श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 955


ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਕਾਇਆ ਅੰਦਰਿ ਗੜੁ ਕੋਟੁ ਹੈ ਸਭਿ ਦਿਸੰਤਰ ਦੇਸਾ ॥
काइआ अंदरि गड़ु कोटु है सभि दिसंतर देसा ॥

शरीरात खोलवर परमेश्वराचा किल्ला आहे आणि सर्व देश आणि देश आहेत.

ਆਪੇ ਤਾੜੀ ਲਾਈਅਨੁ ਸਭ ਮਹਿ ਪਰਵੇਸਾ ॥
आपे ताड़ी लाईअनु सभ महि परवेसा ॥

तो स्वतः आदिम, गहन समाधीत बसतो; तो स्वतः सर्वव्यापी आहे.

ਆਪੇ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਸਾਜੀਅਨੁ ਆਪਿ ਗੁਪਤੁ ਰਖੇਸਾ ॥
आपे स्रिसटि साजीअनु आपि गुपतु रखेसा ॥

त्याने स्वतःच विश्व निर्माण केले आहे आणि तो स्वतः त्यात लपलेला आहे.

ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਸਚੁ ਪਰਗਟੀਏਸਾ ॥
गुर सेवा ते जाणिआ सचु परगटीएसा ॥

गुरूंची सेवा केल्याने परमेश्वराची ओळख होते आणि सत्य प्रकट होते.

ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਸਚੋ ਸਚੁ ਹੈ ਗੁਰਿ ਸੋਝੀ ਪਾਈ ॥੧੬॥
सभु किछु सचो सचु है गुरि सोझी पाई ॥१६॥

तो खरा आहे, खरा खरा आहे; गुरूंनी ही समज दिली आहे. ||16||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
सलोक मः १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਸਾਵਣੁ ਰਾਤਿ ਅਹਾੜੁ ਦਿਹੁ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਦੁਇ ਖੇਤ ॥
सावणु राति अहाड़ु दिहु कामु क्रोधु दुइ खेत ॥

रात्र म्हणजे उन्हाळा आणि दिवस म्हणजे हिवाळा; लैंगिक इच्छा आणि क्रोध ही दोन क्षेत्रे पेरली जातात.

ਲਬੁ ਵਤ੍ਰ ਦਰੋਗੁ ਬੀਉ ਹਾਲੀ ਰਾਹਕੁ ਹੇਤ ॥
लबु वत्र दरोगु बीउ हाली राहकु हेत ॥

लोभ माती तयार करतो, आणि खोट्याचे बीज रोवले जाते; आसक्ती आणि प्रेम हे शेतकरी आणि भाड्याचे हात आहेत.

ਹਲੁ ਬੀਚਾਰੁ ਵਿਕਾਰ ਮਣ ਹੁਕਮੀ ਖਟੇ ਖਾਇ ॥
हलु बीचारु विकार मण हुकमी खटे खाइ ॥

चिंतन हा नांगर आहे, आणि भ्रष्टाचार हा कापणी आहे; परमेश्वराच्या आज्ञेनुसार हेच कमावते आणि खातात.

ਨਾਨਕ ਲੇਖੈ ਮੰਗਿਐ ਅਉਤੁ ਜਣੇਦਾ ਜਾਇ ॥੧॥
नानक लेखै मंगिऐ अउतु जणेदा जाइ ॥१॥

हे नानक, जेव्हा एखाद्याला त्याचा हिशेब देण्यासाठी बोलावले जाते तेव्हा तो वांझ आणि वंध्य होईल. ||1||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਭਉ ਭੁਇ ਪਵਿਤੁ ਪਾਣੀ ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਬਲੇਦ ॥
भउ भुइ पवितु पाणी सतु संतोखु बलेद ॥

देवाचे भय हे शेती करा, पाणी शुद्ध करा, सत्य आणि समाधान गाई-बैल करा,

ਹਲੁ ਹਲੇਮੀ ਹਾਲੀ ਚਿਤੁ ਚੇਤਾ ਵਤ੍ਰ ਵਖਤ ਸੰਜੋਗੁ ॥
हलु हलेमी हाली चितु चेता वत्र वखत संजोगु ॥

नांगराला नम्रता, नांगरणाऱ्याला जाणीव, माती तयार करण्याचे स्मरण आणि पेरणीच्या वेळी परमेश्वराशी एकरूप होणे.

ਨਾਉ ਬੀਜੁ ਬਖਸੀਸ ਬੋਹਲ ਦੁਨੀਆ ਸਗਲ ਦਰੋਗ ॥
नाउ बीजु बखसीस बोहल दुनीआ सगल दरोग ॥

प्रभूचे नाव बियाणे असू द्या आणि त्याची क्षमाशील कृपा कापणी होऊ द्या. हे करा, आणि संपूर्ण जग खोटे वाटेल.

ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਕਰਮੁ ਹੋਇ ਜਾਵਹਿ ਸਗਲ ਵਿਜੋਗ ॥੨॥
नानक नदरी करमु होइ जावहि सगल विजोग ॥२॥

हे नानक, जर त्याने त्याची दयाळू कृपादृष्टी दिली तर तुमचे सर्व वियोग संपुष्टात येतील. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਮਨਮੁਖਿ ਮੋਹੁ ਗੁਬਾਰੁ ਹੈ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਬੋਲੈ ॥
मनमुखि मोहु गुबारु है दूजै भाइ बोलै ॥

स्वार्थी मनमुख भावनिक आसक्तीच्या अंधारात अडकतो; द्वैताच्या प्रेमात तो बोलतो.

ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਸਦਾ ਦੁਖੁ ਹੈ ਨਿਤ ਨੀਰੁ ਵਿਰੋਲੈ ॥
दूजै भाइ सदा दुखु है नित नीरु विरोलै ॥

द्वैताचे प्रेम कायमचे दुःख आणते; तो अविरतपणे पाणी मंथन करतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈਐ ਮਥਿ ਤਤੁ ਕਢੋਲੈ ॥
गुरमुखि नामु धिआईऐ मथि ततु कढोलै ॥

गुरुमुख नामाचे, नामाचे ध्यान करतो; तो मंथन करतो, आणि वास्तवाचे सार प्राप्त करतो.

ਅੰਤਰਿ ਪਰਗਾਸੁ ਘਟਿ ਚਾਨਣਾ ਹਰਿ ਲਧਾ ਟੋਲੈ ॥
अंतरि परगासु घटि चानणा हरि लधा टोलै ॥

दैवी प्रकाश त्याच्या अंतःकरणाला खोलवर प्रकाशित करतो; तो परमेश्वराला शोधतो आणि त्याला प्राप्त करतो.

ਆਪੇ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਇਦਾ ਕਿਛੁ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਈ ॥੧੭॥
आपे भरमि भुलाइदा किछु कहणु न जाई ॥१७॥

तो स्वत: संशयात फसतो; यावर कोणीही भाष्य करू शकत नाही. ||17||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੨ ॥
सलोक मः २ ॥

सालोक, दुसरी मेहल:

ਨਾਨਕ ਚਿੰਤਾ ਮਤਿ ਕਰਹੁ ਚਿੰਤਾ ਤਿਸ ਹੀ ਹੇਇ ॥
नानक चिंता मति करहु चिंता तिस ही हेइ ॥

हे नानक, काळजी करू नकोस; परमेश्वर तुझी काळजी घेईल.

ਜਲ ਮਹਿ ਜੰਤ ਉਪਾਇਅਨੁ ਤਿਨਾ ਭਿ ਰੋਜੀ ਦੇਇ ॥
जल महि जंत उपाइअनु तिना भि रोजी देइ ॥

त्याने पाण्यात प्राणी निर्माण केले आणि तोच त्यांना त्यांचे पोषण देतो.

ਓਥੈ ਹਟੁ ਨ ਚਲਈ ਨਾ ਕੋ ਕਿਰਸ ਕਰੇਇ ॥
ओथै हटु न चलई ना को किरस करेइ ॥

तेथे कोणतीही दुकाने उघडली नाहीत आणि तेथे कोणी शेती करत नाही.

ਸਉਦਾ ਮੂਲਿ ਨ ਹੋਵਈ ਨਾ ਕੋ ਲਏ ਨ ਦੇਇ ॥
सउदा मूलि न होवई ना को लए न देइ ॥

तेथे कधीही कोणताही व्यवसाय केला जात नाही आणि कोणीही खरेदी किंवा विक्री करत नाही.

ਜੀਆ ਕਾ ਆਹਾਰੁ ਜੀਅ ਖਾਣਾ ਏਹੁ ਕਰੇਇ ॥
जीआ का आहारु जीअ खाणा एहु करेइ ॥

प्राणी इतर प्राणी खातात; हे परमेश्वराने त्यांना अन्न म्हणून दिले आहे.

ਵਿਚਿ ਉਪਾਏ ਸਾਇਰਾ ਤਿਨਾ ਭਿ ਸਾਰ ਕਰੇਇ ॥
विचि उपाए साइरा तिना भि सार करेइ ॥

त्याने त्यांना महासागरांमध्ये निर्माण केले आणि तो त्यांना पुरवतो.

ਨਾਨਕ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰਹੁ ਚਿੰਤਾ ਤਿਸ ਹੀ ਹੇਇ ॥੧॥
नानक चिंता मत करहु चिंता तिस ही हेइ ॥१॥

हे नानक, काळजी करू नकोस; परमेश्वर तुझी काळजी घेईल. ||1||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਨਾਨਕ ਇਹੁ ਜੀਉ ਮਛੁਲੀ ਝੀਵਰੁ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਕਾਲੁ ॥
नानक इहु जीउ मछुली झीवरु त्रिसना कालु ॥

हे नानक, हा आत्मा मासा आहे आणि मृत्यू हा भुकेलेला कोळी आहे.

