श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 952


ਵਿਣੁ ਗੁਰ ਪੀਰੈ ਕੋ ਥਾਇ ਨ ਪਾਈ ॥
विणु गुर पीरै को थाइ न पाई ॥

गुरु किंवा अध्यात्मिक गुरूशिवाय कोणीही स्वीकारले जात नाही.

ਰਾਹੁ ਦਸਾਇ ਓਥੈ ਕੋ ਜਾਇ ॥
राहु दसाइ ओथै को जाइ ॥

त्यांना रस्ता दाखवला जाऊ शकतो, पण काही मोजकेच तिथे जातात.

ਕਰਣੀ ਬਾਝਹੁ ਭਿਸਤਿ ਨ ਪਾਇ ॥
करणी बाझहु भिसति न पाइ ॥

सत्कर्माच्या कर्माशिवाय स्वर्ग प्राप्त होत नाही.

ਜੋਗੀ ਕੈ ਘਰਿ ਜੁਗਤਿ ਦਸਾਈ ॥
जोगी कै घरि जुगति दसाई ॥

योगाचा मार्ग योगींच्या मठात दाखवला जातो.

ਤਿਤੁ ਕਾਰਣਿ ਕਨਿ ਮੁੰਦ੍ਰਾ ਪਾਈ ॥
तितु कारणि कनि मुंद्रा पाई ॥

ते मार्ग दाखवण्यासाठी कानातल्या अंगठ्या घालतात.

ਮੁੰਦ੍ਰਾ ਪਾਇ ਫਿਰੈ ਸੰਸਾਰਿ ॥
मुंद्रा पाइ फिरै संसारि ॥

कानातले अंगठ्या घालून ते जगभर फिरतात.

ਜਿਥੈ ਕਿਥੈ ਸਿਰਜਣਹਾਰੁ ॥
जिथै किथै सिरजणहारु ॥

निर्माता परमेश्वर सर्वत्र आहे.

ਜੇਤੇ ਜੀਅ ਤੇਤੇ ਵਾਟਾਊ ॥
जेते जीअ तेते वाटाऊ ॥

जितके प्राणी आहेत तितके प्रवासी आहेत.

ਚੀਰੀ ਆਈ ਢਿਲ ਨ ਕਾਊ ॥
चीरी आई ढिल न काऊ ॥

जेव्हा एखाद्याचे मृत्यूचे वॉरंट जारी केले जाते तेव्हा विलंब होत नाही.

ਏਥੈ ਜਾਣੈ ਸੁ ਜਾਇ ਸਿਞਾਣੈ ॥
एथै जाणै सु जाइ सिञाणै ॥

जो येथे परमेश्वराला जाणतो तो तेथेही त्याचा साक्षात्कार करतो.

ਹੋਰੁ ਫਕੜੁ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਣੈ ॥
होरु फकड़ु हिंदू मुसलमाणै ॥

इतर, मग ते हिंदू असो वा मुस्लिम, ते फक्त बडबड करत असतात.

ਸਭਨਾ ਕਾ ਦਰਿ ਲੇਖਾ ਹੋਇ ॥
सभना का दरि लेखा होइ ॥

परमेश्वराच्या दरबारात प्रत्येकाचा लेखाजोखा वाचला जातो;

ਕਰਣੀ ਬਾਝਹੁ ਤਰੈ ਨ ਕੋਇ ॥
करणी बाझहु तरै न कोइ ॥

चांगल्या कर्मांच्या कर्माशिवाय, कोणीही ओलांडत नाही.

ਸਚੋ ਸਚੁ ਵਖਾਣੈ ਕੋਇ ॥
सचो सचु वखाणै कोइ ॥

जो खऱ्या परमेश्वराचे खरे नाम बोलतो,

ਨਾਨਕ ਅਗੈ ਪੁਛ ਨ ਹੋਇ ॥੨॥
नानक अगै पुछ न होइ ॥२॥

हे नानक, यापुढे हिशोब मागितला जाणार नाही. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਹਰਿ ਕਾ ਮੰਦਰੁ ਆਖੀਐ ਕਾਇਆ ਕੋਟੁ ਗੜੁ ॥
हरि का मंदरु आखीऐ काइआ कोटु गड़ु ॥

शरीराच्या किल्ल्याला परमेश्वराचा वाडा म्हणतात.

