श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 303


ਜਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਰਾਫੁ ਨਦਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਸੁਆਵਗੀਰ ਸਭਿ ਉਘੜਿ ਆਏ ॥
जा सतिगुरु सराफु नदरि करि देखै सुआवगीर सभि उघड़ि आए ॥

खरा गुरू, परीक्षक, जेव्हा त्याच्या नजरेने पाहतो, तेव्हा स्वार्थी सर्व उघड होतात.

ਓਇ ਜੇਹਾ ਚਿਤਵਹਿ ਨਿਤ ਤੇਹਾ ਪਾਇਨਿ ਓਇ ਤੇਹੋ ਜੇਹੇ ਦਯਿ ਵਜਾਏ ॥
ओइ जेहा चितवहि नित तेहा पाइनि ओइ तेहो जेहे दयि वजाए ॥

जसा विचार करतो, तसाच त्याला प्राप्त होतो आणि परमेश्वर त्याला प्रगट करतो.

ਨਾਨਕ ਦੁਹੀ ਸਿਰੀ ਖਸਮੁ ਆਪੇ ਵਰਤੈ ਨਿਤ ਕਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਚਲਤ ਸਬਾਏ ॥੧॥
नानक दुही सिरी खसमु आपे वरतै नित करि करि देखै चलत सबाए ॥१॥

हे नानक, प्रभु आणि स्वामी दोन्ही टोकांना व्याप्त आहेत; तो सतत अभिनय करतो, आणि त्याचे स्वतःचे नाटक पाहतो. ||1||

ਮਃ ੪ ॥
मः ४ ॥

चौथी मेहल:

ਇਕੁ ਮਨੁ ਇਕੁ ਵਰਤਦਾ ਜਿਤੁ ਲਗੈ ਸੋ ਥਾਇ ਪਾਇ ॥
इकु मनु इकु वरतदा जितु लगै सो थाइ पाइ ॥

नश्वर एक मनाचा असतो - तो जे काही समर्पित करतो, त्यात तो यशस्वी होतो.

ਕੋਈ ਗਲਾ ਕਰੇ ਘਨੇਰੀਆ ਜਿ ਘਰਿ ਵਥੁ ਹੋਵੈ ਸਾਈ ਖਾਇ ॥
कोई गला करे घनेरीआ जि घरि वथु होवै साई खाइ ॥

काहीजण खूप बोलतात, पण ते स्वतःच्या घरात जे आहे तेच खातात.

ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸੋਝੀ ਨਾ ਪਵੈ ਅਹੰਕਾਰੁ ਨ ਵਿਚਹੁ ਜਾਇ ॥
बिनु सतिगुर सोझी ना पवै अहंकारु न विचहु जाइ ॥

खऱ्या गुरूशिवाय समंजसपणा मिळत नाही आणि आतून अहंकार निघून जात नाही.

ਅਹੰਕਾਰੀਆ ਨੋ ਦੁਖ ਭੁਖ ਹੈ ਹਥੁ ਤਡਹਿ ਘਰਿ ਘਰਿ ਮੰਗਾਇ ॥
अहंकारीआ नो दुख भुख है हथु तडहि घरि घरि मंगाइ ॥

दुःख आणि भूक अहंकारी लोकांना चिकटून राहते; ते हात पुढे करतात आणि घरोघरी भीक मागतात.

ਕੂੜੁ ਠਗੀ ਗੁਝੀ ਨਾ ਰਹੈ ਮੁਲੰਮਾ ਪਾਜੁ ਲਹਿ ਜਾਇ ॥
कूड़ु ठगी गुझी ना रहै मुलंमा पाजु लहि जाइ ॥

त्यांचा खोटारडेपणा आणि लबाडी लपून राहू शकत नाही; त्यांचे खोटे स्वरूप शेवटी गळून पडते.

ਜਿਸੁ ਹੋਵੈ ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਤਿਸੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਪ੍ਰਭੁ ਆਇ ॥
जिसु होवै पूरबि लिखिआ तिसु सतिगुरु मिलै प्रभु आइ ॥

ज्याच्याकडे असे पूर्वनियोजित भाग्य असते तो खऱ्या गुरूंद्वारे भगवंताला भेटायला येतो.

ਜਿਉ ਲੋਹਾ ਪਾਰਸਿ ਭੇਟੀਐ ਮਿਲਿ ਸੰਗਤਿ ਸੁਵਰਨੁ ਹੋਇ ਜਾਇ ॥
जिउ लोहा पारसि भेटीऐ मिलि संगति सुवरनु होइ जाइ ॥

तत्त्वज्ञानाच्या पाषाणाच्या स्पर्शाने जसे लोखंडाचे रूपांतर सोन्यात होते, त्याचप्रमाणे संगत, पवित्र मंडळीत सामील होऊन लोकांचे रूपांतर होते.

ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੇ ਪ੍ਰਭ ਤੂ ਧਣੀ ਜਿਉ ਭਾਵੈ ਤਿਵੈ ਚਲਾਇ ॥੨॥
जन नानक के प्रभ तू धणी जिउ भावै तिवै चलाइ ॥२॥

हे देवा, तू सेवक नानकांचा स्वामी आहेस; जसे ते तुला आवडते, तू त्याचे नेतृत्व करतोस. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਜਿਨ ਹਰਿ ਹਿਰਦੈ ਸੇਵਿਆ ਤਿਨ ਹਰਿ ਆਪਿ ਮਿਲਾਏ ॥
जिन हरि हिरदै सेविआ तिन हरि आपि मिलाए ॥

जो मनापासून परमेश्वराची सेवा करतो - परमेश्वर स्वतः त्याला स्वतःशी जोडतो.

ਗੁਣ ਕੀ ਸਾਝਿ ਤਿਨ ਸਿਉ ਕਰੀ ਸਭਿ ਅਵਗਣ ਸਬਦਿ ਜਲਾਏ ॥
गुण की साझि तिन सिउ करी सभि अवगण सबदि जलाए ॥

तो सद्गुण आणि योग्यतेच्या भागीदारीत प्रवेश करतो आणि शब्दाच्या अग्नीने त्याचे सर्व अवगुण जाळून टाकतो.

ਅਉਗਣ ਵਿਕਣਿ ਪਲਰੀ ਜਿਸੁ ਦੇਹਿ ਸੁ ਸਚੇ ਪਾਏ ॥
अउगण विकणि पलरी जिसु देहि सु सचे पाए ॥

डिमेरिट्स स्वस्त खरेदी केले जातात, पेंढा सारखे; तो एकटाच योग्यता गोळा करतो, ज्याला खऱ्या परमेश्वराने खूप आशीर्वाद दिला आहे.

ਬਲਿਹਾਰੀ ਗੁਰ ਆਪਣੇ ਜਿਨਿ ਅਉਗਣ ਮੇਟਿ ਗੁਣ ਪਰਗਟੀਆਏ ॥
बलिहारी गुर आपणे जिनि अउगण मेटि गुण परगटीआए ॥

माझे अवगुण मिटवून, माझे सद्गुण प्रगट करणाऱ्या माझ्या गुरुंना मी अर्पण करतो.

ਵਡੀ ਵਡਿਆਈ ਵਡੇ ਕੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਲਾਏ ॥੭॥
वडी वडिआई वडे की गुरमुखि आलाए ॥७॥

गुरुमुख महान परमेश्वर देवाच्या तेजस्वी महानतेचा जप करतात. ||7||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੪ ॥
सलोक मः ४ ॥

सालोक, चौथी मेहल:

ਸਤਿਗੁਰ ਵਿਚਿ ਵਡੀ ਵਡਿਆਈ ਜੋ ਅਨਦਿਨੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵੈ ॥
सतिगुर विचि वडी वडिआई जो अनदिनु हरि हरि नामु धिआवै ॥

रात्रंदिवस भगवंत, हर, हर या नामाचे चिंतन करणाऱ्या खऱ्या गुरुचे मोठेपण मोठे आहे.

ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਰਮਤ ਸੁਚ ਸੰਜਮੁ ਹਰਿ ਨਾਮੇ ਹੀ ਤ੍ਰਿਪਤਾਵੈ ॥
हरि हरि नामु रमत सुच संजमु हरि नामे ही त्रिपतावै ॥

परमेश्वर, हर, हर या नामाचे पुनरावृत्ती म्हणजे त्याची शुद्धता आणि आत्मसंयम; परमेश्वराच्या नामाने तो तृप्त होतो.

ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਤਾਣੁ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦੀਬਾਣੁ ਹਰਿ ਨਾਮੋ ਰਖ ਕਰਾਵੈ ॥
हरि नामु ताणु हरि नामु दीबाणु हरि नामो रख करावै ॥

प्रभूचे नाव हे त्याचे सामर्थ्य आहे आणि प्रभूचे नाव त्याचे शाही दरबार आहे; परमेश्वराचे नाव त्याचे रक्षण करते.

ਜੋ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ਪੂਜੇ ਗੁਰ ਮੂਰਤਿ ਸੋ ਮਨ ਇਛੇ ਫਲ ਪਾਵੈ ॥
जो चितु लाइ पूजे गुर मूरति सो मन इछे फल पावै ॥

जो आपल्या चेतनेला केंद्रस्थानी ठेवून गुरूंची उपासना करतो, त्याला आपल्या मनाच्या इच्छेचे फळ प्राप्त होते.

ਜੋ ਨਿੰਦਾ ਕਰੇ ਸਤਿਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਤਿਸੁ ਕਰਤਾ ਮਾਰ ਦਿਵਾਵੈ ॥
जो निंदा करे सतिगुर पूरे की तिसु करता मार दिवावै ॥

परंतु जो खरा गुरूंची निंदा करतो, तो निर्मात्याकडून मारला जाईल आणि नष्ट होईल.

ਫੇਰਿ ਓਹ ਵੇਲਾ ਓਸੁ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ ਓਹੁ ਆਪਣਾ ਬੀਜਿਆ ਆਪੇ ਖਾਵੈ ॥
फेरि ओह वेला ओसु हथि न आवै ओहु आपणा बीजिआ आपे खावै ॥

ही संधी पुन्हा त्याच्या हाती येणार नाही. त्याने स्वतः जे पेरले ते खावे.

ਨਰਕਿ ਘੋਰਿ ਮੁਹਿ ਕਾਲੈ ਖੜਿਆ ਜਿਉ ਤਸਕਰੁ ਪਾਇ ਗਲਾਵੈ ॥
नरकि घोरि मुहि कालै खड़िआ जिउ तसकरु पाइ गलावै ॥

त्याला सर्वात भयंकर नरकात नेले जाईल, त्याचा चेहरा चोरासारखा काळा केला जाईल आणि त्याच्या गळ्यात फास असेल.

ਫਿਰਿ ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਸਰਣੀ ਪਵੈ ਤਾ ਉਬਰੈ ਜਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵੈ ॥
फिरि सतिगुर की सरणी पवै ता उबरै जा हरि हरि नामु धिआवै ॥

पण जर त्याने पुन्हा खऱ्या गुरूंच्या आश्रमात जाऊन हर, हर नामाचे चिंतन केले तर त्याचा उद्धार होईल.

ਹਰਿ ਬਾਤਾ ਆਖਿ ਸੁਣਾਏ ਨਾਨਕੁ ਹਰਿ ਕਰਤੇ ਏਵੈ ਭਾਵੈ ॥੧॥
हरि बाता आखि सुणाए नानकु हरि करते एवै भावै ॥१॥

नानक प्रभुची कथा बोलतात आणि घोषित करतात; जसे ते निर्मात्याला आवडते तसे तो बोलतो. ||1||

ਮਃ ੪ ॥
मः ४ ॥

चौथी मेहल:

ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਕਾ ਹੁਕਮੁ ਨ ਮੰਨੈ ਓਹੁ ਮਨਮੁਖੁ ਅਗਿਆਨੁ ਮੁਠਾ ਬਿਖੁ ਮਾਇਆ ॥
पूरे गुर का हुकमु न मंनै ओहु मनमुखु अगिआनु मुठा बिखु माइआ ॥

जो पूर्ण गुरूंच्या आदेशाचे पालन करत नाही - तो स्वार्थी मनमुख त्याच्या अज्ञानाने लुटला जातो आणि मायेने विष पाजतो.

ਓਸੁ ਅੰਦਰਿ ਕੂੜੁ ਕੂੜੋ ਕਰਿ ਬੁਝੈ ਅਣਹੋਦੇ ਝਗੜੇ ਦਯਿ ਓਸ ਦੈ ਗਲਿ ਪਾਇਆ ॥
ओसु अंदरि कूड़ु कूड़ो करि बुझै अणहोदे झगड़े दयि ओस दै गलि पाइआ ॥

त्याच्या आत खोटेपणा आहे, आणि तो इतर सर्व खोटे पाहतो; परमेश्वराने हे निरुपयोगी संघर्ष आपल्या गळ्यात बांधले आहे.

ਓਹੁ ਗਲ ਫਰੋਸੀ ਕਰੇ ਬਹੁਤੇਰੀ ਓਸ ਦਾ ਬੋਲਿਆ ਕਿਸੈ ਨ ਭਾਇਆ ॥
ओहु गल फरोसी करे बहुतेरी ओस दा बोलिआ किसै न भाइआ ॥

तो सतत बडबड करतो, पण तो जे शब्द बोलतो ते कोणाला आवडत नाही.

ਓਹੁ ਘਰਿ ਘਰਿ ਹੰਢੈ ਜਿਉ ਰੰਨ ਦੁੋਹਾਗਣਿ ਓਸੁ ਨਾਲਿ ਮੁਹੁ ਜੋੜੇ ਓਸੁ ਭੀ ਲਛਣੁ ਲਾਇਆ ॥
ओहु घरि घरि हंढै जिउ रंन दुोहागणि ओसु नालि मुहु जोड़े ओसु भी लछणु लाइआ ॥

तो सोडून दिलेल्या स्त्रीसारखा घरोघर फिरतो; जो कोणी त्याच्याशी संबंध ठेवतो तो देखील वाईटाच्या चिन्हाने डागलेला असतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਸੁ ਅਲਿਪਤੋ ਵਰਤੈ ਓਸ ਦਾ ਪਾਸੁ ਛਡਿ ਗੁਰ ਪਾਸਿ ਬਹਿ ਜਾਇਆ ॥
गुरमुखि होइ सु अलिपतो वरतै ओस दा पासु छडि गुर पासि बहि जाइआ ॥

जे गुरुमुख होतात ते त्याला टाळतात; ते त्याचा सहवास सोडून गुरुजवळ बसतात.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430