श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 999


ਰਾਜਸੁ ਸਾਤਕੁ ਤਾਮਸੁ ਡਰਪਹਿ ਕੇਤੇ ਰੂਪ ਉਪਾਇਆ ॥
राजसु सातकु तामसु डरपहि केते रूप उपाइआ ॥

जे सत्त्व-पांढरा प्रकाश, रजस-लाल उत्कटता आणि तामस-काळ्या अंधाराच्या शक्तींना मूर्त रूप देतात, ते अनेक सृष्टी स्वरूपांसह देवाच्या भीतीमध्ये राहतात.

ਛਲ ਬਪੁਰੀ ਇਹ ਕਉਲਾ ਡਰਪੈ ਅਤਿ ਡਰਪੈ ਧਰਮ ਰਾਇਆ ॥੩॥
छल बपुरी इह कउला डरपै अति डरपै धरम राइआ ॥३॥

ही दयनीय फसवी माया भगवंताच्या भयात राहते; धर्माचा न्यायनिवाडाही त्याला पूर्णपणे घाबरतो. ||3||

ਸਗਲ ਸਮਗ੍ਰੀ ਡਰਹਿ ਬਿਆਪੀ ਬਿਨੁ ਡਰ ਕਰਣੈਹਾਰਾ ॥
सगल समग्री डरहि बिआपी बिनु डर करणैहारा ॥

ब्रह्मांडाचा संपूर्ण विस्तार ईश्वराच्या भीतीमध्ये आहे; केवळ निर्माणकर्ता परमेश्वर या भीतीशिवाय आहे.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਭਗਤਨ ਕਾ ਸੰਗੀ ਭਗਤ ਸੋਹਹਿ ਦਰਬਾਰਾ ॥੪॥੧॥
कहु नानक भगतन का संगी भगत सोहहि दरबारा ॥४॥१॥

नानक म्हणतात, देव त्याच्या भक्तांचा सोबती आहे; परमेश्वराच्या दरबारात त्याचे भक्त सुंदर दिसतात. ||4||1||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੫ ॥
मारू महला ५ ॥

मारू, पाचवी मेहल:

ਪਾਂਚ ਬਰਖ ਕੋ ਅਨਾਥੁ ਧ੍ਰੂ ਬਾਰਿਕੁ ਹਰਿ ਸਿਮਰਤ ਅਮਰ ਅਟਾਰੇ ॥
पांच बरख को अनाथु ध्रू बारिकु हरि सिमरत अमर अटारे ॥

पाच वर्षांचा अनाथ मुलगा ध्रु, भगवंताचे स्मरण करून स्थिर आणि स्थायी झाला.

ਪੁਤ੍ਰ ਹੇਤਿ ਨਾਰਾਇਣੁ ਕਹਿਓ ਜਮਕੰਕਰ ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰੇ ॥੧॥
पुत्र हेति नाराइणु कहिओ जमकंकर मारि बिदारे ॥१॥

आपल्या मुलाच्या फायद्यासाठी, अजमलने हाक मारली, "हे भगवान, नारायण", ज्याने मृत्यूच्या दूताला मारले आणि मारले. ||1||

ਮੇਰੇ ਠਾਕੁਰ ਕੇਤੇ ਅਗਨਤ ਉਧਾਰੇ ॥
मेरे ठाकुर केते अगनत उधारे ॥

माझ्या स्वामींनी अनेक, अगणित जीवांचे रक्षण केले आहे.

ਮੋਹਿ ਦੀਨ ਅਲਪ ਮਤਿ ਨਿਰਗੁਣ ਪਰਿਓ ਸਰਣਿ ਦੁਆਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
मोहि दीन अलप मति निरगुण परिओ सरणि दुआरे ॥१॥ रहाउ ॥

मी नम्र आहे. मी परमेश्वराच्या दारात संरक्षण शोधतो. ||1||विराम||

ਬਾਲਮੀਕੁ ਸੁਪਚਾਰੋ ਤਰਿਓ ਬਧਿਕ ਤਰੇ ਬਿਚਾਰੇ ॥
बालमीकु सुपचारो तरिओ बधिक तरे बिचारे ॥

बालमीक बहिष्कृत वाचला, आणि गरीब शिकारी देखील वाचला.

