श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 327


ਤਨ ਮਹਿ ਹੋਤੀ ਕੋਟਿ ਉਪਾਧਿ ॥
तन महि होती कोटि उपाधि ॥

माझे शरीर लाखो रोगांनी ग्रासले होते.

ਉਲਟਿ ਭਈ ਸੁਖ ਸਹਜਿ ਸਮਾਧਿ ॥
उलटि भई सुख सहजि समाधि ॥

त्यांचे रूपांतर समाधीच्या शांत, शांत एकाग्रतेत झाले आहे.

ਆਪੁ ਪਛਾਨੈ ਆਪੈ ਆਪ ॥
आपु पछानै आपै आप ॥

जेव्हा कोणी स्वतःला समजून घेतो,

ਰੋਗੁ ਨ ਬਿਆਪੈ ਤੀਨੌ ਤਾਪ ॥੨॥
रोगु न बिआपै तीनौ ताप ॥२॥

तो यापुढे आजार आणि तीन तापाने ग्रस्त नाही. ||2||

ਅਬ ਮਨੁ ਉਲਟਿ ਸਨਾਤਨੁ ਹੂਆ ॥
अब मनु उलटि सनातनु हूआ ॥

माझे मन आता त्याच्या मूळ शुद्धतेकडे परत आले आहे.

ਤਬ ਜਾਨਿਆ ਜਬ ਜੀਵਤ ਮੂਆ ॥
तब जानिआ जब जीवत मूआ ॥

मी जिवंत असताना मृत झालो, तेव्हाच मला परमेश्वराची ओळख झाली.

ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਸੁਖਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵਉ ॥
कहु कबीर सुखि सहजि समावउ ॥

कबीर म्हणतात, मी आता अंतर्ज्ञानी शांती आणि शांततेत मग्न आहे.

ਆਪਿ ਨ ਡਰਉ ਨ ਅਵਰ ਡਰਾਵਉ ॥੩॥੧੭॥
आपि न डरउ न अवर डरावउ ॥३॥१७॥

मी कोणाला घाबरत नाही आणि मी इतर कोणावरही भीती दाखवत नाही. ||3||17||

ਗਉੜੀ ਕਬੀਰ ਜੀ ॥
गउड़ी कबीर जी ॥

गौरी, कबीर जी:

ਪਿੰਡਿ ਮੂਐ ਜੀਉ ਕਿਹ ਘਰਿ ਜਾਤਾ ॥
पिंडि मूऐ जीउ किह घरि जाता ॥

शरीर मेल्यावर आत्मा कुठे जातो?

ਸਬਦਿ ਅਤੀਤਿ ਅਨਾਹਦਿ ਰਾਤਾ ॥
सबदि अतीति अनाहदि राता ॥

ते शब्दाच्या अस्पर्शित, अस्पर्शित रागात लीन झाले आहे.

ਜਿਨਿ ਰਾਮੁ ਜਾਨਿਆ ਤਿਨਹਿ ਪਛਾਨਿਆ ॥
जिनि रामु जानिआ तिनहि पछानिआ ॥

जो परमेश्वराला ओळखतो तोच त्याला ओळखतो.

ਜਿਉ ਗੂੰਗੇ ਸਾਕਰ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ॥੧॥
जिउ गूंगे साकर मनु मानिआ ॥१॥

साखर मिठाई खाणाऱ्या आणि न बोलता नुसते हसणाऱ्या मुकासारखे मन तृप्त आणि तृप्त होते. ||1||

ਐਸਾ ਗਿਆਨੁ ਕਥੈ ਬਨਵਾਰੀ ॥
ऐसा गिआनु कथै बनवारी ॥

हे असे आध्यात्मिक ज्ञान आहे जे परमेश्वराने दिले आहे.

