श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 1240


ਆਖਣਿ ਅਉਖਾ ਨਾਨਕਾ ਆਖਿ ਨ ਜਾਪੈ ਆਖਿ ॥੨॥
आखणि अउखा नानका आखि न जापै आखि ॥२॥

हे नानक, जप करणे खूप कठीण आहे; तोंडाने जप करता येत नाही. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਮਨੁ ਰਹਸੀਐ ਨਾਮੇ ਸਾਂਤਿ ਆਈ ॥
नाइ सुणिऐ मनु रहसीऐ नामे सांति आई ॥

नाम ऐकून मन प्रसन्न होते. नाम शांती आणि शांती आणते.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਮਨੁ ਤ੍ਰਿਪਤੀਐ ਸਭ ਦੁਖ ਗਵਾਈ ॥
नाइ सुणिऐ मनु त्रिपतीऐ सभ दुख गवाई ॥

नाम ऐकल्याने मन तृप्त होते आणि सर्व दुःख दूर होतात.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਨਾਉ ਊਪਜੈ ਨਾਮੇ ਵਡਿਆਈ ॥
नाइ सुणिऐ नाउ ऊपजै नामे वडिआई ॥

नाम ऐकून प्रसिध्दी होते; नाम गौरव महानता आणते.

ਨਾਮੇ ਹੀ ਸਭ ਜਾਤਿ ਪਤਿ ਨਾਮੇ ਗਤਿ ਪਾਈ ॥
नामे ही सभ जाति पति नामे गति पाई ॥

नाम सर्व सन्मान आणि दर्जा आणते; नामानेच मोक्ष प्राप्त होतो.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈਐ ਨਾਨਕ ਲਿਵ ਲਾਈ ॥੬॥
गुरमुखि नामु धिआईऐ नानक लिव लाई ॥६॥

गुरुमुख नामाचे चिंतन करतो; नानक नामाशी प्रेमाने जोडलेले आहेत. ||6||

ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ ੧ ॥
सलोक महला १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਜੂਠਿ ਨ ਰਾਗਂੀ ਜੂਠਿ ਨ ਵੇਦਂੀ ॥
जूठि न रागीं जूठि न वेदीं ॥

संगीतातून अशुद्धता येत नाही; अशुद्धता वेदातून येत नाही.

ਜੂਠਿ ਨ ਚੰਦ ਸੂਰਜ ਕੀ ਭੇਦੀ ॥
जूठि न चंद सूरज की भेदी ॥

अशुद्धता सूर्य आणि चंद्राच्या टप्प्यांतून येत नाही.

ਜੂਠਿ ਨ ਅੰਨੀ ਜੂਠਿ ਨ ਨਾਈ ॥
जूठि न अंनी जूठि न नाई ॥

अन्नातून अशुद्धता येत नाही; विधी शुद्धीकरणाच्या स्नानातून अशुद्धता येत नाही.

ਜੂਠਿ ਨ ਮੀਹੁ ਵਰ੍ਹਿਐ ਸਭ ਥਾਈ ॥
जूठि न मीहु वर्हिऐ सभ थाई ॥

सर्वत्र पडणाऱ्या पावसातून अशुद्धता येत नाही.

ਜੂਠਿ ਨ ਧਰਤੀ ਜੂਠਿ ਨ ਪਾਣੀ ॥
जूठि न धरती जूठि न पाणी ॥

अशुद्धता पृथ्वीवरून येत नाही; अशुद्धता पाण्यातून येत नाही.

ਜੂਠਿ ਨ ਪਉਣੈ ਮਾਹਿ ਸਮਾਣੀ ॥
जूठि न पउणै माहि समाणी ॥

सर्वत्र पसरलेल्या हवेतून अशुद्धता येत नाही.

ਨਾਨਕ ਨਿਗੁਰਿਆ ਗੁਣੁ ਨਾਹੀ ਕੋਇ ॥
नानक निगुरिआ गुणु नाही कोइ ॥

हे नानक, ज्याला गुरु नाही, त्याच्याकडे मुक्ती देणारे गुण अजिबात नाहीत.

ਮੁਹਿ ਫੇਰਿਐ ਮੁਹੁ ਜੂਠਾ ਹੋਇ ॥੧॥
मुहि फेरिऐ मुहु जूठा होइ ॥१॥

अशुद्धता ही देवापासून दूर गेल्याने येते. ||1||

ਮਹਲਾ ੧ ॥
महला १ ॥

पहिली मेहल:

ਨਾਨਕ ਚੁਲੀਆ ਸੁਚੀਆ ਜੇ ਭਰਿ ਜਾਣੈ ਕੋਇ ॥
नानक चुलीआ सुचीआ जे भरि जाणै कोइ ॥

हे नानक, विधी शुद्धीकरणाने तोंड खरोखर शुद्ध होते, जर तुम्हाला ते कसे करावे हे खरोखर माहित असेल.

