबदी पति पाइदा ॥१६॥४॥१६॥

हे नानक, जगाचे जीवन असलेल्या परमेश्वराला अंतर्ज्ञानाने भेटते; गुरूच्या शब्दाने सन्मान मिळतो. ||16||4||16||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
मारू महला १ ॥

मारू, पहिली मेहल:

ਸੁੰਨ ਕਲਾ ਅਪਰੰਪਰਿ ਧਾਰੀ ॥
सुंन कला अपरंपरि धारी ॥

आदिम शून्यामध्ये, अनंत परमेश्वराने आपली शक्ती ग्रहण केली.

ਆਪਿ ਨਿਰਾਲਮੁ ਅਪਰ ਅਪਾਰੀ ॥
आपि निरालमु अपर अपारी ॥

तो स्वत: अप्रतिम, अनंत आणि अतुलनीय आहे.

ਆਪੇ ਕੁਦਰਤਿ ਕਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਸੁੰਨਹੁ ਸੁੰਨੁ ਉਪਾਇਦਾ ॥੧॥
आपे कुदरति करि करि देखै सुंनहु सुंनु उपाइदा ॥१॥

त्याने स्वत: त्याच्या सर्जनशील शक्तीचा वापर केला, आणि तो त्याच्या निर्मितीकडे पाहतो; प्राथमिक शून्यातून, त्याने शून्यता निर्माण केली. ||1||

ਪਉਣੁ ਪਾਣੀ ਸੁੰਨੈ ਤੇ ਸਾਜੇ ॥
पउणु पाणी सुंनै ते साजे ॥

या प्राथमिक शून्यातून, त्याने हवा आणि पाणी तयार केले.

ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਉਪਾਇ ਕਾਇਆ ਗੜ ਰਾਜੇ ॥
स्रिसटि उपाइ काइआ गड़ राजे ॥

त्याने ब्रह्मांड निर्माण केले, आणि शरीराच्या गढीत राजा.

ਅਗਨਿ ਪਾਣੀ ਜੀਉ ਜੋਤਿ ਤੁਮਾਰੀ ਸੁੰਨੇ ਕਲਾ ਰਹਾਇਦਾ ॥੨॥
अगनि पाणी जीउ जोति तुमारी सुंने कला रहाइदा ॥२॥

तुमचा प्रकाश अग्नी, पाणी आणि आत्म्यामध्ये व्यापतो; तुमची शक्ती प्राथमिक शून्यामध्ये टिकून आहे. ||2||

ਸੁੰਨਹੁ ਬ੍ਰਹਮਾ ਬਿਸਨੁ ਮਹੇਸੁ ਉਪਾਏ ॥
सुंनहु ब्रहमा बिसनु महेसु उपाए ॥

या आदिम शून्यातून ब्रह्मा, विष्णू आणि शिव उत्पन्न झाले.

ਸੁੰਨੇ ਵਰਤੇ ਜੁਗ ਸਬਾਏ ॥
सुंने वरते जुग सबाए ॥

ही प्राथमिक शून्यता सर्व वयोगटात पसरलेली असते.

ਇਸੁ ਪਦ ਵੀਚਾਰੇ ਸੋ ਜਨੁ ਪੂਰਾ ਤਿਸੁ ਮਿਲੀਐ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਇਦਾ ॥੩॥
इसु पद वीचारे सो जनु पूरा तिसु मिलीऐ भरमु चुकाइदा ॥३॥

या अवस्थेचे चिंतन करणारा तो नम्र प्राणी परिपूर्ण आहे; त्याच्याशी भेट, शंका दूर होते. ||3||

ਸੁੰਨਹੁ ਸਪਤ ਸਰੋਵਰ ਥਾਪੇ ॥
सुंनहु सपत सरोवर थापे ॥

या आदिम शून्यातून सात समुद्रांची स्थापना झाली.

ਜਿਨਿ ਸਾਜੇ ਵੀਚਾਰੇ ਆਪੇ ॥
जिनि साजे वीचारे आपे ॥

ज्याने त्यांना निर्माण केले, तो स्वतःच त्यांचे चिंतन करतो.