ਏਕ ਨਿਮਖ ਮਨ ਮਾਹਿ ਅਰਾਧਿਓ ਗਜਪਤਿ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੇ ॥੨॥
एक निमख मन माहि अराधिओ गजपति पारि उतारे ॥२॥

हत्तीने क्षणभर आपल्या मनात परमेश्वराचे स्मरण केले आणि तो पलीकडे गेला. ||2||

ਕੀਨੀ ਰਖਿਆ ਭਗਤ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦੈ ਹਰਨਾਖਸ ਨਖਹਿ ਬਿਦਾਰੇ ॥
कीनी रखिआ भगत प्रहिलादै हरनाखस नखहि बिदारे ॥

त्याने आपल्या भक्त प्रल्हादला वाचवले आणि हरनाखशला त्याच्या नखांनी फाडले.

ਬਿਦਰੁ ਦਾਸੀ ਸੁਤੁ ਭਇਓ ਪੁਨੀਤਾ ਸਗਲੇ ਕੁਲ ਉਜਾਰੇ ॥੩॥
बिदरु दासी सुतु भइओ पुनीता सगले कुल उजारे ॥३॥

बिदर, एका गुलाम मुलीचा मुलगा, शुद्ध झाला आणि त्याच्या सर्व पिढ्यांचा उद्धार झाला. ||3||

ਕਵਨ ਪਰਾਧ ਬਤਾਵਉ ਅਪੁਨੇ ਮਿਥਿਆ ਮੋਹ ਮਗਨਾਰੇ ॥
कवन पराध बतावउ अपुने मिथिआ मोह मगनारे ॥

मी माझ्या कोणत्या पापांबद्दल बोलू? मी खोट्या भावनिक आसक्तीच्या नशेत आहे.

ਆਇਓ ਸਾਮ ਨਾਨਕ ਓਟ ਹਰਿ ਕੀ ਲੀਜੈ ਭੁਜਾ ਪਸਾਰੇ ॥੪॥੨॥
आइओ साम नानक ओट हरि की लीजै भुजा पसारे ॥४॥२॥

नानकांनी परमेश्वराच्या अभयारण्यात प्रवेश केला आहे; कृपया, पोहोचा आणि मला तुमच्या मिठीत घ्या. ||4||2||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੫ ॥
मारू महला ५ ॥

मारू, पाचवी मेहल:

ਵਿਤ ਨਵਿਤ ਭ੍ਰਮਿਓ ਬਹੁ ਭਾਤੀ ਅਨਿਕ ਜਤਨ ਕਰਿ ਧਾਏ ॥
वित नवित भ्रमिओ बहु भाती अनिक जतन करि धाए ॥

ऐश्वर्यासाठी मी कितीतरी मार्गांनी फिरलो; सर्व प्रकारचे प्रयत्न करून मी आजूबाजूला धाव घेतली.

ਜੋ ਜੋ ਕਰਮ ਕੀਏ ਹਉ ਹਉਮੈ ਤੇ ਤੇ ਭਏ ਅਜਾਏ ॥੧॥
जो जो करम कीए हउ हउमै ते ते भए अजाए ॥१॥

अहंभाव आणि अभिमानाने मी जे कर्म केले, ते सर्व व्यर्थ गेले. ||1||

ਅਵਰ ਦਿਨ ਕਾਹੂ ਕਾਜ ਨ ਲਾਏ ॥
अवर दिन काहू काज न लाए ॥

इतर दिवस मला काही उपयोगाचे नाहीत;