ਮਨ ਰੇ ਪਵਨ ਦ੍ਰਿੜ ਸੁਖਮਨ ਨਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
मन रे पवन द्रिड़ सुखमन नारी ॥१॥ रहाउ ॥

हे मन, सुषमनाच्या मध्यवर्ती वाहिनीमध्ये आपला श्वास स्थिर ठेव. ||1||विराम||

ਸੋ ਗੁਰੁ ਕਰਹੁ ਜਿ ਬਹੁਰਿ ਨ ਕਰਨਾ ॥
सो गुरु करहु जि बहुरि न करना ॥

असा गुरू ग्रहण करा की पुन्हा दुसरा दत्तक घ्यावा लागणार नाही.

ਸੋ ਪਦੁ ਰਵਹੁ ਜਿ ਬਹੁਰਿ ਨ ਰਵਨਾ ॥
सो पदु रवहु जि बहुरि न रवना ॥

अशा स्थितीत राहा, की तुम्हाला कधीही दुसऱ्यामध्ये राहावे लागणार नाही.

ਸੋ ਧਿਆਨੁ ਧਰਹੁ ਜਿ ਬਹੁਰਿ ਨ ਧਰਨਾ ॥
सो धिआनु धरहु जि बहुरि न धरना ॥

असे ध्यान आलिंगन द्या, की तुम्हाला कधीही दुस-याला आलिंगन द्यावे लागणार नाही.

ਐਸੇ ਮਰਹੁ ਜਿ ਬਹੁਰਿ ਨ ਮਰਨਾ ॥੨॥
ऐसे मरहु जि बहुरि न मरना ॥२॥

अशा रीतीने मरा की पुन्हा कधीही मरावे लागणार नाही. ||2||

ਉਲਟੀ ਗੰਗਾ ਜਮੁਨ ਮਿਲਾਵਉ ॥
उलटी गंगा जमुन मिलावउ ॥

तुमचा श्वास डाव्या वाहिनीपासून दूर करा आणि उजव्या वाहिनीपासून दूर करा आणि त्यांना सुषमनाच्या मध्यवर्ती वाहिनीमध्ये एकत्र करा.

ਬਿਨੁ ਜਲ ਸੰਗਮ ਮਨ ਮਹਿ ਨੑਾਵਉ ॥
बिनु जल संगम मन महि नावउ ॥

त्यांच्या मनातील संगमावर, तेथे पाण्याशिवाय स्नान करा.

ਲੋਚਾ ਸਮਸਰਿ ਇਹੁ ਬਿਉਹਾਰਾ ॥
लोचा समसरि इहु बिउहारा ॥

सर्वांकडे निष्पक्ष नजरेने पाहणे - हा तुमचा रोजचा व्यवसाय असू द्या.

ਤਤੁ ਬੀਚਾਰਿ ਕਿਆ ਅਵਰਿ ਬੀਚਾਰਾ ॥੩॥
ततु बीचारि किआ अवरि बीचारा ॥३॥

वास्तविकतेचे हे सार चिंतन करा - चिंतन करण्यासारखे दुसरे काय आहे? ||3||

ਅਪੁ ਤੇਜੁ ਬਾਇ ਪ੍ਰਿਥਮੀ ਆਕਾਸਾ ॥
अपु तेजु बाइ प्रिथमी आकासा ॥

पाणी, अग्नि, वारा, पृथ्वी आणि आकाश

ਐਸੀ ਰਹਤ ਰਹਉ ਹਰਿ ਪਾਸਾ ॥
ऐसी रहत रहउ हरि पासा ॥

अशा जीवनपद्धतीचा अवलंब करा आणि तुम्ही परमेश्वराच्या जवळ जाल.

ਕਹੈ ਕਬੀਰ ਨਿਰੰਜਨ ਧਿਆਵਉ ॥
कहै कबीर निरंजन धिआवउ ॥

कबीर म्हणतात, निष्कलंक परमेश्वराचे ध्यान कर.

ਤਿਤੁ ਘਰਿ ਜਾਉ ਜਿ ਬਹੁਰਿ ਨ ਆਵਉ ॥੪॥੧੮॥
तितु घरि जाउ जि बहुरि न आवउ ॥४॥१८॥

त्या घराकडे जा, जे तुम्हाला कधीही सोडावे लागणार नाही. ||4||18||

ਗਉੜੀ ਕਬੀਰ ਜੀ ਤਿਪਦੇ ॥
गउड़ी कबीर जी तिपदे ॥

गौरी, कबीर जी, थी-पाध्ये:

ਕੰਚਨ ਸਿਉ ਪਾਈਐ ਨਹੀ ਤੋਲਿ ॥
कंचन सिउ पाईऐ नही तोलि ॥

तुमचे वजन सोन्यामध्ये अर्पण करून तो मिळू शकत नाही.

ਮਨੁ ਦੇ ਰਾਮੁ ਲੀਆ ਹੈ ਮੋਲਿ ॥੧॥
मनु दे रामु लीआ है मोलि ॥१॥

पण मी परमेश्वराला माझे मन देऊन विकत घेतले आहे. ||1||

ਅਬ ਮੋਹਿ ਰਾਮੁ ਅਪੁਨਾ ਕਰਿ ਜਾਨਿਆ ॥
अब मोहि रामु अपुना करि जानिआ ॥

आता मी ओळखले की तो माझा प्रभू आहे.

ਸਹਜ ਸੁਭਾਇ ਮੇਰਾ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
सहज सुभाइ मेरा मनु मानिआ ॥१॥ रहाउ ॥

माझे मन अंतर्ज्ञानाने त्याच्यावर प्रसन्न झाले आहे. ||1||विराम||

ਬ੍ਰਹਮੈ ਕਥਿ ਕਥਿ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥
ब्रहमै कथि कथि अंतु न पाइआ ॥

ब्रह्मदेव सतत त्याच्याबद्दल बोलले, परंतु त्यांची मर्यादा सापडली नाही.

ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਬੈਠੇ ਘਰਿ ਆਇਆ ॥੨॥
राम भगति बैठे घरि आइआ ॥२॥

भगवंतावरील माझ्या भक्तीमुळे तो माझ्या अंतरंगात बसायला आला आहे. ||2||

ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਚੰਚਲ ਮਤਿ ਤਿਆਗੀ ॥
कहु कबीर चंचल मति तिआगी ॥

कबीर म्हणतात, मी माझ्या चंचल बुद्धीचा त्याग केला आहे.

ਕੇਵਲ ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਨਿਜ ਭਾਗੀ ॥੩॥੧॥੧੯॥
केवल राम भगति निज भागी ॥३॥१॥१९॥

केवळ परमेश्वराची उपासना करणे हे माझे भाग्य आहे. ||3||1||19||

ਗਉੜੀ ਕਬੀਰ ਜੀ ॥
गउड़ी कबीर जी ॥

गौरी, कबीर जी:

ਜਿਹ ਮਰਨੈ ਸਭੁ ਜਗਤੁ ਤਰਾਸਿਆ ॥
जिह मरनै सभु जगतु तरासिआ ॥

तो मृत्यू जो संपूर्ण जगाला घाबरवतो

ਸੋ ਮਰਨਾ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਪ੍ਰਗਾਸਿਆ ॥੧॥
सो मरना गुर सबदि प्रगासिआ ॥१॥

त्या मृत्यूचे स्वरूप मला गुरूंच्या वचनातून प्रगट झाले आहे. ||1||

ਅਬ ਕੈਸੇ ਮਰਉ ਮਰਨਿ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ॥
अब कैसे मरउ मरनि मनु मानिआ ॥

आता, मी कसा मरणार? माझ्या मनाने आधीच मृत्यू स्वीकारला आहे.

