श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 126


ਆਪੇ ਊਚਾ ਊਚੋ ਹੋਈ ॥
आपे ऊचा ऊचो होई ॥

तो स्वत: सर्वांत उच्च आहे.

ਜਿਸੁ ਆਪਿ ਵਿਖਾਲੇ ਸੁ ਵੇਖੈ ਕੋਈ ॥
जिसु आपि विखाले सु वेखै कोई ॥

त्याला पाहणारे किती दुर्लभ आहेत. तो स्वतःचे दर्शन घडवतो.

ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਆਪੇ ਵੇਖਿ ਵਿਖਾਲਣਿਆ ॥੮॥੨੬॥੨੭॥
नानक नामु वसै घट अंतरि आपे वेखि विखालणिआ ॥८॥२६॥२७॥

हे नानक, नाम, परमेश्वराचे नाव, त्यांच्या अंतःकरणात खोलवर राहते जे स्वत: परमेश्वराला पाहतात आणि इतरांनाही त्याला पाहण्यासाठी प्रेरित करतात. ||8||26||27||

ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
माझ महला ३ ॥

माझ, तिसरी मेहल:

ਮੇਰਾ ਪ੍ਰਭੁ ਭਰਪੂਰਿ ਰਹਿਆ ਸਭ ਥਾਈ ॥
मेरा प्रभु भरपूरि रहिआ सभ थाई ॥

माझा देव सर्व ठिकाणी व्याप्त आणि व्याप्त आहे.

ਗੁਰਪਰਸਾਦੀ ਘਰ ਹੀ ਮਹਿ ਪਾਈ ॥
गुरपरसादी घर ही महि पाई ॥

गुरूंच्या कृपेने मला तो माझ्या हृदयाच्या घरात सापडला आहे.

ਸਦਾ ਸਰੇਵੀ ਇਕ ਮਨਿ ਧਿਆਈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੧॥
सदा सरेवी इक मनि धिआई गुरमुखि सचि समावणिआ ॥१॥

मी त्याची नित्य सेवा करतो, आणि मी एकचित्ताने त्याचे चिंतन करतो. गुरुमुख या नात्याने मी सत्यात लीन आहे. ||1||

ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਜਗਜੀਵਨੁ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵਣਿਆ ॥
हउ वारी जीउ वारी जगजीवनु मंनि वसावणिआ ॥

मी त्याग आहे, माझा आत्मा त्याग आहे, त्यांच्यासाठी जे जगाच्या जीवनाला, आपल्या मनात धारण करतात.

ਹਰਿ ਜਗਜੀਵਨੁ ਨਿਰਭਉ ਦਾਤਾ ਗੁਰਮਤਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
हरि जगजीवनु निरभउ दाता गुरमति सहजि समावणिआ ॥१॥ रहाउ ॥

गुरूंच्या शिकवणुकीद्वारे, मी सहजतेने प्रभूमध्ये विलीन होतो, जगाचे जीवन, निर्भय, महान दाता. ||1||विराम||

ਘਰ ਮਹਿ ਧਰਤੀ ਧਉਲੁ ਪਾਤਾਲਾ ॥
घर महि धरती धउलु पाताला ॥

स्वत:च्या घरामध्ये पृथ्वी, तिचा आधार आणि पाताळातील प्रदेश आहेत.

ਘਰ ਹੀ ਮਹਿ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਸਦਾ ਹੈ ਬਾਲਾ ॥
घर ही महि प्रीतमु सदा है बाला ॥

स्वत: च्या घरात सनातन तरुण प्रिय आहे.

ਸਦਾ ਅਨੰਦਿ ਰਹੈ ਸੁਖਦਾਤਾ ਗੁਰਮਤਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੨॥
सदा अनंदि रहै सुखदाता गुरमति सहजि समावणिआ ॥२॥

शांती देणारा शाश्वत आनंदी आहे. गुरूंच्या उपदेशाने आपण अंतर्ज्ञानी शांततेत लीन होतो. ||2||

ਕਾਇਆ ਅੰਦਰਿ ਹਉਮੈ ਮੇਰਾ ॥
काइआ अंदरि हउमै मेरा ॥

जेव्हा शरीर अहंकार आणि स्वार्थाने भरलेले असते,

ਜੰਮਣ ਮਰਣੁ ਨ ਚੂਕੈ ਫੇਰਾ ॥
जंमण मरणु न चूकै फेरा ॥

जन्म आणि मृत्यूचे चक्र संपत नाही.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਵੈ ਸੁ ਹਉਮੈ ਮਾਰੇ ਸਚੋ ਸਚੁ ਧਿਆਵਣਿਆ ॥੩॥
गुरमुखि होवै सु हउमै मारे सचो सचु धिआवणिआ ॥३॥

जो गुरुमुख होतो तो अहंकार वश करतो, आणि सत्याच्या सत्याचे ध्यान करतो. ||3||

ਕਾਇਆ ਅੰਦਰਿ ਪਾਪੁ ਪੁੰਨੁ ਦੁਇ ਭਾਈ ॥
काइआ अंदरि पापु पुंनु दुइ भाई ॥

या शरीरात पाप आणि पुण्य हे दोन भाऊ आहेत.

