ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 ಶ್ರೀ ಗುರು ಗ್ರಂಥ ಸಾಹಿಬ್
ಪುಟ - 955
ਪਉੜੀ ॥
paurree |ಪೂರಿ:
ਕਾਇਆ ਅੰਦਰਿ ਗੜੁ ਕੋਟੁ ਹੈ ਸਭਿ ਦਿਸੰਤਰ ਦੇਸਾ ॥
kaaeaa andar garr kott hai sabh disantar desaa |ದೇಹದೊಳಗೆ ಆಳವಾದ ಭಗವಂತನ ಕೋಟೆ, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ದೇಶಗಳು.
ਆਪੇ ਤਾੜੀ ਲਾਈਅਨੁ ਸਭ ਮਹਿ ਪਰਵੇਸਾ ॥
aape taarree laaeean sabh meh paravesaa |ಅವನೇ ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಆಳವಾದ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದಾನೆ; ಅವನೇ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ.
ਆਪੇ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਸਾਜੀਅਨੁ ਆਪਿ ਗੁਪਤੁ ਰਖੇਸਾ ॥
aape srisatt saajeean aap gupat rakhesaa |ಅವನೇ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವನೇ ಅದರೊಳಗೆ ಅಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.
ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਸਚੁ ਪਰਗਟੀਏਸਾ ॥
gur sevaa te jaaniaa sach paragatteesaa |ಗುರುವಿನ ಸೇವೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಭಗವಂತನು ತಿಳಿಯುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಸತ್ಯವು ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਸਚੋ ਸਚੁ ਹੈ ਗੁਰਿ ਸੋਝੀ ਪਾਈ ॥੧੬॥
sabh kichh sacho sach hai gur sojhee paaee |16|ಅವನು ನಿಜ, ಸತ್ಯದ ಸತ್ಯ; ಗುರುಗಳು ಈ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ||16||
ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
salok mahalaa 1 |ಸಲೋಕ್, ಮೊದಲ ಮೆಹಲ್:
ਸਾਵਣੁ ਰਾਤਿ ਅਹਾੜੁ ਦਿਹੁ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਦੁਇ ਖੇਤ ॥
saavan raat ahaarr dihu kaam krodh due khet |ರಾತ್ರಿಯು ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲ, ಮತ್ತು ಹಗಲು ಚಳಿಗಾಲ; ಲೈಂಗಿಕ ಬಯಕೆ ಮತ್ತು ಕೋಪ ನೆಟ್ಟ ಎರಡು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿವೆ.
ਲਬੁ ਵਤ੍ਰ ਦਰੋਗੁ ਬੀਉ ਹਾਲੀ ਰਾਹਕੁ ਹੇਤ ॥
lab vatr darog beeo haalee raahak het |ದುರಾಶೆಯು ಮಣ್ಣನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳಿನ ಬೀಜವನ್ನು ನೆಡಲಾಗುತ್ತದೆ; ಬಾಂಧವ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿ ರೈತ ಮತ್ತು ಕೂಲಿ.
ਹਲੁ ਬੀਚਾਰੁ ਵਿਕਾਰ ਮਣ ਹੁਕਮੀ ਖਟੇ ਖਾਇ ॥
hal beechaar vikaar man hukamee khatte khaae |ಚಿಂತನೆಯು ನೇಗಿಲು, ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವು ಸುಗ್ಗಿಯಾಗಿದೆ; ಭಗವಂತನ ಆಜ್ಞೆಯ ಹುಕಮ್ ಪ್ರಕಾರ ಒಬ್ಬನು ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ತಿನ್ನುತ್ತಾನೆ.
ਨਾਨਕ ਲੇਖੈ ਮੰਗਿਐ ਅਉਤੁ ਜਣੇਦਾ ਜਾਇ ॥੧॥
naanak lekhai mangiaai aaut janedaa jaae |1|ಓ ನಾನಕ್, ಒಬ್ಬನು ತನ್ನ ಖಾತೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ಕರೆದಾಗ, ಅವನು ಬಂಜೆ ಮತ್ತು ಸಂತಾನಹೀನನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ||1||
ਮਃ ੧ ॥
mahalaa 1 |ಮೊದಲ ಮೆಹಲ್:
ਭਉ ਭੁਇ ਪਵਿਤੁ ਪਾਣੀ ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਬਲੇਦ ॥
bhau bhue pavit paanee sat santokh baled |ದೇವರ ಭಯವನ್ನು ಹೊಲವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ, ನೀರನ್ನು ಶುದ್ಧಿ ಮಾಡಿ, ಹಸುಗಳು ಮತ್ತು ಎತ್ತುಗಳನ್ನು ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂತೃಪ್ತಿಯನ್ನು ಮಾಡಿ,
ਹਲੁ ਹਲੇਮੀ ਹਾਲੀ ਚਿਤੁ ਚੇਤਾ ਵਤ੍ਰ ਵਖਤ ਸੰਜੋਗੁ ॥
hal halemee haalee chit chetaa vatr vakhat sanjog |ನಮ್ರತೆ ನೇಗಿಲು, ಪ್ರಜ್ಞೆ ಉಳುವವ, ಮಣ್ಣನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ನೆನಪು ಮತ್ತು ಭಗವಂತನೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯವಾಗುವುದು ನೆಟ್ಟ ಸಮಯ.