ਅੰਦਰਿ ਲਾਲ ਜਵੇਹਰੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਪੜੁ ॥
अंदरि लाल जवेहरी गुरमुखि हरि नामु पड़ु ॥

त्यामध्ये माणिक व रत्ने आढळतात; गुरुमुख परमेश्वराचे नामस्मरण करतो.

ਹਰਿ ਕਾ ਮੰਦਰੁ ਸਰੀਰੁ ਅਤਿ ਸੋਹਣਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦਿੜੁ ॥
हरि का मंदरु सरीरु अति सोहणा हरि हरि नामु दिड़ु ॥

शरीर, परमेश्वराचा वाडा, अतिशय सुंदर आहे, जेव्हा भगवंताचे नाम, हर, हर, खोलवर रोवले जाते.

ਮਨਮੁਖ ਆਪਿ ਖੁਆਇਅਨੁ ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਨਿਤ ਕੜੁ ॥
मनमुख आपि खुआइअनु माइआ मोह नित कड़ु ॥

स्वार्थी मनमुख स्वतःचा नाश करतात; मायेच्या आसक्तीने ते सतत उकळतात.

ਸਭਨਾ ਸਾਹਿਬੁ ਏਕੁ ਹੈ ਪੂਰੈ ਭਾਗਿ ਪਾਇਆ ਜਾਈ ॥੧੧॥
सभना साहिबु एकु है पूरै भागि पाइआ जाई ॥११॥

एकच परमेश्वर सर्वांचा स्वामी आहे. तो केवळ परिपूर्ण नियतीनेच सापडतो. ||11||

ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
सलोक मः १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਨਾ ਸਤਿ ਦੁਖੀਆ ਨਾ ਸਤਿ ਸੁਖੀਆ ਨਾ ਸਤਿ ਪਾਣੀ ਜੰਤ ਫਿਰਹਿ ॥
ना सति दुखीआ ना सति सुखीआ ना सति पाणी जंत फिरहि ॥

दुःखात सत्य नाही, आरामात सत्य नाही. पाण्यातून प्राण्यांप्रमाणे भटकण्यात काही तथ्य नाही.

ਨਾ ਸਤਿ ਮੂੰਡ ਮੁਡਾਈ ਕੇਸੀ ਨਾ ਸਤਿ ਪੜਿਆ ਦੇਸ ਫਿਰਹਿ ॥
ना सति मूंड मुडाई केसी ना सति पड़िआ देस फिरहि ॥

मुंडण करण्यात सत्य नाही; धर्मग्रंथांचा अभ्यास करणे किंवा परदेशात भटकणे यात सत्य नाही.

ਨਾ ਸਤਿ ਰੁਖੀ ਬਿਰਖੀ ਪਥਰ ਆਪੁ ਤਛਾਵਹਿ ਦੁਖ ਸਹਹਿ ॥
ना सति रुखी बिरखी पथर आपु तछावहि दुख सहहि ॥

झाडे, झाडे किंवा दगड, स्वतःचे विच्छेदन करण्यात किंवा दुःखाने दुःख यात सत्य नाही.

ਨਾ ਸਤਿ ਹਸਤੀ ਬਧੇ ਸੰਗਲ ਨਾ ਸਤਿ ਗਾਈ ਘਾਹੁ ਚਰਹਿ ॥
ना सति हसती बधे संगल ना सति गाई घाहु चरहि ॥

हत्तींना साखळदंडात बांधण्यात सत्य नाही; गायी चरण्यात काही तथ्य नाही.

