श्री गुरु ग्रंथ साहिब

पान - 473


ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਸਤਿਗੁਰੁ ਵਡਾ ਕਰਿ ਸਾਲਾਹੀਐ ਜਿਸੁ ਵਿਚਿ ਵਡੀਆ ਵਡਿਆਈਆ ॥
सतिगुरु वडा करि सालाहीऐ जिसु विचि वडीआ वडिआईआ ॥

महान खऱ्या गुरुची स्तुती करा; त्याच्यातच सर्वात मोठी महानता आहे.

ਸਹਿ ਮੇਲੇ ਤਾ ਨਦਰੀ ਆਈਆ ॥
सहि मेले ता नदरी आईआ ॥

जेव्हा परमेश्वर आपल्याला गुरू भेटायला लावतो तेव्हा आपण त्यांच्या दर्शनाला येतो.

ਜਾ ਤਿਸੁ ਭਾਣਾ ਤਾ ਮਨਿ ਵਸਾਈਆ ॥
जा तिसु भाणा ता मनि वसाईआ ॥

जेव्हा ते त्याला आवडते तेव्हा ते आपल्या मनात वास करतात.

ਕਰਿ ਹੁਕਮੁ ਮਸਤਕਿ ਹਥੁ ਧਰਿ ਵਿਚਹੁ ਮਾਰਿ ਕਢੀਆ ਬੁਰਿਆਈਆ ॥
करि हुकमु मसतकि हथु धरि विचहु मारि कढीआ बुरिआईआ ॥

त्याच्या आज्ञेने, जेव्हा तो आपल्या कपाळावर हात ठेवतो, तेव्हा आतून दुष्टता निघून जाते.

ਸਹਿ ਤੁਠੈ ਨਉ ਨਿਧਿ ਪਾਈਆ ॥੧੮॥
सहि तुठै नउ निधि पाईआ ॥१८॥

जेव्हा परमेश्वर पूर्णपणे प्रसन्न होतो तेव्हा नऊ खजिना प्राप्त होतात. ||18||

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧ ॥
सलोकु मः १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਪਹਿਲਾ ਸੁਚਾ ਆਪਿ ਹੋਇ ਸੁਚੈ ਬੈਠਾ ਆਇ ॥
पहिला सुचा आपि होइ सुचै बैठा आइ ॥

प्रथम, स्वतःला शुद्ध करून, ब्राह्मण येतो आणि त्याच्या शुद्ध आच्छादनात बसतो.

ਸੁਚੇ ਅਗੈ ਰਖਿਓਨੁ ਕੋਇ ਨ ਭਿਟਿਓ ਜਾਇ ॥
सुचे अगै रखिओनु कोइ न भिटिओ जाइ ॥

इतर कोणीही स्पर्श न केलेले शुद्ध पदार्थ त्याच्यासमोर ठेवले जातात.

ਸੁਚਾ ਹੋਇ ਕੈ ਜੇਵਿਆ ਲਗਾ ਪੜਣਿ ਸਲੋਕੁ ॥
सुचा होइ कै जेविआ लगा पड़णि सलोकु ॥

शुद्ध होऊन, तो अन्न घेतो, आणि त्याचे पवित्र श्लोक वाचू लागतो.

ਕੁਹਥੀ ਜਾਈ ਸਟਿਆ ਕਿਸੁ ਏਹੁ ਲਗਾ ਦੋਖੁ ॥
कुहथी जाई सटिआ किसु एहु लगा दोखु ॥

पण मग ते अस्वच्छ ठिकाणी फेकले जाते - हा दोष कोणाचा आहे?

ਅੰਨੁ ਦੇਵਤਾ ਪਾਣੀ ਦੇਵਤਾ ਬੈਸੰਤਰੁ ਦੇਵਤਾ ਲੂਣੁ ॥
अंनु देवता पाणी देवता बैसंतरु देवता लूणु ॥

कणीस पवित्र आहे, पाणी पवित्र आहे; अग्नी आणि मीठ देखील पवित्र आहेत;

ਪੰਜਵਾ ਪਾਇਆ ਘਿਰਤੁ ॥ ਤਾ ਹੋਆ ਪਾਕੁ ਪਵਿਤੁ ॥
पंजवा पाइआ घिरतु ॥ ता होआ पाकु पवितु ॥

पाचवी गोष्ट म्हणजे तूप मिसळले की अन्न शुद्ध आणि पवित्र होते.

ਪਾਪੀ ਸਿਉ ਤਨੁ ਗਡਿਆ ਥੁਕਾ ਪਈਆ ਤਿਤੁ ॥
पापी सिउ तनु गडिआ थुका पईआ तितु ॥

पापी मानवी शरीराच्या संपर्कात आल्यावर अन्न इतके अशुद्ध होते की त्यावर थुंकले जाते.

