श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 304


ਜੋ ਗੁਰੁ ਗੋਪੇ ਆਪਣਾ ਸੁ ਭਲਾ ਨਾਹੀ ਪੰਚਹੁ ਓਨਿ ਲਾਹਾ ਮੂਲੁ ਸਭੁ ਗਵਾਇਆ ॥
जो गुरु गोपे आपणा सु भला नाही पंचहु ओनि लाहा मूलु सभु गवाइआ ॥

हे निवडलेल्या लोकांनो, हे स्वत: निवडलेले लोक, जो जाहीरपणे आपल्या गुरूची पुष्टी करत नाही तो चांगला माणूस नाही; तो त्याचा सर्व नफा आणि भांडवल गमावतो.

ਪਹਿਲਾ ਆਗਮੁ ਨਿਗਮੁ ਨਾਨਕੁ ਆਖਿ ਸੁਣਾਏ ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਕਾ ਬਚਨੁ ਉਪਰਿ ਆਇਆ ॥
पहिला आगमु निगमु नानकु आखि सुणाए पूरे गुर का बचनु उपरि आइआ ॥

हे नानक, लोक शास्त्र आणि वेदांचे जप आणि पठण करत असत, परंतु आता परिपूर्ण गुरूंचे वचन सर्वांपेक्षा श्रेष्ठ बनले आहे.

ਗੁਰਸਿਖਾ ਵਡਿਆਈ ਭਾਵੈ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਮਨਮੁਖਾ ਓਹ ਵੇਲਾ ਹਥਿ ਨ ਆਇਆ ॥੨॥
गुरसिखा वडिआई भावै गुर पूरे की मनमुखा ओह वेला हथि न आइआ ॥२॥

परिपूर्ण गुरूंचे तेजस्वी मोठेपण गुरुशिखांना आनंद देणारे आहे; स्वार्थी मनमुखांनी ही संधी गमावली आहे. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਸਚੁ ਸਚਾ ਸਭ ਦੂ ਵਡਾ ਹੈ ਸੋ ਲਏ ਜਿਸੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਟਿਕੇ ॥
सचु सचा सभ दू वडा है सो लए जिसु सतिगुरु टिके ॥

खरा परमेश्वर खरोखरच सर्वांत श्रेष्ठ आहे; तोच त्याला प्राप्त करतो, ज्याला गुरूंनी अभिषेक केला आहे.

ਸੋ ਸਤਿਗੁਰੁ ਜਿ ਸਚੁ ਧਿਆਇਦਾ ਸਚੁ ਸਚਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਇਕੇ ॥
सो सतिगुरु जि सचु धिआइदा सचु सचा सतिगुरु इके ॥

तोच खरा गुरु, जो खऱ्या परमेश्वराचे ध्यान करतो. खरा प्रभू आणि खरे गुरु खरोखर एकच आहेत.

ਸੋਈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਹੈ ਜਿਨਿ ਪੰਜੇ ਦੂਤ ਕੀਤੇ ਵਸਿ ਛਿਕੇ ॥
सोई सतिगुरु पुरखु है जिनि पंजे दूत कीते वसि छिके ॥

तो खरा गुरू आहे, आदिमानव, ज्याने आपल्या पाच वासना पूर्णपणे जिंकल्या आहेत.

ਜਿ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵੇ ਆਪੁ ਗਣਾਇਦੇ ਤਿਨ ਅੰਦਰਿ ਕੂੜੁ ਫਿਟੁ ਫਿਟੁ ਮੁਹ ਫਿਕੇ ॥
जि बिनु सतिगुर सेवे आपु गणाइदे तिन अंदरि कूड़ु फिटु फिटु मुह फिके ॥

जो खऱ्या गुरूंची सेवा करत नाही आणि स्वतःची स्तुती करतो, त्याच्या आत खोटेपणा भरलेला असतो. शापित, शापित त्याचा रागीट चेहरा.

ਓਇ ਬੋਲੇ ਕਿਸੈ ਨ ਭਾਵਨੀ ਮੁਹ ਕਾਲੇ ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਚੁਕੇ ॥੮॥
ओइ बोले किसै न भावनी मुह काले सतिगुर ते चुके ॥८॥

त्याचे बोलणे कोणालाच पटणारे नाही; त्याचा चेहरा काळवंडला आहे, आणि तो खऱ्या गुरूपासून वेगळा झाला आहे. ||8||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੪ ॥
सलोक मः ४ ॥

सालोक, चौथी मेहल:

ਹਰਿ ਪ੍ਰਭ ਕਾ ਸਭੁ ਖੇਤੁ ਹੈ ਹਰਿ ਆਪਿ ਕਿਰਸਾਣੀ ਲਾਇਆ ॥
हरि प्रभ का सभु खेतु है हरि आपि किरसाणी लाइआ ॥

प्रत्येकजण परमेश्वर देवाचे क्षेत्र आहे; परमेश्वर स्वतः या शेताची मशागत करतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਬਖਸਿ ਜਮਾਈਅਨੁ ਮਨਮੁਖੀ ਮੂਲੁ ਗਵਾਇਆ ॥
गुरमुखि बखसि जमाईअनु मनमुखी मूलु गवाइआ ॥

गुरुमुख क्षमेचे पीक घेतो, तर स्वेच्छेने मनुमुख आपली मुळे देखील गमावतो.