ਤਿਤੁ ਸਤ ਸਰਿ ਮਨੂਆ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਵੈ ਫਿਰਿ ਬਾਹੁੜਿ ਜੋਨਿ ਨ ਪਾਇਦਾ ॥੪॥
तितु सत सरि मनूआ गुरमुखि नावै फिरि बाहुड़ि जोनि न पाइदा ॥४॥

तो मनुष्य जो गुरुमुख होतो, जो सत्याच्या कुंडात स्नान करतो, त्याला पुन्हा पुनर्जन्माच्या गर्भात टाकले जात नाही. ||4||

ਸੁੰਨਹੁ ਚੰਦੁ ਸੂਰਜੁ ਗੈਣਾਰੇ ॥
सुंनहु चंदु सूरजु गैणारे ॥

या प्राथमिक शून्यातून चंद्र, सूर्य आणि पृथ्वी आले.

ਤਿਸ ਕੀ ਜੋਤਿ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਸਾਰੇ ॥
तिस की जोति त्रिभवण सारे ॥

त्याचा प्रकाश तिन्ही जगांत व्याप्त आहे.

ਸੁੰਨੇ ਅਲਖ ਅਪਾਰ ਨਿਰਾਲਮੁ ਸੁੰਨੇ ਤਾੜੀ ਲਾਇਦਾ ॥੫॥
सुंने अलख अपार निरालमु सुंने ताड़ी लाइदा ॥५॥

या आदिम शून्याचा परमेश्वर अदृश्य, अनंत आणि निष्कलंक आहे; तो दीप ध्यानाच्या प्राथमिक ट्रान्समध्ये लीन असतो. ||5||

ਸੁੰਨਹੁ ਧਰਤਿ ਅਕਾਸੁ ਉਪਾਏ ॥
सुंनहु धरति अकासु उपाए ॥

या प्रिमल व्हॉइडपासून पृथ्वी आणि आकाशिक ईथर्सची निर्मिती झाली.

ਬਿਨੁ ਥੰਮਾ ਰਾਖੇ ਸਚੁ ਕਲ ਪਾਏ ॥
बिनु थंमा राखे सचु कल पाए ॥

तो त्याच्या खऱ्या शक्तीचा वापर करून, कोणत्याही दृश्यमान आधाराशिवाय त्यांना आधार देतो.

ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਸਾਜਿ ਮੇਖੁਲੀ ਮਾਇਆ ਆਪਿ ਉਪਾਇ ਖਪਾਇਦਾ ॥੬॥
त्रिभवण साजि मेखुली माइआ आपि उपाइ खपाइदा ॥६॥

त्याने तिन्ही जगाची रचना केली आणि मायेची दोरी; तो स्वतःच निर्माण करतो आणि नष्ट करतो. ||6||

ਸੁੰਨਹੁ ਖਾਣੀ ਸੁੰਨਹੁ ਬਾਣੀ ॥
सुंनहु खाणी सुंनहु बाणी ॥

या प्राथमिक शून्यातून, निर्मितीचे चार स्त्रोत आणि वाणीची शक्ती आली.

ਸੁੰਨਹੁ ਉਪਜੀ ਸੁੰਨਿ ਸਮਾਣੀ ॥
सुंनहु उपजी सुंनि समाणी ॥

ते शून्यातून निर्माण झाले होते आणि ते शून्यामध्ये विलीन होतील.

ਉਤਭੁਜੁ ਚਲਤੁ ਕੀਆ ਸਿਰਿ ਕਰਤੈ ਬਿਸਮਾਦੁ ਸਬਦਿ ਦੇਖਾਇਦਾ ॥੭॥
उतभुजु चलतु कीआ सिरि करतै बिसमादु सबदि देखाइदा ॥७॥

परम निर्मात्याने निसर्गाचे नाटक तयार केले; त्याच्या शब्दाच्या माध्यमातून, तो त्याचे अद्भुत प्रदर्शन घडवतो. ||7||

ਸੁੰਨਹੁ ਰਾਤਿ ਦਿਨਸੁ ਦੁਇ ਕੀਏ ॥
सुंनहु राति दिनसु दुइ कीए ॥

या प्राथमिक शून्यातून, त्याने रात्र आणि दिवस दोन्ही केले;

ਓਪਤਿ ਖਪਤਿ ਸੁਖਾ ਦੁਖ ਦੀਏ ॥
ओपति खपति सुखा दुख दीए ॥

निर्मिती आणि विनाश, सुख आणि वेदना.

ਸੁਖ ਦੁਖ ਹੀ ਤੇ ਅਮਰੁ ਅਤੀਤਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਜ ਘਰੁ ਪਾਇਦਾ ॥੮॥
सुख दुख ही ते अमरु अतीता गुरमुखि निज घरु पाइदा ॥८॥

गुरुमुख अमर आहे, सुख-दुःखाने अस्पर्श आहे. त्याला स्वतःच्या अंतरंगाचे घर मिळते. ||8||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430