ਸੋ ਦਿਨੁ ਮੋ ਕਉ ਦੀਜੈ ਪ੍ਰਭ ਜੀਉ ਜਾ ਦਿਨ ਹਰਿ ਜਸੁ ਗਾਏ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
सो दिनु मो कउ दीजै प्रभ जीउ जा दिन हरि जसु गाए ॥१॥ रहाउ ॥

हे प्रिय देवा, मला ते दिवस आशीर्वाद द्या, ज्या दिवशी मी परमेश्वराची स्तुती करू शकेन. ||1||विराम||

ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਗ੍ਰਿਹ ਦੇਖਿ ਪਸਾਰਾ ਇਸ ਹੀ ਮਹਿ ਉਰਝਾਏ ॥
पुत्र कलत्र ग्रिह देखि पसारा इस ही महि उरझाए ॥

मुले, पती-पत्नी, घरातील आणि संपत्तीकडे पाहत असताना माणूस या गोष्टींमध्ये अडकतो.

ਮਾਇਆ ਮਦ ਚਾਖਿ ਭਏ ਉਦਮਾਤੇ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਬਹੁ ਨ ਗਾਏ ॥੨॥
माइआ मद चाखि भए उदमाते हरि हरि कबहु न गाए ॥२॥

मायेची मदिरा चाखून, माणूस नशा करतो, आणि परमेश्वर, हर, हर हे कधीही गात नाही. ||2||

ਇਹ ਬਿਧਿ ਖੋਜੀ ਬਹੁ ਪਰਕਾਰਾ ਬਿਨੁ ਸੰਤਨ ਨਹੀ ਪਾਏ ॥
इह बिधि खोजी बहु परकारा बिनु संतन नही पाए ॥

अशा प्रकारे मी अनेक पद्धती तपासल्या, पण संतांशिवाय ती सापडत नाही.

ਤੁਮ ਦਾਤਾਰ ਵਡੇ ਪ੍ਰਭ ਸੰਮ੍ਰਥ ਮਾਗਨ ਕਉ ਦਾਨੁ ਆਏ ॥੩॥
तुम दातार वडे प्रभ संम्रथ मागन कउ दानु आए ॥३॥

तू महान दाता, महान आणि सर्वशक्तिमान देव आहेस; मी तुझ्याकडे भेट मागायला आलो आहे. ||3||

ਤਿਆਗਿਓ ਸਗਲਾ ਮਾਨੁ ਮਹਤਾ ਦਾਸ ਰੇਣ ਸਰਣਾਏ ॥
तिआगिओ सगला मानु महता दास रेण सरणाए ॥

सर्व अभिमान आणि स्वार्थाचा त्याग करून, मी परमेश्वराच्या दासाच्या चरणांच्या धूळाचे अभयारण्य शोधले आहे.

ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਮਿਲਿ ਭਏ ਏਕੈ ਮਹਾ ਅਨੰਦ ਸੁਖ ਪਾਏ ॥੪॥੩॥
कहु नानक हरि मिलि भए एकै महा अनंद सुख पाए ॥४॥३॥

नानक म्हणतात, परमेश्वराला भेटून मी त्याच्याशी एकरूप झालो आहे; मला परम आनंद आणि शांती मिळाली आहे. ||4||3||

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੫ ॥
मारू महला ५ ॥

मारू, पाचवी मेहल:

ਕਵਨ ਥਾਨ ਧੀਰਿਓ ਹੈ ਨਾਮਾ ਕਵਨ ਬਸਤੁ ਅਹੰਕਾਰਾ ॥
कवन थान धीरिओ है नामा कवन बसतु अहंकारा ॥

नाम कोणत्या ठिकाणी स्थापित केले आहे? अहंकार कुठे राहतो?

