श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 66


ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥
सिरीरागु महला ३ ॥

सिरी राग, तिसरी मेहल:

ਪੰਖੀ ਬਿਰਖਿ ਸੁਹਾਵੜਾ ਸਚੁ ਚੁਗੈ ਗੁਰ ਭਾਇ ॥
पंखी बिरखि सुहावड़ा सचु चुगै गुर भाइ ॥

देहाच्या सुंदर वृक्षातला आत्मा-पक्षी गुरूंवरील प्रेमाने सत्याकडे डोकावतो.

ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਵੈ ਸਹਜਿ ਰਹੈ ਉਡੈ ਨ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥
हरि रसु पीवै सहजि रहै उडै न आवै जाइ ॥

ती परमेश्वराच्या उदात्त तत्वात मद्यपान करते, आणि सहजतेने राहते; ती ये-जा करत फिरत नाही.

ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇ ॥੧॥
निज घरि वासा पाइआ हरि हरि नामि समाइ ॥१॥

ती स्वतःच्या हृदयात घर मिळवते; ती परमेश्वराच्या नामात लीन होते, हर, हर. ||1||

ਮਨ ਰੇ ਗੁਰ ਕੀ ਕਾਰ ਕਮਾਇ ॥
मन रे गुर की कार कमाइ ॥

हे मन, गुरूंची सेवा करण्याचे काम कर.

ਗੁਰ ਕੈ ਭਾਣੈ ਜੇ ਚਲਹਿ ਤਾ ਅਨਦਿਨੁ ਰਾਚਹਿ ਹਰਿ ਨਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुर कै भाणै जे चलहि ता अनदिनु राचहि हरि नाइ ॥१॥ रहाउ ॥

जर तुम्ही गुरूंच्या इच्छेनुसार चाललात तर तुम्ही रात्रंदिवस परमेश्वराच्या नामात तल्लीन राहाल. ||1||विराम||

ਪੰਖੀ ਬਿਰਖ ਸੁਹਾਵੜੇ ਊਡਹਿ ਚਹੁ ਦਿਸਿ ਜਾਹਿ ॥
पंखी बिरख सुहावड़े ऊडहि चहु दिसि जाहि ॥

सुंदर झाडांमधले पक्षी चारही दिशांना उडत असतात.

ਜੇਤਾ ਊਡਹਿ ਦੁਖ ਘਣੇ ਨਿਤ ਦਾਝਹਿ ਤੈ ਬਿਲਲਾਹਿ ॥
जेता ऊडहि दुख घणे नित दाझहि तै बिललाहि ॥

जेवढे ते आजूबाजूला उडतात, तेवढेच त्यांना त्रास होतो; ते जळतात आणि वेदनांनी ओरडतात.

ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਮਹਲੁ ਨ ਜਾਪਈ ਨਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਫਲ ਪਾਹਿ ॥੨॥
बिनु गुर महलु न जापई ना अंम्रित फल पाहि ॥२॥

गुरूंशिवाय त्यांना भगवंताचा वाडा सापडत नाही आणि त्यांना अमृत फळही मिळत नाही. ||2||

ਗੁਰਮੁਖਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਹਰੀਆਵਲਾ ਸਾਚੈ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਇ ॥
गुरमुखि ब्रहमु हरीआवला साचै सहजि सुभाइ ॥

गुरुमुख हा देवाच्या झाडासारखा असतो, सदैव हिरवागार असतो, खऱ्याच्या उदात्त प्रेमाने, अंतर्ज्ञानी शांती आणि शांततेने धन्य असतो.

ਸਾਖਾ ਤੀਨਿ ਨਿਵਾਰੀਆ ਏਕ ਸਬਦਿ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥
साखा तीनि निवारीआ एक सबदि लिव लाइ ॥

तो तीन गुणांच्या तीन फांद्या तोडतो, आणि शब्दाच्या एका शब्दावर प्रेम स्वीकारतो.

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਫਲੁ ਹਰਿ ਏਕੁ ਹੈ ਆਪੇ ਦੇਇ ਖਵਾਇ ॥੩॥
अंम्रित फलु हरि एकु है आपे देइ खवाइ ॥३॥

केवळ परमेश्वर हेच अमृत फळ आहे; तो स्वतःच आपल्याला खायला देतो. ||3||

ਮਨਮੁਖ ਊਭੇ ਸੁਕਿ ਗਏ ਨਾ ਫਲੁ ਤਿੰਨਾ ਛਾਉ ॥
मनमुख ऊभे सुकि गए ना फलु तिंना छाउ ॥

स्वार्थी मनमुख तेथे उभे राहून सुकतात; ते फळ देत नाहीत आणि सावलीही देत नाहीत.

ਤਿੰਨਾ ਪਾਸਿ ਨ ਬੈਸੀਐ ਓਨਾ ਘਰੁ ਨ ਗਿਰਾਉ ॥
तिंना पासि न बैसीऐ ओना घरु न गिराउ ॥

त्यांच्या जवळ बसण्याचीही तसदी घेऊ नका - त्यांना घर किंवा गाव नाही.