ਜਿਤੁ ਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਨ ਊਚਰਹਿ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਰਸ ਖਾਹਿ ॥
जितु मुखि नामु न ऊचरहि बिनु नावै रस खाहि ॥

ज्या मुखाने नामस्मरण होत नाही आणि नामाशिवाय चविष्ट पदार्थ खातात

ਨਾਨਕ ਏਵੈ ਜਾਣੀਐ ਤਿਤੁ ਮੁਖਿ ਥੁਕਾ ਪਾਹਿ ॥੧॥
नानक एवै जाणीऐ तितु मुखि थुका पाहि ॥१॥

- हे नानक, हे जाणून घ्या: अशा तोंडावर थुंकणे आवश्यक आहे. ||1||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਭੰਡਿ ਜੰਮੀਐ ਭੰਡਿ ਨਿੰਮੀਐ ਭੰਡਿ ਮੰਗਣੁ ਵੀਆਹੁ ॥
भंडि जंमीऐ भंडि निंमीऐ भंडि मंगणु वीआहु ॥

स्त्रीपासून पुरुषाचा जन्म होतो; स्त्रीमध्ये, पुरुषाची गर्भधारणा होते; स्त्रीशी त्याने लग्न केले आहे आणि लग्न केले आहे.

ਭੰਡਹੁ ਹੋਵੈ ਦੋਸਤੀ ਭੰਡਹੁ ਚਲੈ ਰਾਹੁ ॥
भंडहु होवै दोसती भंडहु चलै राहु ॥

स्त्री त्याची मैत्रीण बनते; स्त्रीच्या माध्यमातून भावी पिढ्या घडतात.

ਭੰਡੁ ਮੁਆ ਭੰਡੁ ਭਾਲੀਐ ਭੰਡਿ ਹੋਵੈ ਬੰਧਾਨੁ ॥
भंडु मुआ भंडु भालीऐ भंडि होवै बंधानु ॥

त्याची स्त्री मरण पावल्यावर तो दुसरी स्त्री शोधतो; तो स्त्रीशी बांधील आहे.

ਸੋ ਕਿਉ ਮੰਦਾ ਆਖੀਐ ਜਿਤੁ ਜੰਮਹਿ ਰਾਜਾਨ ॥
सो किउ मंदा आखीऐ जितु जंमहि राजान ॥

मग तिला वाईट का म्हणायचे? तिच्यापासून राजे जन्माला येतात.

ਭੰਡਹੁ ਹੀ ਭੰਡੁ ਊਪਜੈ ਭੰਡੈ ਬਾਝੁ ਨ ਕੋਇ ॥
भंडहु ही भंडु ऊपजै भंडै बाझु न कोइ ॥

स्त्रीपासून स्त्रीचा जन्म होतो; स्त्रीशिवाय, कोणीही नसेल.

ਨਾਨਕ ਭੰਡੈ ਬਾਹਰਾ ਏਕੋ ਸਚਾ ਸੋਇ ॥
नानक भंडै बाहरा एको सचा सोइ ॥

हे नानक, केवळ खरा परमेश्वर स्त्रीशिवाय आहे.

ਜਿਤੁ ਮੁਖਿ ਸਦਾ ਸਾਲਾਹੀਐ ਭਾਗਾ ਰਤੀ ਚਾਰਿ ॥
जितु मुखि सदा सालाहीऐ भागा रती चारि ॥

जे मुख सतत परमेश्वराची स्तुती करते ते धन्य आणि सुंदर असते.

ਨਾਨਕ ਤੇ ਮੁਖ ਊਜਲੇ ਤਿਤੁ ਸਚੈ ਦਰਬਾਰਿ ॥੨॥
नानक ते मुख ऊजले तितु सचै दरबारि ॥२॥

हे नानक, ते चेहरे खऱ्या परमेश्वराच्या दरबारात तेजस्वी होतील. ||2||

ਪਉੜੀ ॥
पउड़ी ॥

पौरी:

ਸਭੁ ਕੋ ਆਖੈ ਆਪਣਾ ਜਿਸੁ ਨਾਹੀ ਸੋ ਚੁਣਿ ਕਢੀਐ ॥
सभु को आखै आपणा जिसु नाही सो चुणि कढीऐ ॥

सर्वजण तुला आपले स्वामी म्हणतात जो तुमचा मालक नाही, त्याला उचलून फेकून दिले जाते.

