श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1192


ਬਸੰਤੁ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੧ ਦੁਤੁਕੀਆ ॥
बसंतु महला ५ घरु १ दुतुकीआ ॥

बसंत, पाचवी मेहल, पहिले घर, डु-टुकी:

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

एक वैश्विक निर्माता देव. खऱ्या गुरूंच्या कृपेने:

ਸੁਣਿ ਸਾਖੀ ਮਨ ਜਪਿ ਪਿਆਰ ॥
सुणि साखी मन जपि पिआर ॥

हे माझ्या मन, भक्तांच्या कथा ऐक आणि प्रेमाने ध्यान कर.

ਅਜਾਮਲੁ ਉਧਰਿਆ ਕਹਿ ਏਕ ਬਾਰ ॥
अजामलु उधरिआ कहि एक बार ॥

अजमलने एकदा प्रभूचे नाव उच्चारले आणि तो वाचला.

ਬਾਲਮੀਕੈ ਹੋਆ ਸਾਧਸੰਗੁ ॥
बालमीकै होआ साधसंगु ॥

बालमीकांना साध संगत, पवित्र कंपनी सापडली.

ਧ੍ਰੂ ਕਉ ਮਿਲਿਆ ਹਰਿ ਨਿਸੰਗ ॥੧॥
ध्रू कउ मिलिआ हरि निसंग ॥१॥

प्रभू ध्रुवाला नक्कीच भेटले. ||1||

ਤੇਰਿਆ ਸੰਤਾ ਜਾਚਉ ਚਰਨ ਰੇਨ ॥
तेरिआ संता जाचउ चरन रेन ॥

मी तुझ्या संतांच्या चरणांची धूळ मागतो.

ਲੇ ਮਸਤਕਿ ਲਾਵਉ ਕਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੇਨ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ले मसतकि लावउ करि क्रिपा देन ॥१॥ रहाउ ॥

कृपा करून मला तुझ्या कृपेने आशीर्वाद द्या, मी माझ्या कपाळाला लावू शकेन. ||1||विराम||

ਗਨਿਕਾ ਉਧਰੀ ਹਰਿ ਕਹੈ ਤੋਤ ॥
गनिका उधरी हरि कहै तोत ॥

गणिका वेश्या वाचली, जेव्हा तिच्या पोपटाने परमेश्वराचे नाव उच्चारले.

ਗਜਇੰਦ੍ਰ ਧਿਆਇਓ ਹਰਿ ਕੀਓ ਮੋਖ ॥
गजइंद्र धिआइओ हरि कीओ मोख ॥

हत्तीने परमेश्वराचे ध्यान केले आणि त्याचा उद्धार झाला.

ਬਿਪ੍ਰ ਸੁਦਾਮੇ ਦਾਲਦੁ ਭੰਜ ॥
बिप्र सुदामे दालदु भंज ॥

त्यांनी गरीब ब्राह्मण सुदामाला दारिद्र्यातून बाहेर काढले.

ਰੇ ਮਨ ਤੂ ਭੀ ਭਜੁ ਗੋਬਿੰਦ ॥੨॥
रे मन तू भी भजु गोबिंद ॥२॥

हे माझ्या मन, तू सुद्धा विश्वाच्या परमेश्वराचे ध्यान आणि कंपन कर. ||2||

ਬਧਿਕੁ ਉਧਾਰਿਓ ਖਮਿ ਪ੍ਰਹਾਰ ॥
बधिकु उधारिओ खमि प्रहार ॥

कृष्णावर बाण मारणारा शिकारीही वाचला.

ਕੁਬਿਜਾ ਉਧਰੀ ਅੰਗੁਸਟ ਧਾਰ ॥
कुबिजा उधरी अंगुसट धार ॥

कुबिजाचा कुबडा वाचला, जेव्हा देवाने तिचे पाय तिच्या अंगठ्यावर ठेवले.

ਬਿਦਰੁ ਉਧਾਰਿਓ ਦਾਸਤ ਭਾਇ ॥
बिदरु उधारिओ दासत भाइ ॥

त्यांच्या नम्र वृत्तीने बिदर वाचला.

ਰੇ ਮਨ ਤੂ ਭੀ ਹਰਿ ਧਿਆਇ ॥੩॥
रे मन तू भी हरि धिआइ ॥३॥

हे माझ्या मन, तूही परमेश्वराचे चिंतन कर. ||3||

ਪ੍ਰਹਲਾਦ ਰਖੀ ਹਰਿ ਪੈਜ ਆਪ ॥
प्रहलाद रखी हरि पैज आप ॥

प्रल्हादाची इज्जत परमेश्वरानेच वाचवली.

ਬਸਤ੍ਰ ਛੀਨਤ ਦ੍ਰੋਪਤੀ ਰਖੀ ਲਾਜ ॥
बसत्र छीनत द्रोपती रखी लाज ॥

कोर्टात तिची विटंबना होत असतानाही द्रोपतीचा सन्मान जपला गेला.