ਕਟੀਅਹਿ ਤੈ ਨਿਤ ਜਾਲੀਅਹਿ ਓਨਾ ਸਬਦੁ ਨ ਨਾਉ ॥੪॥
कटीअहि तै नित जालीअहि ओना सबदु न नाउ ॥४॥

ते दररोज कापले जातात आणि जाळले जातात; त्यांना ना शब्द आहे, ना परमेश्वराचे नाव. ||4||

ਹੁਕਮੇ ਕਰਮ ਕਮਾਵਣੇ ਪਇਐ ਕਿਰਤਿ ਫਿਰਾਉ ॥
हुकमे करम कमावणे पइऐ किरति फिराउ ॥

परमेश्वराच्या आज्ञेनुसार, लोक त्यांची कृती करतात; ते त्यांच्या भूतकाळातील कर्माने प्रेरित होऊन फिरतात.

ਹੁਕਮੇ ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਣਾ ਜਹ ਭੇਜਹਿ ਤਹ ਜਾਉ ॥
हुकमे दरसनु देखणा जह भेजहि तह जाउ ॥

भगवंताच्या आज्ञेने त्यांना त्यांचे दर्शन घडते. तो त्यांना जिथे पाठवतो तिथे ते जातात.

ਹੁਕਮੇ ਹਰਿ ਹਰਿ ਮਨਿ ਵਸੈ ਹੁਕਮੇ ਸਚਿ ਸਮਾਉ ॥੫॥
हुकमे हरि हरि मनि वसै हुकमे सचि समाउ ॥५॥

त्याच्या आज्ञेने, परमेश्वर, हर, हर, आपल्या मनात वास करतो; त्याच्या आज्ञेने आपण सत्यात विलीन होतो. ||5||

ਹੁਕਮੁ ਨ ਜਾਣਹਿ ਬਪੁੜੇ ਭੂਲੇ ਫਿਰਹਿ ਗਵਾਰ ॥
हुकमु न जाणहि बपुड़े भूले फिरहि गवार ॥

दुष्ट मूर्खांना परमेश्वराची इच्छा कळत नाही; ते चुका करत फिरतात.

ਮਨਹਠਿ ਕਰਮ ਕਮਾਵਦੇ ਨਿਤ ਨਿਤ ਹੋਹਿ ਖੁਆਰੁ ॥
मनहठि करम कमावदे नित नित होहि खुआरु ॥

ते जिद्दीने त्यांचा व्यवसाय करतात; ते सदैव बदनाम आहेत.

ਅੰਤਰਿ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵਈ ਨਾ ਸਚਿ ਲਗੈ ਪਿਆਰੁ ॥੬॥
अंतरि सांति न आवई ना सचि लगै पिआरु ॥६॥

त्यांना आंतरिक शांती मिळत नाही; ते खऱ्या परमेश्वरावर प्रेम करत नाहीत. ||6||

ਗੁਰਮੁਖੀਆ ਮੁਹ ਸੋਹਣੇ ਗੁਰ ਕੈ ਹੇਤਿ ਪਿਆਰਿ ॥
गुरमुखीआ मुह सोहणे गुर कै हेति पिआरि ॥

गुरूंबद्दल प्रेम आणि आपुलकी बाळगणाऱ्या गुरुमुखांचे चेहरे सुंदर असतात.

ਸਚੀ ਭਗਤੀ ਸਚਿ ਰਤੇ ਦਰਿ ਸਚੈ ਸਚਿਆਰ ॥
सची भगती सचि रते दरि सचै सचिआर ॥

खऱ्या भक्ती उपासनेद्वारे ते सत्याशी एकरूप होतात; खऱ्या दारात, ते खरे असल्याचे आढळले.

ਆਏ ਸੇ ਪਰਵਾਣੁ ਹੈ ਸਭ ਕੁਲ ਕਾ ਕਰਹਿ ਉਧਾਰੁ ॥੭॥
आए से परवाणु है सभ कुल का करहि उधारु ॥७॥

त्यांचे अस्तित्व धन्य आहे; ते त्यांच्या सर्व पूर्वजांना सोडवतात. ||7||

ਸਭ ਨਦਰੀ ਕਰਮ ਕਮਾਵਦੇ ਨਦਰੀ ਬਾਹਰਿ ਨ ਕੋਇ ॥
सभ नदरी करम कमावदे नदरी बाहरि न कोइ ॥

प्रभूच्या कृपेच्या नजरेखाली सर्व आपली कृत्ये करतात; कोणीही त्याच्या दृष्टीच्या पलीकडे नाही.

ਜੈਸੀ ਨਦਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਸਚਾ ਤੈਸਾ ਹੀ ਕੋ ਹੋਇ ॥
जैसी नदरि करि देखै सचा तैसा ही को होइ ॥

ज्या कृपेच्या नजरेने खरा परमेश्वर आपल्याला पाहतो, त्याचप्रमाणे आपण बनतो.

ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਵਡਾਈਆ ਕਰਮਿ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ॥੮॥੩॥੨੦॥
नानक नामि वडाईआ करमि परापति होइ ॥८॥३॥२०॥

हे नानक, नामाचे तेजस्वी महानता, भगवंताचे नाम, केवळ त्याच्या कृपेनेच प्राप्त होते. ||8||3||20||

ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥
सिरीरागु महला ३ ॥

सिरी राग, तिसरी मेहल:

ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈਐ ਮਨਮੁਖਿ ਬੂਝ ਨ ਪਾਇ ॥
गुरमुखि नामु धिआईऐ मनमुखि बूझ न पाइ ॥

गुरुमुख नामाचे ध्यान करतात; स्वार्थी मनमुखांना कळत नाही.

ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਦਾ ਮੁਖ ਊਜਲੇ ਹਰਿ ਵਸਿਆ ਮਨਿ ਆਇ ॥
गुरमुखि सदा मुख ऊजले हरि वसिआ मनि आइ ॥

गुरुमुखांचे चेहरे नेहमी तेजस्वी असतात; परमेश्वर त्यांच्या मनात वास करायला आला आहे.

ਸਹਜੇ ਹੀ ਸੁਖੁ ਪਾਈਐ ਸਹਜੇ ਰਹੈ ਸਮਾਇ ॥੧॥
सहजे ही सुखु पाईऐ सहजे रहै समाइ ॥१॥

अंतर्ज्ञानाने त्यांना शांती मिळते आणि अंतर्ज्ञानाने ते परमेश्वरात लीन राहतात. ||1||

ਭਾਈ ਰੇ ਦਾਸਨਿ ਦਾਸਾ ਹੋਇ ॥
भाई रे दासनि दासा होइ ॥

हे नियतीच्या भावंडांनो, परमेश्वराच्या दासांचे दास व्हा.

ਗੁਰ ਕੀ ਸੇਵਾ ਗੁਰ ਭਗਤਿ ਹੈ ਵਿਰਲਾ ਪਾਏ ਕੋਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुर की सेवा गुर भगति है विरला पाए कोइ ॥१॥ रहाउ ॥

गुरूंची सेवा हीच गुरूंची पूजा आहे. ते मिळवणारे किती दुर्मिळ आहेत! ||1||विराम||

ਸਦਾ ਸੁਹਾਗੁ ਸੁਹਾਗਣੀ ਜੇ ਚਲਹਿ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਇ ॥
सदा सुहागु सुहागणी जे चलहि सतिगुर भाइ ॥

जर ती खऱ्या गुरूंच्या इच्छेनुसार चालली तर आनंदी वधू नेहमी तिच्या पतीसोबत असते.

ਸਦਾ ਪਿਰੁ ਨਿਹਚਲੁ ਪਾਈਐ ਨਾ ਓਹੁ ਮਰੈ ਨ ਜਾਇ ॥
सदा पिरु निहचलु पाईऐ ना ओहु मरै न जाइ ॥

तिला तिचा शाश्वत, सदैव स्थिर पती प्राप्त होतो, जो कधीही मरत नाही किंवा जात नाही.

ਸਬਦਿ ਮਿਲੀ ਨਾ ਵੀਛੁੜੈ ਪਿਰ ਕੈ ਅੰਕਿ ਸਮਾਇ ॥੨॥
सबदि मिली ना वीछुड़ै पिर कै अंकि समाइ ॥२॥

शब्दाच्या वचनाशी एकरूप होऊन, ती पुन्हा विभक्त होणार नाही. ती तिच्या प्रेयसीच्या कुशीत मग्न आहे. ||2||

ਹਰਿ ਨਿਰਮਲੁ ਅਤਿ ਊਜਲਾ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਪਾਇਆ ਨ ਜਾਇ ॥
हरि निरमलु अति ऊजला बिनु गुर पाइआ न जाइ ॥

परमेश्वर निष्कलंक आणि तेजस्वी आहे; गुरूशिवाय तो सापडत नाही.

ਪਾਠੁ ਪੜੈ ਨਾ ਬੂਝਈ ਭੇਖੀ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਇ ॥
पाठु पड़ै ना बूझई भेखी भरमि भुलाइ ॥

तो शास्त्र वाचून समजू शकत नाही; कपटी ढोंगी संशयाने भ्रमित होतात.

ਗੁਰਮਤੀ ਹਰਿ ਸਦਾ ਪਾਇਆ ਰਸਨਾ ਹਰਿ ਰਸੁ ਸਮਾਇ ॥੩॥
गुरमती हरि सदा पाइआ रसना हरि रसु समाइ ॥३॥

गुरूंच्या उपदेशाने परमेश्वर सदैव सापडतो आणि जीभ परमेश्वराच्या उदात्त तत्वाने व्यापलेली असते. ||3||

ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਚੁਕਾਇਆ ਗੁਰਮਤੀ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਇ ॥
माइआ मोहु चुकाइआ गुरमती सहजि सुभाइ ॥

मायेची भावनिक आसक्ती गुरूंच्या शिकवणीद्वारे सहज सहजतेने दूर होते.


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430