ਨਾਉ ਬੀਜੁ ਬਖਸੀਸ ਬੋਹਲ ਦੁਨੀਆ ਸਗਲ ਦਰੋਗ ॥
naau beej bakhasees bohal duneea sagal darog |ಭಗವಂತನ ಹೆಸರು ಬೀಜವಾಗಲಿ, ಮತ್ತು ಅವನ ಕ್ಷಮಿಸುವ ಕೃಪೆಯು ಸುಗ್ಗಿಯಿರಲಿ. ಇದನ್ನು ಮಾಡಿ, ಮತ್ತು ಇಡೀ ಪ್ರಪಂಚವು ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.
ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਕਰਮੁ ਹੋਇ ਜਾਵਹਿ ਸਗਲ ਵਿਜੋਗ ॥੨॥
naanak nadaree karam hoe jaaveh sagal vijog |2|ಓ ನಾನಕ್, ಅವನು ತನ್ನ ಕರುಣಾಮಯವಾದ ಕೃಪೆಯ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡಿದರೆ, ಆಗ ನಿಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಅಗಲಿಕೆಯು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ||2||
ਪਉੜੀ ॥
paurree |ಪೂರಿ:
ਮਨਮੁਖਿ ਮੋਹੁ ਗੁਬਾਰੁ ਹੈ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਬੋਲੈ ॥
manamukh mohu gubaar hai doojai bhaae bolai |ಸ್ವಯಂ ಇಚ್ಛೆಯ ಮನ್ಮುಖ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬಾಂಧವ್ಯದ ಕತ್ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದಿದ್ದಾನೆ; ದ್ವಂದ್ವತೆಯ ಪ್ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ.
ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਸਦਾ ਦੁਖੁ ਹੈ ਨਿਤ ਨੀਰੁ ਵਿਰੋਲੈ ॥
doojai bhaae sadaa dukh hai nit neer virolai |ದ್ವಂದ್ವತೆಯ ಪ್ರೀತಿಯು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ನೋವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ; ಅವನು ನೀರನ್ನು ಅನಂತವಾಗಿ ಮಥಿಸುತ್ತಾನೆ.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈਐ ਮਥਿ ਤਤੁ ਕਢੋਲੈ ॥
guramukh naam dhiaaeeai math tat kadtolai |ಗುರುಮುಖನು ಭಗವಂತನ ನಾಮವನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾನೆ; ಅವನು ಮಂಥನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತವದ ಸಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.
ਅੰਤਰਿ ਪਰਗਾਸੁ ਘਟਿ ਚਾਨਣਾ ਹਰਿ ਲਧਾ ਟੋਲੈ ॥
antar paragaas ghatt chaananaa har ladhaa ttolai |ದೈವಿಕ ಬೆಳಕು ಅವನ ಹೃದಯವನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಬೆಳಗಿಸುತ್ತದೆ; ಅವನು ಭಗವಂತನನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.
ਆਪੇ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਇਦਾ ਕਿਛੁ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਈ ॥੧੭॥
aape bharam bhulaaeidaa kichh kahan na jaaee |17|ಅವನೇ ಸಂದೇಹದಲ್ಲಿ ಭ್ರಮಿಸುತ್ತಾನೆ; ಈ ಬಗ್ಗೆ ಯಾರೂ ಕಾಮೆಂಟ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ||17||
ਸਲੋਕ ਮਃ ੨ ॥
salok mahalaa 2 |ಸಲೋಕ್, ಎರಡನೇ ಮೆಹ್ಲ್:
ਨਾਨਕ ਚਿੰਤਾ ਮਤਿ ਕਰਹੁ ਚਿੰਤਾ ਤਿਸ ਹੀ ਹੇਇ ॥
naanak chintaa mat karahu chintaa tis hee hee |ಓ ನಾನಕ್, ಚಿಂತಿಸಬೇಡ; ಕರ್ತನು ನಿನ್ನನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವನು.