ਕਵਨ ਚਿਹਨ ਸੁਨਿ ਊਪਰਿ ਛੋਹਿਓ ਮੁਖ ਤੇ ਸੁਨਿ ਕਰਿ ਗਾਰਾ ॥੧॥
कवन चिहन सुनि ऊपरि छोहिओ मुख ते सुनि करि गारा ॥१॥

दुस-याच्या तोंडून शिव्या ऐकून तुम्हाला कोणती जखम झाली आहे? ||1||

ਸੁਨਹੁ ਰੇ ਤੂ ਕਉਨੁ ਕਹਾ ਤੇ ਆਇਓ ॥
सुनहु रे तू कउनु कहा ते आइओ ॥

ऐका: तू कोण आहेस आणि तू कुठून आलास?

ਏਤੀ ਨ ਜਾਨਉ ਕੇਤੀਕ ਮੁਦਤਿ ਚਲਤੇ ਖਬਰਿ ਨ ਪਾਇਓ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
एती न जानउ केतीक मुदति चलते खबरि न पाइओ ॥१॥ रहाउ ॥

तुम्ही इथे किती दिवस राहाल हेही माहीत नाही; तुम्ही केव्हा निघाल याची तुम्हाला कोणतीही सूचना नाही. ||1||विराम||

ਸਹਨ ਸੀਲ ਪਵਨ ਅਰੁ ਪਾਣੀ ਬਸੁਧਾ ਖਿਮਾ ਨਿਭਰਾਤੇ ॥
सहन सील पवन अरु पाणी बसुधा खिमा निभराते ॥

वारा आणि पाणी संयम आणि सहनशीलता आहे; पृथ्वीवर करुणा आणि क्षमा आहे, यात काही शंका नाही.

ਪੰਚ ਤਤ ਮਿਲਿ ਭਇਓ ਸੰਜੋਗਾ ਇਨ ਮਹਿ ਕਵਨ ਦੁਰਾਤੇ ॥੨॥
पंच तत मिलि भइओ संजोगा इन महि कवन दुराते ॥२॥

पाच तत्वांच्या - पाच तत्वांच्या - मिलनाने तुम्हाला अस्तित्वात आणले आहे. यापैकी कोणते वाईट आहे? ||2||

ਜਿਨਿ ਰਚਿ ਰਚਿਆ ਪੁਰਖਿ ਬਿਧਾਤੈ ਨਾਲੇ ਹਉਮੈ ਪਾਈ ॥
जिनि रचि रचिआ पुरखि बिधातै नाले हउमै पाई ॥

प्रारब्धाचा शिल्पकार, आदिम परमेश्वराने तुझे रूप घडवले; त्याने तुमच्यावर अहंकाराचाही भार टाकला.

ਜਨਮ ਮਰਣੁ ਉਸ ਹੀ ਕਉ ਹੈ ਰੇ ਓਹਾ ਆਵੈ ਜਾਈ ॥੩॥
जनम मरणु उस ही कउ है रे ओहा आवै जाई ॥३॥

तो एकटाच जन्मतो आणि मरतो; तो एकटाच येतो आणि जातो. ||3||

ਬਰਨੁ ਚਿਹਨੁ ਨਾਹੀ ਕਿਛੁ ਰਚਨਾ ਮਿਥਿਆ ਸਗਲ ਪਸਾਰਾ ॥
बरनु चिहनु नाही किछु रचना मिथिआ सगल पसारा ॥

सृष्टीचे रंग आणि रूप काहीही उरणार नाही; संपूर्ण विस्तार क्षणभंगुर आहे.

ਭਣਤਿ ਨਾਨਕੁ ਜਬ ਖੇਲੁ ਉਝਾਰੈ ਤਬ ਏਕੈ ਏਕੰਕਾਰਾ ॥੪॥੪॥
भणति नानकु जब खेलु उझारै तब एकै एकंकारा ॥४॥४॥

नानक प्रार्थना करतात, जेव्हा तो त्याचा खेळ जवळ आणतो, तेव्हा फक्त एकच, एकच परमेश्वर राहतो. ||4||4||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430