ਸੁਰਤੇ ਚੁਲੀ ਗਿਆਨ ਕੀ ਜੋਗੀ ਕਾ ਜਤੁ ਹੋਇ ॥
सुरते चुली गिआन की जोगी का जतु होइ ॥

अंतर्ज्ञानी जाणीव असलेल्यांसाठी, शुद्धीकरण हे आध्यात्मिक शहाणपण आहे. योगींसाठी ते आत्मसंयम आहे.

ਬ੍ਰਹਮਣ ਚੁਲੀ ਸੰਤੋਖ ਕੀ ਗਿਰਹੀ ਕਾ ਸਤੁ ਦਾਨੁ ॥
ब्रहमण चुली संतोख की गिरही का सतु दानु ॥

ब्राह्मणासाठी शुद्धीकरण म्हणजे समाधान; गृहस्थांसाठी, ते सत्य आणि दान आहे.

ਰਾਜੇ ਚੁਲੀ ਨਿਆਵ ਕੀ ਪੜਿਆ ਸਚੁ ਧਿਆਨੁ ॥
राजे चुली निआव की पड़िआ सचु धिआनु ॥

राजासाठी, शुद्धीकरण हा न्याय आहे; विद्वानांसाठी ते खरे ध्यान आहे.

ਪਾਣੀ ਚਿਤੁ ਨ ਧੋਪਈ ਮੁਖਿ ਪੀਤੈ ਤਿਖ ਜਾਇ ॥
पाणी चितु न धोपई मुखि पीतै तिख जाइ ॥

चेतना पाण्याने धुतली जात नाही; तुझी तहान शमवण्यासाठी तू ते प्या.

ਪਾਣੀ ਪਿਤਾ ਜਗਤ ਕਾ ਫਿਰਿ ਪਾਣੀ ਸਭੁ ਖਾਇ ॥੨॥
पाणी पिता जगत का फिरि पाणी सभु खाइ ॥२॥

पाणी हा जगाचा पिता आहे; शेवटी, पाणी हे सर्व नष्ट करते. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਸਭ ਸਿਧਿ ਹੈ ਰਿਧਿ ਪਿਛੈ ਆਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ सभ सिधि है रिधि पिछै आवै ॥

नाम ऐकल्याने सर्व अलौकिक अध्यात्मिक शक्ती प्राप्त होतात आणि संपत्तीही प्राप्त होते.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਨਉ ਨਿਧਿ ਮਿਲੈ ਮਨ ਚਿੰਦਿਆ ਪਾਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ नउ निधि मिलै मन चिंदिआ पावै ॥

नाम श्रवण केल्याने नऊ खजिना प्राप्त होतात आणि मनातील इच्छा पूर्ण होतात.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਸੰਤੋਖੁ ਹੋਇ ਕਵਲਾ ਚਰਨ ਧਿਆਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ संतोखु होइ कवला चरन धिआवै ॥

नाम श्रवण केल्याने समाधान मिळते आणि माया चरणी ध्यान करते.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਸਹਜੁ ਊਪਜੈ ਸਹਜੇ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ सहजु ऊपजै सहजे सुखु पावै ॥

नाम श्रवण केल्याने अंतःप्रेरक शांती व शांती प्राप्त होते.

ਗੁਰਮਤੀ ਨਾਉ ਪਾਈਐ ਨਾਨਕ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ॥੭॥
गुरमती नाउ पाईऐ नानक गुण गावै ॥७॥

गुरूंच्या उपदेशाने नामाची प्राप्ती होते; हे नानक, त्याची स्तुती गा. ||7||

ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ ੧ ॥
सलोक महला १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਦੁਖ ਵਿਚਿ ਜੰਮਣੁ ਦੁਖਿ ਮਰਣੁ ਦੁਖਿ ਵਰਤਣੁ ਸੰਸਾਰਿ ॥
दुख विचि जंमणु दुखि मरणु दुखि वरतणु संसारि ॥

दुःखात आपण जन्म घेतो; दुःखात, आपण मरतो. दुःखात आपण जगाला सामोरे जातो.

ਦੁਖੁ ਦੁਖੁ ਅਗੈ ਆਖੀਐ ਪੜਿੑ ਪੜਿੑ ਕਰਹਿ ਪੁਕਾਰ ॥
दुखु दुखु अगै आखीऐ पड़ि पड़ि करहि पुकार ॥

यापुढे दुःख आहे, फक्त दुःख आहे असे म्हणतात; नश्वर जितके जास्त वाचतील तितकेच ते ओरडतील.

ਦੁਖ ਕੀਆ ਪੰਡਾ ਖੁਲੑੀਆ ਸੁਖੁ ਨ ਨਿਕਲਿਓ ਕੋਇ ॥
दुख कीआ पंडा खुलीआ सुखु न निकलिओ कोइ ॥

वेदनेचे पोते सुटलेले आहेत, पण शांतता निर्माण होत नाही.