ਜਿਨਿ ਜਿਨਿ ਸੇਵਿਆ ਅੰਤ ਬਾਰ ॥
जिनि जिनि सेविआ अंत बार ॥

ज्यांनी आपल्या आयुष्याच्या शेवटच्या क्षणीही परमेश्वराची सेवा केली आहे, त्यांचा उद्धार होतो.

ਰੇ ਮਨ ਸੇਵਿ ਤੂ ਪਰਹਿ ਪਾਰ ॥੪॥
रे मन सेवि तू परहि पार ॥४॥

हे माझ्या मन, त्याची सेवा कर आणि तुला पलीकडे नेले जाईल. ||4||

ਧੰਨੈ ਸੇਵਿਆ ਬਾਲ ਬੁਧਿ ॥
धंनै सेविआ बाल बुधि ॥

लहान मुलाच्या निरागसतेने धनाने परमेश्वराची सेवा केली.

ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਭਈ ਸਿਧਿ ॥
त्रिलोचन गुर मिलि भई सिधि ॥

गुरूंच्या भेटीने त्रिलोचनाला सिद्धांची सिद्धता प्राप्त झाली.

ਬੇਣੀ ਕਉ ਗੁਰਿ ਕੀਓ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥
बेणी कउ गुरि कीओ प्रगासु ॥

गुरूंनी बायनीला त्याच्या दिव्य प्रकाशाने आशीर्वाद दिला.

ਰੇ ਮਨ ਤੂ ਭੀ ਹੋਹਿ ਦਾਸੁ ॥੫॥
रे मन तू भी होहि दासु ॥५॥

हे मन, तूही परमेश्वराचा दास असायला पाहिजे. ||5||

ਜੈਦੇਵ ਤਿਆਗਿਓ ਅਹੰਮੇਵ ॥
जैदेव तिआगिओ अहंमेव ॥

जय दैव आपला अहंकार सोडला.

ਨਾਈ ਉਧਰਿਓ ਸੈਨੁ ਸੇਵ ॥
नाई उधरिओ सैनु सेव ॥

त्यांच्या निस्वार्थ सेवेमुळे सैन न्हाव्याचा उद्धार झाला.

ਮਨੁ ਡੀਗਿ ਨ ਡੋਲੈ ਕਹੂੰ ਜਾਇ ॥
मनु डीगि न डोलै कहूं जाइ ॥

तुमचे मन डगमगू देऊ नका किंवा भरकटू देऊ नका; ते कुठेही जाऊ देऊ नका.

ਮਨ ਤੂ ਭੀ ਤਰਸਹਿ ਸਰਣਿ ਪਾਇ ॥੬॥
मन तू भी तरसहि सरणि पाइ ॥६॥

हे माझ्या मन, तूही पार करशील; देवाचे अभयारण्य शोधा. ||6||

ਜਿਹ ਅਨੁਗ੍ਰਹੁ ਠਾਕੁਰਿ ਕੀਓ ਆਪਿ ॥
जिह अनुग्रहु ठाकुरि कीओ आपि ॥

हे माझ्या स्वामी आणि स्वामी, तू त्यांच्यावर दया केली आहेस.

ਸੇ ਤੈਂ ਲੀਨੇ ਭਗਤ ਰਾਖਿ ॥
से तैं लीने भगत राखि ॥

तू त्या भक्तांचे रक्षण केलेस.

ਤਿਨ ਕਾ ਗੁਣੁ ਅਵਗਣੁ ਨ ਬੀਚਾਰਿਓ ਕੋਇ ॥
तिन का गुणु अवगणु न बीचारिओ कोइ ॥

तुम्ही त्यांचे गुण-दोष विचारात घेत नाही.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਦੇਖਿ ਮਨੁ ਲਗਾ ਸੇਵ ॥੭॥
इह बिधि देखि मनु लगा सेव ॥७॥

तुझे हे मार्ग पाहून मी माझे मन तुझ्या सेवेत समर्पित केले आहे. ||7||

ਕਬੀਰਿ ਧਿਆਇਓ ਏਕ ਰੰਗ ॥
कबीरि धिआइओ एक रंग ॥

कबीरांनी प्रेमाने एका परमेश्वराचे ध्यान केले.

ਨਾਮਦੇਵ ਹਰਿ ਜੀਉ ਬਸਹਿ ਸੰਗਿ ॥
नामदेव हरि जीउ बसहि संगि ॥

नाम दैव प्रिय परमेश्वराबरोबर राहत होते.

ਰਵਿਦਾਸ ਧਿਆਏ ਪ੍ਰਭ ਅਨੂਪ ॥
रविदास धिआए प्रभ अनूप ॥

रविदासांनी अतुलनीय सुंदर देवाचे ध्यान केले.

ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਗੋਵਿੰਦ ਰੂਪ ॥੮॥੧॥
गुर नानक देव गोविंद रूप ॥८॥१॥

गुरु नानक दैव हे विश्वाच्या परमेश्वराचे अवतार आहेत. ||8||1||

ਬਸੰਤੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
बसंतु महला ५ ॥

बसंत, पाचवी मेहल:

ਅਨਿਕ ਜਨਮ ਭ੍ਰਮੇ ਜੋਨਿ ਮਾਹਿ ॥
अनिक जनम भ्रमे जोनि माहि ॥

नश्वर अगणित जन्मभर पुनर्जन्मात भटकत असतो.