ਕੀਤਾ ਆਪੋ ਆਪਣਾ ਆਪੇ ਹੀ ਲੇਖਾ ਸੰਢੀਐ ॥
कीता आपो आपणा आपे ही लेखा संढीऐ ॥

प्रत्येकाला त्याच्या स्वतःच्या कृतीचे फळ मिळते; त्याचे खाते त्यानुसार समायोजित केले जाते.

ਜਾ ਰਹਣਾ ਨਾਹੀ ਐਤੁ ਜਗਿ ਤਾ ਕਾਇਤੁ ਗਾਰਬਿ ਹੰਢੀਐ ॥
जा रहणा नाही ऐतु जगि ता काइतु गारबि हंढीऐ ॥

या जगात कसेही राहणे कुणाच्या नशिबी नसल्यामुळे त्याने गर्वाने स्वतःचा नाश का करावा?

ਮੰਦਾ ਕਿਸੈ ਨ ਆਖੀਐ ਪੜਿ ਅਖਰੁ ਏਹੋ ਬੁਝੀਐ ॥
मंदा किसै न आखीऐ पड़ि अखरु एहो बुझीऐ ॥

कोणालाही वाईट म्हणू नका; हे शब्द वाचा आणि समजून घ्या.

ਮੂਰਖੈ ਨਾਲਿ ਨ ਲੁਝੀਐ ॥੧੯॥
मूरखै नालि न लुझीऐ ॥१९॥

मूर्खांशी वाद घालू नका. ||19||

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧ ॥
सलोकु मः १ ॥

सालोक, पहिली मेहल:

ਨਾਨਕ ਫਿਕੈ ਬੋਲਿਐ ਤਨੁ ਮਨੁ ਫਿਕਾ ਹੋਇ ॥
नानक फिकै बोलिऐ तनु मनु फिका होइ ॥

हे नानक, फालतू शब्द बोलल्याने शरीर आणि मन क्षीण होते.

ਫਿਕੋ ਫਿਕਾ ਸਦੀਐ ਫਿਕੇ ਫਿਕੀ ਸੋਇ ॥
फिको फिका सदीऐ फिके फिकी सोइ ॥

त्याला insipid सर्वात insipid म्हणतात; insipid सर्वात insipid त्याची प्रतिष्ठा आहे.

ਫਿਕਾ ਦਰਗਹ ਸਟੀਐ ਮੁਹਿ ਥੁਕਾ ਫਿਕੇ ਪਾਇ ॥
फिका दरगह सटीऐ मुहि थुका फिके पाइ ॥

अल्लड माणसाला भगवंताच्या दरबारात टाकून दिले जाते आणि निर्बुद्ध माणसाच्या तोंडावर थुंकले जाते.

ਫਿਕਾ ਮੂਰਖੁ ਆਖੀਐ ਪਾਣਾ ਲਹੈ ਸਜਾਇ ॥੧॥
फिका मूरखु आखीऐ पाणा लहै सजाइ ॥१॥

मूर्खाला मूर्ख म्हणतात; शिक्षा म्हणून त्याला बुटांनी मारहाण केली जाते. ||1||

ਮਃ ੧ ॥
मः १ ॥

पहिली मेहल:

ਅੰਦਰਹੁ ਝੂਠੇ ਪੈਜ ਬਾਹਰਿ ਦੁਨੀਆ ਅੰਦਰਿ ਫੈਲੁ ॥
अंदरहु झूठे पैज बाहरि दुनीआ अंदरि फैलु ॥

जे आतून खोटे आहेत आणि बाहेरून आदरणीय आहेत, ते या जगात खूप सामान्य आहेत.

ਅਠਸਠਿ ਤੀਰਥ ਜੇ ਨਾਵਹਿ ਉਤਰੈ ਨਾਹੀ ਮੈਲੁ ॥
अठसठि तीरथ जे नावहि उतरै नाही मैलु ॥

त्यांनी अठ्ठावन्न पवित्र तीर्थक्षेत्री स्नान केले तरी त्यांची घाण निघत नाही.

ਜਿਨੑ ਪਟੁ ਅੰਦਰਿ ਬਾਹਰਿ ਗੁਦੜੁ ਤੇ ਭਲੇ ਸੰਸਾਰਿ ॥
जिन पटु अंदरि बाहरि गुदड़ु ते भले संसारि ॥

ज्यांच्या आतून रेशीम आणि बाहेरून चिंध्या आहेत, तेच या जगात चांगले आहेत.

ਤਿਨੑ ਨੇਹੁ ਲਗਾ ਰਬ ਸੇਤੀ ਦੇਖਨੑੇ ਵੀਚਾਰਿ ॥
तिन नेहु लगा रब सेती देखने वीचारि ॥

ते प्रभूसाठी प्रेम स्वीकारतात आणि त्याला पाहण्याचा विचार करतात.

