श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 946


ਵਰਨੁ ਭੇਖੁ ਅਸਰੂਪੁ ਸੁ ਏਕੋ ਏਕੋ ਸਬਦੁ ਵਿਡਾਣੀ ॥
वरनु भेखु असरूपु सु एको एको सबदु विडाणी ॥

रंग, पेहराव आणि रूप एका परमेश्वरात सामावलेले होते; शब्द एक, अद्भुत परमेश्वरामध्ये समाविष्ट होते.

ਸਾਚ ਬਿਨਾ ਸੂਚਾ ਕੋ ਨਾਹੀ ਨਾਨਕ ਅਕਥ ਕਹਾਣੀ ॥੬੭॥
साच बिना सूचा को नाही नानक अकथ कहाणी ॥६७॥

खऱ्या नामाशिवाय कोणीही शुद्ध होऊ शकत नाही; हे नानक, हे अव्यक्त भाषण आहे. ||67||

ਕਿਤੁ ਕਿਤੁ ਬਿਧਿ ਜਗੁ ਉਪਜੈ ਪੁਰਖਾ ਕਿਤੁ ਕਿਤੁ ਦੁਖਿ ਬਿਨਸਿ ਜਾਈ ॥
कितु कितु बिधि जगु उपजै पुरखा कितु कितु दुखि बिनसि जाई ॥

"हे माणसा, जगाची निर्मिती कशी झाली? आणि कोणत्या आपत्तीने त्याचा अंत होईल?"

ਹਉਮੈ ਵਿਚਿ ਜਗੁ ਉਪਜੈ ਪੁਰਖਾ ਨਾਮਿ ਵਿਸਰਿਐ ਦੁਖੁ ਪਾਈ ॥
हउमै विचि जगु उपजै पुरखा नामि विसरिऐ दुखु पाई ॥

अहंकारात हे जग निर्माण झाले, हे मनुष्य; नाम विसरले की ते दुःख भोगून मरते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਵੈ ਸੁ ਗਿਆਨੁ ਤਤੁ ਬੀਚਾਰੈ ਹਉਮੈ ਸਬਦਿ ਜਲਾਏ ॥
गुरमुखि होवै सु गिआनु ततु बीचारै हउमै सबदि जलाए ॥

जो गुरुमुख बनतो तो अध्यात्मिक ज्ञानाच्या साराचे चिंतन करतो; शब्दाच्या सहाय्याने तो त्याचा अहंकार जाळून टाकतो.

ਤਨੁ ਮਨੁ ਨਿਰਮਲੁ ਨਿਰਮਲ ਬਾਣੀ ਸਾਚੈ ਰਹੈ ਸਮਾਏ ॥
तनु मनु निरमलु निरमल बाणी साचै रहै समाए ॥

शब्दाच्या पवित्र बाणीद्वारे त्याचे शरीर आणि मन निष्कलंक बनते. तो सत्यात लीन राहतो.

ਨਾਮੇ ਨਾਮਿ ਰਹੈ ਬੈਰਾਗੀ ਸਾਚੁ ਰਖਿਆ ਉਰਿ ਧਾਰੇ ॥
नामे नामि रहै बैरागी साचु रखिआ उरि धारे ॥

नामाने, भगवंताच्या नामाने तो अलिप्त राहतो; तो खरे नाम आपल्या हृदयात धारण करतो.

ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਜੋਗੁ ਕਦੇ ਨ ਹੋਵੈ ਦੇਖਹੁ ਰਿਦੈ ਬੀਚਾਰੇ ॥੬੮॥
नानक बिनु नावै जोगु कदे न होवै देखहु रिदै बीचारे ॥६८॥

हे नानक, नामाशिवाय योग कधीच प्राप्त होत नाही; हे तुमच्या हृदयात विचार करा आणि पहा. ||68||

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਚੁ ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰੈ ਕੋਇ ॥
गुरमुखि साचु सबदु बीचारै कोइ ॥

गुरुमुख हा शब्दाच्या खऱ्या शब्दावर चिंतन करणारा असतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚੁ ਬਾਣੀ ਪਰਗਟੁ ਹੋਇ ॥
गुरमुखि सचु बाणी परगटु होइ ॥

गुरुमुखाला खरी बानी प्रगट होते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਨੁ ਭੀਜੈ ਵਿਰਲਾ ਬੂਝੈ ਕੋਇ ॥
गुरमुखि मनु भीजै विरला बूझै कोइ ॥