ਮਨੂਆ ਅੰਧੁ ਨ ਚੇਤਈ ਪੜੈ ਅਚਿੰਤਾ ਜਾਲੁ ॥
मनूआ अंधु न चेतई पड़ै अचिंता जालु ॥

आंधळा हा विचारही करत नाही. आणि अचानक, नेट टाकले जाते.

ਨਾਨਕ ਚਿਤੁ ਅਚੇਤੁ ਹੈ ਚਿੰਤਾ ਬਧਾ ਜਾਇ ॥
नानक चितु अचेतु है चिंता बधा जाइ ॥

हे नानक, त्याची चेतना अचेतन आहे आणि तो चिंतेने बद्ध होऊन निघून जातो.

ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਜੇ ਆਪਣੀ ਤਾ ਆਪੇ ਲਏ ਮਿਲਾਇ ॥੨॥
नदरि करे जे आपणी ता आपे लए मिलाइ ॥२॥

परंतु जर परमेश्वराने त्याची कृपादृष्टी दिली तर तो आत्म्याला स्वतःशी जोडतो. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਸੇ ਜਨ ਸਾਚੇ ਸਦਾ ਸਦਾ ਜਿਨੀ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਤਾ ॥
से जन साचे सदा सदा जिनी हरि रसु पीता ॥

ते सत्य आहेत, सदैव सत्य आहेत, जे परमेश्वराच्या उदात्त तत्वात पान करतात.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚਾ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਚੁ ਸਉਦਾ ਕੀਤਾ ॥
गुरमुखि सचा मनि वसै सचु सउदा कीता ॥

गुरुमुखाच्या मनात खरा परमेश्वर वास करतो; तो खरा सौदा मारतो.

ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਘਰ ਹੀ ਮਾਹਿ ਹੈ ਵਡਭਾਗੀ ਲੀਤਾ ॥
सभु किछु घर ही माहि है वडभागी लीता ॥

सर्व काही आतून स्वतःच्या घरात आहे; केवळ भाग्यवानांनाच ते मिळते.

ਅੰਤਰਿ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਮਰਿ ਗਈ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਵੀਤਾ ॥
अंतरि त्रिसना मरि गई हरि गुण गावीता ॥

आतील भुकेवर विजय मिळवला जातो आणि परमेश्वराची स्तुती गाऊन त्यावर मात केली जाते.

ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਅਨੁ ਆਪੇ ਦੇਇ ਬੁਝਾਈ ॥੧੮॥
आपे मेलि मिलाइअनु आपे देइ बुझाई ॥१८॥

तो स्वतः त्याच्या संघात एकत्र येतो; तो स्वतः त्यांना समज देऊन आशीर्वाद देतो. ||18||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
सलोक मः १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਵੇਲਿ ਪਿੰਞਾਇਆ ਕਤਿ ਵੁਣਾਇਆ ॥
वेलि पिंञाइआ कति वुणाइआ ॥

कापूस जिन्नस, विणलेला आणि कातलेला असतो;

ਕਟਿ ਕੁਟਿ ਕਰਿ ਖੁੰਬਿ ਚੜਾਇਆ ॥
कटि कुटि करि खुंबि चड़ाइआ ॥

कापड बाहेर ठेवले आहे, धुऊन आणि पूड पांढरा.

ਲੋਹਾ ਵਢੇ ਦਰਜੀ ਪਾੜੇ ਸੂਈ ਧਾਗਾ ਸੀਵੈ ॥
लोहा वढे दरजी पाड़े सूई धागा सीवै ॥

शिंपी त्याच्या कात्रीने ते कापतो आणि त्याच्या धाग्याने शिवतो.

ਇਉ ਪਤਿ ਪਾਟੀ ਸਿਫਤੀ ਸੀਪੈ ਨਾਨਕ ਜੀਵਤ ਜੀਵੈ ॥
इउ पति पाटी सिफती सीपै नानक जीवत जीवै ॥

अशाप्रकारे, हे नानक, फाटलेला आणि फाटलेला सन्मान पुन्हा परमेश्वराच्या स्तुतीने जोडला जातो आणि माणूस खरे जीवन जगतो.

ਹੋਇ ਪੁਰਾਣਾ ਕਪੜੁ ਪਾਟੈ ਸੂਈ ਧਾਗਾ ਗੰਢੈ ॥
होइ पुराणा कपड़ु पाटै सूई धागा गंढै ॥

जीर्ण होणे, कापड फाटलेले आहे; सुई आणि धाग्याने ते पुन्हा शिवले जाते.

ਮਾਹੁ ਪਖੁ ਕਿਹੁ ਚਲੈ ਨਾਹੀ ਘੜੀ ਮੁਹਤੁ ਕਿਛੁ ਹੰਢੈ ॥
माहु पखु किहु चलै नाही घड़ी मुहतु किछु हंढै ॥

ते महिनाभर किंवा आठवडाभरही टिकणार नाही. हे केवळ एक तास, किंवा अगदी क्षणभर टिकते.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430