ਦੁਖ ਵਿਚਿ ਜੀਉ ਜਲਾਇਆ ਦੁਖੀਆ ਚਲਿਆ ਰੋਇ ॥
दुख विचि जीउ जलाइआ दुखीआ चलिआ रोइ ॥

वेदनेने, आत्मा जळतो; वेदनेने, तो रडत आणि रडत निघून जातो.

ਨਾਨਕ ਸਿਫਤੀ ਰਤਿਆ ਮਨੁ ਤਨੁ ਹਰਿਆ ਹੋਇ ॥
नानक सिफती रतिआ मनु तनु हरिआ होइ ॥

हे नानक, परमेश्वराच्या स्तुतीने ओतप्रोत, मन आणि शरीर फुलले, टवटवीत झाले.

ਦੁਖ ਕੀਆ ਅਗੀ ਮਾਰੀਅਹਿ ਭੀ ਦੁਖੁ ਦਾਰੂ ਹੋਇ ॥੧॥
दुख कीआ अगी मारीअहि भी दुखु दारू होइ ॥१॥

वेदनेच्या आगीत मरण पावतात; पण वेदना देखील बरा आहे. ||1||

ਮਹਲਾ ੧ ॥
महला १ ॥

पहिली मेहल:

ਨਾਨਕ ਦੁਨੀਆ ਭਸੁ ਰੰਗੁ ਭਸੂ ਹੂ ਭਸੁ ਖੇਹ ॥
नानक दुनीआ भसु रंगु भसू हू भसु खेह ॥

हे नानक, सांसारिक सुख हे धुळीपेक्षा दुसरे काही नाही. ते भस्मासुराच्या धुळीचे धूळ आहेत.

ਭਸੋ ਭਸੁ ਕਮਾਵਣੀ ਭੀ ਭਸੁ ਭਰੀਐ ਦੇਹ ॥
भसो भसु कमावणी भी भसु भरीऐ देह ॥

नश्वर केवळ धूळ कमावतो; त्याचे शरीर धुळीने झाकलेले आहे.

ਜਾ ਜੀਉ ਵਿਚਹੁ ਕਢੀਐ ਭਸੂ ਭਰਿਆ ਜਾਇ ॥
जा जीउ विचहु कढीऐ भसू भरिआ जाइ ॥

जेव्हा आत्मा शरीरातून बाहेर काढला जातो तेव्हा तो देखील धुळीने झाकलेला असतो.

ਅਗੈ ਲੇਖੈ ਮੰਗਿਐ ਹੋਰ ਦਸੂਣੀ ਪਾਇ ॥੨॥
अगै लेखै मंगिऐ होर दसूणी पाइ ॥२॥

आणि परलोकात जेव्हा कोणाचा हिशोब मागितला जातो तेव्हा त्याला फक्त दहापट जास्त धूळ मिळते. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਸੁਚਿ ਸੰਜਮੋ ਜਮੁ ਨੇੜਿ ਨ ਆਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ सुचि संजमो जमु नेड़ि न आवै ॥

नाव ऐकून, एखाद्याला शुद्धता आणि आत्म-नियंत्रण प्राप्त होते आणि मृत्यूचा दूत जवळ येणार नाही.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਘਟਿ ਚਾਨਣਾ ਆਨੑੇਰੁ ਗਵਾਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ घटि चानणा आनेरु गवावै ॥

नाम श्रवण केल्याने अंतःकरण प्रकाशित होते आणि अंधकार नाहीसा होतो.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਆਪੁ ਬੁਝੀਐ ਲਾਹਾ ਨਾਉ ਪਾਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ आपु बुझीऐ लाहा नाउ पावै ॥

नाम श्रवण केल्याने स्वतःचे आत्मज्ञान होते आणि नामाचा लाभ होतो.

ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਪਾਪ ਕਟੀਅਹਿ ਨਿਰਮਲ ਸਚੁ ਪਾਵੈ ॥
नाइ सुणिऐ पाप कटीअहि निरमल सचु पावै ॥

नाम श्रवण केल्याने पाप नाहीसे होतात आणि निष्कलंक सत्य परमेश्वराला भेटते.

ਨਾਨਕ ਨਾਇ ਸੁਣਿਐ ਮੁਖ ਉਜਲੇ ਨਾਉ ਗੁਰਮੁਖਿ ਧਿਆਵੈ ॥੮॥
नानक नाइ सुणिऐ मुख उजले नाउ गुरमुखि धिआवै ॥८॥

हे नानक, नाम ऐकताच चेहरा तेजस्वी होतो. गुरुमुख म्हणून नामाचे ध्यान करा. ||8||

ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ ੧ ॥
सलोक महला १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਘਰਿ ਨਾਰਾਇਣੁ ਸਭਾ ਨਾਲਿ ॥
घरि नाराइणु सभा नालि ॥

तुमच्या घरात, तुमच्या इतर सर्व देवांसह, परमेश्वर देव आहे.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430