ਸਭੁ ਕੋ ਬੀਜੇ ਆਪਣੇ ਭਲੇ ਨੋ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ਸੋ ਖੇਤੁ ਜਮਾਇਆ ॥
सभु को बीजे आपणे भले नो हरि भावै सो खेतु जमाइआ ॥

ते सर्वजण त्यांच्या स्वतःच्या भल्यासाठी लागवड करतात, परंतु परमेश्वर ज्या शेतात प्रसन्न असतो तेच शेत उगवतो.

ਗੁਰਸਿਖੀ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਬੀਜਿਆ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਫਲੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪਾਇਆ ॥
गुरसिखी हरि अंम्रितु बीजिआ हरि अंम्रित नामु फलु अंम्रितु पाइआ ॥

गुरुशिख प्रभूच्या अमृताचे बीज पेरतात आणि त्याचे अमृत फळ म्हणून प्रभूचे अमृत नाम प्राप्त करतात.

ਜਮੁ ਚੂਹਾ ਕਿਰਸ ਨਿਤ ਕੁਰਕਦਾ ਹਰਿ ਕਰਤੈ ਮਾਰਿ ਕਢਾਇਆ ॥
जमु चूहा किरस नित कुरकदा हरि करतै मारि कढाइआ ॥

मृत्यूचा उंदीर सतत पीक कुरतडत असतो, परंतु सृष्टीकर्त्या परमेश्वराने त्याला मारले आणि दूर पळवले.

ਕਿਰਸਾਣੀ ਜੰਮੀ ਭਾਉ ਕਰਿ ਹਰਿ ਬੋਹਲ ਬਖਸ ਜਮਾਇਆ ॥
किरसाणी जंमी भाउ करि हरि बोहल बखस जमाइआ ॥

परमेश्वराच्या प्रेमाने शेती यशस्वी झाली आणि देवाच्या कृपेने पीक आले.

ਤਿਨ ਕਾ ਕਾੜਾ ਅੰਦੇਸਾ ਸਭੁ ਲਾਹਿਓਨੁ ਜਿਨੀ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਧਿਆਇਆ ॥
तिन का काड़ा अंदेसा सभु लाहिओनु जिनी सतिगुरु पुरखु धिआइआ ॥

ज्यांनी खऱ्या गुरूचे, आदिमानवाचे ध्यान केले आहे, त्यांच्या सर्व जळजळ आणि चिंता त्यांनी दूर केल्या आहेत.

ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਅਰਾਧਿਆ ਆਪਿ ਤਰਿਆ ਸਭੁ ਜਗਤੁ ਤਰਾਇਆ ॥੧॥
जन नानक नामु अराधिआ आपि तरिआ सभु जगतु तराइआ ॥१॥

हे सेवक नानक, जो भगवंताच्या नामाची उपासना करतो व त्याची उपासना करतो, तो पोहतो आणि सर्व जगाचे रक्षण करतो. ||1||

ਮਃ ੪ ॥
मः ४ ॥

चौथी मेहल:

ਸਾਰਾ ਦਿਨੁ ਲਾਲਚਿ ਅਟਿਆ ਮਨਮੁਖਿ ਹੋਰੇ ਗਲਾ ॥
सारा दिनु लालचि अटिआ मनमुखि होरे गला ॥

स्वार्थी मनमुख हा दिवसभर लोभाने व्यापलेला असतो, जरी तो अन्यथा दावा करतो.

ਰਾਤੀ ਊਘੈ ਦਬਿਆ ਨਵੇ ਸੋਤ ਸਭਿ ਢਿਲਾ ॥
राती ऊघै दबिआ नवे सोत सभि ढिला ॥

रात्री, तो थकवा दूर करतो आणि त्याची सर्व नऊ छिद्रे कमकुवत होतात.

ਮਨਮੁਖਾ ਦੈ ਸਿਰਿ ਜੋਰਾ ਅਮਰੁ ਹੈ ਨਿਤ ਦੇਵਹਿ ਭਲਾ ॥
मनमुखा दै सिरि जोरा अमरु है नित देवहि भला ॥

मनमुखाच्या डोक्यावर स्त्रीचा आदेश आहे; तिला, तो कधीही चांगुलपणाची वचने पाळतो.

ਜੋਰਾ ਦਾ ਆਖਿਆ ਪੁਰਖ ਕਮਾਵਦੇ ਸੇ ਅਪਵਿਤ ਅਮੇਧ ਖਲਾ ॥
जोरा दा आखिआ पुरख कमावदे से अपवित अमेध खला ॥

जे पुरुष स्त्रियांच्या आज्ञेनुसार वागतात ते अपवित्र, मलिन आणि मूर्ख असतात.