ਦੁਹੀ ਮਿਲਿ ਕੈ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਉਪਾਈ ॥
दुही मिलि कै स्रिसटि उपाई ॥

जेव्हा दोघे एकत्र आले तेव्हा विश्वाची निर्मिती झाली.

ਦੋਵੈ ਮਾਰਿ ਜਾਇ ਇਕਤੁ ਘਰਿ ਆਵੈ ਗੁਰਮਤਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੪॥
दोवै मारि जाइ इकतु घरि आवै गुरमति सहजि समावणिआ ॥४॥

दोघांनाही वश करून, गुरूंच्या उपदेशाने, एकाच्या घरी प्रवेश केल्याने, आपण अंतर्ज्ञानी शांततेत लीन होतो. ||4||

ਘਰ ਹੀ ਮਾਹਿ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਅਨੇਰਾ ॥
घर ही माहि दूजै भाइ अनेरा ॥

आत्म्याच्या घरात द्वैताच्या प्रेमाचा अंधार आहे.

ਚਾਨਣੁ ਹੋਵੈ ਛੋਡੈ ਹਉਮੈ ਮੇਰਾ ॥
चानणु होवै छोडै हउमै मेरा ॥

जेव्हा दैवी प्रकाश उजाडतो तेव्हा अहंकार आणि स्वार्थ नाहीसा होतो.

ਪਰਗਟੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਸੁਖਦਾਤਾ ਅਨਦਿਨੁ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਣਿਆ ॥੫॥
परगटु सबदु है सुखदाता अनदिनु नामु धिआवणिआ ॥५॥

रात्रंदिवस नामाचे चिंतन करून, शब्दाद्वारे शांती देणारा प्रगट होतो. ||5||

ਅੰਤਰਿ ਜੋਤਿ ਪਰਗਟੁ ਪਾਸਾਰਾ ॥
अंतरि जोति परगटु पासारा ॥

स्वत: च्या आत खोल देवाचा प्रकाश आहे; हे त्याच्या निर्मितीच्या संपूर्ण विस्तारामध्ये पसरते.

ਗੁਰ ਸਾਖੀ ਮਿਟਿਆ ਅੰਧਿਆਰਾ ॥
गुर साखी मिटिआ अंधिआरा ॥

गुरूंच्या उपदेशाने अध्यात्मिक अज्ञानाचा अंधार दूर होतो.

ਕਮਲੁ ਬਿਗਾਸਿ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਵਣਿਆ ॥੬॥
कमलु बिगासि सदा सुखु पाइआ जोती जोति मिलावणिआ ॥६॥

हृदय-कमळ फुलते, आणि शाश्वत शांती प्राप्त होते, जसे की एखाद्याचा प्रकाश प्रकाशात विलीन होतो. ||6||

ਅੰਦਰਿ ਮਹਲ ਰਤਨੀ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰਾ ॥
अंदरि महल रतनी भरे भंडारा ॥

हवेलीत दागिन्यांनी भरलेला खजिना आहे.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਏ ਨਾਮੁ ਅਪਾਰਾ ॥
गुरमुखि पाए नामु अपारा ॥

गुरुमुखाला अनंत नाम, परमेश्वराचे नाम प्राप्त होते.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਣਜੇ ਸਦਾ ਵਾਪਾਰੀ ਲਾਹਾ ਨਾਮੁ ਸਦ ਪਾਵਣਿਆ ॥੭॥
गुरमुखि वणजे सदा वापारी लाहा नामु सद पावणिआ ॥७॥

गुरुमुख, व्यापारी, नेहमी नामाचा माल खरेदी करतो, आणि नेहमी नफा मिळवतो. ||7||

ਆਪੇ ਵਥੁ ਰਾਖੈ ਆਪੇ ਦੇਇ ॥
आपे वथु राखै आपे देइ ॥

परमेश्वर स्वतः हा माल साठवून ठेवतो आणि तो स्वतःच त्याचे वाटप करतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਣਜਹਿ ਕੇਈ ਕੇਇ ॥
गुरमुखि वणजहि केई केइ ॥

यात व्यापार करणारा गुरुमुख दुर्मिळ आहे.