ਜਿਸੁ ਹਥਿ ਸਿਧਿ ਦੇਵੈ ਜੇ ਸੋਈ ਜਿਸ ਨੋ ਦੇਇ ਤਿਸੁ ਆਇ ਮਿਲੈ ॥
जिसु हथि सिधि देवै जे सोई जिस नो देइ तिसु आइ मिलै ॥

तो एकटाच देतो, ज्याच्या हातात आध्यात्मिक परिपूर्णता आहे; ज्याला ते दिले जाते तोच तो स्वीकारतो.

ਨਾਨਕ ਤਾ ਕਉ ਮਿਲੈ ਵਡਾਈ ਜਿਸੁ ਘਟ ਭੀਤਰਿ ਸਬਦੁ ਰਵੈ ॥
नानक ता कउ मिलै वडाई जिसु घट भीतरि सबदु रवै ॥

हे नानक, केवळ त्यालाच तेजस्वी महानता लाभली आहे, ज्याचे हृदय शब्दाच्या वचनाने भरलेले आहे.

ਸਭਿ ਘਟ ਮੇਰੇ ਹਉ ਸਭਨਾ ਅੰਦਰਿ ਜਿਸਹਿ ਖੁਆਈ ਤਿਸੁ ਕਉਣੁ ਕਹੈ ॥
सभि घट मेरे हउ सभना अंदरि जिसहि खुआई तिसु कउणु कहै ॥

देव म्हणतो, सर्व ह्रदये माझी आहेत आणि मी सर्व हृदयात आहे. गोंधळलेल्याला हे कोण समजावणार?

ਜਿਸਹਿ ਦਿਖਾਲਾ ਵਾਟੜੀ ਤਿਸਹਿ ਭੁਲਾਵੈ ਕਉਣੁ ॥
जिसहि दिखाला वाटड़ी तिसहि भुलावै कउणु ॥

ज्याला मी मार्ग दाखविला त्या अस्तित्वाला कोण गोंधळात टाकू शकेल?

ਜਿਸਹਿ ਭੁਲਾਈ ਪੰਧ ਸਿਰਿ ਤਿਸਹਿ ਦਿਖਾਵੈ ਕਉਣੁ ॥੧॥
जिसहि भुलाई पंध सिरि तिसहि दिखावै कउणु ॥१॥

आणि ज्याला मी सुरुवातीपासून गोंधळात टाकले आहे, त्याला कोण मार्ग दाखवू शकेल? ||1||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਸੋ ਗਿਰਹੀ ਜੋ ਨਿਗ੍ਰਹੁ ਕਰੈ ॥
सो गिरही जो निग्रहु करै ॥

तो एकटाच गृहस्थ आहे, जो आपल्या आवडींना आवर घालतो

ਜਪੁ ਤਪੁ ਸੰਜਮੁ ਭੀਖਿਆ ਕਰੈ ॥
जपु तपु संजमु भीखिआ करै ॥

आणि ध्यान, तपस्या आणि आत्म-शिस्तीची याचना करते.

ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਕਾ ਕਰੇ ਸਰੀਰੁ ॥
पुंन दान का करे सरीरु ॥

देहदान करून तो दान देतो;

ਸੋ ਗਿਰਹੀ ਗੰਗਾ ਕਾ ਨੀਰੁ ॥
सो गिरही गंगा का नीरु ॥

असा गृहस्थ गंगेच्या पाण्यासारखा पवित्र असतो.

ਬੋਲੈ ਈਸਰੁ ਸਤਿ ਸਰੂਪੁ ॥
बोलै ईसरु सति सरूपु ॥

ईशर म्हणतात, परमेश्वर हा सत्याचा अवतार आहे.

ਪਰਮ ਤੰਤ ਮਹਿ ਰੇਖ ਨ ਰੂਪੁ ॥੨॥
परम तंत महि रेख न रूपु ॥२॥

वास्तविकतेच्या सर्वोच्च साराला कोणताही आकार किंवा स्वरूप नाही. ||2||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਸੋ ਅਉਧੂਤੀ ਜੋ ਧੂਪੈ ਆਪੁ ॥
सो अउधूती जो धूपै आपु ॥

तो एकटाच एक अलिप्त संन्यासी आहे, जो आपला स्वाभिमान जाळून टाकतो.