ਹਰਿ ਸਿਮਰਨ ਬਿਨੁ ਨਰਕਿ ਪਾਹਿ ॥
हरि सिमरन बिनु नरकि पाहि ॥

परमेश्वराचे स्मरण न करता तो नरकात पडतो.

ਭਗਤਿ ਬਿਹੂਨਾ ਖੰਡ ਖੰਡ ॥
भगति बिहूना खंड खंड ॥

भक्तिपूजेशिवाय त्याचे तुकडे तुकडे केले जातात.

ਬਿਨੁ ਬੂਝੇ ਜਮੁ ਦੇਤ ਡੰਡ ॥੧॥
बिनु बूझे जमु देत डंड ॥१॥

समजून न घेता, त्याला मृत्यूच्या दूताने शिक्षा दिली आहे. ||1||

ਗੋਬਿੰਦ ਭਜਹੁ ਮੇਰੇ ਸਦਾ ਮੀਤ ॥
गोबिंद भजहु मेरे सदा मीत ॥

हे माझ्या मित्रा, विश्वाच्या परमेश्वराचे चिंतन आणि चिंतन कर.

ਸਾਚ ਸਬਦ ਕਰਿ ਸਦਾ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
साच सबद करि सदा प्रीति ॥१॥ रहाउ ॥

शब्दाचे खरे वचन सदैव प्रेम करा. ||1||विराम||

ਸੰਤੋਖੁ ਨ ਆਵਤ ਕਹੂੰ ਕਾਜ ॥
संतोखु न आवत कहूं काज ॥

कोणत्याही प्रयत्नाने समाधान मिळत नाही.

ਧੂੰਮ ਬਾਦਰ ਸਭਿ ਮਾਇਆ ਸਾਜ ॥
धूंम बादर सभि माइआ साज ॥

मायेचा सगळा शो फक्त धुराचा ढग आहे.

ਪਾਪ ਕਰੰਤੌ ਨਹ ਸੰਗਾਇ ॥
पाप करंतौ नह संगाइ ॥

नश्वर पाप करायला मागेपुढे पाहत नाही.

ਬਿਖੁ ਕਾ ਮਾਤਾ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥੨॥
बिखु का माता आवै जाइ ॥२॥

विषाच्या नशेत तो पुनर्जन्मात येतो आणि जातो. ||2||

ਹਉ ਹਉ ਕਰਤ ਬਧੇ ਬਿਕਾਰ ॥
हउ हउ करत बधे बिकार ॥

अहंभाव आणि स्वाभिमानाने वागल्याने त्याचा भ्रष्टाचार वाढतो.

ਮੋਹ ਲੋਭ ਡੂਬੌ ਸੰਸਾਰ ॥
मोह लोभ डूबौ संसार ॥

जग आसक्ती आणि लोभात बुडत आहे.

ਕਾਮਿ ਕ੍ਰੋਧਿ ਮਨੁ ਵਸਿ ਕੀਆ ॥
कामि क्रोधि मनु वसि कीआ ॥

लैंगिक इच्छा आणि क्रोध मनाला त्याच्या सामर्थ्यामध्ये ठेवतात.

ਸੁਪਨੈ ਨਾਮੁ ਨ ਹਰਿ ਲੀਆ ॥੩॥
सुपनै नामु न हरि लीआ ॥३॥

स्वप्नातही तो परमेश्वराचे नामस्मरण करत नाही. ||3||

ਕਬ ਹੀ ਰਾਜਾ ਕਬ ਮੰਗਨਹਾਰੁ ॥
कब ही राजा कब मंगनहारु ॥

कधी तो राजा असतो, तर कधी तो भिकारी असतो.

ਦੂਖ ਸੂਖ ਬਾਧੌ ਸੰਸਾਰ ॥
दूख सूख बाधौ संसार ॥

जग सुख-दुःखाने बद्ध आहे.

ਮਨ ਉਧਰਣ ਕਾ ਸਾਜੁ ਨਾਹਿ ॥
मन उधरण का साजु नाहि ॥

नश्वर स्वतःला वाचवण्यासाठी कोणतीही व्यवस्था करत नाही.

ਪਾਪ ਬੰਧਨ ਨਿਤ ਪਉਤ ਜਾਹਿ ॥੪॥
पाप बंधन नित पउत जाहि ॥४॥

पापाचे बंधन त्याला जखडून ठेवते. ||4||

ਈਠ ਮੀਤ ਕੋਊ ਸਖਾ ਨਾਹਿ ॥
ईठ मीत कोऊ सखा नाहि ॥

त्याला कोणतेही प्रिय मित्र किंवा सहकारी नाहीत.

ਆਪਿ ਬੀਜਿ ਆਪੇ ਹੀ ਖਾਂਹਿ ॥
आपि बीजि आपे ही खांहि ॥

तो स्वतः जे लावतो ते तो स्वतः खातो.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430