ਕਾਮਿ ਵਿਆਪੇ ਕੁਸੁਧ ਨਰ ਸੇ ਜੋਰਾ ਪੁਛਿ ਚਲਾ ॥
कामि विआपे कुसुध नर से जोरा पुछि चला ॥

ते अपवित्र पुरुष कामवासनेत मग्न असतात; ते त्यांच्या महिलांचा सल्ला घेतात आणि त्यानुसार चालतात.

ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਆਖਿਐ ਜੋ ਚਲੈ ਸੋ ਸਤਿ ਪੁਰਖੁ ਭਲ ਭਲਾ ॥
सतिगुर कै आखिऐ जो चलै सो सति पुरखु भल भला ॥

जो खरा गुरू सांगतो त्याप्रमाणे चालतो, तोच खरा पुरुष, सर्वोत्कृष्ट.

ਜੋਰਾ ਪੁਰਖ ਸਭਿ ਆਪਿ ਉਪਾਇਅਨੁ ਹਰਿ ਖੇਲ ਸਭਿ ਖਿਲਾ ॥
जोरा पुरख सभि आपि उपाइअनु हरि खेल सभि खिला ॥

त्याने स्वतः सर्व स्त्रिया आणि पुरुष निर्माण केले; प्रत्येक नाटक परमेश्वर स्वतःच खेळतो.

ਸਭ ਤੇਰੀ ਬਣਤ ਬਣਾਵਣੀ ਨਾਨਕ ਭਲ ਭਲਾ ॥੨॥
सभ तेरी बणत बणावणी नानक भल भला ॥२॥

संपूर्ण सृष्टी तूच निर्माण केलीस; हे नानक, हे सर्वांत श्रेष्ठ आहे. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਤੂ ਵੇਪਰਵਾਹੁ ਅਥਾਹੁ ਹੈ ਅਤੁਲੁ ਕਿਉ ਤੁਲੀਐ ॥
तू वेपरवाहु अथाहु है अतुलु किउ तुलीऐ ॥

तू निश्चिंत, अथांग आणि अथांग आहेस; तुला कसे मोजता येईल?

ਸੇ ਵਡਭਾਗੀ ਜਿ ਤੁਧੁ ਧਿਆਇਦੇ ਜਿਨ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੀਐ ॥
से वडभागी जि तुधु धिआइदे जिन सतिगुरु मिलीऐ ॥

ज्यांना खऱ्या गुरुंची भेट झाली आहे आणि जे तुझे ध्यान करतात ते भाग्यवान आहेत.

ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ ਸਤਿ ਸਰੂਪੁ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਬਣੀਐ ॥
सतिगुर की बाणी सति सरूपु है गुरबाणी बणीऐ ॥

खऱ्या गुरूंची बाणी हे सत्याचे मूर्त स्वरूप आहे; गुरबानीद्वारे माणूस परिपूर्ण होतो.

ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਰੀਸੈ ਹੋਰਿ ਕਚੁ ਪਿਚੁ ਬੋਲਦੇ ਸੇ ਕੂੜਿਆਰ ਕੂੜੇ ਝੜਿ ਪੜੀਐ ॥
सतिगुर की रीसै होरि कचु पिचु बोलदे से कूड़िआर कूड़े झड़ि पड़ीऐ ॥

ईर्षेने खऱ्या गुरूंचे अनुकरण करणारे, काहीजण चांगले-वाईट बोलू शकतात, परंतु खोट्यांचा त्यांच्या खोटेपणाने नाश होतो.

ਓਨੑਾ ਅੰਦਰਿ ਹੋਰੁ ਮੁਖਿ ਹੋਰੁ ਹੈ ਬਿਖੁ ਮਾਇਆ ਨੋ ਝਖਿ ਮਰਦੇ ਕੜੀਐ ॥੯॥
ओना अंदरि होरु मुखि होरु है बिखु माइआ नो झखि मरदे कड़ीऐ ॥९॥

त्यांच्या आत एक गोष्ट आहे आणि त्यांच्या तोंडात दुसरी गोष्ट आहे. ते मायेचे विष शोषून घेतात आणि नंतर ते दुःखाने वाया घालवतात. ||9||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੪ ॥
सलोक मः ४ ॥

सालोक, चौथी मेहल:

ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਸੇਵਾ ਨਿਰਮਲੀ ਨਿਰਮਲ ਜਨੁ ਹੋਇ ਸੁ ਸੇਵਾ ਘਾਲੇ ॥
सतिगुर की सेवा निरमली निरमल जनु होइ सु सेवा घाले ॥

खऱ्या गुरूंची सेवा ही निष्कलंक आणि शुद्ध असते; जे नम्र आहेत ते ही सेवा करतात.

ਜਿਨ ਅੰਦਰਿ ਕਪਟੁ ਵਿਕਾਰੁ ਝੂਠੁ ਓਇ ਆਪੇ ਸਚੈ ਵਖਿ ਕਢੇ ਜਜਮਾਲੇ ॥
जिन अंदरि कपटु विकारु झूठु ओइ आपे सचै वखि कढे जजमाले ॥

ज्यांच्या आत कपट, भ्रष्टता आणि खोटेपणा आहे - सत्य भगवान त्यांना कुष्ठरोग्याप्रमाणे बाहेर काढतात.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430