ਭਿਖਿਆ ਭੋਜਨੁ ਕਰੈ ਸੰਤਾਪੁ ॥
भिखिआ भोजनु करै संतापु ॥

तो त्याचे अन्न म्हणून दुःख मागतो.

ਅਉਹਠ ਪਟਣ ਮਹਿ ਭੀਖਿਆ ਕਰੈ ॥
अउहठ पटण महि भीखिआ करै ॥

हृदयाच्या शहरात तो दान मागतो.

ਸੋ ਅਉਧੂਤੀ ਸਿਵ ਪੁਰਿ ਚੜੈ ॥
सो अउधूती सिव पुरि चड़ै ॥

असा संन्यासी देवाच्या नगरीला जातो.

ਬੋਲੈ ਗੋਰਖੁ ਸਤਿ ਸਰੂਪੁ ॥
बोलै गोरखु सति सरूपु ॥

गोरख म्हणतात, देव हा सत्याचा अवतार आहे;

ਪਰਮ ਤੰਤ ਮਹਿ ਰੇਖ ਨ ਰੂਪੁ ॥੩॥
परम तंत महि रेख न रूपु ॥३॥

वास्तविकतेच्या सर्वोच्च साराला कोणताही आकार किंवा स्वरूप नाही. ||3||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਸੋ ਉਦਾਸੀ ਜਿ ਪਾਲੇ ਉਦਾਸੁ ॥
सो उदासी जि पाले उदासु ॥

तो एकटा उदासी आहे, मुंडण केलेला संन्यासी, जो संन्यास स्वीकारतो.

ਅਰਧ ਉਰਧ ਕਰੇ ਨਿਰੰਜਨ ਵਾਸੁ ॥
अरध उरध करे निरंजन वासु ॥

वरच्या आणि खालच्या दोन्ही प्रदेशात तो पवित्र परमेश्वर वास करताना पाहतो.

ਚੰਦ ਸੂਰਜ ਕੀ ਪਾਏ ਗੰਢਿ ॥
चंद सूरज की पाए गंढि ॥

तो सूर्य आणि चंद्र ऊर्जा संतुलित करतो.

ਤਿਸੁ ਉਦਾਸੀ ਕਾ ਪੜੈ ਨ ਕੰਧੁ ॥
तिसु उदासी का पड़ै न कंधु ॥

अशा उदासीची देह-भिंत कोसळत नाही.

ਬੋਲੈ ਗੋਪੀ ਚੰਦੁ ਸਤਿ ਸਰੂਪੁ ॥
बोलै गोपी चंदु सति सरूपु ॥

गोपीचंद म्हणतात, देव सत्याचा अवतार आहे;

ਪਰਮ ਤੰਤ ਮਹਿ ਰੇਖ ਨ ਰੂਪੁ ॥੪॥
परम तंत महि रेख न रूपु ॥४॥

वास्तविकतेच्या सर्वोच्च साराला कोणताही आकार किंवा स्वरूप नाही. ||4||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਸੋ ਪਾਖੰਡੀ ਜਿ ਕਾਇਆ ਪਖਾਲੇ ॥
सो पाखंडी जि काइआ पखाले ॥

तो एकटाच पाखंडी आहे, जो आपल्या शरीराची घाण साफ करतो.

ਕਾਇਆ ਕੀ ਅਗਨਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਪਰਜਾਲੇ ॥
काइआ की अगनि ब्रहमु परजाले ॥

त्याच्या शरीरातील अग्नी आतून देवाला प्रकाशित करतो.

ਸੁਪਨੈ ਬਿੰਦੁ ਨ ਦੇਈ ਝਰਣਾ ॥
सुपनै बिंदु न देई झरणा ॥

ओल्या स्वप्नांमध्ये तो आपली ऊर्जा वाया घालवत नाही.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430