गुरुमुखाचे मन परमेश्वराच्या प्रेमाने भिजलेले असते, पण हे समजणारे किती दुर्मिळ असतात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਹੋਇ ॥
गुरमुखि निज घरि वासा होइ ॥

गुरुमुख स्वतःच्या घरात, खोलवर वास करतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੋਗੀ ਜੁਗਤਿ ਪਛਾਣੈ ॥
गुरमुखि जोगी जुगति पछाणै ॥

गुरुमुखाला योगाचा मार्ग कळतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਨਕ ਏਕੋ ਜਾਣੈ ॥੬੯॥
गुरमुखि नानक एको जाणै ॥६९॥

हे नानक, गुरुमुख एकच परमेश्वराला ओळखतो. ||69||

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵੇ ਜੋਗੁ ਨ ਹੋਈ ॥
बिनु सतिगुर सेवे जोगु न होई ॥

खऱ्या गुरूंची सेवा केल्याशिवाय योग साधता येत नाही;

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟੇ ਮੁਕਤਿ ਨ ਕੋਈ ॥
बिनु सतिगुर भेटे मुकति न कोई ॥

खऱ्या गुरूंना भेटल्याशिवाय कोणीही मुक्त होत नाही.

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟੇ ਨਾਮੁ ਪਾਇਆ ਨ ਜਾਇ ॥
बिनु सतिगुर भेटे नामु पाइआ न जाइ ॥

खऱ्या गुरूंना भेटल्याशिवाय नाम सापडत नाही.

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟੇ ਮਹਾ ਦੁਖੁ ਪਾਇ ॥
बिनु सतिगुर भेटे महा दुखु पाइ ॥

खऱ्या गुरूंना भेटल्याशिवाय भयंकर वेदना होतात.

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟੇ ਮਹਾ ਗਰਬਿ ਗੁਬਾਰਿ ॥
बिनु सतिगुर भेटे महा गरबि गुबारि ॥

खऱ्या गुरूंना भेटल्याशिवाय केवळ अहंभावाचा गडद अंधार असतो.

ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਮੁਆ ਜਨਮੁ ਹਾਰਿ ॥੭੦॥
नानक बिनु गुर मुआ जनमु हारि ॥७०॥

हे नानक, खऱ्या गुरूशिवाय, या जीवनाची संधी गमावून माणूस मरतो. ||70||

ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਨੁ ਜੀਤਾ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ॥
गुरमुखि मनु जीता हउमै मारि ॥

गुरुमुख आपल्या अहंकाराला वश करून आपले मन जिंकतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਚੁ ਰਖਿਆ ਉਰ ਧਾਰਿ ॥
गुरमुखि साचु रखिआ उर धारि ॥

गुरुमुख आपल्या हृदयात सत्य धारण करतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਗੁ ਜੀਤਾ ਜਮਕਾਲੁ ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰਿ ॥
गुरमुखि जगु जीता जमकालु मारि बिदारि ॥

गुरुमुख जग जिंकतो; तो मृत्यूच्या दूताला खाली पाडतो आणि त्याला मारतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਦਰਗਹ ਨ ਆਵੈ ਹਾਰਿ ॥
गुरमुखि दरगह न आवै हारि ॥

गुरुमुख परमेश्वराच्या दरबारात हरत नाही.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਏ ਸੁੋ ਜਾਣੈ ॥
गुरमुखि मेलि मिलाए सुो जाणै ॥

गुरुमुख देवाच्या संघात एकरूप होतो; त्यालाच माहीत आहे.

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਬਦਿ ਪਛਾਣੈ ॥੭੧॥
नानक गुरमुखि सबदि पछाणै ॥७१॥

हे नानक, गुरुमुखाला शब्दाची जाणीव होते. ||71||

ਸਬਦੈ ਕਾ ਨਿਬੇੜਾ ਸੁਣਿ ਤੂ ਅਉਧੂ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਜੋਗੁ ਨ ਹੋਈ ॥
सबदै का निबेड़ा सुणि तू अउधू बिनु नावै जोगु न होई ॥

हे शब्दाचे सार आहे - अहो संन्यासी आणि योगींनो, ऐका. नामाशिवाय योग नाही.