ਰੰਗਿ ਹਸਹਿ ਰੰਗਿ ਰੋਵਹਿ ਚੁਪ ਭੀ ਕਰਿ ਜਾਹਿ ॥
रंगि हसहि रंगि रोवहि चुप भी करि जाहि ॥

प्रभूच्या प्रेमात ते हसतात, आणि परमेश्वराच्या प्रेमात ते रडतात आणि गप्प बसतात.

ਪਰਵਾਹ ਨਾਹੀ ਕਿਸੈ ਕੇਰੀ ਬਾਝੁ ਸਚੇ ਨਾਹ ॥
परवाह नाही किसै केरी बाझु सचे नाह ॥

त्यांना त्यांचा खरा पती सोडून इतर कशाचीही पर्वा नाही.

ਦਰਿ ਵਾਟ ਉਪਰਿ ਖਰਚੁ ਮੰਗਾ ਜਬੈ ਦੇਇ ਤ ਖਾਹਿ ॥
दरि वाट उपरि खरचु मंगा जबै देइ त खाहि ॥

प्रभूच्या दारात बसून वाट पाहत ते अन्न मागतात आणि जेव्हा तो त्यांना देतो तेव्हा ते खातात.

ਦੀਬਾਨੁ ਏਕੋ ਕਲਮ ਏਕਾ ਹਮਾ ਤੁਮੑਾ ਮੇਲੁ ॥
दीबानु एको कलम एका हमा तुमा मेलु ॥

परमेश्वराचा एकच दरबार आहे आणि त्याच्याकडे एकच पेन आहे; तिथे तू आणि मी भेटू.

ਦਰਿ ਲਏ ਲੇਖਾ ਪੀੜਿ ਛੁਟੈ ਨਾਨਕਾ ਜਿਉ ਤੇਲੁ ॥੨॥
दरि लए लेखा पीड़ि छुटै नानका जिउ तेलु ॥२॥

परमेश्वराच्या दरबारात हिशेब तपासला जातो; हे नानक, पापी चिरडले जातात, प्रेसमध्ये तेलाच्या दाण्यांसारखे. ||2||


सूची (1 - 1430)
जप पान: 1 - 8
सो दर पान: 8 - 10
सो पुरख पान: 10 - 12
सोहला पान: 12 - 13
सिरी राग पान: 14 - 93
राग माझ पान: 94 - 150
राग गउड़ी पान: 151 - 346
राग आसा पान: 347 - 488
राग गूजरी पान: 489 - 526
राग देवगणधारी पान: 527 - 536
राग बिहागड़ा पान: 537 - 556
राग वढ़हंस पान: 557 - 594
राग सोरठ पान: 595 - 659
राग धनसारी पान: 660 - 695
राग जैतसरी पान: 696 - 710
राग तोडी पान: 711 - 718
राग बैराडी पान: 719 - 720
राग तिलंग पान: 721 - 727
राग सूही पान: 728 - 794
राग बिलावल पान: 795 - 858
राग गोंड पान: 859 - 875
राग रामकली पान: 876 - 974
राग नट नारायण पान: 975 - 983
राग माली पान: 984 - 988
राग मारू पान: 989 - 1106
राग तुखारी पान: 1107 - 1117
राग केदारा पान: 1118 - 1124
राग भैरौ पान: 1125 - 1167
राग वसंत पान: 1168 - 1196
राग सारंगस पान: 1197 - 1253
राग मलार पान: 1254 - 1293
राग कानडा पान: 1294 - 1318
राग कल्याण पान: 1319 - 1326
राग प्रभाती पान: 1327 - 1351
राग जयवंती पान: 1352 - 1359
सलोक सहस्रकृति पान: 1353 - 1360
गाथा महला 5 पान: 1360 - 1361
फुनहे महला 5 पान: 1361 - 1363
चौबोले महला 5 पान: 1363 - 1364
सलोक भगत कबीर जिओ के पान: 1364 - 1377
सलोक सेख फरीद के पान: 1377 - 1385
सवईए स्री मुखबाक महला 5 पान: 1385 - 1389
सवईए महले पहिले के पान: 1389 - 1390
सवईए महले दूजे के पान: 1391 - 1392
सवईए महले तीजे के पान: 1392 - 1396
सवईए महले चौथे के पान: 1396 - 1406
सवईए महले पंजवे के पान: 1406 - 1409
सलोक वारा ते वधीक पान: 1410 - 1426
सलोक महला 9 पान: 1426 - 1429
मुंदावणी महला 5 पान: 1429 - 1429
रागमाला पान: 1430 - 1430