ਜਲ ਮਹਿ ਜੰਤ ਉਪਾਇਅਨੁ ਤਿਨਾ ਭਿ ਰੋਜੀ ਦੇਇ ॥
jal meh jant upaaeian tinaa bhi rojee dee |ಅವನು ಜೀವಿಗಳನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಪೋಷಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ.
ਓਥੈ ਹਟੁ ਨ ਚਲਈ ਨਾ ਕੋ ਕਿਰਸ ਕਰੇਇ ॥
othai hatt na chalee naa ko kiras karee |ಅಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಂಗಡಿಗಳು ತೆರೆದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಕೃಷಿ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.
ਸਉਦਾ ਮੂਲਿ ਨ ਹੋਵਈ ਨਾ ਕੋ ਲਏ ਨ ਦੇਇ ॥
saudaa mool na hovee naa ko le na dee |ಅಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ನಡೆಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಯಾರೂ ಖರೀದಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.
ਜੀਆ ਕਾ ਆਹਾਰੁ ਜੀਅ ਖਾਣਾ ਏਹੁ ਕਰੇਇ ॥
jeea kaa aahaar jeea khaanaa ehu karee |ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ; ಇದನ್ನೇ ಭಗವಂತ ಅವರಿಗೆ ಆಹಾರವಾಗಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ.
ਵਿਚਿ ਉਪਾਏ ਸਾਇਰਾ ਤਿਨਾ ਭਿ ਸਾਰ ਕਰੇਇ ॥
vich upaae saaeiraa tinaa bhi saar karee |ಆತನು ಅವರನ್ನು ಸಾಗರಗಳಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಆತನು ಅವರಿಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತಾನೆ.
ਨਾਨਕ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰਹੁ ਚਿੰਤਾ ਤਿਸ ਹੀ ਹੇਇ ॥੧॥
naanak chintaa mat karahu chintaa tis hee hee |1|ಓ ನಾನಕ್, ಚಿಂತಿಸಬೇಡ; ಕರ್ತನು ನಿನ್ನನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವನು. ||1||
ਮਃ ੧ ॥
mahalaa 1 |ಮೊದಲ ಮೆಹಲ್:
ਨਾਨਕ ਇਹੁ ਜੀਉ ਮਛੁਲੀ ਝੀਵਰੁ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਕਾਲੁ ॥
naanak ihu jeeo machhulee jheevar trisanaa kaal |ಓ ನಾನಕ್, ಈ ಆತ್ಮವು ಮೀನು, ಮತ್ತು ಸಾವು ಹಸಿದ ಮೀನುಗಾರ.
ਮਨੂਆ ਅੰਧੁ ਨ ਚੇਤਈ ਪੜੈ ਅਚਿੰਤਾ ਜਾਲੁ ॥
manooaa andh na chetee parrai achintaa jaal |ಕುರುಡನಿಗೆ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚನೆಯೇ ಇಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ, ನೆಟ್ ಬಿತ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ਨਾਨਕ ਚਿਤੁ ਅਚੇਤੁ ਹੈ ਚਿੰਤਾ ਬਧਾ ਜਾਇ ॥
naanak chit achet hai chintaa badhaa jaae |ಓ ನಾನಕ್, ಅವನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಪ್ರಜ್ಞಾಹೀನವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಅವನು ಆತಂಕದಿಂದ ಬಂಧಿತನಾಗಿ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತಾನೆ.
ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਜੇ ਆਪਣੀ ਤਾ ਆਪੇ ਲਏ ਮਿਲਾਇ ॥੨॥
nadar kare je aapanee taa aape le milaae |2|ಆದರೆ ಭಗವಂತನು ತನ್ನ ಅನುಗ್ರಹದ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡಿದರೆ, ಅವನು ಆತ್ಮವನ್ನು ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತಾನೆ. ||2||
ਪਉੜੀ ॥
paurree |ಪೂರಿ:
ਸੇ ਜਨ ਸਾਚੇ ਸਦਾ ਸਦਾ ਜਿਨੀ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਤਾ ॥
se jan saache sadaa sadaa jinee har ras peetaa |ಅವರು ಸತ್ಯ, ಎಂದೆಂದಿಗೂ ಸತ್ಯ, ಯಾರು ಭಗವಂತನ ಭವ್ಯವಾದ ಸಾರವನ್ನು ಕುಡಿಯುತ್ತಾರೆ.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚਾ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਚੁ ਸਉਦਾ ਕੀਤਾ ॥
guramukh sachaa man vasai sach saudaa keetaa |ನಿಜವಾದ ಭಗವಂತ ಗುರುಮುಖನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ; ಅವನು ನಿಜವಾದ ಚೌಕಾಶಿಯನ್ನು ಹೊಡೆಯುತ್ತಾನೆ.