ਮਰਿ ਮਰਿ ਜਾਤੇ ਜਿਨ ਰਾਮੁ ਨ ਜਾਨਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
मरि मरि जाते जिन रामु न जानिआ ॥१॥ रहाउ ॥

जे परमेश्वराला ओळखत नाहीत ते पुन्हा पुन्हा मरतात आणि नंतर निघून जातात. ||1||विराम||

ਮਰਨੋ ਮਰਨੁ ਕਹੈ ਸਭੁ ਕੋਈ ॥
मरनो मरनु कहै सभु कोई ॥

प्रत्येकजण म्हणतो, मी मरणार आहे, मी मरणार आहे.

ਸਹਜੇ ਮਰੈ ਅਮਰੁ ਹੋਇ ਸੋਈ ॥੨॥
सहजे मरै अमरु होइ सोई ॥२॥

पण तो एकटाच अमर होतो, जो अंतर्ज्ञानाने मरतो. ||2||

ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਮਨਿ ਭਇਆ ਅਨੰਦਾ ॥
कहु कबीर मनि भइआ अनंदा ॥

कबीर म्हणतात, माझे मन आनंदाने भरले आहे;

ਗਇਆ ਭਰਮੁ ਰਹਿਆ ਪਰਮਾਨੰਦਾ ॥੩॥੨੦॥
गइआ भरमु रहिआ परमानंदा ॥३॥२०॥

माझ्या शंका दूर झाल्या आहेत आणि मी आनंदात आहे. ||3||20||

ਗਉੜੀ ਕਬੀਰ ਜੀ ॥
गउड़ी कबीर जी ॥

गौरी, कबीर जी:

ਕਤ ਨਹੀ ਠਉਰ ਮੂਲੁ ਕਤ ਲਾਵਉ ॥
कत नही ठउर मूलु कत लावउ ॥

जिथं आत्मा दुखतो तिथं विशेष स्थान नाही; मी मलम कुठे लावावे?

ਖੋਜਤ ਤਨ ਮਹਿ ਠਉਰ ਨ ਪਾਵਉ ॥੧॥
खोजत तन महि ठउर न पावउ ॥१॥

मी मृतदेहाचा शोध घेतला, पण मला अशी जागा मिळाली नाही. ||1||

ਲਾਗੀ ਹੋਇ ਸੁ ਜਾਨੈ ਪੀਰ ॥
लागी होइ सु जानै पीर ॥

त्यालाच कळते, ज्याला अशा प्रेमाची वेदना जाणवते;

ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਅਨੀਆਲੇ ਤੀਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
राम भगति अनीआले तीर ॥१॥ रहाउ ॥

परमेश्वराच्या भक्तीचे बाण किती तीक्ष्ण आहेत! ||1||विराम||

ਏਕ ਭਾਇ ਦੇਖਉ ਸਭ ਨਾਰੀ ॥
एक भाइ देखउ सभ नारी ॥

मी त्याच्या सर्व आत्म्या-वधूंकडे निष्पक्ष नजरेने पाहतो;

ਕਿਆ ਜਾਨਉ ਸਹ ਕਉਨ ਪਿਆਰੀ ॥੨॥
किआ जानउ सह कउन पिआरी ॥२॥

पतीला कोणते प्रिय आहेत हे मला कसे कळेल? ||2||

ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਜਾ ਕੈ ਮਸਤਕਿ ਭਾਗੁ ॥
कहु कबीर जा कै मसतकि भागु ॥

कबीर म्हणतात, ज्याच्या कपाळावर असे भाग्य कोरलेले आहे

ਸਭ ਪਰਹਰਿ ਤਾ ਕਉ ਮਿਲੈ ਸੁਹਾਗੁ ॥੩॥੨੧॥
सभ परहरि ता कउ मिलै सुहागु ॥३॥२१॥

तिचा पती प्रभू इतर सर्वांना दूर करतो आणि तिला भेटतो. ||3||21||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430