ਨਾਮੇ ਰਾਤੇ ਅਨਦਿਨੁ ਮਾਤੇ ਨਾਮੈ ਤੇ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ॥
नामे राते अनदिनु माते नामै ते सुखु होई ॥

जे नामात रमलेले असतात, ते रात्रंदिवस मादक असतात; नामाने त्यांना शांती मिळते.

ਨਾਮੈ ਹੀ ਤੇ ਸਭੁ ਪਰਗਟੁ ਹੋਵੈ ਨਾਮੇ ਸੋਝੀ ਪਾਈ ॥
नामै ही ते सभु परगटु होवै नामे सोझी पाई ॥

नामाने सर्व काही प्रकट होते; नामाने बोध होतो.

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਭੇਖ ਕਰਹਿ ਬਹੁਤੇਰੇ ਸਚੈ ਆਪਿ ਖੁਆਈ ॥
बिनु नावै भेख करहि बहुतेरे सचै आपि खुआई ॥

नामाशिवाय लोक सर्व प्रकारचे धार्मिक वस्त्र परिधान करतात; खऱ्या प्रभूनेच त्यांना गोंधळात टाकले आहे.

ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਨਾਮੁ ਪਾਈਐ ਅਉਧੂ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਤਾ ਹੋਈ ॥
सतिगुर ते नामु पाईऐ अउधू जोग जुगति ता होई ॥

हे संन्यासी, खऱ्या गुरूंकडूनच नाम प्राप्त होते आणि मग योगमार्ग सापडतो.

ਕਰਿ ਬੀਚਾਰੁ ਮਨਿ ਦੇਖਹੁ ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥੭੨॥
करि बीचारु मनि देखहु नानक बिनु नावै मुकति न होई ॥७२॥

यावर तुमच्या मनात विचार करा आणि पहा. हे नानक, नामाशिवाय मुक्ती नाही. ||७२||

ਤੇਰੀ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਤੂਹੈ ਜਾਣਹਿ ਕਿਆ ਕੋ ਆਖਿ ਵਖਾਣੈ ॥
तेरी गति मिति तूहै जाणहि किआ को आखि वखाणै ॥

परमेश्वरा, तुझी अवस्था आणि व्याप्ती तूच जाणतोस; याबद्दल कोणी काय म्हणेल?

ਤੂ ਆਪੇ ਗੁਪਤਾ ਆਪੇ ਪਰਗਟੁ ਆਪੇ ਸਭਿ ਰੰਗ ਮਾਣੈ ॥
तू आपे गुपता आपे परगटु आपे सभि रंग माणै ॥

तू स्वतः लपलेला आहेस आणि तूच प्रगट झाला आहेस. तुम्ही स्वतः सर्व सुखांचा उपभोग घेत आहात.

ਸਾਧਿਕ ਸਿਧ ਗੁਰੂ ਬਹੁ ਚੇਲੇ ਖੋਜਤ ਫਿਰਹਿ ਫੁਰਮਾਣੈ ॥
साधिक सिध गुरू बहु चेले खोजत फिरहि फुरमाणै ॥

साधक, सिद्ध, अनेक गुरू आणि शिष्य तुझ्या इच्छेनुसार तुला शोधत फिरत असतात.

ਮਾਗਹਿ ਨਾਮੁ ਪਾਇ ਇਹ ਭਿਖਿਆ ਤੇਰੇ ਦਰਸਨ ਕਉ ਕੁਰਬਾਣੈ ॥
मागहि नामु पाइ इह भिखिआ तेरे दरसन कउ कुरबाणै ॥

ते तुझ्या नावाची याचना करतात आणि तू त्यांना या दानाचा आशीर्वाद देतोस. तुझ्या दर्शनाच्या धन्य दर्शनाला मी आहुती आहे.

ਅਬਿਨਾਸੀ ਪ੍ਰਭਿ ਖੇਲੁ ਰਚਾਇਆ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੋਝੀ ਹੋਈ ॥
अबिनासी प्रभि खेलु रचाइआ गुरमुखि सोझी होई ॥

अनादी अविनाशी भगवंताने हे नाटक रंगवले आहे; गुरुमुखाला ते समजते.

ਨਾਨਕ ਸਭਿ ਜੁਗ ਆਪੇ ਵਰਤੈ ਦੂਜਾ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥੭੩॥੧॥
नानक सभि जुग आपे वरतै दूजा अवरु न कोई ॥७३॥१॥

हे नानक, तो युगानुयुगे स्वतःचा विस्तार करतो; त्याच्याशिवाय दुसरे कोणी नाही. ||७३||१||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430