ਨਾਨਕ ਜਿਸੁ ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸੋ ਪਾਏ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵਣਿਆ ॥੮॥੨੭॥੨੮॥
नानक जिसु नदरि करे सो पाए करि किरपा मंनि वसावणिआ ॥८॥२७॥२८॥

हे नानक, ज्यांच्यावर भगवंत कृपादृष्टी ठेवतात त्यांना ते प्राप्त होते. त्याच्या कृपेने ते मनावर वसलेले असते. ||8||27||28||

ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
माझ महला ३ ॥

माझ, तिसरी मेहल:

ਹਰਿ ਆਪੇ ਮੇਲੇ ਸੇਵ ਕਰਾਏ ॥
हरि आपे मेले सेव कराए ॥

प्रभु स्वतःच आपल्याला त्याच्यामध्ये विलीन होण्यासाठी आणि त्याची सेवा करण्यास प्रवृत्त करतो.

ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਭਾਉ ਦੂਜਾ ਜਾਏ ॥
गुर कै सबदि भाउ दूजा जाए ॥

गुरूंच्या वचनाने द्वैतप्रेम नाहीसे होते.

ਹਰਿ ਨਿਰਮਲੁ ਸਦਾ ਗੁਣਦਾਤਾ ਹਰਿ ਗੁਣ ਮਹਿ ਆਪਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੧॥
हरि निरमलु सदा गुणदाता हरि गुण महि आपि समावणिआ ॥१॥

निष्कलंक परमेश्वर हा शाश्वत पुण्य देणारा आहे. प्रभु स्वतःच आपल्याला त्याच्या सद्गुणात विलीन होण्यासाठी नेतो. ||1||

ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਸਚੁ ਸਚਾ ਹਿਰਦੈ ਵਸਾਵਣਿਆ ॥
हउ वारी जीउ वारी सचु सचा हिरदै वसावणिआ ॥

मी त्याग आहे, माझा आत्मा त्याग आहे, जे सत्याच्या सत्याला आपल्या अंतःकरणात बसवतात.

ਸਚਾ ਨਾਮੁ ਸਦਾ ਹੈ ਨਿਰਮਲੁ ਗੁਰਸਬਦੀ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
सचा नामु सदा है निरमलु गुरसबदी मंनि वसावणिआ ॥१॥ रहाउ ॥

खरे नाम हे शाश्वत शुद्ध आणि निष्कलंक आहे. गुरूंच्या वचनाने ते मनामध्ये धारण केले जाते. ||1||विराम||

ਆਪੇ ਗੁਰੁ ਦਾਤਾ ਕਰਮਿ ਬਿਧਾਤਾ ॥
आपे गुरु दाता करमि बिधाता ॥

गुरु स्वतःच दाता आहे, नशिबाचा शिल्पकार आहे.

ਸੇਵਕ ਸੇਵਹਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਜਾਤਾ ॥
सेवक सेवहि गुरमुखि हरि जाता ॥

गुरुमुख, भगवंताची सेवा करणारा नम्र सेवक त्याला ओळखतो.

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮਿ ਸਦਾ ਜਨ ਸੋਹਹਿ ਗੁਰਮਤਿ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੨॥
अंम्रित नामि सदा जन सोहहि गुरमति हरि रसु पावणिआ ॥२॥

ते नम्र प्राणी अमृत नामात सदैव सुंदर दिसतात. गुरूंच्या उपदेशाने त्यांना परमेश्वराचे उदात्त सार प्राप्त होते. ||2||

ਇਸੁ ਗੁਫਾ ਮਹਿ ਇਕੁ ਥਾਨੁ ਸੁਹਾਇਆ ॥
इसु गुफा महि इकु थानु सुहाइआ ॥

या शरीराच्या गुहेत एक सुंदर जागा आहे.

ਪੂਰੈ ਗੁਰਿ ਹਉਮੈ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਇਆ ॥
पूरै गुरि हउमै भरमु चुकाइआ ॥

परिपूर्ण गुरूमुळे अहंकार आणि शंका नाहीसे होतात.

ਅਨਦਿਨੁ ਨਾਮੁ ਸਲਾਹਨਿ ਰੰਗਿ ਰਾਤੇ ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਪਾਵਣਿਆ ॥੩॥
अनदिनु नामु सलाहनि रंगि राते गुर किरपा ते पावणिआ ॥३॥

रात्रंदिवस नामाचा जयजयकार करा; गुरूंच्या कृपेने परमेश्वराच्या प्रेमाने ओतप्रोत झालात, तर तुम्हाला तो सापडेल. ||3||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430