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਘਰ ਹੀ ਮਾਹਿ ਹੈ ਵਡਭਾਗੀ ਲੀਤਾ ॥
sabh kichh ghar hee maeh hai vaddabhaagee leetaa |ಒಳಗಿರುವ ಆತ್ಮನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಇದೆ; ಅದೃಷ್ಟವಂತರು ಮಾತ್ರ ಅದನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ਅੰਤਰਿ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਮਰਿ ਗਈ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਵੀਤਾ ॥
antar trisanaa mar gee har gun gaaveetaa |ಒಳಗಿರುವ ಹಸಿವು ಜಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಜಯಿಸುತ್ತದೆ, ಭಗವಂತನ ಅದ್ಭುತವಾದ ಸ್ತುತಿಗಳನ್ನು ಹಾಡುತ್ತದೆ.
ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਅਨੁ ਆਪੇ ਦੇਇ ਬੁਝਾਈ ॥੧੮॥
aape mel milaaeian aape dee bujhaaee |18|ಅವನೇ ತನ್ನ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗುತ್ತಾನೆ; ಆತನೇ ಅವರಿಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾನೆ. ||18||
ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
salok mahalaa 1 |ಸಲೋಕ್, ಮೊದಲ ಮೆಹಲ್:
ਵੇਲਿ ਪਿੰਞਾਇਆ ਕਤਿ ਵੁਣਾਇਆ ॥
vel pinyaaeaa kat vunaaeaa |ಹತ್ತಿಯನ್ನು ಜಿನ್, ನೇಯ್ದ ಮತ್ತು ನೂಲಲಾಗುತ್ತದೆ;
ਕਟਿ ਕੁਟਿ ਕਰਿ ਖੁੰਬਿ ਚੜਾਇਆ ॥
katt kutt kar khunb charraaeaa |ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ, ತೊಳೆದು ಬಿಳುಪುಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ਲੋਹਾ ਵਢੇ ਦਰਜੀ ਪਾੜੇ ਸੂਈ ਧਾਗਾ ਸੀਵੈ ॥
lohaa vadte darajee paarre sooee dhaagaa seevai |ದರ್ಜಿ ಅದನ್ನು ತನ್ನ ಕತ್ತರಿಗಳಿಂದ ಕತ್ತರಿಸಿ, ತನ್ನ ದಾರದಿಂದ ಹೊಲಿಯುತ್ತಾನೆ.
ਇਉ ਪਤਿ ਪਾਟੀ ਸਿਫਤੀ ਸੀਪੈ ਨਾਨਕ ਜੀਵਤ ਜੀਵੈ ॥
eiau pat paattee sifatee seepai naanak jeevat jeevai |ಹೀಗೆ ಹರಿದು ಹದಗೆಟ್ಟ ಗೌರವವನ್ನು ಭಗವಂತನ ಸ್ತೋತ್ರದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತೆ ಹೊಲಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಓ ನಾನಕ್, ಮತ್ತು ಒಬ್ಬರು ನಿಜವಾದ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.
ਹੋਇ ਪੁਰਾਣਾ ਕਪੜੁ ਪਾਟੈ ਸੂਈ ਧਾਗਾ ਗੰਢੈ ॥
hoe puraanaa kaparr paattai sooee dhaagaa gandtai |ಉಡುಗಿದೆ, ಬಟ್ಟೆ ಹರಿದಿದೆ; ಸೂಜಿ ಮತ್ತು ದಾರದಿಂದ ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಹೊಲಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ਮਾਹੁ ਪਖੁ ਕਿਹੁ ਚਲੈ ਨਾਹੀ ਘੜੀ ਮੁਹਤੁ ਕਿਛੁ ਹੰਢੈ ॥
maahu pakh kihu chalai naahee gharree muhat kichh handtai |ಇದು ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಅಥವಾ ಒಂದು ವಾರ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಗಂಟೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತದೆ.